Samenvatting juridische gereedschapskist.
Hoofdstuk 1.
Functies van het recht:
Ordening van de samenleving
Handhaving van de ordening van de samenleving
Positief recht. (objectief recht)
Geheel van de geldende rechtsregels. Regels waar je beroep op kunt doen. Het positieve recht is
algemeen geldend waardoor het door iedereen in Nederland te gebruiken is.
Tegenhanger positief recht.
- afgeschafte rechtsregels
- morele regels
- religieuze regels
- nog niet ingevoerde regels
Subjectief recht. (tegenhanger objectief)
Ziet op de bevoegdheid die iemand in een concreet geval ontleend aan een regel van objectief recht.
Definitie wet.
Elke algemeen geldende geschreven rechtsregel die afkomstig is van een tot wetgeving bevoegd
orgaan.
Rechtsbronnen:
- de wet;
- de jurisprudentie;
- de gewoonte;
- verdragen en sommige besluiten van volkenrechtelijke organisaties.
Interne soevereiniteit.
Macht dat naar binnen toe werkt. In ieder land of staat is de overheid bevoegd tot wetgeving,
bestuur of rechtspraak waar de bevolking zich bij neer moet leggen. Aangezien het een land vrijstaat
welke regels er opgemaakt wordt ontstaat er een interne soevereiniteit.
Externe soevereiniteit.
Macht werkt naar buiten toe. Een land heeft geen macht boven zich, dit betekent dat andere landen
zich niet hoeven te bemoeien met Nederland tenzij er een bepaald verdrag is.
,Volkenrecht.
Bestaat voornamelijk uit verdragen, besluiten en volkenrechtelijke organisaties en regels van
gewoonterecht.
Verdragen.
Schriftelijke, bindende regeling tussen staten onderling of tussen staten en volkenrechtelijke
organisaties. Wanneer Nederland een verdrag aangaat beperkt het haar eigen externe soevereiniteit.
Materieel en formeel recht.
Regels die betrekking hebben op de rechten en plichten van personen in hun onderling verkeer,
worden regels van materieel recht genoemd. Zij zijn op de inhoud gericht. Regels over de wijze van
procederen bij de rechter worden regels van formeel recht genoemd.
Staatsrecht.
Het staatsrecht bevat de regels die betrekking hebben op de organisatie van de Staat en zijn organen
en op de bevoegdheden van die organen. Het wettelijk fundament van het staatsrecht wordt
gevormd door de Grondwet. Zij bevat een summiere, geschreven regeling met daarin een aantal
hoofdlijnen van de organisatie van onze staat. Een wet die een uitwerking bevat van een bepaling in
de grondwet wordt een organieke wet genoemd. In het staatsrecht is er alleen maar materieel recht
en dus geen formeel recht.
Bestuursrecht.
Bestuursactiviteit van de overheid tot onderwerp. In het AWB vind je zowel de regels van
bestuursprocesrecht als het materiele recht.
Beschikking.
Een beschikking is een besluit van een bestuursorgaan dat rechtsgevolgen vaststelt voor één individu
(of rechtspersoon).
Strafrecht.
Kenmerkend voor het strafrecht is dat het bepaalde gedragingen bedreigt met straf. Het materiële
strafrecht geeft aan welke gedragingen strafbaar zijn, wie dader is en welke straffen voor het plegen
van strafbare feiten kunnen worden opgelegd. Het formele strafrecht of strafprocesrecht bevat
voorschriften omtrent de gang van zaken bij opsporing van strafbare feiten, het onderzoek ter
terechtzitting en de tenuitvoerlegging van de straf.
Privaatrecht=civiel recht=burgerlijk recht
Het burgerlijk recht of privaatrecht heeft de juridische betrekkingen tussen personen onderling tot
onderwerp. Het burgerlijk recht is geregeld in het Burgerlijk Wetboek (BW).
, Publiekrecht.
Het publiekrecht omdat het staatsrecht, het bestuursrecht, het strafrecht en het volkenrecht en
betreft de regels over de inrichting van de Staat, de bevoegdheden van zijn organen en de uitvoering
van exclusief aan de overheid opgedragen taken. Het publiekrecht heeft de rechtsverhoudingen
tussen Staat en individu tot onderwerp.
Hoofdstuk 1.
Functies van het recht:
Ordening van de samenleving
Handhaving van de ordening van de samenleving
Positief recht. (objectief recht)
Geheel van de geldende rechtsregels. Regels waar je beroep op kunt doen. Het positieve recht is
algemeen geldend waardoor het door iedereen in Nederland te gebruiken is.
Tegenhanger positief recht.
- afgeschafte rechtsregels
- morele regels
- religieuze regels
- nog niet ingevoerde regels
Subjectief recht. (tegenhanger objectief)
Ziet op de bevoegdheid die iemand in een concreet geval ontleend aan een regel van objectief recht.
Definitie wet.
Elke algemeen geldende geschreven rechtsregel die afkomstig is van een tot wetgeving bevoegd
orgaan.
Rechtsbronnen:
- de wet;
- de jurisprudentie;
- de gewoonte;
- verdragen en sommige besluiten van volkenrechtelijke organisaties.
Interne soevereiniteit.
Macht dat naar binnen toe werkt. In ieder land of staat is de overheid bevoegd tot wetgeving,
bestuur of rechtspraak waar de bevolking zich bij neer moet leggen. Aangezien het een land vrijstaat
welke regels er opgemaakt wordt ontstaat er een interne soevereiniteit.
Externe soevereiniteit.
Macht werkt naar buiten toe. Een land heeft geen macht boven zich, dit betekent dat andere landen
zich niet hoeven te bemoeien met Nederland tenzij er een bepaald verdrag is.
,Volkenrecht.
Bestaat voornamelijk uit verdragen, besluiten en volkenrechtelijke organisaties en regels van
gewoonterecht.
Verdragen.
Schriftelijke, bindende regeling tussen staten onderling of tussen staten en volkenrechtelijke
organisaties. Wanneer Nederland een verdrag aangaat beperkt het haar eigen externe soevereiniteit.
Materieel en formeel recht.
Regels die betrekking hebben op de rechten en plichten van personen in hun onderling verkeer,
worden regels van materieel recht genoemd. Zij zijn op de inhoud gericht. Regels over de wijze van
procederen bij de rechter worden regels van formeel recht genoemd.
Staatsrecht.
Het staatsrecht bevat de regels die betrekking hebben op de organisatie van de Staat en zijn organen
en op de bevoegdheden van die organen. Het wettelijk fundament van het staatsrecht wordt
gevormd door de Grondwet. Zij bevat een summiere, geschreven regeling met daarin een aantal
hoofdlijnen van de organisatie van onze staat. Een wet die een uitwerking bevat van een bepaling in
de grondwet wordt een organieke wet genoemd. In het staatsrecht is er alleen maar materieel recht
en dus geen formeel recht.
Bestuursrecht.
Bestuursactiviteit van de overheid tot onderwerp. In het AWB vind je zowel de regels van
bestuursprocesrecht als het materiele recht.
Beschikking.
Een beschikking is een besluit van een bestuursorgaan dat rechtsgevolgen vaststelt voor één individu
(of rechtspersoon).
Strafrecht.
Kenmerkend voor het strafrecht is dat het bepaalde gedragingen bedreigt met straf. Het materiële
strafrecht geeft aan welke gedragingen strafbaar zijn, wie dader is en welke straffen voor het plegen
van strafbare feiten kunnen worden opgelegd. Het formele strafrecht of strafprocesrecht bevat
voorschriften omtrent de gang van zaken bij opsporing van strafbare feiten, het onderzoek ter
terechtzitting en de tenuitvoerlegging van de straf.
Privaatrecht=civiel recht=burgerlijk recht
Het burgerlijk recht of privaatrecht heeft de juridische betrekkingen tussen personen onderling tot
onderwerp. Het burgerlijk recht is geregeld in het Burgerlijk Wetboek (BW).
, Publiekrecht.
Het publiekrecht omdat het staatsrecht, het bestuursrecht, het strafrecht en het volkenrecht en
betreft de regels over de inrichting van de Staat, de bevoegdheden van zijn organen en de uitvoering
van exclusief aan de overheid opgedragen taken. Het publiekrecht heeft de rechtsverhoudingen
tussen Staat en individu tot onderwerp.
