Vrije Universiteit Oktober 2025
Amsterdam
Samenvatting
Beleid &
management
Gemaakt door:
Toby Gorgosz
1
,Inhoudsopgave
Cursusbeschrijving..............................................................................................................................5
Leerdoelen van de cursus...................................................................................................................5
Toetsing..................................................................................................................................................6
Literatuur................................................................................................................................................6
Te doen per week...................................................................................................................................7
Week 1...................................................................................................................................................9
Hoofdstuk 3 Beleidsproblemen structureren: Wat is het probleem (feitelijk? Normatief?)...............9
Hoofdstuk 4 Forecasting Expected Policy Outcomes: Welke maatregelen kunnen wij gebruiken
(feitelijk, gegeven de probleemdefinitie)..........................................................................................27
Hoofdstuk 5 bepalen van beleidsvoorkeuren: Welke maatregelen kiezen we dan (normatief)...........43
Week 2.................................................................................................................................................66
Hoofdstuk 8: Het ontwikkelen van beleidsargumenten...................................................................66
Hoofdstuk 9: Communicatie van beleidsanalyse..............................................................................78
Week 3.................................................................................................................................................87
Kersing, M., Oldenhof, L., Putters, K. & Van Zoonen, L. (Forthcoming) Thief or Toddler: Experiences
of unemployed benefit recipients in the Dutch digital welfare state...............................................87
Kersing M, van Zoonen L, Putters K, Oldenhof L. The changing roles of frontline bureaucrats in the
digital welfare state: The case of a data dashboard in Rotterdam’s Work and Income department 94
Oldenhof, L., Kersing, M., & van Zoonen, L. (2024). Sphere transgressions in the Dutch digital
welfare state: causing harm to citizens when legal rules, ethical norms and quality procedures are
lacking...............................................................................................................................................99
Week 4...............................................................................................................................................107
Rittel, H., and Webber, M. (1973), Dilemmas in a General Theory of Planning..............................107
Trommel, W.A. (2018), Veerkrachtig bestuur; voorbij neoliberale drift en populistische kramp. Den
Haag: Boom, hoofdstuk 1-5............................................................................................................112
Hoofdstuk 1. Proloog: op drift en verkrampt..............................................................................112
Hoofdstuk 2 Neoliberale drift, een wijdverbreid virus. Belangrijk..................................................116
Toen de ‘derde weg’ werd geïntroduceerd, betekende dat niet dat het ideaal van gelijkheid
werd losgelaten. Het ging alleen om een andere invulling ervan: niet langer gelijkheid in
uitkomst, maar gelijke kansen om mee te doen — mensen moesten worden ondersteund zodat
ze konden participeren. In de praktijk is deze aanvankelijk brede focus op het versterken van
mensen hun mogelijkheden (capabilities) geleidelijk veranderd in een meer instrumentele
politiek die vooral inzet op activering: het zo snel mogelijk laten deelnemen aan arbeid of de
mark...........................................................................................................................................122
Hoofdstuk 3 Tirannie van het licht; waarom populistisch polariseren zo weinig weerwoord.....124
Hoofdstuk 4 Gulzig bestuur Belangrijk........................................................................................128
Hoofdstuk 5 Als beleid geen ironie meer kent. Over vernederende praktijken in het
arbeidsmarktbeleid Belangrijk....................................................................................................137
2
,Week 5...............................................................................................................................................142
Bannink, D. (2019). Besturen zonder wij; in een samenleving zonder wij. Amsterdam: VU University
Press, hoofdstuk 1 en 2 en paragraaf 3.1.......................................................................................142
Hoofdstuk 1. Waar is ‘wij’ gebleven?..........................................................................................142
Hoofdstuk 2. Nederland in de laatmoderniteit en waarom dat tegelijkertijd leuk en vervelend is.
....................................................................................................................................................145
Bartels, K. and N. Turnbull (2020) Relational public administration: a synthesis and heuristic
classification of relational approaches............................................................................................155
Bryson, J., Sancino, A., Benington, J. and Sørensen, E. (2017) Towards a multi-actor theory of public
value co-creation............................................................................................................................164
Provan, K., and Kenis, P. (2007). Modes of Network Governance: Structure, Management, and
Effectiveness...................................................................................................................................171
Schillemans, T. & Bjurstrøm, K. (2020). Trust and verification: balancing agency and stewardship
theory in the governance of agencies.............................................................................................181
Stout, M. (2012). Competing Ontologies: A Primer for Public Administration................................187
Week 6...............................................................................................................................................196
Bannink, D. (2019). Besturen zonder wij; in een samenleving zonder wij. Amsterdam: VU University
Press, paragraaf 3.2-3.3 en hoofdstuk 4.........................................................................................196
Paragraaf 3.2 Het probleem van ‘wij’. Antwoorden in bestuur en bestuurskunde op de
laatmoderniteit...........................................................................................................................196
Paragraaf 3.3 Besturen zonder ‘wij’............................................................................................199
Hoofdstuk 4 Samenleven zonder ‘wij’........................................................................................200
Bannink, D. & Trommel, W. (2019). Intelligent modes of imperfect governance...........................210
Trommel, W.A. (2018), Veerkrachtig bestuur; voorbij neoliberale drift en populistische kramp, Den
Haag: Boom, hoofdstuk 6-10..........................................................................................................218
Hoofdstuk 6. De problematische wedergeboorte van het professionele ideaal.........................218
Hoofdstuk 7. In de diepte draagt het glokale (tenminste, als de romantiek van zelfdoen ons niet
verblindt) Belangrijk hoofdstuk..................................................................................................220
Hoofdstuk 8. Over oude vrienden en nieuwe levenskansen.......................................................227
Hoofdstuk 9. Sturen vanuit veerkracht. Belangrijk hoofdstuk....................................................232
Hoofdstuk 10 Epiloog: vrij en onverveerd...................................................................................239
Week 7...............................................................................................................................................240
Swyngedouw, E. (2005). Governance Innovation and the Citizen: The Janus Face of Governance-
beyond-the-State............................................................................................................................240
Rahmawan‐Huizenga, S., & Ivanova, D. (2022). The urban lab: imaginative work in the city. ........252
Hoorcollege 1.....................................................................................................................................258
Hoorcollege 3 Data driven governance..............................................................................................263
Hoorcollege week 5............................................................................................................................267
Hoorcollege 6.....................................................................................................................................275
3
, Hoorcollege 7.....................................................................................................................................280
Extra informatie voor later.................................................................................................................280
4
Amsterdam
Samenvatting
Beleid &
management
Gemaakt door:
Toby Gorgosz
1
,Inhoudsopgave
Cursusbeschrijving..............................................................................................................................5
Leerdoelen van de cursus...................................................................................................................5
Toetsing..................................................................................................................................................6
Literatuur................................................................................................................................................6
Te doen per week...................................................................................................................................7
Week 1...................................................................................................................................................9
Hoofdstuk 3 Beleidsproblemen structureren: Wat is het probleem (feitelijk? Normatief?)...............9
Hoofdstuk 4 Forecasting Expected Policy Outcomes: Welke maatregelen kunnen wij gebruiken
(feitelijk, gegeven de probleemdefinitie)..........................................................................................27
Hoofdstuk 5 bepalen van beleidsvoorkeuren: Welke maatregelen kiezen we dan (normatief)...........43
Week 2.................................................................................................................................................66
Hoofdstuk 8: Het ontwikkelen van beleidsargumenten...................................................................66
Hoofdstuk 9: Communicatie van beleidsanalyse..............................................................................78
Week 3.................................................................................................................................................87
Kersing, M., Oldenhof, L., Putters, K. & Van Zoonen, L. (Forthcoming) Thief or Toddler: Experiences
of unemployed benefit recipients in the Dutch digital welfare state...............................................87
Kersing M, van Zoonen L, Putters K, Oldenhof L. The changing roles of frontline bureaucrats in the
digital welfare state: The case of a data dashboard in Rotterdam’s Work and Income department 94
Oldenhof, L., Kersing, M., & van Zoonen, L. (2024). Sphere transgressions in the Dutch digital
welfare state: causing harm to citizens when legal rules, ethical norms and quality procedures are
lacking...............................................................................................................................................99
Week 4...............................................................................................................................................107
Rittel, H., and Webber, M. (1973), Dilemmas in a General Theory of Planning..............................107
Trommel, W.A. (2018), Veerkrachtig bestuur; voorbij neoliberale drift en populistische kramp. Den
Haag: Boom, hoofdstuk 1-5............................................................................................................112
Hoofdstuk 1. Proloog: op drift en verkrampt..............................................................................112
Hoofdstuk 2 Neoliberale drift, een wijdverbreid virus. Belangrijk..................................................116
Toen de ‘derde weg’ werd geïntroduceerd, betekende dat niet dat het ideaal van gelijkheid
werd losgelaten. Het ging alleen om een andere invulling ervan: niet langer gelijkheid in
uitkomst, maar gelijke kansen om mee te doen — mensen moesten worden ondersteund zodat
ze konden participeren. In de praktijk is deze aanvankelijk brede focus op het versterken van
mensen hun mogelijkheden (capabilities) geleidelijk veranderd in een meer instrumentele
politiek die vooral inzet op activering: het zo snel mogelijk laten deelnemen aan arbeid of de
mark...........................................................................................................................................122
Hoofdstuk 3 Tirannie van het licht; waarom populistisch polariseren zo weinig weerwoord.....124
Hoofdstuk 4 Gulzig bestuur Belangrijk........................................................................................128
Hoofdstuk 5 Als beleid geen ironie meer kent. Over vernederende praktijken in het
arbeidsmarktbeleid Belangrijk....................................................................................................137
2
,Week 5...............................................................................................................................................142
Bannink, D. (2019). Besturen zonder wij; in een samenleving zonder wij. Amsterdam: VU University
Press, hoofdstuk 1 en 2 en paragraaf 3.1.......................................................................................142
Hoofdstuk 1. Waar is ‘wij’ gebleven?..........................................................................................142
Hoofdstuk 2. Nederland in de laatmoderniteit en waarom dat tegelijkertijd leuk en vervelend is.
....................................................................................................................................................145
Bartels, K. and N. Turnbull (2020) Relational public administration: a synthesis and heuristic
classification of relational approaches............................................................................................155
Bryson, J., Sancino, A., Benington, J. and Sørensen, E. (2017) Towards a multi-actor theory of public
value co-creation............................................................................................................................164
Provan, K., and Kenis, P. (2007). Modes of Network Governance: Structure, Management, and
Effectiveness...................................................................................................................................171
Schillemans, T. & Bjurstrøm, K. (2020). Trust and verification: balancing agency and stewardship
theory in the governance of agencies.............................................................................................181
Stout, M. (2012). Competing Ontologies: A Primer for Public Administration................................187
Week 6...............................................................................................................................................196
Bannink, D. (2019). Besturen zonder wij; in een samenleving zonder wij. Amsterdam: VU University
Press, paragraaf 3.2-3.3 en hoofdstuk 4.........................................................................................196
Paragraaf 3.2 Het probleem van ‘wij’. Antwoorden in bestuur en bestuurskunde op de
laatmoderniteit...........................................................................................................................196
Paragraaf 3.3 Besturen zonder ‘wij’............................................................................................199
Hoofdstuk 4 Samenleven zonder ‘wij’........................................................................................200
Bannink, D. & Trommel, W. (2019). Intelligent modes of imperfect governance...........................210
Trommel, W.A. (2018), Veerkrachtig bestuur; voorbij neoliberale drift en populistische kramp, Den
Haag: Boom, hoofdstuk 6-10..........................................................................................................218
Hoofdstuk 6. De problematische wedergeboorte van het professionele ideaal.........................218
Hoofdstuk 7. In de diepte draagt het glokale (tenminste, als de romantiek van zelfdoen ons niet
verblindt) Belangrijk hoofdstuk..................................................................................................220
Hoofdstuk 8. Over oude vrienden en nieuwe levenskansen.......................................................227
Hoofdstuk 9. Sturen vanuit veerkracht. Belangrijk hoofdstuk....................................................232
Hoofdstuk 10 Epiloog: vrij en onverveerd...................................................................................239
Week 7...............................................................................................................................................240
Swyngedouw, E. (2005). Governance Innovation and the Citizen: The Janus Face of Governance-
beyond-the-State............................................................................................................................240
Rahmawan‐Huizenga, S., & Ivanova, D. (2022). The urban lab: imaginative work in the city. ........252
Hoorcollege 1.....................................................................................................................................258
Hoorcollege 3 Data driven governance..............................................................................................263
Hoorcollege week 5............................................................................................................................267
Hoorcollege 6.....................................................................................................................................275
3
, Hoorcollege 7.....................................................................................................................................280
Extra informatie voor later.................................................................................................................280
4
