Nefrologie & Geriatrie dieetleer
Blok 5.2
Hoorcollege 1
Je kent de verschillende nierstenen
Nierstenen
Andere benaming: urinewegstenen of urolithiasis
2-3% van de West- Europese bevolking heeft hier last van, dit is 3 op de 1000
patiënten in een huisartsenpraktijk. Nierstenen komen 2x vaker voor bij mannen
als bij vrouwen. Als nierstenen in de familie voorkomen, heb je 2-3x grotere kans
om nierstenen te krijgen. Na het krijgen van een niersteen heb je 50% kans om
nog een keer een niersteen te krijgen binnen 7-8 jaar (reciduief). Bij toeval als je
urine wordt gecontroleerd, maar meestal pas gediagnosticeerd bij klachten.
Teveel van oplosbare stoffen (zouten/ mineralen) in de urine die neerslaan in
kristallen in de urinewegen:
Kunnen voorkomen in nierbekken, urineafvoerwegen en blaas
Kan obstructies opleveren, dit resulteert vaak in pijn
Nierstenen voorbij de blaas kunnen meer obstructie geven en
doen dus meer pijn.
Klachten
Koliekachtige pijn (door obstructie)
Weten zichzelf geen houding te geven en hebben daardoor
bewegingsdrang. Door deze pijn ook misselijkheid. Pijn vooral
onder achterin de rug.
Recidiverende urineweginfecties
Bloedplassen
De scherpe nierstenen geven wondjes in de urinewegen.
Oorzaken van nierstenen
Tekort urineproductie < 2l per dag
Zuurgraad van de urine
Hoog of lage zuurgraad verschilt per niersteen
Hypertensie heeft te maken met alle mineralen.
Voeding
o Veel (dierlijk) eiwit en kcal
o Weinig vocht
Tekort aan citraat (=citroenzuur) en magnesium
Citroenzuur en magnesium werken kristalgroei remmend.
Verhoogde zoutinname (6 gram per dag)
Vaak hogere intake te zien bij patiënten met nierstenen.
Gebruik van bepaalde medicatie (bijv. natriumcarbonaat)
Medicijn dat wordt gebruikt bij nier schade, kan op den duur dus weer nier
schade opleveren.
Afwijkingen urinewegen/ urineweginfecties
Vernauwingen
Darmfalen, short bowel syndroom, high output stoma
Verhoogde uitscheiding van vocht, waardoor er minder urineproductie is.
Streven: minimaal 800 ml urineproductie.
Familiair etc.
Factoren die meespelen
Geografie/klimaat
Drink- en leefgewoonten
1
Blok 5.2
Hoorcollege 1
Je kent de verschillende nierstenen
Nierstenen
Andere benaming: urinewegstenen of urolithiasis
2-3% van de West- Europese bevolking heeft hier last van, dit is 3 op de 1000
patiënten in een huisartsenpraktijk. Nierstenen komen 2x vaker voor bij mannen
als bij vrouwen. Als nierstenen in de familie voorkomen, heb je 2-3x grotere kans
om nierstenen te krijgen. Na het krijgen van een niersteen heb je 50% kans om
nog een keer een niersteen te krijgen binnen 7-8 jaar (reciduief). Bij toeval als je
urine wordt gecontroleerd, maar meestal pas gediagnosticeerd bij klachten.
Teveel van oplosbare stoffen (zouten/ mineralen) in de urine die neerslaan in
kristallen in de urinewegen:
Kunnen voorkomen in nierbekken, urineafvoerwegen en blaas
Kan obstructies opleveren, dit resulteert vaak in pijn
Nierstenen voorbij de blaas kunnen meer obstructie geven en
doen dus meer pijn.
Klachten
Koliekachtige pijn (door obstructie)
Weten zichzelf geen houding te geven en hebben daardoor
bewegingsdrang. Door deze pijn ook misselijkheid. Pijn vooral
onder achterin de rug.
Recidiverende urineweginfecties
Bloedplassen
De scherpe nierstenen geven wondjes in de urinewegen.
Oorzaken van nierstenen
Tekort urineproductie < 2l per dag
Zuurgraad van de urine
Hoog of lage zuurgraad verschilt per niersteen
Hypertensie heeft te maken met alle mineralen.
Voeding
o Veel (dierlijk) eiwit en kcal
o Weinig vocht
Tekort aan citraat (=citroenzuur) en magnesium
Citroenzuur en magnesium werken kristalgroei remmend.
Verhoogde zoutinname (6 gram per dag)
Vaak hogere intake te zien bij patiënten met nierstenen.
Gebruik van bepaalde medicatie (bijv. natriumcarbonaat)
Medicijn dat wordt gebruikt bij nier schade, kan op den duur dus weer nier
schade opleveren.
Afwijkingen urinewegen/ urineweginfecties
Vernauwingen
Darmfalen, short bowel syndroom, high output stoma
Verhoogde uitscheiding van vocht, waardoor er minder urineproductie is.
Streven: minimaal 800 ml urineproductie.
Familiair etc.
Factoren die meespelen
Geografie/klimaat
Drink- en leefgewoonten
1
