Gouden Eeuwen
Hoorcollege week 2 – kunst in de Lage Landen in de 15 e en vroege 16 e eeuw
Philip the Good. Hij heeft een deel van het bourgondische rijk gesticht, en gezorgd voor veel rijkdom
binnen het bourgondische huis. Waarom waren ze zo rijk? Meerdere redenen. Ze deden aan
internationaal bankieren op verschillende plekken waar men dus geld kon lenen. Een ander ding was
een heel efficient systeem van internationale handel vanuit brugge. Ze hadden contact met
engeland, spanje, duitsland, italië.
Philipe de goede trouwt met isabelle van portugal. Daaruit volgt uiteindelijk de generatie van Mary of
Burgundy, die trouwt met Maximiliaan van Oostenrijk. Mary stert, dus Maximiliaan blijft over aan de
macht. De landen onder hun bewind waren hier niet tevreden mee. Vanaf dat moment was het
namelijk het Habsburgse rijk. De Oostenrijk-lijn is dus Habsburgs, en vanaf dat moment dus alle Lage
Landen.
Het materiaal waar frontispiece op werden gemaakt is duur, de inkt is duur, degene die het maken
zijn heel goed en dus duur. Dit soort werken (zie powerpoint) zijn dus kostbaar en werden goed
bewaard. Dit was in tegenstelling tot de meeste schilderkunst uit die tijd, die minder waard was dan
zoiets. Het teken van het Gulden Vlies is een teken van philip the good en zijn club. Deze antieke
figuren werden gebruikt omdat ze zich ermee associeerde en vergeleken. Er waren veel van dit soort
clubs, maar veel waren meer lokaal. Het Gulden Vlies was echter internationaal en top of the bill, je
hoorde dan echt bij de top van society.
Jan van Eyck was een hofschilder aan het hof van bourgondie/habsburgers. Wat er van hem nog
bekend is, is bijv een portret van een man. Miss wel een zelfportret? Het is eerder een kostuum dan
een kleding zoals mensen zich lieten afbeelden destijds. Daarnaast kijkt de man je best wel intens
aan, alsof hij iets wilt zeggen over zijn eigen kunnen ofzo. In het Arnolfini portret staat ‘jan van eyck
was hier’, dit zie je niet vaak! En het zit ook nog eens recht in het midden. Hij wil dus wel echt zn
stempel drukken. Dit draagt allemaal bij aan de speculatie die wij, in de moderne tijd, doen over hoe
kunstenaars zichzelf zagen in die tijd. Van Eyck had heel veel oog voor detail, dat zie je m.n. in de
gezichten, en de meeste van zijn werken zijn ook nog kleiner dan levensecht dus het is ook nog eens
klein geschilderd. Dit was mogelijk omdat hij met olieverf schilderde. Hij wist precies hoe hij met dat
materiaal moest werken, hij was er echt ervaren mee. Veel mensen zeggen dat Van Eyck de olieverf
heeft ontdekt – Sarah zegt van niet (komen we later in de cursus nog op terug). Het is niet logisch dat
er niemand in olieverf werkte, er zijn ook voorbeelden van dat het eerder ook al gebeurde. Maar Van
Eyck was er wel heel goed in, in die zin heeft hij het wel ‘uitgevonden’, maar niet letterlijk.
In de spiegel zie je, naast het koppel, 2 andere figuren. Eentje zou je kunnen zeggen dat het Van Eyck
moet zijn, de ander zou een ‘getuige’ kunnen zijn – ivm het feit dat het een huwelijksportret is. Is het
schilderij een vastlegging van het feit dat ze gingen trouwen? Of gewoon van hun relatie? In het
schilderij zouden allerlei geheimen en hints verstopt zitten, maar deze gedachte is inmiddels
achterhaald. Het ‘verstopte symbolisme’ zou nooit verstopt zitten want schilderijen waren een
manier om te communiceren. De hele scene zit vol verwijzingen naar het thema/onderwerp. Het
hondje = trouw, de kaars = het geloof, het bed = intimiteit van de slaapkamer / hun relatie, etc.
In de schetsen van Van Eyck zie je al bijna alle details die later ook in het schilderij te zien zijn. Echt
heet gedetailleerd met zilverpen. Hij heeft maar kort de tijd gehad, misschien een uur ofzo, en in die
korte tijd heeft ie dat hele hoofd met lichaam erbij op papier gezet. Normaal gesproken maken
schilders maar een klein stukje heel gedetailleerd in een schets, bijv alleen de ogen of alleen het
Hoorcollege week 2 – kunst in de Lage Landen in de 15 e en vroege 16 e eeuw
Philip the Good. Hij heeft een deel van het bourgondische rijk gesticht, en gezorgd voor veel rijkdom
binnen het bourgondische huis. Waarom waren ze zo rijk? Meerdere redenen. Ze deden aan
internationaal bankieren op verschillende plekken waar men dus geld kon lenen. Een ander ding was
een heel efficient systeem van internationale handel vanuit brugge. Ze hadden contact met
engeland, spanje, duitsland, italië.
Philipe de goede trouwt met isabelle van portugal. Daaruit volgt uiteindelijk de generatie van Mary of
Burgundy, die trouwt met Maximiliaan van Oostenrijk. Mary stert, dus Maximiliaan blijft over aan de
macht. De landen onder hun bewind waren hier niet tevreden mee. Vanaf dat moment was het
namelijk het Habsburgse rijk. De Oostenrijk-lijn is dus Habsburgs, en vanaf dat moment dus alle Lage
Landen.
Het materiaal waar frontispiece op werden gemaakt is duur, de inkt is duur, degene die het maken
zijn heel goed en dus duur. Dit soort werken (zie powerpoint) zijn dus kostbaar en werden goed
bewaard. Dit was in tegenstelling tot de meeste schilderkunst uit die tijd, die minder waard was dan
zoiets. Het teken van het Gulden Vlies is een teken van philip the good en zijn club. Deze antieke
figuren werden gebruikt omdat ze zich ermee associeerde en vergeleken. Er waren veel van dit soort
clubs, maar veel waren meer lokaal. Het Gulden Vlies was echter internationaal en top of the bill, je
hoorde dan echt bij de top van society.
Jan van Eyck was een hofschilder aan het hof van bourgondie/habsburgers. Wat er van hem nog
bekend is, is bijv een portret van een man. Miss wel een zelfportret? Het is eerder een kostuum dan
een kleding zoals mensen zich lieten afbeelden destijds. Daarnaast kijkt de man je best wel intens
aan, alsof hij iets wilt zeggen over zijn eigen kunnen ofzo. In het Arnolfini portret staat ‘jan van eyck
was hier’, dit zie je niet vaak! En het zit ook nog eens recht in het midden. Hij wil dus wel echt zn
stempel drukken. Dit draagt allemaal bij aan de speculatie die wij, in de moderne tijd, doen over hoe
kunstenaars zichzelf zagen in die tijd. Van Eyck had heel veel oog voor detail, dat zie je m.n. in de
gezichten, en de meeste van zijn werken zijn ook nog kleiner dan levensecht dus het is ook nog eens
klein geschilderd. Dit was mogelijk omdat hij met olieverf schilderde. Hij wist precies hoe hij met dat
materiaal moest werken, hij was er echt ervaren mee. Veel mensen zeggen dat Van Eyck de olieverf
heeft ontdekt – Sarah zegt van niet (komen we later in de cursus nog op terug). Het is niet logisch dat
er niemand in olieverf werkte, er zijn ook voorbeelden van dat het eerder ook al gebeurde. Maar Van
Eyck was er wel heel goed in, in die zin heeft hij het wel ‘uitgevonden’, maar niet letterlijk.
In de spiegel zie je, naast het koppel, 2 andere figuren. Eentje zou je kunnen zeggen dat het Van Eyck
moet zijn, de ander zou een ‘getuige’ kunnen zijn – ivm het feit dat het een huwelijksportret is. Is het
schilderij een vastlegging van het feit dat ze gingen trouwen? Of gewoon van hun relatie? In het
schilderij zouden allerlei geheimen en hints verstopt zitten, maar deze gedachte is inmiddels
achterhaald. Het ‘verstopte symbolisme’ zou nooit verstopt zitten want schilderijen waren een
manier om te communiceren. De hele scene zit vol verwijzingen naar het thema/onderwerp. Het
hondje = trouw, de kaars = het geloof, het bed = intimiteit van de slaapkamer / hun relatie, etc.
In de schetsen van Van Eyck zie je al bijna alle details die later ook in het schilderij te zien zijn. Echt
heet gedetailleerd met zilverpen. Hij heeft maar kort de tijd gehad, misschien een uur ofzo, en in die
korte tijd heeft ie dat hele hoofd met lichaam erbij op papier gezet. Normaal gesproken maken
schilders maar een klein stukje heel gedetailleerd in een schets, bijv alleen de ogen of alleen het
