BIOMECHANICA
INLEIDING
- Bio en Mechanica:
• Bio: toegepast op het menselijk lichaam
è Fysica geeft basis om biomechanische modellen/theorieën te begrijpen
• Mechanica: wetenschap die zich bezighoudt met krachten en hun effect op vaste, vloeibare en
gasvormige lichamen
TOEPASSINGSGEBIEDEN
- Basiswetenschap: het begrijpen van menselijk houding/beweging
- Patho-mechanica: het begrijpen en verklaren van het ontstaan van klachten
- Ondersteuning van therapie:
• Opstellen van een individueel behandelingsplan
• Het benutten van trainingstoestellen
- Ergonomie: aanpassen van werkhoudingen + preventie van klachten
KINEMATICA EN KINETICA
- Kinematica: beschrijven van beweging van een lichaam/verzameling lichamen in ruimte + tijd.
• Positie, verplaatsing, snelheid, versnelling, hoekversnelling
- Kinetica: beschrijven van de oorzaak van een beweging.
• Kracht, (draai)moment, impuls, power
STATICA VERSUS DYNAMICA
- Om bewegingen te analyseren -> momentopnames kiezen -> wetten van fysica op toepassen ->
verandering van momentopnames zegt iets over beweging
OSTEOKINEMATICA EN ARTROKINEMATICA
- Osteokinematica: beschrijven van kinematica van de botstukken/ hun massamiddelpunten
• Flexie/abductie en exorotatie glenohumeraal
- Artrokinematica: beschrijven van het geen intra-articulair gebeurt tijdens een beweging
VERWARRENDE BEGRIPPEN
- Toegepaste anatomie
- Kinesiologie
- Bewegingsanalyse
,ARTROKINEMATICA
BOTSTUKKEN BEWEGEN TEGENOVER ELKAAR
- Angulaire beweging/rotatie beweging: elk punt van het lichaam zal zich met een
andere afstand en snelheid verplaatst hebben
• Hoekvormig, rond een as
- Translatiebeweging/schuifbeweging: elk punt van het lichaam zal zich met dezelfde
afstand en dezelfde snelheid verplaatst hebben
• Geen hoekvorming, geen as
IN REALITEIT
- Osteokinematisch + rotatie: gekromd, convex, concaaf
à artrokinematisch + rotatie + translatie: niet gekromd, vlak
- Osteokinematisch + rotatie: niet gekromd, vlak
à artrokinematisch + rotatie + translatie
LIGGING VAN EEN AS
- Wordt bepaald door de vorm en de kromming van het gewrichtsoppervlak
BEPALING VAN DE LIGGING VAN DE AS (CONVEX)
1. Raaklijn
2. Kromtestraal (loodrecht op raaklijn)
3. Kromtemiddelpunt (ligt in convex botstuk)
4. Kraakbeen/scharnier.
5.
BEPALING VAN DE LIGGING VAN DE AS (CONCAAF)
1. Raaklijn
2. Kromtestraal (loodrecht op raaklijn)
3. Kromtemiddelpunt (ligt buiten concaaf botstuk)
4. Kraakbeen/scharnier
CONVEX EN CONCAAF SAMEN
- Hoe korter de kromtemiddelpunten van convex en concaaf bij elkaar liggen, hoe stabieler de
positie van het gewricht
- Gewrichtsoppervlakte congruent als (zeer stabiel):
à Kromtemiddelpunten convex en concaaf kort bij elkaar
à Krommingen gelijkaardig
,SOORTEN STABILITEIT
- MCCP = maximally close packed position
• Congruentie = maximaal
• Stabiliteit = maximaal
• 1 toestand
- LPP = Loose packed position
• Noch stabiel, noch instabiel
• Meerdere
- MLPP = maximally loose packed position (krommingen passen minder goed in elkaar)
• Congruentie = minimaal
• Stabiliteit = minder
• 1 toestand
CONVEX EN CONCAAF BEWEGINGEN
CONVEX BOTSTUK IN BEWEGING T.O.V. CONCAAF
- Rolbeweging: verandering van het contactpunt op gelijke afstand van het beginpunt
• Convex botstuk beweegt t.o.v. concaaf botstuk
o Je krijgt puntbelasting (alle druk op rand van botstuk)
o Kraakbeen kan hier niet tegen -> translatiebeweging
• Translatie- en rolbeweging gebeuren altijd in tegengestelde richting
rolbeweging Rolbeweging + translatie rolbeweging + puntbelasting
Kruis: botstuk beweegt niet
Pijl: botstuk beweegt wel
- Glijbeweging: hetzelfde punt van convex komt in contact met wisselende punten op concaaf
glijbeweging
, CONCAAF BOTSTUK IN BEWEGING T.O.V. CONVEX
- Schommel en translatie beweging gebeuren in zelfde richting
- Schommelbeweging zorgt ook voor puntbelasting -> zelfde oplossing
schommelbeweging + puntbelasting schommelbeweging + translatiebeweging
Kruis: botstuk beweegt niet
Pijl: botstuk beweegt wel
§ In realiteit bewegen convex en concaaf t.o.v. elkaar
LIGGING VAN DE AS IN HET REFERENTIESTELSEL
- Indien de as zuiver in 1 vlak ligt, zal de beweging zuiver in het vlak, loodrecht op de as
plaatsvinden.
- Indien de as schuin in de ruimte gepositioneerd staat, zal de beweging een 3D-beweging zijn.
è Meestal dit bij gewrichten
1 OF MEERDERE ASSEN
rolgewricht scharniergewricht Ellipsvormig gewricht
zadelgewricht kogelgewricht draaigewricht
INLEIDING
- Bio en Mechanica:
• Bio: toegepast op het menselijk lichaam
è Fysica geeft basis om biomechanische modellen/theorieën te begrijpen
• Mechanica: wetenschap die zich bezighoudt met krachten en hun effect op vaste, vloeibare en
gasvormige lichamen
TOEPASSINGSGEBIEDEN
- Basiswetenschap: het begrijpen van menselijk houding/beweging
- Patho-mechanica: het begrijpen en verklaren van het ontstaan van klachten
- Ondersteuning van therapie:
• Opstellen van een individueel behandelingsplan
• Het benutten van trainingstoestellen
- Ergonomie: aanpassen van werkhoudingen + preventie van klachten
KINEMATICA EN KINETICA
- Kinematica: beschrijven van beweging van een lichaam/verzameling lichamen in ruimte + tijd.
• Positie, verplaatsing, snelheid, versnelling, hoekversnelling
- Kinetica: beschrijven van de oorzaak van een beweging.
• Kracht, (draai)moment, impuls, power
STATICA VERSUS DYNAMICA
- Om bewegingen te analyseren -> momentopnames kiezen -> wetten van fysica op toepassen ->
verandering van momentopnames zegt iets over beweging
OSTEOKINEMATICA EN ARTROKINEMATICA
- Osteokinematica: beschrijven van kinematica van de botstukken/ hun massamiddelpunten
• Flexie/abductie en exorotatie glenohumeraal
- Artrokinematica: beschrijven van het geen intra-articulair gebeurt tijdens een beweging
VERWARRENDE BEGRIPPEN
- Toegepaste anatomie
- Kinesiologie
- Bewegingsanalyse
,ARTROKINEMATICA
BOTSTUKKEN BEWEGEN TEGENOVER ELKAAR
- Angulaire beweging/rotatie beweging: elk punt van het lichaam zal zich met een
andere afstand en snelheid verplaatst hebben
• Hoekvormig, rond een as
- Translatiebeweging/schuifbeweging: elk punt van het lichaam zal zich met dezelfde
afstand en dezelfde snelheid verplaatst hebben
• Geen hoekvorming, geen as
IN REALITEIT
- Osteokinematisch + rotatie: gekromd, convex, concaaf
à artrokinematisch + rotatie + translatie: niet gekromd, vlak
- Osteokinematisch + rotatie: niet gekromd, vlak
à artrokinematisch + rotatie + translatie
LIGGING VAN EEN AS
- Wordt bepaald door de vorm en de kromming van het gewrichtsoppervlak
BEPALING VAN DE LIGGING VAN DE AS (CONVEX)
1. Raaklijn
2. Kromtestraal (loodrecht op raaklijn)
3. Kromtemiddelpunt (ligt in convex botstuk)
4. Kraakbeen/scharnier.
5.
BEPALING VAN DE LIGGING VAN DE AS (CONCAAF)
1. Raaklijn
2. Kromtestraal (loodrecht op raaklijn)
3. Kromtemiddelpunt (ligt buiten concaaf botstuk)
4. Kraakbeen/scharnier
CONVEX EN CONCAAF SAMEN
- Hoe korter de kromtemiddelpunten van convex en concaaf bij elkaar liggen, hoe stabieler de
positie van het gewricht
- Gewrichtsoppervlakte congruent als (zeer stabiel):
à Kromtemiddelpunten convex en concaaf kort bij elkaar
à Krommingen gelijkaardig
,SOORTEN STABILITEIT
- MCCP = maximally close packed position
• Congruentie = maximaal
• Stabiliteit = maximaal
• 1 toestand
- LPP = Loose packed position
• Noch stabiel, noch instabiel
• Meerdere
- MLPP = maximally loose packed position (krommingen passen minder goed in elkaar)
• Congruentie = minimaal
• Stabiliteit = minder
• 1 toestand
CONVEX EN CONCAAF BEWEGINGEN
CONVEX BOTSTUK IN BEWEGING T.O.V. CONCAAF
- Rolbeweging: verandering van het contactpunt op gelijke afstand van het beginpunt
• Convex botstuk beweegt t.o.v. concaaf botstuk
o Je krijgt puntbelasting (alle druk op rand van botstuk)
o Kraakbeen kan hier niet tegen -> translatiebeweging
• Translatie- en rolbeweging gebeuren altijd in tegengestelde richting
rolbeweging Rolbeweging + translatie rolbeweging + puntbelasting
Kruis: botstuk beweegt niet
Pijl: botstuk beweegt wel
- Glijbeweging: hetzelfde punt van convex komt in contact met wisselende punten op concaaf
glijbeweging
, CONCAAF BOTSTUK IN BEWEGING T.O.V. CONVEX
- Schommel en translatie beweging gebeuren in zelfde richting
- Schommelbeweging zorgt ook voor puntbelasting -> zelfde oplossing
schommelbeweging + puntbelasting schommelbeweging + translatiebeweging
Kruis: botstuk beweegt niet
Pijl: botstuk beweegt wel
§ In realiteit bewegen convex en concaaf t.o.v. elkaar
LIGGING VAN DE AS IN HET REFERENTIESTELSEL
- Indien de as zuiver in 1 vlak ligt, zal de beweging zuiver in het vlak, loodrecht op de as
plaatsvinden.
- Indien de as schuin in de ruimte gepositioneerd staat, zal de beweging een 3D-beweging zijn.
è Meestal dit bij gewrichten
1 OF MEERDERE ASSEN
rolgewricht scharniergewricht Ellipsvormig gewricht
zadelgewricht kogelgewricht draaigewricht