Portfolio minor Oncologie
Overgangsklachten bij patiënten met borstkanker
Naam
Studentnummer
Klas
Examinator Mirella Eimers-Janssen
,Inhoudsopgave
1. Professionele nieuwsgierigheid...................................................................................................... 4
1.1 Onderbouwing van mijn keuze...................................................................................................... 4
1.2 Model klinisch redeneren.............................................................................................................. 4
1.2.1 Fictieve casus......................................................................................................................... 4
1.2.2 Oriëntatie................................................................................................................................ 5
1.2.3 Klinische probleemstelling...................................................................................................... 6
1.2.4 Aanvullende informatie........................................................................................................... 7
1.2.5 Beleid...................................................................................................................................... 9
1.2.6 Verloop................................................................................................................................. 10
1.2.7 Evaluatie............................................................................................................................... 11
2. Critical Appraisal of a Topic.......................................................................................................... 12
2.1 Onderbouwing van de gekozen interventie.................................................................................12
2.2 Onderzoeksvraag....................................................................................................................... 12
2.3 PICO........................................................................................................................................... 12
2.4 Zoekstrategie.............................................................................................................................. 12
2.5 Artikelen...................................................................................................................................... 13
2.6 Samenvatting en beoordeling..................................................................................................... 14
2.6.1 Artikel 1................................................................................................................................. 14
2.6.2 Artikel 2................................................................................................................................. 15
2.6.3 Artikel 3................................................................................................................................. 16
2.7 Conclusie.................................................................................................................................... 18
3. Reflectie........................................................................................................................................... 19
Literatuur............................................................................................................................................. 20
Bijlagen................................................................................................................................................ 24
Bijlage A: Zoekstrategie.................................................................................................................... 24
Registratielijst Vaardigheden............................................................................................................ 25
Pitch poster + discussie..................................................................................................................... 26
3
, 1. PROFESSIONELE NIEUWSGIERIGHEID
1.1 ONDERBOUWING VAN MIJN KEUZE
Ik heb gekozen voor het onderwerp overgangsklachten bij vrouwen met borstkanker, omdat het een
thema is dat mij persoonlijk raakt. Als ervaringsdeskundige weet ik hoe ingrijpend overgangsklachten
kunnen zijn. Zelf kreeg ik namelijk, als gevolg van de behandeling voor leukemie, ook te maken met
overgangsklachten. Deze klachten zijn niet alleen fysiek zwaar, maar hebben ook een grote invloed
gehad op mijn mentale en emotionele gesteldheid.
Ik heb als doelgroep gekozen voor vrouwen met borstkanker, omdat dit de meest voorkomende
kankersoort is bij vrouwen (Haekens et al, 2021, p. 397). Bij vrouwen met borstkanker komen
overgangsklachten regelmatig voor, met name door behandeling met anti-hormonale therapie. Dit
resulteert in een situatie waarin deze vrouwen niet alleen strijden tegen een levensbedreigende ziekte,
maar ook geconfronteerd worden met een scala aan bijkomende klachten. De impact hiervan wordt
vaak onderschat, terwijl overgangsklachten de kwaliteit van leven significant beïnvloeden (Hickey et
al., 2005).
Ik vind het belangrijk om dit onderwerp te belichten omdat het een grote groep vrouwen raakt en de
impact ervan naar mijn mening vaak onvoldoende belicht wordt. In dit onderzoek zult u zien dat er
relatief veel artikelen geraadpleegd zijn die uit 2010 of eerder komen, naar mijn mening zegt dit best
veel over de aandacht die er is voor dit onderwerp. De intense combinatie van fysieke en mentale
klachten vraagt naar mijn idee om veel meer begrip, betere ondersteuning en goede, niet-
medicamenteuze behandelopties.
Door mijn persoonlijke ervaring heb ik inzicht gekregen in de uitdagingen die dit probleem met zich
meebrengt. Dit geeft me niet alleen motivatie, maar ook een uniek perspectief om in dit onderwerp te
duiken en het in dit portfolio uit te werken.
1.2 MODEL KLINISCH REDENEREN
1.2.1 FICTIEVE CASUS
Onderstaande casus is geschreven met behulp van OpenAI (2023).
Achtergrond
Lauren, 31 jaar, werkt als verpleegkundige op de neurologieafdeling van het Erasmus MC. Ze woont
samen met haar partner Tom, met wie ze al zeven jaar een relatie heeft. Ze zijn bezig met het plannen
van hun toekomst en hadden gehoopt op kinderen in de komende jaren. Tijdens een zelfonderzoek
ontdekt Lauren een knobbeltje in haar borst, dat later als invasieve hormoongevoelige borstkanker
wordt gediagnosticeerd (ER+/PR+). Lauren krijgt neo-adjuvante chemotherapie, gevolgd door een
borstsparende operatie met adjuvante radiotherapie en aansluitend vijf jaar anti-hormonale therapie
(LHRH-agonist leuproreline/Lucrin®).
Huidige situatie
Lauren probeert haar leven na de diagnose borstkanker weer op de rails te krijgen, maar dat blijkt
moeilijker dan ze had gedacht. Sinds ze een halfjaar geleden met anti-hormonale therapie is
begonnen, voelt haar lichaam niet meer hetzelfde. De opvliegers overvallen haar meerdere keren per
dag en ’s nachts wordt ze badend in het zweet wakker. Door het slechte slapen voelt ze zich
chronisch moe, wat haar energie om te werken en sociale activiteiten te ondernemen drastisch heeft
verminderd. Ook de pijn in haar gewrichten maakt dagelijkse taken zwaarder, vooral omdat haar werk
als verpleegkundige fysiek belastend is.
Thuis merkt Lauren dat de relatie met haar partner Tom onder druk staat. Het ooit vanzelfsprekende
fysieke contact voelt nu als een obstakel. De vaginale droogheid veroorzaakt pijn, en ze voelt zich
schuldig dat ze daardoor vaak afhoudend is. Hoewel Tom begrip toont, weet Lauren dat hij het lastig
vindt om haar situatie volledig te begrijpen.
De impact van de anti-hormonale therapie gaat verder dan haar fysieke klachten. Lauren voelt zich
lichamelijk veel ouder dan haar 31 jaar, alsof ze een overgang heeft doorgemaakt die ze pas decennia
later verwachtte. Het vooruitzicht dat ze waarschijnlijk geen kinderen kan krijgen zonder medische
hulp heeft haar diep geraakt.
Haar werk in de zorg, waar ze altijd voldoening uithaalde, voelt nu als een onmogelijke opgave. De
combinatie van fysieke uitputting en emotionele overbelasting maakt dat Lauren steeds vaker fouten
4
Overgangsklachten bij patiënten met borstkanker
Naam
Studentnummer
Klas
Examinator Mirella Eimers-Janssen
,Inhoudsopgave
1. Professionele nieuwsgierigheid...................................................................................................... 4
1.1 Onderbouwing van mijn keuze...................................................................................................... 4
1.2 Model klinisch redeneren.............................................................................................................. 4
1.2.1 Fictieve casus......................................................................................................................... 4
1.2.2 Oriëntatie................................................................................................................................ 5
1.2.3 Klinische probleemstelling...................................................................................................... 6
1.2.4 Aanvullende informatie........................................................................................................... 7
1.2.5 Beleid...................................................................................................................................... 9
1.2.6 Verloop................................................................................................................................. 10
1.2.7 Evaluatie............................................................................................................................... 11
2. Critical Appraisal of a Topic.......................................................................................................... 12
2.1 Onderbouwing van de gekozen interventie.................................................................................12
2.2 Onderzoeksvraag....................................................................................................................... 12
2.3 PICO........................................................................................................................................... 12
2.4 Zoekstrategie.............................................................................................................................. 12
2.5 Artikelen...................................................................................................................................... 13
2.6 Samenvatting en beoordeling..................................................................................................... 14
2.6.1 Artikel 1................................................................................................................................. 14
2.6.2 Artikel 2................................................................................................................................. 15
2.6.3 Artikel 3................................................................................................................................. 16
2.7 Conclusie.................................................................................................................................... 18
3. Reflectie........................................................................................................................................... 19
Literatuur............................................................................................................................................. 20
Bijlagen................................................................................................................................................ 24
Bijlage A: Zoekstrategie.................................................................................................................... 24
Registratielijst Vaardigheden............................................................................................................ 25
Pitch poster + discussie..................................................................................................................... 26
3
, 1. PROFESSIONELE NIEUWSGIERIGHEID
1.1 ONDERBOUWING VAN MIJN KEUZE
Ik heb gekozen voor het onderwerp overgangsklachten bij vrouwen met borstkanker, omdat het een
thema is dat mij persoonlijk raakt. Als ervaringsdeskundige weet ik hoe ingrijpend overgangsklachten
kunnen zijn. Zelf kreeg ik namelijk, als gevolg van de behandeling voor leukemie, ook te maken met
overgangsklachten. Deze klachten zijn niet alleen fysiek zwaar, maar hebben ook een grote invloed
gehad op mijn mentale en emotionele gesteldheid.
Ik heb als doelgroep gekozen voor vrouwen met borstkanker, omdat dit de meest voorkomende
kankersoort is bij vrouwen (Haekens et al, 2021, p. 397). Bij vrouwen met borstkanker komen
overgangsklachten regelmatig voor, met name door behandeling met anti-hormonale therapie. Dit
resulteert in een situatie waarin deze vrouwen niet alleen strijden tegen een levensbedreigende ziekte,
maar ook geconfronteerd worden met een scala aan bijkomende klachten. De impact hiervan wordt
vaak onderschat, terwijl overgangsklachten de kwaliteit van leven significant beïnvloeden (Hickey et
al., 2005).
Ik vind het belangrijk om dit onderwerp te belichten omdat het een grote groep vrouwen raakt en de
impact ervan naar mijn mening vaak onvoldoende belicht wordt. In dit onderzoek zult u zien dat er
relatief veel artikelen geraadpleegd zijn die uit 2010 of eerder komen, naar mijn mening zegt dit best
veel over de aandacht die er is voor dit onderwerp. De intense combinatie van fysieke en mentale
klachten vraagt naar mijn idee om veel meer begrip, betere ondersteuning en goede, niet-
medicamenteuze behandelopties.
Door mijn persoonlijke ervaring heb ik inzicht gekregen in de uitdagingen die dit probleem met zich
meebrengt. Dit geeft me niet alleen motivatie, maar ook een uniek perspectief om in dit onderwerp te
duiken en het in dit portfolio uit te werken.
1.2 MODEL KLINISCH REDENEREN
1.2.1 FICTIEVE CASUS
Onderstaande casus is geschreven met behulp van OpenAI (2023).
Achtergrond
Lauren, 31 jaar, werkt als verpleegkundige op de neurologieafdeling van het Erasmus MC. Ze woont
samen met haar partner Tom, met wie ze al zeven jaar een relatie heeft. Ze zijn bezig met het plannen
van hun toekomst en hadden gehoopt op kinderen in de komende jaren. Tijdens een zelfonderzoek
ontdekt Lauren een knobbeltje in haar borst, dat later als invasieve hormoongevoelige borstkanker
wordt gediagnosticeerd (ER+/PR+). Lauren krijgt neo-adjuvante chemotherapie, gevolgd door een
borstsparende operatie met adjuvante radiotherapie en aansluitend vijf jaar anti-hormonale therapie
(LHRH-agonist leuproreline/Lucrin®).
Huidige situatie
Lauren probeert haar leven na de diagnose borstkanker weer op de rails te krijgen, maar dat blijkt
moeilijker dan ze had gedacht. Sinds ze een halfjaar geleden met anti-hormonale therapie is
begonnen, voelt haar lichaam niet meer hetzelfde. De opvliegers overvallen haar meerdere keren per
dag en ’s nachts wordt ze badend in het zweet wakker. Door het slechte slapen voelt ze zich
chronisch moe, wat haar energie om te werken en sociale activiteiten te ondernemen drastisch heeft
verminderd. Ook de pijn in haar gewrichten maakt dagelijkse taken zwaarder, vooral omdat haar werk
als verpleegkundige fysiek belastend is.
Thuis merkt Lauren dat de relatie met haar partner Tom onder druk staat. Het ooit vanzelfsprekende
fysieke contact voelt nu als een obstakel. De vaginale droogheid veroorzaakt pijn, en ze voelt zich
schuldig dat ze daardoor vaak afhoudend is. Hoewel Tom begrip toont, weet Lauren dat hij het lastig
vindt om haar situatie volledig te begrijpen.
De impact van de anti-hormonale therapie gaat verder dan haar fysieke klachten. Lauren voelt zich
lichamelijk veel ouder dan haar 31 jaar, alsof ze een overgang heeft doorgemaakt die ze pas decennia
later verwachtte. Het vooruitzicht dat ze waarschijnlijk geen kinderen kan krijgen zonder medische
hulp heeft haar diep geraakt.
Haar werk in de zorg, waar ze altijd voldoening uithaalde, voelt nu als een onmogelijke opgave. De
combinatie van fysieke uitputting en emotionele overbelasting maakt dat Lauren steeds vaker fouten
4
