Aanbestedingsrecht Tentamenvraag: moet dit aanbesteedt worden. Kijken naar de drie W’s.
Reguleren markten voor overheidsaanbestedingen:
- Door gelijkheid: ondernemingen moeten gelijk behandeld worden. Evenveel kans hebben.
- En transparantie: controleren of iemand doet wat die moet doen.
Mededinging op de EU-markt: EU merkte dat overheid alleen opdrachten gunnen aan
ondernemingen uit eigen land. EU wil meer concurrentie dus daardoor Europees aanbesteden.
Vermijden van vriendjespolitiek. Hoe meer concurrentie, hoe hoger de kwaliteit en hoe lager de prijs.
Door mededinging (concurrentie): best value for taxpayers money;
Tegenovergestelde bereiken als onderhandse gunning: direct overeenkomst sluiten met bedrijf.
Vier vrijheden EU: openbaarheid, transparantie, objectief en gelijkheid
GPA: Government Procurement Agreement (GPA).
- Doel vrijmaking internationale handel;
- Non-discriminatie: waar een bedrijf vandaan komt moet geen rol spelen (art. III);
- Transparantie:
- Waardering opdracht (art. II): hoe waardeer je een opdracht zodat je weet of je moet
aanbesteden.
- Speciale regelingen ontwikkelingslanden (art. V);
- Veel bepalingen herkenbaar in Europese en Nederlandse regelgeving.
- Invloed o.a. GPS van de WTO.
SDR= Special Drawing Rights. Een soort internationale niet bestaande munt. Om discussie over de
valuta te voorkomen. Gemiddeldes van verschillende valuta’s.
• Ex BTW bedragen: vanaf deze bedragen moet er in deze sector aanbesteed worden.
EU
Vrije markt voor: levering van roerende producten, verrichten van werken en verrichten van diensten.
- Specifieke EU-regels voor bedrijven (o.m. art. 101 en 102 VWEU): alle EU-landen moesten de
richtlijnen omzetten in de wet. NL wet is bijna hetzelfde als de Duitse en Spaanse. Gebaseerd
op dezelfde richtlijnen.
Belangrijk voor overheidsopdrachten omdat concurrentie belangrijk is, want dan gaat de kwaliteit
omhoog en de prijs omlaag.
Europees aanbestedingrecht
- Dreigend en concreet protectionisme bij overheidsopdrachten;
- Europese markt voor overheidsopdrachten is erg groot, jaarlijks meer dan €300 miljard alleen
al aan werken en leveringen.
1
, Hoofdstuk 3 Algemene beginselen van EU-aanbestedingsrecht
- Algemene (fundamentele) beginselen van aanbestedingsrecht en uitgangspunten bij het
aanbesteden.
Beginselen= bepaalde uitgangspunten waar regels op gebaseerd zijn. Beginselen zitten achter de
artikelen. Beginsel gaat meestal voor het artikel als het in strijd is met elkaar.
- Veelal in EU-rechtspraak ontwikkeld en gecodificeerd in Ri en Aw.
1. Gelijkheid (art. 1.8 AW): gelijke gevallen onder gelijke omstandigheden, moeten gelijk
behandeld worden;
- Deelnemers aan een aanbestedingsprocedure moeten gelijke kansen krijgen;
- Aanbestedende diensten moeten gelijke gevallen gelijk behandelen.
- Geldt de heel procedure.
Voor de procedure:
- Bij de voorbereiding van de aanbiedingen en bij de beoordeling ervan;
- Alle ingediende offertes moeten aan de in het bestek gestelde eisen voldoen – objectieve
vergelijking. Alles moet aan alle eisen voldoen.
- Geen onderhandelingen tussen aanbestedende dienst en inschrijvers (wel kleine
verbeteringen of aanvullingen – mogen de inhoud van de inschrijving niet aantasten).
Tijdens de procedure:
- Controle juistheid door aanbestedende dienst
- Alle criteria moeten controleerbaar zijn en continu op dezelfde manier uitgelegd worden;
- Zelfde uitleg door aanbestedende dienst; gunningscriteria gedurende de hele procedure op
dezelfde wijze uitleggen en toepassen.
- Niet vragen om precisering van onjuiste of onnauwkeurige inschrijving. Mag wel, als de inhoud
maar hetzelfde blijft. Advies om dit niet te doen vanwege transparantie.
Na de procedure:
- Relevant indien na de gunning (wezenlijke) wijzigingen worden aangebracht in de opdracht of
de gesloten overeenkomst.
Wezenlijke wijziging= als er andere onderneming geïnteresseerd zijn in de opdracht.
Als andere ondernemingen de opdracht hebben gekregen.
2. Non-discriminatie (art. 1.8 AW): je mag geen onderscheidt maken in nationaliteit, niet
direct en niet indirect (taal eis stellen bijv.). Art. 18 VwEU.
- Specifiek beginsel naast gelijkheidsbeginsel.
- Codificatie, art. 1.8 AW.
3. Transparantie (art. 1.9 AW): openheid van zaken geven. Zonder transparantie kun je niet
controleren (gellijkheidsbeginsel en non-discriminatie).
- Passende mate van openbaarheid (transparantie vooraf), zorgt ook voor meer concurrentie;
- Motivering van de gunning van de opdracht (transparantie achteraf).
Transparantie vooraf:
- Voldoende toegankelijke aankondiging (inschrijver uit andere lidstaat moet toegang krijgen tot
informatie;
- Medium; discretionaire bevoegdheid aanbesteder, tenzij voorschrift. Aanbestedingsplichtig=
tenderned, art. 1.18 AW.
- Inhoud; voldoende informatie voor potentiële inschrijvers;
- Passende mate van openbaarheid.
2
Reguleren markten voor overheidsaanbestedingen:
- Door gelijkheid: ondernemingen moeten gelijk behandeld worden. Evenveel kans hebben.
- En transparantie: controleren of iemand doet wat die moet doen.
Mededinging op de EU-markt: EU merkte dat overheid alleen opdrachten gunnen aan
ondernemingen uit eigen land. EU wil meer concurrentie dus daardoor Europees aanbesteden.
Vermijden van vriendjespolitiek. Hoe meer concurrentie, hoe hoger de kwaliteit en hoe lager de prijs.
Door mededinging (concurrentie): best value for taxpayers money;
Tegenovergestelde bereiken als onderhandse gunning: direct overeenkomst sluiten met bedrijf.
Vier vrijheden EU: openbaarheid, transparantie, objectief en gelijkheid
GPA: Government Procurement Agreement (GPA).
- Doel vrijmaking internationale handel;
- Non-discriminatie: waar een bedrijf vandaan komt moet geen rol spelen (art. III);
- Transparantie:
- Waardering opdracht (art. II): hoe waardeer je een opdracht zodat je weet of je moet
aanbesteden.
- Speciale regelingen ontwikkelingslanden (art. V);
- Veel bepalingen herkenbaar in Europese en Nederlandse regelgeving.
- Invloed o.a. GPS van de WTO.
SDR= Special Drawing Rights. Een soort internationale niet bestaande munt. Om discussie over de
valuta te voorkomen. Gemiddeldes van verschillende valuta’s.
• Ex BTW bedragen: vanaf deze bedragen moet er in deze sector aanbesteed worden.
EU
Vrije markt voor: levering van roerende producten, verrichten van werken en verrichten van diensten.
- Specifieke EU-regels voor bedrijven (o.m. art. 101 en 102 VWEU): alle EU-landen moesten de
richtlijnen omzetten in de wet. NL wet is bijna hetzelfde als de Duitse en Spaanse. Gebaseerd
op dezelfde richtlijnen.
Belangrijk voor overheidsopdrachten omdat concurrentie belangrijk is, want dan gaat de kwaliteit
omhoog en de prijs omlaag.
Europees aanbestedingrecht
- Dreigend en concreet protectionisme bij overheidsopdrachten;
- Europese markt voor overheidsopdrachten is erg groot, jaarlijks meer dan €300 miljard alleen
al aan werken en leveringen.
1
, Hoofdstuk 3 Algemene beginselen van EU-aanbestedingsrecht
- Algemene (fundamentele) beginselen van aanbestedingsrecht en uitgangspunten bij het
aanbesteden.
Beginselen= bepaalde uitgangspunten waar regels op gebaseerd zijn. Beginselen zitten achter de
artikelen. Beginsel gaat meestal voor het artikel als het in strijd is met elkaar.
- Veelal in EU-rechtspraak ontwikkeld en gecodificeerd in Ri en Aw.
1. Gelijkheid (art. 1.8 AW): gelijke gevallen onder gelijke omstandigheden, moeten gelijk
behandeld worden;
- Deelnemers aan een aanbestedingsprocedure moeten gelijke kansen krijgen;
- Aanbestedende diensten moeten gelijke gevallen gelijk behandelen.
- Geldt de heel procedure.
Voor de procedure:
- Bij de voorbereiding van de aanbiedingen en bij de beoordeling ervan;
- Alle ingediende offertes moeten aan de in het bestek gestelde eisen voldoen – objectieve
vergelijking. Alles moet aan alle eisen voldoen.
- Geen onderhandelingen tussen aanbestedende dienst en inschrijvers (wel kleine
verbeteringen of aanvullingen – mogen de inhoud van de inschrijving niet aantasten).
Tijdens de procedure:
- Controle juistheid door aanbestedende dienst
- Alle criteria moeten controleerbaar zijn en continu op dezelfde manier uitgelegd worden;
- Zelfde uitleg door aanbestedende dienst; gunningscriteria gedurende de hele procedure op
dezelfde wijze uitleggen en toepassen.
- Niet vragen om precisering van onjuiste of onnauwkeurige inschrijving. Mag wel, als de inhoud
maar hetzelfde blijft. Advies om dit niet te doen vanwege transparantie.
Na de procedure:
- Relevant indien na de gunning (wezenlijke) wijzigingen worden aangebracht in de opdracht of
de gesloten overeenkomst.
Wezenlijke wijziging= als er andere onderneming geïnteresseerd zijn in de opdracht.
Als andere ondernemingen de opdracht hebben gekregen.
2. Non-discriminatie (art. 1.8 AW): je mag geen onderscheidt maken in nationaliteit, niet
direct en niet indirect (taal eis stellen bijv.). Art. 18 VwEU.
- Specifiek beginsel naast gelijkheidsbeginsel.
- Codificatie, art. 1.8 AW.
3. Transparantie (art. 1.9 AW): openheid van zaken geven. Zonder transparantie kun je niet
controleren (gellijkheidsbeginsel en non-discriminatie).
- Passende mate van openbaarheid (transparantie vooraf), zorgt ook voor meer concurrentie;
- Motivering van de gunning van de opdracht (transparantie achteraf).
Transparantie vooraf:
- Voldoende toegankelijke aankondiging (inschrijver uit andere lidstaat moet toegang krijgen tot
informatie;
- Medium; discretionaire bevoegdheid aanbesteder, tenzij voorschrift. Aanbestedingsplichtig=
tenderned, art. 1.18 AW.
- Inhoud; voldoende informatie voor potentiële inschrijvers;
- Passende mate van openbaarheid.
2
