Hoorcollege 1
Wat is psychometrie?
College I: Inleiding (ongeveer Furr Chapter 1)
● Meten in psychologie: wat is het “probleem”
● Wat is psychometrie?
● Wat zijn hierin de rollen van
● Theorie
● Statistiek
● Causaliteit
Meten in de psychologie
● Een definitie van meten in de psychologie:
Meten is het – volgens regels - toekennen van symbolen (numerals) aan individuen zodat de
symbolen de psychologische eigenschap van het individu weergeeft.
Bijv. “Ik ga graag naar feestjes”. Nee = score 0
Ja = score 1
● Toekenning gaat aan de hand van een test procedure
Bijv. het afnemen van een vragenlijst. Of een zelfrapportage kan ook.
● Psychometrie de wetenschap van de eigenschappen van psychologische tests (niet
per se een “paper and pencil” vragenlijst). Heeft ook te maken met vodnen
respondenten het leuk om te doen, begrijpen ze de vragen etc.
Belangrijke vragen
● Is mijn vragenlijst wel valide?
● Is mijn vragenlijst betrouwbaar? (M&D1)
● Worden sommige groepen niet benadeeld? Voor sommige groepen werken bv. de
testen niet, waardoor ze lager scoren.
● Kan ik de vragenlijst in sommige situaties beter niet inzetten?
● Zijn er wel echt groepen die hoger scoren dan anderen?
Voorbeelden van depressie en optimisme vragenlijsten.
Het kan zelfrapportage zijn, maar dat hoeft niet per se.
Psychometrie (evaluatie van kenmerken van tests) is niet beperkt tot zelf-rapportage
tests/vragenlijsten.
Ook intelligentietests, reactietijdentest, piaget’s stadia: conservation task zijn voorbeelden.
De test kan ook een taak zijn.
We kunnen dat vergelijken. Het meten van extraversie verglijken met bv het meten van
gewicht.
Wat is hetzelfde? Je hebt 2 eigenschappen waar je meer over wil weten.
1
,2 belangrijke verschillen:
● Bij gewicht heb je een meeteenheid. Bij extraversie niet. Stel je scoort 50, dan zegt
dat niet gelijk hoe erg iemand extravert is. Bij gewicht heb je meeteenheid en
daardoor is het objectiever. Het is direct observeerbaar. Net als bij lengte
bijvoorbeeld. Je weet meteen: die persoon is lang of zwaar. Je kunt niet aan iemand
zien of die extravert is. Dus die psychologische eigenschappen kun je niet direct
zien. Dat noemen ze latente variabelen: niet direct observeerbaar.
Verschil tussen meten gewicht en extraversie
Psychologische variabelen (constructen) zijn latente variabelen of latente trekken = niet
observeeernaar
Het meten van psychologische variabelen gaat adhv de meting van observeerbaar gedrag
Hoe relateren we observeerbaar gedrag aan (niet-observeerbare) psychologische
variabelen.
Hoe gaan we nu psychologische eigenschappen meten aan de hand van dingen die we
kunnen observeren?
We hebben nodig
1) Psychologische theorie
2) Causaliteit
3) Statistiek, en
4) Grafische weergave van de relatie tussen observeerbare variabele ne nde latente
psychologische variabelen (pad gram).
2
,Voorbeeld:
3
, Item responses zijn gerelateerd aan latente variabele
De pijl → geeft de richting aan van de (causale) relatie.
Je hebt ook nog error: item responses zijn gerelateerd aan de latente variabele, maar er is
altijd error de relatie is nooit 1-op-1. Er is altijd meetfout. Dat is niet observeerbaar. Waarom
niet? Je hebt alleen het antwoord van die persoon. Je weet niet hoe extravert iemand
daadwerkelijk is. Het enige waar je op af kan gaan is die geobserveerbare score. Je kunt
nooit de ware score zien.
Nog een voorbeeld van een pad-diagram:
Psychologische theorie
De theorie is de startpunt van je vragenlijst.
Psychologische theorie:
- Startpunt vragenlijst
- Wat zijn de relevante variabelen, wat stellen ze voor?
- Wat zijn relevante observeerbare variabelen?
Theorie zegt ook dat het niet mag overlappen. Persoonlijkheid mag niet overlappen met
intelligentie.
Je moet persoonlijkheid ook zo schrijven dat je dus die 5 factoren terugvindt. Die moet je
terugvinden in je data. (dat doe je dan met een factoranalyse).
1. Wat wil ik wel/niet meten
2. Vind ik de beoogde structuur terug in mijn vragenlijst te onderzoeken met bijv.
factoranalyse?
4
Wat is psychometrie?
College I: Inleiding (ongeveer Furr Chapter 1)
● Meten in psychologie: wat is het “probleem”
● Wat is psychometrie?
● Wat zijn hierin de rollen van
● Theorie
● Statistiek
● Causaliteit
Meten in de psychologie
● Een definitie van meten in de psychologie:
Meten is het – volgens regels - toekennen van symbolen (numerals) aan individuen zodat de
symbolen de psychologische eigenschap van het individu weergeeft.
Bijv. “Ik ga graag naar feestjes”. Nee = score 0
Ja = score 1
● Toekenning gaat aan de hand van een test procedure
Bijv. het afnemen van een vragenlijst. Of een zelfrapportage kan ook.
● Psychometrie de wetenschap van de eigenschappen van psychologische tests (niet
per se een “paper and pencil” vragenlijst). Heeft ook te maken met vodnen
respondenten het leuk om te doen, begrijpen ze de vragen etc.
Belangrijke vragen
● Is mijn vragenlijst wel valide?
● Is mijn vragenlijst betrouwbaar? (M&D1)
● Worden sommige groepen niet benadeeld? Voor sommige groepen werken bv. de
testen niet, waardoor ze lager scoren.
● Kan ik de vragenlijst in sommige situaties beter niet inzetten?
● Zijn er wel echt groepen die hoger scoren dan anderen?
Voorbeelden van depressie en optimisme vragenlijsten.
Het kan zelfrapportage zijn, maar dat hoeft niet per se.
Psychometrie (evaluatie van kenmerken van tests) is niet beperkt tot zelf-rapportage
tests/vragenlijsten.
Ook intelligentietests, reactietijdentest, piaget’s stadia: conservation task zijn voorbeelden.
De test kan ook een taak zijn.
We kunnen dat vergelijken. Het meten van extraversie verglijken met bv het meten van
gewicht.
Wat is hetzelfde? Je hebt 2 eigenschappen waar je meer over wil weten.
1
,2 belangrijke verschillen:
● Bij gewicht heb je een meeteenheid. Bij extraversie niet. Stel je scoort 50, dan zegt
dat niet gelijk hoe erg iemand extravert is. Bij gewicht heb je meeteenheid en
daardoor is het objectiever. Het is direct observeerbaar. Net als bij lengte
bijvoorbeeld. Je weet meteen: die persoon is lang of zwaar. Je kunt niet aan iemand
zien of die extravert is. Dus die psychologische eigenschappen kun je niet direct
zien. Dat noemen ze latente variabelen: niet direct observeerbaar.
Verschil tussen meten gewicht en extraversie
Psychologische variabelen (constructen) zijn latente variabelen of latente trekken = niet
observeeernaar
Het meten van psychologische variabelen gaat adhv de meting van observeerbaar gedrag
Hoe relateren we observeerbaar gedrag aan (niet-observeerbare) psychologische
variabelen.
Hoe gaan we nu psychologische eigenschappen meten aan de hand van dingen die we
kunnen observeren?
We hebben nodig
1) Psychologische theorie
2) Causaliteit
3) Statistiek, en
4) Grafische weergave van de relatie tussen observeerbare variabele ne nde latente
psychologische variabelen (pad gram).
2
,Voorbeeld:
3
, Item responses zijn gerelateerd aan latente variabele
De pijl → geeft de richting aan van de (causale) relatie.
Je hebt ook nog error: item responses zijn gerelateerd aan de latente variabele, maar er is
altijd error de relatie is nooit 1-op-1. Er is altijd meetfout. Dat is niet observeerbaar. Waarom
niet? Je hebt alleen het antwoord van die persoon. Je weet niet hoe extravert iemand
daadwerkelijk is. Het enige waar je op af kan gaan is die geobserveerbare score. Je kunt
nooit de ware score zien.
Nog een voorbeeld van een pad-diagram:
Psychologische theorie
De theorie is de startpunt van je vragenlijst.
Psychologische theorie:
- Startpunt vragenlijst
- Wat zijn de relevante variabelen, wat stellen ze voor?
- Wat zijn relevante observeerbare variabelen?
Theorie zegt ook dat het niet mag overlappen. Persoonlijkheid mag niet overlappen met
intelligentie.
Je moet persoonlijkheid ook zo schrijven dat je dus die 5 factoren terugvindt. Die moet je
terugvinden in je data. (dat doe je dan met een factoranalyse).
1. Wat wil ik wel/niet meten
2. Vind ik de beoogde structuur terug in mijn vragenlijst te onderzoeken met bijv.
factoranalyse?
4
