2024-
2025
Neurowetenschappen
DEBBY VAN DAM
FEMKE VAN NIMMEN
,Examen en organisatie
Website: brain from top to bottom – yale university
Examen bevat neuroanatomie 50% en neurofysiologie 50%
→ Neuroanatomie: Schriftelijk examen neuroanatomie 2/3 score met mcq met 5 mogelijkheden (hogere
cesuur) + practicumexamen 1/3 score: 20 anatomische structuren op figuren aanduiden en benoemen
Practica 1 halve dag
→Neurofysiologie: schriftelijk examen 2/3 score met juist of fout vragen en indien fout verbeteren +
practicumverslagen 1/3 score: groepsverslagen + peer en selfassesment
Practica 3x 2u
Op beide examen minstens 8/20 halen
Neuroanatomie
Cerebrale topografie
Oppervlakte anatomie
Het zenuwstelsel wordt verdeeld in:
o Centraal zenuwstelsel= de hersenen en het ruggenmerg
o Perifeer zenuwstelsel= 12 paren van craniale zenuwen, de andere zenuwen van het lichaam en
hun cellichamen $
Embryologische opbouw van de hersenen:
o Telencephalon
o Diencephalon
o Mesencephalon
o Pons en cerebellum
o Medulla oblongata
Componenten van het zenuwstelsel
o Cerebrum
o Cerebellum
o Hersenstam: mesencephalon, pons en medulla oblongata
o Medulla spinalis
o Perifeer zenuwstelsel
Anatomische oriëntatie
Anatomische vlakken
o Horizontaal
o Coronaal
o Sagitaal
Cerebrum (grote hersenen)
,Bestaan uit 2 grote kwabben = hemisferen en deze hemisferen zijn dan weer onderverdeeld in 5 lobben/
kwabben. Hersenopp bestaat uit
o groeven= fissuren en sulci=
• Centrale sulcus (=rolandische fissuur)
• Laterale sulcus (=sylvische fissuur)
• Pariënto-occipitale sulcus
• Longitudinale fussuur
o windingen= gyri
corpus callosum = hersenbalk: is de verbinging tussen die beide
hemisferen
insulla= eiland, binnenwaartse plooi van de hersenschors en is de bodem van de laterale
fissuur. Begrenzing: cerebrale cortex van fronta kwabben = operculum
frontale kwab
o precentrale (motore) gyrus
o anterieur deel paracentrale kwab
o superieure, middelste en inferieure gyrus
o cingulate gyrus
o orbitale gyrus
functie:
o planning en uitvoering
o mototrische controle
o persoonlijkheid en gedragsregulatie
o taalfuncties
o aandacht en concentratie
, vb. Phineas gage’s accident: spoorwegarbeider is de USA en hij had als taak om het onergzame gebied vrij
te maken, zodat er spaarwegen konnen aangelegd worden. Hij werkte dus met oa dynamiet om
rotsblokken en dergelijke weg te blazen om spoorwegen aan te leggen. Phineas Gage stond bekend als
een heel rustige, betrouwbare man die de leiding had over een team van spoorwegarbeiders en had zijn
persoonlijke duwstaaf die hij gebruikte om het buskruid in de rotsen te krijgen. Op een dag bij het
aanbrengen van zijn lading buskruit, komt het buskruit tot vroegtijdig tot ontploffing waarbij die duwstaaf
via de linkerkant van zijn wang naar rechterkant van zijn oog zijn van zijn schedel doorboort. Tegen alle
verwachtingen in lijkt phineas gage’s daar vrijuit goed uit te komen: hij kan praten, is bij bewustzijn etc.
dagen later krijgt hij epilepsie aanvallen en hersenweefsel puilt uit. Wat vooral opvalt door zijn omgeving is
dat er iets fundamenteel veranderd is aan die man: moeilijkheden met besilssingen te nemen, reageert
ongepast op situaties en slaagt er niet in om zijn vroegere functie terug op te nemen, aangezien het
plannen en organiseren niet meer lukt. → eerste case tussen schade aan bepaalde zone van de hersenen
en gedragsmatige en cognitieve veranderingen
pariëntale kwab
o anterieur: postcentrale (sensibele) gyrus
o posterieur:
• superieur
• intrapariëntale sulcus
• inferieur: supramerginale gyrus en angulaire gyrus
o mediale gedeelte:
• posterieur gedeelte paracentrale lobule
• precuneus
functie:
o sensorische verwerking
o ruimtelijke perceptie → hemispatieel neglect = beschadiging niet
dominante (rechter) pariëntale kwab. Patiënt is zich niet bewust van
objecten of gebeurtenissen aan de linkerkant van hun lichaam. Vb. tijdens
het eten alleen het voedsel aan de rechter kan van hun bord opeten
o lichaamsbewustzijn
o somatosensorische cortex
o lezen en rekenen
niet 1 specifieke plaats in de hersenen neemt in, om te lezen moet je enerzijds kunnen zien, vervolgens
moet er een koppeling zijn tussen occipitale cortex en taal en spraak-en taal centra om te kunnen
begrijpen wat we lezen en tot slot moeten we associaties en linken kunnen maken die oiv de temporale
kwab worden ingevuld.
Occipitale kwab
o laterale occipitale gyri
o cuneus: tussen pariënto-occipitale sulcus en, calcarine sulcus
o laterale en mediale occipitotemporale gyrus
o gyrus lingualis
functie:
o visuele verwerking
o kleurwaarneming
o ruimtelijke oriëntatie
o visuele verbeelding
2025
Neurowetenschappen
DEBBY VAN DAM
FEMKE VAN NIMMEN
,Examen en organisatie
Website: brain from top to bottom – yale university
Examen bevat neuroanatomie 50% en neurofysiologie 50%
→ Neuroanatomie: Schriftelijk examen neuroanatomie 2/3 score met mcq met 5 mogelijkheden (hogere
cesuur) + practicumexamen 1/3 score: 20 anatomische structuren op figuren aanduiden en benoemen
Practica 1 halve dag
→Neurofysiologie: schriftelijk examen 2/3 score met juist of fout vragen en indien fout verbeteren +
practicumverslagen 1/3 score: groepsverslagen + peer en selfassesment
Practica 3x 2u
Op beide examen minstens 8/20 halen
Neuroanatomie
Cerebrale topografie
Oppervlakte anatomie
Het zenuwstelsel wordt verdeeld in:
o Centraal zenuwstelsel= de hersenen en het ruggenmerg
o Perifeer zenuwstelsel= 12 paren van craniale zenuwen, de andere zenuwen van het lichaam en
hun cellichamen $
Embryologische opbouw van de hersenen:
o Telencephalon
o Diencephalon
o Mesencephalon
o Pons en cerebellum
o Medulla oblongata
Componenten van het zenuwstelsel
o Cerebrum
o Cerebellum
o Hersenstam: mesencephalon, pons en medulla oblongata
o Medulla spinalis
o Perifeer zenuwstelsel
Anatomische oriëntatie
Anatomische vlakken
o Horizontaal
o Coronaal
o Sagitaal
Cerebrum (grote hersenen)
,Bestaan uit 2 grote kwabben = hemisferen en deze hemisferen zijn dan weer onderverdeeld in 5 lobben/
kwabben. Hersenopp bestaat uit
o groeven= fissuren en sulci=
• Centrale sulcus (=rolandische fissuur)
• Laterale sulcus (=sylvische fissuur)
• Pariënto-occipitale sulcus
• Longitudinale fussuur
o windingen= gyri
corpus callosum = hersenbalk: is de verbinging tussen die beide
hemisferen
insulla= eiland, binnenwaartse plooi van de hersenschors en is de bodem van de laterale
fissuur. Begrenzing: cerebrale cortex van fronta kwabben = operculum
frontale kwab
o precentrale (motore) gyrus
o anterieur deel paracentrale kwab
o superieure, middelste en inferieure gyrus
o cingulate gyrus
o orbitale gyrus
functie:
o planning en uitvoering
o mototrische controle
o persoonlijkheid en gedragsregulatie
o taalfuncties
o aandacht en concentratie
, vb. Phineas gage’s accident: spoorwegarbeider is de USA en hij had als taak om het onergzame gebied vrij
te maken, zodat er spaarwegen konnen aangelegd worden. Hij werkte dus met oa dynamiet om
rotsblokken en dergelijke weg te blazen om spoorwegen aan te leggen. Phineas Gage stond bekend als
een heel rustige, betrouwbare man die de leiding had over een team van spoorwegarbeiders en had zijn
persoonlijke duwstaaf die hij gebruikte om het buskruid in de rotsen te krijgen. Op een dag bij het
aanbrengen van zijn lading buskruit, komt het buskruit tot vroegtijdig tot ontploffing waarbij die duwstaaf
via de linkerkant van zijn wang naar rechterkant van zijn oog zijn van zijn schedel doorboort. Tegen alle
verwachtingen in lijkt phineas gage’s daar vrijuit goed uit te komen: hij kan praten, is bij bewustzijn etc.
dagen later krijgt hij epilepsie aanvallen en hersenweefsel puilt uit. Wat vooral opvalt door zijn omgeving is
dat er iets fundamenteel veranderd is aan die man: moeilijkheden met besilssingen te nemen, reageert
ongepast op situaties en slaagt er niet in om zijn vroegere functie terug op te nemen, aangezien het
plannen en organiseren niet meer lukt. → eerste case tussen schade aan bepaalde zone van de hersenen
en gedragsmatige en cognitieve veranderingen
pariëntale kwab
o anterieur: postcentrale (sensibele) gyrus
o posterieur:
• superieur
• intrapariëntale sulcus
• inferieur: supramerginale gyrus en angulaire gyrus
o mediale gedeelte:
• posterieur gedeelte paracentrale lobule
• precuneus
functie:
o sensorische verwerking
o ruimtelijke perceptie → hemispatieel neglect = beschadiging niet
dominante (rechter) pariëntale kwab. Patiënt is zich niet bewust van
objecten of gebeurtenissen aan de linkerkant van hun lichaam. Vb. tijdens
het eten alleen het voedsel aan de rechter kan van hun bord opeten
o lichaamsbewustzijn
o somatosensorische cortex
o lezen en rekenen
niet 1 specifieke plaats in de hersenen neemt in, om te lezen moet je enerzijds kunnen zien, vervolgens
moet er een koppeling zijn tussen occipitale cortex en taal en spraak-en taal centra om te kunnen
begrijpen wat we lezen en tot slot moeten we associaties en linken kunnen maken die oiv de temporale
kwab worden ingevuld.
Occipitale kwab
o laterale occipitale gyri
o cuneus: tussen pariënto-occipitale sulcus en, calcarine sulcus
o laterale en mediale occipitotemporale gyrus
o gyrus lingualis
functie:
o visuele verwerking
o kleurwaarneming
o ruimtelijke oriëntatie
o visuele verbeelding
