Inhoudsopgave
Herhaling kernconcepten................................................................................................ 6
H1: De mens.................................................................................................. 8
Afdeling 1: Bestaan van de fysieke persoon...................................................................8
1 Begin........................................................................................................................ 8
Embryobescherming................................................................................................... 8
Abortus........................................................................................................................ 9
2 Einde...................................................................................................................... 11
Dood.......................................................................................................................... 11
Medische handelingen zonder oogmerk te doden.....................................................14
Onzekerheid over het bestaan...................................................................................15
Afdeling 2: Biotechnologie en recht..............................................................................17
Afdeling 3: Persoonlijkheidsrechten..............................................................................17
1 Privacy................................................................................................................... 18
2 Zelfdeterminering................................................................................................... 18
3 Geslachtsbepaling.................................................................................................. 20
Hoofdstuk 2: de mens en zijn identificatie.....................................................20
Afdeling 1: identificatie en registratie van burgers.......................................................20
Afdeling 2: Naam.......................................................................................................... 21
Familienaam.............................................................................................................. 22
Afdeling 3: Woonplaats................................................................................................. 23
Afdeling 4: Nationaliteit................................................................................................23
Afdeling 5: Burgerlijke Stand........................................................................................24
Hoodstuk 4: de mens en zijn gezin................................................................25
Afdeling 1: Huwelijk...................................................................................................... 25
Sociaal fenomeen...................................................................................................... 25
Juridisch fenomeen.................................................................................................... 25
Huwelijksvoorwaarden.............................................................................................. 26
Dood en echtscheiding.............................................................................................. 33
Afdeling 2: andere samenlevingsvormen dan huwelijk.................................................35
Wettelijke samenwoning............................................................................................ 35
Andere vormen.......................................................................................................... 36
Afdeling 3: afstamming (zie pagina 93 boek)................................................................36
Problematiek en evolutie........................................................................................... 37
Biologische afstamming............................................................................................ 37
Erkenning (niet gezien in slides)................................................................................38
Adoptie art 344......................................................................................................... 39
Artificiële afstamming............................................................................................... 40
Gevolgen afstamming............................................................................................... 41
Hoofdstuk 6: de mens en zijn familiaal vermogen..........................................43
1
, Afdeling 1: huwelijksvermogensstelsel.........................................................................43
Vermogensstatuut..................................................................................................... 43
Wettelijk stelsel art 2 BW........................................................................................... 43
Huwelijksovereenkomst............................................................................................. 45
Afdeling 2: Familiale steunverplichting.........................................................................45
Afdeling 3: Erfrecht....................................................................................................... 46
Afdeling 4: Giften.......................................................................................................... 51
H1: Situering................................................................................................ 53
H2: Begrip, soorten en beginselen................................................................53
Afdeling 1: Begrippenkader.......................................................................................... 53
Verbintenissenrecht................................................................................................... 53
Overeenkomsten = contract......................................................................................54
Open systeem........................................................................................................... 56
Afdeling 2: Soorten verbintenissen...............................................................................57
Garanderen............................................................................................................... 57
Verbintenis en overmacht.......................................................................................... 58
Afdeling 3: basisbeginselen.......................................................................................... 59
Wilsautonomie........................................................................................................... 59
Algemene rechtsbeginselen......................................................................................60
Hoofdstuk 3: Algemeen regime van de verbintenis........................................61
Afdeling 1: Modaliteiten................................................................................................61
Soorten voorwaarden................................................................................................ 62
Soorten tijdsbepalingen............................................................................................. 62
Problemen met potestatieve voorwaarden................................................................62
Afdeling 2: Pluraliteit van voorwerp..............................................................................63
Cumulatieve en alternatieve verbintenissen.............................................................63
Deelbare verbintenissen............................................................................................ 64
Ondeelbaarheid tussen schuldenaars........................................................................64
Passieve vs actieve hoofdelijkheid............................................................................64
Verbintenissen in Solidum......................................................................................... 65
Verschil Passieve hoofdelijkheid en verbintenissen in solidum..................................65
Afdeling 6: niet-nakoming van de verbintenis...............................................................66
Begrippen.................................................................................................................. 66
Compensaties niet-nakoming....................................................................................68
Hoofdstuk 4: verbintenis uit overeenkomst...................................................70
Afdeling 1: Soorten contracten.....................................................................................71
1. Klassieke contracten: Consensueel.......................................................................71
2. Zakelijke contracten.............................................................................................. 72
3. Wederkerige vs. Eenzijdige contracten..................................................................72
4. Ten bezwarende titel vs. Kosteloze titel (art 5.7 BW).............................................72
5. Vergeldende contracten vs. Kanscontracten (art 5.8 BW)......................................72
2
, Benoemde contracten............................................................................................... 73
Onbenoemde contracten........................................................................................... 73
Aflopende contracten................................................................................................ 73
Voortdurende contracten........................................................................................... 73
Belangrijk verschil..................................................................................................... 74
Afdeling 2: Totstandkoming van het contract................................................................74
Fase 1: onderhandeling (art 5.14 – 5.17 BW).............................................................74
Fase 2: aanbod en aanvaarding à overeenkomst ( art 5.18 - 5.23 BW)......................75
Afdeling 3: geldigheid van het contract........................................................................76
Toestemming............................................................................................................. 76
Toestemming – wilsgebreken.....................................................................................78
Bekwaamheid............................................................................................................ 79
Voorwerp................................................................................................................... 79
Oorzaak..................................................................................................................... 79
Onrechtmatigebedingenleer......................................................................................80
Nietigheid.................................................................................................................. 80
Afdeling 4: Bewijs, interpretatie, kwalificatie (geen slides van)....................................81
Bewijs van het contract............................................................................................. 81
Interpretatie van het contract...................................................................................81
Kwalificatie van het contract.....................................................................................82
Gemengd contract..................................................................................................... 82
Afdeling 5: gevolgen van het contract tussen partijen..................................................82
Goede trouw.............................................................................................................. 82
Verandering van omstandigheden.............................................................................83
Duur.......................................................................................................................... 83
Afdeling 6: Gevolgen bij niet-nakoming........................................................................83
Schadeherstel........................................................................................................... 84
Schadebeding in B2C................................................................................................ 84
Schadebeding in B2B................................................................................................ 85
Exoneratiebeding...................................................................................................... 85
Ontbinding................................................................................................................ 85
Prijsvermindering...................................................................................................... 86
Overmacht................................................................................................................ 87
Afdeling 7: gevolgen van het contract voor derden (niet in slides)...............................88
Afdeling 8: tenietgaan van het contract........................................................................89
DEEL 1B: Rechtspersonen BOEK PAKKEN.......................................................90
Afdeling 1: Rechtspersonen van publiekrecht...............................................................90
Afdeling 2: Privaatrechtelijke rechtspersonen...............................................................90
Verenigingen............................................................................................................. 90
Stichtingen................................................................................................................ 91
Vennootschappen...................................................................................................... 92
Deel 2B: Vennootschappen...........................................................................93
3
, Venootschapsvormen................................................................................................... 93
Vennootschappen zonder RP.....................................................................................93
Vennootschappen met RP en onbeperkte aansprakelijkheid.....................................95
Soorten RP................................................................................................................. 95
Vennootschappen met RP en beperkte aansprakelijkheid.........................................95
Europese vennootschapsvormen...............................................................................96
Basisregels vennootschapsrecht...................................................................................97
H5: verbintenis vanuit onrechtmatige daad...................................................98
Afdeling 1: buitencontracuele aansprakelijkheid als bron.............................................98
Afdeling 2: soorten........................................................................................................ 99
Voorwaarden voor aansprakelijkheid.......................................................................100
Foutaansprakelijkheid.............................................................................................. 101
Art. 6.5 BW: Algemene foutaansprakelijkheid..........................................................102
Aansprakelijkheid voor eigen daad..........................................................................103
Schending wettelijke norm......................................................................................103
Schending algemene zorgvuldigheidsnorm.............................................................104
Gedrag van een normaal zorgvuldig persoon..........................................................105
Geen aansprakelijkheid voor werknemers: Art. 18 WAO..........................................105
Aansprakelijkheid voor toezichters..........................................................................107
Globale en Duurzame Wijze - Toezicht en Aansprakelijkheid (Art. 6.13, eerste lid BW)
................................................................................................................................ 107
Onderwijsinstellingen.............................................................................................. 107
Ouders van minderjarigen van 16 jaar of ouder......................................................108
Aanstellers.............................................................................................................. 108
Rechtspersonen....................................................................................................... 109
Aansprakelijkheid voor dieren.................................................................................110
Productaansprakelijkheid............................................................................................ 111
Verweermiddelen, exoneratie, en termijnen bij productaansprakelijkheid...............113
Schade........................................................................................................................ 114
Schade: soorten.......................................................................................................... 115
Schade voorbeschiktheid............................................................................................116
Causaal verband: equivalent......................................................................................117
Causaal verband correcties........................................................................................118
Praktische Toepassingen.......................................................................................... 119
Causale onzekerheid................................................................................................... 120
Causaal verband: alternatieve oorzaken.....................................................................121
Pluraliteit van aansprakelijken....................................................................................122
Scenario’s................................................................................................................ 123
Pluraliteit van aansprakelijken: derden.......................................................................124
Regres zie slides uitgebreide dia!!!.........................................................................124
Speciale gevallen.................................................................................................... 125
Pluraliteit van aansprakelijken: benadeelde + derden................................................126
4
Herhaling kernconcepten................................................................................................ 6
H1: De mens.................................................................................................. 8
Afdeling 1: Bestaan van de fysieke persoon...................................................................8
1 Begin........................................................................................................................ 8
Embryobescherming................................................................................................... 8
Abortus........................................................................................................................ 9
2 Einde...................................................................................................................... 11
Dood.......................................................................................................................... 11
Medische handelingen zonder oogmerk te doden.....................................................14
Onzekerheid over het bestaan...................................................................................15
Afdeling 2: Biotechnologie en recht..............................................................................17
Afdeling 3: Persoonlijkheidsrechten..............................................................................17
1 Privacy................................................................................................................... 18
2 Zelfdeterminering................................................................................................... 18
3 Geslachtsbepaling.................................................................................................. 20
Hoofdstuk 2: de mens en zijn identificatie.....................................................20
Afdeling 1: identificatie en registratie van burgers.......................................................20
Afdeling 2: Naam.......................................................................................................... 21
Familienaam.............................................................................................................. 22
Afdeling 3: Woonplaats................................................................................................. 23
Afdeling 4: Nationaliteit................................................................................................23
Afdeling 5: Burgerlijke Stand........................................................................................24
Hoodstuk 4: de mens en zijn gezin................................................................25
Afdeling 1: Huwelijk...................................................................................................... 25
Sociaal fenomeen...................................................................................................... 25
Juridisch fenomeen.................................................................................................... 25
Huwelijksvoorwaarden.............................................................................................. 26
Dood en echtscheiding.............................................................................................. 33
Afdeling 2: andere samenlevingsvormen dan huwelijk.................................................35
Wettelijke samenwoning............................................................................................ 35
Andere vormen.......................................................................................................... 36
Afdeling 3: afstamming (zie pagina 93 boek)................................................................36
Problematiek en evolutie........................................................................................... 37
Biologische afstamming............................................................................................ 37
Erkenning (niet gezien in slides)................................................................................38
Adoptie art 344......................................................................................................... 39
Artificiële afstamming............................................................................................... 40
Gevolgen afstamming............................................................................................... 41
Hoofdstuk 6: de mens en zijn familiaal vermogen..........................................43
1
, Afdeling 1: huwelijksvermogensstelsel.........................................................................43
Vermogensstatuut..................................................................................................... 43
Wettelijk stelsel art 2 BW........................................................................................... 43
Huwelijksovereenkomst............................................................................................. 45
Afdeling 2: Familiale steunverplichting.........................................................................45
Afdeling 3: Erfrecht....................................................................................................... 46
Afdeling 4: Giften.......................................................................................................... 51
H1: Situering................................................................................................ 53
H2: Begrip, soorten en beginselen................................................................53
Afdeling 1: Begrippenkader.......................................................................................... 53
Verbintenissenrecht................................................................................................... 53
Overeenkomsten = contract......................................................................................54
Open systeem........................................................................................................... 56
Afdeling 2: Soorten verbintenissen...............................................................................57
Garanderen............................................................................................................... 57
Verbintenis en overmacht.......................................................................................... 58
Afdeling 3: basisbeginselen.......................................................................................... 59
Wilsautonomie........................................................................................................... 59
Algemene rechtsbeginselen......................................................................................60
Hoofdstuk 3: Algemeen regime van de verbintenis........................................61
Afdeling 1: Modaliteiten................................................................................................61
Soorten voorwaarden................................................................................................ 62
Soorten tijdsbepalingen............................................................................................. 62
Problemen met potestatieve voorwaarden................................................................62
Afdeling 2: Pluraliteit van voorwerp..............................................................................63
Cumulatieve en alternatieve verbintenissen.............................................................63
Deelbare verbintenissen............................................................................................ 64
Ondeelbaarheid tussen schuldenaars........................................................................64
Passieve vs actieve hoofdelijkheid............................................................................64
Verbintenissen in Solidum......................................................................................... 65
Verschil Passieve hoofdelijkheid en verbintenissen in solidum..................................65
Afdeling 6: niet-nakoming van de verbintenis...............................................................66
Begrippen.................................................................................................................. 66
Compensaties niet-nakoming....................................................................................68
Hoofdstuk 4: verbintenis uit overeenkomst...................................................70
Afdeling 1: Soorten contracten.....................................................................................71
1. Klassieke contracten: Consensueel.......................................................................71
2. Zakelijke contracten.............................................................................................. 72
3. Wederkerige vs. Eenzijdige contracten..................................................................72
4. Ten bezwarende titel vs. Kosteloze titel (art 5.7 BW).............................................72
5. Vergeldende contracten vs. Kanscontracten (art 5.8 BW)......................................72
2
, Benoemde contracten............................................................................................... 73
Onbenoemde contracten........................................................................................... 73
Aflopende contracten................................................................................................ 73
Voortdurende contracten........................................................................................... 73
Belangrijk verschil..................................................................................................... 74
Afdeling 2: Totstandkoming van het contract................................................................74
Fase 1: onderhandeling (art 5.14 – 5.17 BW).............................................................74
Fase 2: aanbod en aanvaarding à overeenkomst ( art 5.18 - 5.23 BW)......................75
Afdeling 3: geldigheid van het contract........................................................................76
Toestemming............................................................................................................. 76
Toestemming – wilsgebreken.....................................................................................78
Bekwaamheid............................................................................................................ 79
Voorwerp................................................................................................................... 79
Oorzaak..................................................................................................................... 79
Onrechtmatigebedingenleer......................................................................................80
Nietigheid.................................................................................................................. 80
Afdeling 4: Bewijs, interpretatie, kwalificatie (geen slides van)....................................81
Bewijs van het contract............................................................................................. 81
Interpretatie van het contract...................................................................................81
Kwalificatie van het contract.....................................................................................82
Gemengd contract..................................................................................................... 82
Afdeling 5: gevolgen van het contract tussen partijen..................................................82
Goede trouw.............................................................................................................. 82
Verandering van omstandigheden.............................................................................83
Duur.......................................................................................................................... 83
Afdeling 6: Gevolgen bij niet-nakoming........................................................................83
Schadeherstel........................................................................................................... 84
Schadebeding in B2C................................................................................................ 84
Schadebeding in B2B................................................................................................ 85
Exoneratiebeding...................................................................................................... 85
Ontbinding................................................................................................................ 85
Prijsvermindering...................................................................................................... 86
Overmacht................................................................................................................ 87
Afdeling 7: gevolgen van het contract voor derden (niet in slides)...............................88
Afdeling 8: tenietgaan van het contract........................................................................89
DEEL 1B: Rechtspersonen BOEK PAKKEN.......................................................90
Afdeling 1: Rechtspersonen van publiekrecht...............................................................90
Afdeling 2: Privaatrechtelijke rechtspersonen...............................................................90
Verenigingen............................................................................................................. 90
Stichtingen................................................................................................................ 91
Vennootschappen...................................................................................................... 92
Deel 2B: Vennootschappen...........................................................................93
3
, Venootschapsvormen................................................................................................... 93
Vennootschappen zonder RP.....................................................................................93
Vennootschappen met RP en onbeperkte aansprakelijkheid.....................................95
Soorten RP................................................................................................................. 95
Vennootschappen met RP en beperkte aansprakelijkheid.........................................95
Europese vennootschapsvormen...............................................................................96
Basisregels vennootschapsrecht...................................................................................97
H5: verbintenis vanuit onrechtmatige daad...................................................98
Afdeling 1: buitencontracuele aansprakelijkheid als bron.............................................98
Afdeling 2: soorten........................................................................................................ 99
Voorwaarden voor aansprakelijkheid.......................................................................100
Foutaansprakelijkheid.............................................................................................. 101
Art. 6.5 BW: Algemene foutaansprakelijkheid..........................................................102
Aansprakelijkheid voor eigen daad..........................................................................103
Schending wettelijke norm......................................................................................103
Schending algemene zorgvuldigheidsnorm.............................................................104
Gedrag van een normaal zorgvuldig persoon..........................................................105
Geen aansprakelijkheid voor werknemers: Art. 18 WAO..........................................105
Aansprakelijkheid voor toezichters..........................................................................107
Globale en Duurzame Wijze - Toezicht en Aansprakelijkheid (Art. 6.13, eerste lid BW)
................................................................................................................................ 107
Onderwijsinstellingen.............................................................................................. 107
Ouders van minderjarigen van 16 jaar of ouder......................................................108
Aanstellers.............................................................................................................. 108
Rechtspersonen....................................................................................................... 109
Aansprakelijkheid voor dieren.................................................................................110
Productaansprakelijkheid............................................................................................ 111
Verweermiddelen, exoneratie, en termijnen bij productaansprakelijkheid...............113
Schade........................................................................................................................ 114
Schade: soorten.......................................................................................................... 115
Schade voorbeschiktheid............................................................................................116
Causaal verband: equivalent......................................................................................117
Causaal verband correcties........................................................................................118
Praktische Toepassingen.......................................................................................... 119
Causale onzekerheid................................................................................................... 120
Causaal verband: alternatieve oorzaken.....................................................................121
Pluraliteit van aansprakelijken....................................................................................122
Scenario’s................................................................................................................ 123
Pluraliteit van aansprakelijken: derden.......................................................................124
Regres zie slides uitgebreide dia!!!.........................................................................124
Speciale gevallen.................................................................................................... 125
Pluraliteit van aansprakelijken: benadeelde + derden................................................126
4