HS2: FORMELE VERNIEUWING (vormelijke verandering)
Art nouveau en de weg naar abstractie
Abstractie: grootste bijdrage in art nouveau
‘Art nouveau’ (1895-1905)
pan eurposese beweging (= over heel europa)
Koepelterm: kortstondige artistieke ‘tegenbewegingen’
1. ‘vernieuwend’ (art nouveau) Belgie + Frankrijk
2. ‘jeugdig’ (jugendstil) Duitstalig
3. ‘bevrijdend’ (sezession) Oostenrijk, Wenen
4. ‘hedendaags’ (modern style) UK, Catalonië
Oorsprong Art Nouveau
- Ruskin : de Arts & Crafts Movement
Ambacht, ‘totaalontwerp’, morele dimensie van esthetiek
Totaalontwerp: niet enkel gebouw, maar zo ver tot zelfs
deurklinken, hele ervaring van het huis wordt van A tot Z
ontworpen door de architect.
Link tussen schoonheid en goedheid
- Viollet-le-Duc: Constructief rationalisme
Wederzijdse relatie tussen structuur en ornament Exoniem, naam gegeven door
Ornamentiek is ondergeschikt aan programma/structuur. mensen niet in de beweging. Prent
is uitnodiging, en ook naam AN
AN: Wederzijds constructieve techniek en esthetiek ontstaan
- ‘Japonisme’
Minimalisme en functionaliteit van de Japanse architectuur
Invloeden van buitenaf, fascinatie voor minimalisme
Kernmerken
Organische vormentaal
- Vitalisme: (= alle materie heeft leven, dit ook tonen)
Materie = leven
Invloed botanische studies en oriëntaalse kunst
➔ Vloeiende ‘zweepslag’-lijn
Vloeiende elegante beweging, alles loopt/vloeit in
elkaar door Paul Saintenoy, Warenhuis Old England,
Brussel (1899).
Muziekinstrumentenmuseum
Bemerk het (bewuste) contrast met de neo-
klassiekegevels van het Koningsplein uit de
late 18e eeuw
, muziekinstrumentenmuseum: grote raamopppervlakken, tegenbeweging classicisme
- ‘Totaalkunstwerk’ → Esthetisch totaalconcept van deurklink tot structuur
- Politiek en maatschappelijk ‘engagement’ → ‘Progressieve’ stijl van jonge
industriële elite
Victor Horta (1861-1947)
Leerperiodes:
- Parijs (1878-1880)
Ecole des Beaux-arts ~ Viollet-le-Duc
Beinvloed door viollet: de 2
samenbrengen esthetiek en structuur
- Brussel
Stage bij Alphonse Balat:
Hofarchitect van België
Horta wordt betrokken bij ontwerp serres
Serres van Laken (1874-1890) → vervlechting van
structuur en ornament (gietijzer, vlak glas)
Slanke kolommen
Bredere basis
Verticale stijl, krullen
tussen boog rozetten:
esthetiek
4 private woningen (1895-1905)
Introductie art nouveau esthetiek in de architectuur
➔ Vloeiende ruimte-conceptie (vitalisme)
Transparantie + dynamische circulatie (beweging naar boven)
➔ Totale integratie van structuur en ornament (veel glas)
Typische burgerwoning
- Asymmetrie
- Donker
- Gang
- Living Lange gang die de kamers horizontaal verbindt
kamers in enfilade
donkere grote binnenruimte
Art nouveau en de weg naar abstractie
Abstractie: grootste bijdrage in art nouveau
‘Art nouveau’ (1895-1905)
pan eurposese beweging (= over heel europa)
Koepelterm: kortstondige artistieke ‘tegenbewegingen’
1. ‘vernieuwend’ (art nouveau) Belgie + Frankrijk
2. ‘jeugdig’ (jugendstil) Duitstalig
3. ‘bevrijdend’ (sezession) Oostenrijk, Wenen
4. ‘hedendaags’ (modern style) UK, Catalonië
Oorsprong Art Nouveau
- Ruskin : de Arts & Crafts Movement
Ambacht, ‘totaalontwerp’, morele dimensie van esthetiek
Totaalontwerp: niet enkel gebouw, maar zo ver tot zelfs
deurklinken, hele ervaring van het huis wordt van A tot Z
ontworpen door de architect.
Link tussen schoonheid en goedheid
- Viollet-le-Duc: Constructief rationalisme
Wederzijdse relatie tussen structuur en ornament Exoniem, naam gegeven door
Ornamentiek is ondergeschikt aan programma/structuur. mensen niet in de beweging. Prent
is uitnodiging, en ook naam AN
AN: Wederzijds constructieve techniek en esthetiek ontstaan
- ‘Japonisme’
Minimalisme en functionaliteit van de Japanse architectuur
Invloeden van buitenaf, fascinatie voor minimalisme
Kernmerken
Organische vormentaal
- Vitalisme: (= alle materie heeft leven, dit ook tonen)
Materie = leven
Invloed botanische studies en oriëntaalse kunst
➔ Vloeiende ‘zweepslag’-lijn
Vloeiende elegante beweging, alles loopt/vloeit in
elkaar door Paul Saintenoy, Warenhuis Old England,
Brussel (1899).
Muziekinstrumentenmuseum
Bemerk het (bewuste) contrast met de neo-
klassiekegevels van het Koningsplein uit de
late 18e eeuw
, muziekinstrumentenmuseum: grote raamopppervlakken, tegenbeweging classicisme
- ‘Totaalkunstwerk’ → Esthetisch totaalconcept van deurklink tot structuur
- Politiek en maatschappelijk ‘engagement’ → ‘Progressieve’ stijl van jonge
industriële elite
Victor Horta (1861-1947)
Leerperiodes:
- Parijs (1878-1880)
Ecole des Beaux-arts ~ Viollet-le-Duc
Beinvloed door viollet: de 2
samenbrengen esthetiek en structuur
- Brussel
Stage bij Alphonse Balat:
Hofarchitect van België
Horta wordt betrokken bij ontwerp serres
Serres van Laken (1874-1890) → vervlechting van
structuur en ornament (gietijzer, vlak glas)
Slanke kolommen
Bredere basis
Verticale stijl, krullen
tussen boog rozetten:
esthetiek
4 private woningen (1895-1905)
Introductie art nouveau esthetiek in de architectuur
➔ Vloeiende ruimte-conceptie (vitalisme)
Transparantie + dynamische circulatie (beweging naar boven)
➔ Totale integratie van structuur en ornament (veel glas)
Typische burgerwoning
- Asymmetrie
- Donker
- Gang
- Living Lange gang die de kamers horizontaal verbindt
kamers in enfilade
donkere grote binnenruimte