Samenvatting Welzijns- En Gezondheidspromotie (V5X542)

GEZONDHEID,
GEZONDHEIDSINDICATOREN EN
VOLKSGEZONDHEID
VISIES OP GEZONDHEID (7)
 Medisch monocausale visie
 Biologische visie
 Psychologische visie
 Sociale visie
 Humane, multicausale visie
 Salutogene visie
 Dynamische visie op gezondheid


MEDISCH MONOCAUSALE VISIE
 ‘gezondheid’= afwezigheid van ziekte en lichaamsgebrek
 Oorzaak-gevolg
 Patiënt is passief, weinig inspraak
 Physician-centered care -> PCC


BIOLOGISCHE VISIE
 ‘gezondheid’= wanneer met normale waarden meet -> interne homeostase
 Geen psychische invloeden
 Meerdere oorzaken (ook externe) maar alleen biologische


PSYCHOLOGISCHE VISIE
 ‘gezondheid’= wanneer zelf gestelde doelen in het leven behaald worden en geestelijke behoeften kan
voorzien
 Persoonlijk, individueel


SOCIALE VISIE
 ‘gezondheid’= wanneer men sociale rollen in de maatschappij kan vervullen volgens de waarden en
normen van de samenleving
 Maatschappelijk functioneren staat centraal
 Je eigen behoeften geraken niet vervuld


HUMANE, MULTICAUSALE VISIE
 Ziet biologische, psychologische en sociale visie als 1 geheel


SALUTOGENE VISIE
 Gaat op zoek naar de oorsprong van gezondheid
 Wat kan mijn gezondheid verbeteren?
 Actieve houding van de mens

,  Aanwezigheid van beschermende factoren van gezondheid


DYNAMISCHE VISIE
 Gezond als hij in balans is met zichzelf en zijn externe milieu
 Aanpassingsvermogen van de mens
 Evenwicht bereiken met de omgeving
 ‘ziekte’= uit balans zijn, ‘gezond’= in balans zijn
 Gezondheid binnen preventieve gezondheid


POSITIEVE GEZONDHEID
 Vermogen van mensen om zich aan te passen
 Eigen regie te voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven
 6 dimensies van het menselijk functioneren:
o Lichaamsfuncties
o Mentaal welbevinden
o Zingeving
o Kwaliteit van leven
o Meedoen
o Dagelijks functioneren



MEERWAARDE OM DE VISIE VAN DE ZORGVERLENER EN ZORGONTVANGER TE LEREN KENNEN
 Persoonlijke visie op gezondheid= vertrekpunt voor het omgaan met eigen gezondheid en die van
anderen
 Als zorgverlener: vanuit de patiënt denken, referentiekader
 Zelfbeeld/ gezondheidsvisie patiënt bepaalt in grote maten:
o Openheid voor gedragsverandering
o Motivatie tot gedrangsverandering
o Investeringspotentieel



CLASSIFICATIESYSTEMEN WHO
ICD
= international classification of diseases
 Internationale standaard voor het definiëren en rapporteren van ziekte en aandoeningen
 Iedereen registreert dingen op dezelfde manier
 Vb. code van diabetes, van COVID-19


ICF
= international classification of functioning disability and health
 Systeem dat info over het functioneren van mensen en eventuele problemen bij het functioneren te
organiseren en registeren op basis van een coderingsstelsel


VERSCHIL ICD EN ICF
ICD: op populatieniveau voor ziekte (statistieken)
ICF: individueel

, GEZONDHEIDSINDICATOREN EN VOLKSGEZONDHEID

Een gezondheidstoestand kan beschreven worden adhv gezondheidsindicatoren
= geven aan hoe ‘gezond’ een bevolking is en/of geven aan welke gezondheidsproblemen vaak voorkomen
en/of welke van deze gezondheidsproblemen leiden tot een hoge sterfte

VEEL VOORKOMENDE GEZONDHEIDSINDICATOREN:


ALGEMENE GEZONDHEID
Levensverwachting
De levensverwachting bij de geboorte voor een bepaald jaar
- De resterende levensverwachting op een bepaalde leeftijd
= gem aantal jaren dat een persoon van die leeftijd nog zal leven
- Gezonde levensverwachting
= aantal jaren dat men mag verwachten te leven in goede gezondheid
Ervaren gezondheid
Weerspiegelt het oordeel over de eigen gezondheid
Gezondheidsmaat van alle relevante gezondheidsaspecten voor de persoon
Beleving van gezondheid staat centraal
QALY
Levensverwachting die rekening houdt met kwaliteit van leven
1 QALY = 1 jaar goede gezondheid


HET OPTREDEN VAN AANDOENINGEN: PREVALENTIE, INCIDENTIE, STERFTE
Prevalentie
= het aantal zieken in een populatie op een gegeven moment
‘period prevalence’= het aantal zieken gerapporteert over een bepaalde periode
Incidentie
= het aantal nieuwe optredende ziektegevallen of personen met een bepaalde ziekte in een bepaalde
tijdsperiode
2 manieren:
- cumulatieve incidentie: (=risico) proportie van aantal personen in een populatie dat binnen
een bepaalde tijdsperiode een ziekte ontwikkelt
- incidentiecijfer: het aantal nieuwe zieken in een bepaalde periode delen door de populatie
at risk
Mortaliteit
Absolute sterftecijfer:
Aantal sterfgevallen in een bepaalde groep in een bepaalde periode
Mortaliteitsratio:
Aantal personen dat sterft gedurende een bepaalde periode delen door het totale aantal
personen in de populatie
Morbiditeit – multimorbiditeit
Morbiditeit:
Geeft percentage mensen met een gezondheidsprobleem binnen een populatie weer
Multimorbiditeit:
2 of meer chronische aandoeningen bij dezelfde persoon