Reflectieverslag ZiB
Als derdejaars leerling HBO-Verpleegkunde heb ik de opdracht gekregen om een verbeterplan te
schrijven gebaseerd op een onderdeel in de praktijk, waarbij verbetering van belang is en kan bijdragen
aan de kwaliteit van zorg. Mijn verbeterplan gaat over het signalen en preventief handelen bij
ondervoeding in de wijkverpleging bij team Oostflakkee (CuraMare). In dit plan heb ik mijn
leiderschapskwaliteiten ingezet om bewustwording, kennisdeling en blijvende verandering in de huidige
werkwijze te realiseren bij collega’s.
Knowing How?
Gedurende dit project hebt ik leiderschapskwaliteiten ingezet, door onderzoek te doen naar een
verbeterpunt in de praktijk, waarbij ik heb gesignaleerd dat er te weinig aandacht is voor het onderwerp
ondervoeding. Ik heb een enquête ontworpen en verspreid onder het personeel om inzicht te krijgen in
de kennis van de zorgmedewerkers, zodat ik kon bepalen waar de verbetermogelijkheden liggen. Door
middel van deze enquête en een uitgebreide gegevensverzameling, waarin ik volledig zelfstandig de
regie heb genomen en gegevens heb verzameld, ben ik tot de conclusie gekomen dat er meerdere
oorzaken zijn voor het probleem, waardoor ik genoodzaakt was om prioriteiten te stellen. Dit heb ik
gedaan d.m.v. het visgraatmodel, waardoor ik in staat was om het probleem af te bakenen. Ik heb hierin
grenzen gesteld, door bijvoorbeeld het ontbrekende beleid van de organisatie buiten beschouwing te
laten, omdat dit er voor zou zorgen dat de verbetermaatregel te breed zou worden. Door doelgericht
naar verbetering toe te werken, heb ik er voor gekozen om een SMART-hoofddoel op te stellen, die een
concreet maar zo breed mogelijk onderdeel van het probleem aanpakte, gefocust op de directe
zorgverlening in plaats van beleidsmatige aanpassingen op organisatieniveau. Dit heeft er voor gezorgd
dat ik kon toewerken naar concrete verbetermaatregelen, waaronder een teamtraining over signalering
en preventie, een nieuwe werkwijze voor de wijkverpleegkundige en het structureel toepassen van
screeningsinstrumenten bij ondervoeding, door het team te voorzien van zakkaartjes en informatie over
het gebruiken van de meetinstrumenten. Het model van Wensing & Grol heeft mij ondersteund in het
structureel vormgeven van de verbetermaatregelen door middel van implementatiestrategieën, die klaar
zijn om ingezet te worden in de praktijk.
Knowing Why?
Ik heb voor deze werkwijze gekozen omdat ik in de praktijk merkte dat ondervoeding vaak over het
hoofd wordt gezien, terwijl de gevolgen voor cliënten ernstig kunnen zijn. Vanuit mijn professionele
verantwoordelijkheid wilde ik hier iets aan doen. Door het probleem eerst te onderbouwen met
literatuur en praktijkervaring, kon ik draagvlak creëren binnen het team. Ik koos voor uiteindelijk voor
praktische en laagdrempelige maatregelen, zodat collega’s er direct mee aan de slag konden. Het model
van Wensing & Grol hielp mij om de verbeteringen gestructureerd en duurzaam te implementeren.
Gedurende het onderzoek ben ik bewust zoveel mogelijk bezig geweest met het onderbouwen “waarom”
ik bepaalde zaken heb aangepakt, zoals ik dit nu heb gedaan, omdat het mij helpt bij het vinden van de
verdiepende laag in het proces. Daarnaast zorgt het ervoor dat ik scherp blijf, waardoor de
implementatiestrategieën van het onderzoek niet alleen bij signaleren zijn gebleven, maar ook zijn
gebaseerd op het effectief aanpakken.
Knowing who I am as a professional?
Deze ervaring heeft mij als professional bewust gemaakt van mijn rol als veranderaar. Door initiatief te
nemen, goed te communiceren en doorzettingsvermogen te tonen, heb ik andere weten te motiveren
om meer te letten op de signalering en het preventief handelen bij ondervoeding. Daarnaast kunnen
mijn implementatiestrategieën direct ingezet worden, waarbij ze bijdragen aan het verbeteren van de
directe zorgverlening. Ik heb geleerd dat leiderschap gaat om verantwoordelijkheid nemen en het
durven beïnvloeden van de praktijk, ook als je soms wat negatieve reacties krijgt, zoals geen support van
collega’s. “Weer een verbeterplan over zo’n origineel onderwerp”. (sarcastisch). Hier ben ik als
professional mee om gegaan, door de positieve kant van het verbeterplan toe te lichten en te
beredeneren dat ik het verbeterplan ben gestart in het belang van de cliënt en ik hierbij ondersteuning
van mijn collega’s verwacht.
Een volgende keer zou ik graag nog een verbeterplan schrijven en uitwerken tot een blijvende
verbetermaatregel in het belang van de gezondheid van de cliënt, maar ook organisatie breed, waardoor
een grotere doelgroep betrokken kan worden in de verbetermaatregelen. Daarnaast wil ik dit
, verbeterplan graag in gang gaan zetten in de praktijk en de resultaten blijven evalueren en borgen, zodat
de implementatie blijvend is. Deze ervaring heeft mijn zelfvertrouwen als leerling verpleegkundige
vergroot en laat zien dat ik, ook als leerling, verschil kan maken in de zorg.
Als derdejaars leerling HBO-Verpleegkunde heb ik de opdracht gekregen om een verbeterplan te
schrijven gebaseerd op een onderdeel in de praktijk, waarbij verbetering van belang is en kan bijdragen
aan de kwaliteit van zorg. Mijn verbeterplan gaat over het signalen en preventief handelen bij
ondervoeding in de wijkverpleging bij team Oostflakkee (CuraMare). In dit plan heb ik mijn
leiderschapskwaliteiten ingezet om bewustwording, kennisdeling en blijvende verandering in de huidige
werkwijze te realiseren bij collega’s.
Knowing How?
Gedurende dit project hebt ik leiderschapskwaliteiten ingezet, door onderzoek te doen naar een
verbeterpunt in de praktijk, waarbij ik heb gesignaleerd dat er te weinig aandacht is voor het onderwerp
ondervoeding. Ik heb een enquête ontworpen en verspreid onder het personeel om inzicht te krijgen in
de kennis van de zorgmedewerkers, zodat ik kon bepalen waar de verbetermogelijkheden liggen. Door
middel van deze enquête en een uitgebreide gegevensverzameling, waarin ik volledig zelfstandig de
regie heb genomen en gegevens heb verzameld, ben ik tot de conclusie gekomen dat er meerdere
oorzaken zijn voor het probleem, waardoor ik genoodzaakt was om prioriteiten te stellen. Dit heb ik
gedaan d.m.v. het visgraatmodel, waardoor ik in staat was om het probleem af te bakenen. Ik heb hierin
grenzen gesteld, door bijvoorbeeld het ontbrekende beleid van de organisatie buiten beschouwing te
laten, omdat dit er voor zou zorgen dat de verbetermaatregel te breed zou worden. Door doelgericht
naar verbetering toe te werken, heb ik er voor gekozen om een SMART-hoofddoel op te stellen, die een
concreet maar zo breed mogelijk onderdeel van het probleem aanpakte, gefocust op de directe
zorgverlening in plaats van beleidsmatige aanpassingen op organisatieniveau. Dit heeft er voor gezorgd
dat ik kon toewerken naar concrete verbetermaatregelen, waaronder een teamtraining over signalering
en preventie, een nieuwe werkwijze voor de wijkverpleegkundige en het structureel toepassen van
screeningsinstrumenten bij ondervoeding, door het team te voorzien van zakkaartjes en informatie over
het gebruiken van de meetinstrumenten. Het model van Wensing & Grol heeft mij ondersteund in het
structureel vormgeven van de verbetermaatregelen door middel van implementatiestrategieën, die klaar
zijn om ingezet te worden in de praktijk.
Knowing Why?
Ik heb voor deze werkwijze gekozen omdat ik in de praktijk merkte dat ondervoeding vaak over het
hoofd wordt gezien, terwijl de gevolgen voor cliënten ernstig kunnen zijn. Vanuit mijn professionele
verantwoordelijkheid wilde ik hier iets aan doen. Door het probleem eerst te onderbouwen met
literatuur en praktijkervaring, kon ik draagvlak creëren binnen het team. Ik koos voor uiteindelijk voor
praktische en laagdrempelige maatregelen, zodat collega’s er direct mee aan de slag konden. Het model
van Wensing & Grol hielp mij om de verbeteringen gestructureerd en duurzaam te implementeren.
Gedurende het onderzoek ben ik bewust zoveel mogelijk bezig geweest met het onderbouwen “waarom”
ik bepaalde zaken heb aangepakt, zoals ik dit nu heb gedaan, omdat het mij helpt bij het vinden van de
verdiepende laag in het proces. Daarnaast zorgt het ervoor dat ik scherp blijf, waardoor de
implementatiestrategieën van het onderzoek niet alleen bij signaleren zijn gebleven, maar ook zijn
gebaseerd op het effectief aanpakken.
Knowing who I am as a professional?
Deze ervaring heeft mij als professional bewust gemaakt van mijn rol als veranderaar. Door initiatief te
nemen, goed te communiceren en doorzettingsvermogen te tonen, heb ik andere weten te motiveren
om meer te letten op de signalering en het preventief handelen bij ondervoeding. Daarnaast kunnen
mijn implementatiestrategieën direct ingezet worden, waarbij ze bijdragen aan het verbeteren van de
directe zorgverlening. Ik heb geleerd dat leiderschap gaat om verantwoordelijkheid nemen en het
durven beïnvloeden van de praktijk, ook als je soms wat negatieve reacties krijgt, zoals geen support van
collega’s. “Weer een verbeterplan over zo’n origineel onderwerp”. (sarcastisch). Hier ben ik als
professional mee om gegaan, door de positieve kant van het verbeterplan toe te lichten en te
beredeneren dat ik het verbeterplan ben gestart in het belang van de cliënt en ik hierbij ondersteuning
van mijn collega’s verwacht.
Een volgende keer zou ik graag nog een verbeterplan schrijven en uitwerken tot een blijvende
verbetermaatregel in het belang van de gezondheid van de cliënt, maar ook organisatie breed, waardoor
een grotere doelgroep betrokken kan worden in de verbetermaatregelen. Daarnaast wil ik dit
, verbeterplan graag in gang gaan zetten in de praktijk en de resultaten blijven evalueren en borgen, zodat
de implementatie blijvend is. Deze ervaring heeft mijn zelfvertrouwen als leerling verpleegkundige
vergroot en laat zien dat ik, ook als leerling, verschil kan maken in de zorg.