Samenvatting Darmspoeling

In dit verslag worden de verschillende
soorten darmspoeling besproken met
bijbehorende (contra) indicaties.




Darmspoeli
ng
Verpleegkunde 2e jaar




Nerise Klomp

,Inhoud
Contra- indicaties...................................................................................................................................2
Complicaties.......................................................................................................................................4
Contra-indicaties................................................................................................................................5
Indicaties darmspoelen via stoma......................................................................................................6
Contra-indicaties darmspoelen via stoma..........................................................................................6
Voordelen...........................................................................................................................................6
Aandachtspunten...............................................................................................................................7
Complicaties.......................................................................................................................................8




1

,Methode
Methoden om een darmspoeling te verrichten op medische indicatie:

 Orthograde darmspoeling (wash-out)
 Hoogopgaand klysma
 Klysma

Indicatie
Er zijn verschillende medische redenen die het voorschrijven van een darmspoeling nodig
maken:

 Toedienen van medicatie (prednison; pentasa) bij chronische darmontsteking
 Ter voorbereiding van darmonderzoek of operatie
 Toedienen van medicatie voor aandoeningen elders (resonium bij hoog kalium)
 Ernstige vormen van obstipatie.

Contra- indicaties
 Anale of rectale stenose (vernauwing)
 Een actieve ontsteking aan de darm
 Acute diverticulitis
 Dikke darm kanker
 Ischemische colitis (beschadiging van de dikke darm door de onderbreking van de
bloedtoevoer)
 Na een chirurgische ingreep aan het rectum (minder dan drie maanden geleden)
 Na het endoscopische verwijderen van poliepen die minder dan vier weken geleden
heeft plaats gevonden
 Inwendige aambeien
 Obstructie van de dikke darm
 Fissuren of fistels
 Anorexia nervosa

Kinderen
Bij darmspoelen van kinderen is de hoeveelheid vloeistof afhankelijk van het
lichaamsgewicht, er wordt gerekend met ongeveer 20 ml water per kilogram.




2

,Orthograde darmspoeling
Een orthograde darmspoeling, perorale orthograde darmspoeling of lavage is een vorm van
darmspoeling, waarbij de dunne darm en dikke darm met behulp van een spoelvloeistof
letterlijk schoongespoeld worden.
Benaming
Indien de darmspoeling vloeistof gedronken of toegediend door middel van een maagsonde,
wordt er gesproken van een perorale orthograde darmspoeling. Bij darmspoeling via de anus
of door een PEG-katheter of een stoma wordt er gesproken van een orthograde
darmspoeling. Voor de spoelvloeistof wordt meestal 4 tot 6 liter macrogole oplossing gebruikt
Indicaties
Er zijn twee veelvoorkomende indicaties om een orthograde darmspoeling uit te voeren:
 Ter voorbereiding op een operatie van de darmen
 Ter voorbereiding op een colonoscopie.
Contra-indicaties
Veelvoorkomende contra-indicaties zijn:
 (verdenking) Van een obstructie in het spijsverteringsstelsel
 Decompensatio cordis
 Problemen met de maag.
Uitvoering
Bij een perorale orthograde darmspoeling dient de patiënt de spoelvloeistof te drinken. Indien
het door omstandigheden niet mogelijk is om te drinken zal een maagsonde ingebracht
worden via welke de vloeistof wordt toegediend. Patiënten kunnen zich bij een orthograde
darmspoeling onwel gaan voelen. Vooral als de spoelvloeistof zijn werk begint te doen
kunnen zich klachten als misselijkheid, braken en buikkrampen voor doen. Stomapatiënten
die poliklinisch een colonscopie krijgen, worden meestal door een stomaverpleegkundige
geholpen.




Een hoogopgaand klysma
Een hoogopgaand klysma is een vorm van een darmspoeling waarbij de dikke darm via de
anus schoongespoeld wordt.



3

, Het verschil met een 'gewoon' klysma is dat bij een hoogopgaand klysma aan de klysma een
lange holle en buigzame slang bevestigd zit. Deze slang heet een rectumcanule.
Inbrengen
Bij het inbrengen van een hoogopgaand klysma dient de patiënt in een bed te gaan liggen
dat in Trendelenburg gezet kan worden. Vervolgens wordt de rectumcanule meestal met
vaseline ingesmeerd. Daarna wordt de rectumcanule via de anus hoog in de dikke darm
ingebracht, waarna de klysma leeg geknepen wordt. Vaak is de vloeistof een hypotone
vloeistof. Vervolgens dient de patiënt de vloeistof minimaal vijf minuten in te houden.
Indicaties
Er zijn twee veelvoorkomende indicaties voor het uitvoeren van een hoogopgaand klysma:
 Een ileus ten gevolge van ontlasting.
 Ter voorbereiding van een colonoscopie indien een zogenaamde wash out
onmogelijk is.
Risico Het
risico van het uitvoeren van een hoogopgaand klysma is dat de dikke darm beschadigd kan
raken. Dit kan vervelende gevolgen hebben zoals: bloedingen of zenuwbeschadiging.

Complicaties

 Bloedverlies tijdens inbrengen: beëindig de handeling en raadpleeg een arts.
 Spoelvloeistof loopt niet:
- Laat de cliënt rechtop zitten, goed doorademen en de buik masseren
- Duw de conus iets dieper in de anus of verander de richting van de conus
- Kijk of het uiteinde van de conus verstopt is, laat wat water uit de conus lopen
- Pauzeer even, het is mogelijk dat een peristaltische beweging van de darm de
oorzaak is
 Buikkrampen tijdens het spoelen:
- Stop de toevoer even en masseer de buik
- Controleer de temperatuur van de spoelvloeistof
- Verlaag de inloopsnelheid: hang het waterreservoir wat lager
- Verwijder eventuele lucht in de canule
 Duizeligheid: stop de toevoer even, laat de cliënt doorzuchten en zo nodig even gaan
liggen.
 Misselijk: stel het spoelen uit, reden is vaak dat het te kort na een maaltijd is.
 Er komt geen vloeistof of ontlasting terug: stop met spoelen en raadpleeg een
arts wanneer de vloeistof na een uur niet is uitgescheiden. Verhoog in geen geval de
hoeveelheid spoelvloeistof.




Klysma
Een klysma bestaat uit een slang die in de anus dient te worden ingebracht, met daaraan
vast een (knijp)zak en/of een installatie die het inbrengen van de vloeistof controleert.
Er zijn ook kleinere klysma's, die gebruikt kunnen worden om geneesmiddelen in te brengen.
Er zijn verschillende redenen om een farmacon via een klysma toe te passen. Zo kan het
soms niet mogelijk zijn het geneesmiddel oraal in te nemen (diazepam bij status epilepticus)


4