Samenvatting Inleiding Jeugd
Created @February 4, 2025 12:03 PM
Class Inleiding Jeugd
Week 1
Hoofdstuk 1: Inleiding
1.2 Adolescentie: een beschrijving
Adolescentie
Wordt gebruikt voor de periode tussen de kinderjaren en de volwassenheid. Dit is
een periode van overgang, waarin zich veel ontwikkelingen voordoen op
verschillende terreinen.
10-13 jaar: vroege adolescentie
14-18 jaar: midden adolescentie
19-23 jaar: late adolescentie
De belangrijkste ontwikkelingstaak in de adolescentie is het ontwikkelen van een
eigen identiteit.
→ Ouders, vrienden en leeftijdgenoten spelen een belangrijke rol.
Thema’s en ontwikkelingstaken
Positie ten opzichte van ouders
Onderwijs of werk
Vrije tijd
Samenvatting Inleiding Jeugd 1
, Eigen woonsituatie
Autoriteit en instaties
Gezondheid en uiterlijk
Sociale contacten en vriendschappen
Sociale media en internet
Intimiteit en seksualiteit
Cultuurverschillen
1.3 Puberteit en adolescentie
Puberteit
Puberteit = Het proces van geslachtsrijp worden, inclusief de hormonale
ontwikkeling die de geslachtsrijping en tal van andere rijpings- en
ontwikkelingsprocessen aanstuurt.
Het begin van de adolescentie is gekoppeld aan de overgang van kinderjaren naar
adolescentie, het eind aan de overgang van adolescentie naar volwassenheid.
Begin adolescentie
Begin van de adolescentie moet niet alleen in verband worden gebracht met
biologische veranderingen omdat:
1. Hormonale veranderingen beginnen al veel vroeger, al ver voordat er
lichamelijke verschijnselen zijn waar te nemen.
2. Het psychische ontwikkelingsproces loopt niet altijd synchroon met de
lichamelijke rijping: kinderen kunnen lichamelijk al verder zijn dan psychisch,
of andersom.
3. Er zijn ook veranderingen die sociaal en culturele zijn bepaald.
Adolescentie per cultuur
Westers: identiteit wordt gekoppeld aan eigenheid en autonomie.
Samenvatting Inleiding Jeugd 2
, Andere culturen: identiteit is deel uitmaken van een groep, familie of een stam.
1.4 Een moeilijke leeftijd?
Probleem of een stoornis?
Bij het beantwoorden van deze vraag benoemd Steinberg (2008) drie
aandachtspunten:
1. Noodzaak onderscheid maken tussen eenmalige stemmingen of gedragingen
en een meer langdurend patroon.
2. Noodzaak om de diagnostische vraag te stellen of de problemen een
symptoom kunnen zijn van een stoornis.
3. Timing van het probleemgedrag, wanneer manifesteert het zicht.
Twee soorten antisociaal gedrag tijdens de adolescentie
1. Life-course-persistent-antisocialen = Gedurende hun hele leven antisociaal of
problematisch gedrag vertonen.
2. Adolescene limited-antisocialen = Jongeren bij wie het antisociaal gedrag
beperkt blijft tot de adolescentie en bij wie voordien geen problemen waren
→ Veel problemen tijdens de adolescentie gaan weer over, zonder directe
consequenties voor het verdere functioneren.
Als dat niet het geval is, zegt de voorgeschiedenis van een kind veel over de
problemen.
1.5 Ontwikkelingsproces
Het ontwikkelingsproces wordt door verschillende factoren beïnvloed en is op te
vatten als het resultaat van een langdurige wisselwerking (samenspel, interactie)
tussen aanleg en omgevingsfactoren.
Intra-indiviudele veranderingen (veranderingen binnen de persoon)
Samenvatting Inleiding Jeugd 3
, Het vormen van een eigen identiteit en het bereiken van autonomie ten
opzichte van de ouders.
Manieren van omgang met bepaalde innerlijke conflicten.
Een bepaald niveau van cognitief functioneren.
→ Het onderscheiden van deze niveaus betekend niet dat iedereen van dezelfde
leeftijd in dezelfde fase zit.
Ontwikkelingsproces met continue en discontinue momenten
Met jongeren met wie het eerste goed ging, kan het ineens minder goed gaan;
discontinuïteit.
Samenspel tussen individu en omgeving
Ontwikkelingspsychopathologie = Gericht op condities waaronder stoornissen
in de ontwikkeling ontstaan, in stand blijven of verdwijnen, en op individuele
verschillen in aanpassing daarbij.
Dynamisch interactionisme = Mensen geven hun eigen omgeving vorm, maar
worden ook door de omgeving vormgegeven.
→ Dit wordt ook wel transactionele modellen genoemd.
Voorbeeld transactioneel model
Individuele kenmerken
Ouderlijk gedrag
School en sociale omgeving
Wederzijdse beïnvloeding
Hoe beïnvloedt iemand zijn omgeving?
Drie manieren van persoon-omgeving interactie:
Samenvatting Inleiding Jeugd 4
Created @February 4, 2025 12:03 PM
Class Inleiding Jeugd
Week 1
Hoofdstuk 1: Inleiding
1.2 Adolescentie: een beschrijving
Adolescentie
Wordt gebruikt voor de periode tussen de kinderjaren en de volwassenheid. Dit is
een periode van overgang, waarin zich veel ontwikkelingen voordoen op
verschillende terreinen.
10-13 jaar: vroege adolescentie
14-18 jaar: midden adolescentie
19-23 jaar: late adolescentie
De belangrijkste ontwikkelingstaak in de adolescentie is het ontwikkelen van een
eigen identiteit.
→ Ouders, vrienden en leeftijdgenoten spelen een belangrijke rol.
Thema’s en ontwikkelingstaken
Positie ten opzichte van ouders
Onderwijs of werk
Vrije tijd
Samenvatting Inleiding Jeugd 1
, Eigen woonsituatie
Autoriteit en instaties
Gezondheid en uiterlijk
Sociale contacten en vriendschappen
Sociale media en internet
Intimiteit en seksualiteit
Cultuurverschillen
1.3 Puberteit en adolescentie
Puberteit
Puberteit = Het proces van geslachtsrijp worden, inclusief de hormonale
ontwikkeling die de geslachtsrijping en tal van andere rijpings- en
ontwikkelingsprocessen aanstuurt.
Het begin van de adolescentie is gekoppeld aan de overgang van kinderjaren naar
adolescentie, het eind aan de overgang van adolescentie naar volwassenheid.
Begin adolescentie
Begin van de adolescentie moet niet alleen in verband worden gebracht met
biologische veranderingen omdat:
1. Hormonale veranderingen beginnen al veel vroeger, al ver voordat er
lichamelijke verschijnselen zijn waar te nemen.
2. Het psychische ontwikkelingsproces loopt niet altijd synchroon met de
lichamelijke rijping: kinderen kunnen lichamelijk al verder zijn dan psychisch,
of andersom.
3. Er zijn ook veranderingen die sociaal en culturele zijn bepaald.
Adolescentie per cultuur
Westers: identiteit wordt gekoppeld aan eigenheid en autonomie.
Samenvatting Inleiding Jeugd 2
, Andere culturen: identiteit is deel uitmaken van een groep, familie of een stam.
1.4 Een moeilijke leeftijd?
Probleem of een stoornis?
Bij het beantwoorden van deze vraag benoemd Steinberg (2008) drie
aandachtspunten:
1. Noodzaak onderscheid maken tussen eenmalige stemmingen of gedragingen
en een meer langdurend patroon.
2. Noodzaak om de diagnostische vraag te stellen of de problemen een
symptoom kunnen zijn van een stoornis.
3. Timing van het probleemgedrag, wanneer manifesteert het zicht.
Twee soorten antisociaal gedrag tijdens de adolescentie
1. Life-course-persistent-antisocialen = Gedurende hun hele leven antisociaal of
problematisch gedrag vertonen.
2. Adolescene limited-antisocialen = Jongeren bij wie het antisociaal gedrag
beperkt blijft tot de adolescentie en bij wie voordien geen problemen waren
→ Veel problemen tijdens de adolescentie gaan weer over, zonder directe
consequenties voor het verdere functioneren.
Als dat niet het geval is, zegt de voorgeschiedenis van een kind veel over de
problemen.
1.5 Ontwikkelingsproces
Het ontwikkelingsproces wordt door verschillende factoren beïnvloed en is op te
vatten als het resultaat van een langdurige wisselwerking (samenspel, interactie)
tussen aanleg en omgevingsfactoren.
Intra-indiviudele veranderingen (veranderingen binnen de persoon)
Samenvatting Inleiding Jeugd 3
, Het vormen van een eigen identiteit en het bereiken van autonomie ten
opzichte van de ouders.
Manieren van omgang met bepaalde innerlijke conflicten.
Een bepaald niveau van cognitief functioneren.
→ Het onderscheiden van deze niveaus betekend niet dat iedereen van dezelfde
leeftijd in dezelfde fase zit.
Ontwikkelingsproces met continue en discontinue momenten
Met jongeren met wie het eerste goed ging, kan het ineens minder goed gaan;
discontinuïteit.
Samenspel tussen individu en omgeving
Ontwikkelingspsychopathologie = Gericht op condities waaronder stoornissen
in de ontwikkeling ontstaan, in stand blijven of verdwijnen, en op individuele
verschillen in aanpassing daarbij.
Dynamisch interactionisme = Mensen geven hun eigen omgeving vorm, maar
worden ook door de omgeving vormgegeven.
→ Dit wordt ook wel transactionele modellen genoemd.
Voorbeeld transactioneel model
Individuele kenmerken
Ouderlijk gedrag
School en sociale omgeving
Wederzijdse beïnvloeding
Hoe beïnvloedt iemand zijn omgeving?
Drie manieren van persoon-omgeving interactie:
Samenvatting Inleiding Jeugd 4
