Hoofdstuk 1 - boek: Auditing & assurance, bijzondere opdrachten deel 3
Een accountant die en bijzondere opdracht gaat uitvoeren, heeft een handvat nodig om de opdracht
uit te voeren. Dit handvat is meestal één Standaard, maar bij meer complexere bijzondere
onderzoeken zijn meerdere Standaarden van toepassing.
Bijzondere opdrachten zijn alle andere opdrachten dan opdrachten van jaarrekeningcontroles,
beoordelingsopdrachten en samenstelopdrachten.
Bijzonder opdrachten zijn ingedeeld naar hun aard en daarom wordt de indeling van de Standaarden
die in het Handleiding Regelgeving Accountancy (HRA) is gemaakt als insteek genomen om de
bijzondere opdrachten te behalen.
- Onder Standaard 4000 = assurance
- Boven Standaard 4000 = non assurance (voor dit vak niet relevant)
In de regelgeving voor de accountantseenheid is er een onderscheid tussen regelgeving die van
toepassing is op:
De accountantseenheid die een vergunning heeft bij de AFM en dus wettelijke controles mag
uitvoeren. Deze eenheden vallen onder de werkingssfeer van de Wta; ze worden in de Wta
specifiek aangeduid als accountantsorganisatie.
De accountantseenheid die geen AFM-vergunning heeft en dus niet valt onder de
werkingssfeer van de Wta; deze worden wel als accountantseenheden aangeduid.
Een assurance opdracht kan populair worden omschreven als een vorm van dienstverlening waarbij
de accountant zekerheid geeft aan een derde met betrekking tot een onderzoeksobject door toetsing
aan criteria.
Stramien voor assurance-opdrachten geeft aan:
a. De betrokkenheid van drie partijen namelijk een accountant, een verantwoordelijke partij en de
beoogde gebruikers;
b. Een geschikt onderzoeksobject;
c. Geschikte criteria;
d. Voldoende en geschikte assurance-informatie; en
e. Een schriftelijk assurance-rapport in de vorm die passend is voor een opdracht met een
redelijke mate dan wel beperkte mate van zekerheid.
Opdrachten waarbij uitsluiten advies wordt gegeven (zuivere adviesdiensten), bijvoorbeeld arbitrage
door een accountant, zijn niet te herleiden tot een bepaalde Standaard. Bij deze opdrachten is de
accountant alleen gebonden aan de VGBA en mogelijk de ViO.
Een bijzondere opdracht is een opdracht die niet valt onder de reguliere controleopdrachten,
samenstellingsopdrachten of beoordelingsopdrachten. Het gaat dan bijvoorbeeld om opdrachten
waarbij een accountant:
- Specifieke procedures uitvoert op verzoek van een cliënt of derde partij;
- Een oordeel geeft over een onderdeel van een financiële verantwoording (en dus niet over het
geheel);
- Specifieke werkzaamheden verricht die gericht zijn op een bepaalde doelstelling.
Een belangrijke vraag bij elke bijzondere opdracht is of de opdracht een assurance- dan wel niet-
assurance opdracht is. Dit onderscheid is namelijk van invloed op de opdrachtacceptatie, de te
verrichten werkzaamheden, de rapportage en de verspreidingskring.
, De verschillen tussen de vele vormen van assurance opdrachten zijn niet zozeer gelegen in het doel,
namelijk het verscha en van zekerheid, maar vooral in de reikwijdte van het onderzoeksobject en de
daarbij behorende dienstverlening.
Retrospectief (historisch) zijn opdrachten waarbij het object van onderzoek betrekking heeft op het
verleden, bijvoorbeeld een schadeclaim.
Prospectief betekend dat het object van onderzoek de toekomst betreft, bijvoorbeeld een prognose.
Bij de opdrachtacceptatie van bijzondere opdrachten is de accountant altijd gebonden aan de
Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA) en de daarin opgenomen
fundamentele beginselen:
- Integriteit: De accountant treedt eerlijk en oprecht op.
- Objectiviteit: De accountant laat zich niet ongepast beïnvloeden en vertrouwt niet ongepast
op derden, technologie of andere factoren.
(vriendschap = objectiviteit = eigenbelang of vertrouwdheid)
(langdurige klant = objectiviteit = vertrouwdheid)
- Vakbekwaamheid en zorgvuldigheid: De accountant houdt de eigen vakbekwaamheid op het
niveau dat is vereist om een professionele dienst op een adequate wijze te kunnen verlenen.
(ervaring = vakbekwaamheid en zorgvuldigheid = eigenbelang)
(lage budget = vakbekwaamheid en zorgvuldigheid = eigenbelang = maatregel budget ophogen)
(specifieke opdracht GRI = vakbekwaamheid en zorgvuldigheid = eigenbelang)
- Vertrouwelijkheid: De accountant die de beschikking krijgt over gegevens of inlichtingen
waarvan deze het vertrouwelijke karakter kent of redelijkerwijs moet vermoeden, is verplicht tot
geheimhouding van die gegevens of inlichtingen.
- Professionaliteit: De accountant onthoudt zich van elk handelen of nalaten waarvan de
accountant weet of behoort te weten dat dit het accountantsberoep in diskrediet brengt of kan
brengen.
Accountant houdt zicht bij assurance opdrachten aan de Verordening inzake de onafhankelijkheid
van de accountants bij assurance opdrachten ViO.
Er is sprake van goede vriendschap tussen accountant en directeur:
– Beginsel: objectiviteit (VGBA)
– Bedreiging: is het gevolg van de vertrouwdheid
– Maatregel: als Pieter betrokken blijft is er geen maatregel mogelijk. De student kan
beargumenteren dat Pieter zijn betrokkenheid bij deze klant moet beëindigen en dat een
andere eindverantwoordelijke accountant de opdracht kan overnemen, waardoor de situatie
van de nauwe persoonlijke relatie tussen een lid van het assuranceteam en de bestuurder van
de klant wordt beëindigd.
• Er is sprake van goede vriendschap tussen accountant en directeur:
– Beginsel: bedreiging onafhankelijkheid (ViO)
– Bedreiging: is het gevolg van de vertrouwdheid
– Maatregel: idem als vorige
Relatie tussen de VGBA:
- NV NOCLAR (uitwerking van beginsel integriteit en professionaliteit)
- NV COS (uitwerking van beginsel vakbekwaamheid en zorgvuldigheid)
NV COS = Nadere voorschriften controle- en overige Standaarden
De accountant beoordeelt bij de aanvaarding van een nieuwe bijzondere opdracht de soort opdracht,
de achtergrond van de client en een eventueel reeds bestaande clientrelatie.
Een accountant die en bijzondere opdracht gaat uitvoeren, heeft een handvat nodig om de opdracht
uit te voeren. Dit handvat is meestal één Standaard, maar bij meer complexere bijzondere
onderzoeken zijn meerdere Standaarden van toepassing.
Bijzondere opdrachten zijn alle andere opdrachten dan opdrachten van jaarrekeningcontroles,
beoordelingsopdrachten en samenstelopdrachten.
Bijzonder opdrachten zijn ingedeeld naar hun aard en daarom wordt de indeling van de Standaarden
die in het Handleiding Regelgeving Accountancy (HRA) is gemaakt als insteek genomen om de
bijzondere opdrachten te behalen.
- Onder Standaard 4000 = assurance
- Boven Standaard 4000 = non assurance (voor dit vak niet relevant)
In de regelgeving voor de accountantseenheid is er een onderscheid tussen regelgeving die van
toepassing is op:
De accountantseenheid die een vergunning heeft bij de AFM en dus wettelijke controles mag
uitvoeren. Deze eenheden vallen onder de werkingssfeer van de Wta; ze worden in de Wta
specifiek aangeduid als accountantsorganisatie.
De accountantseenheid die geen AFM-vergunning heeft en dus niet valt onder de
werkingssfeer van de Wta; deze worden wel als accountantseenheden aangeduid.
Een assurance opdracht kan populair worden omschreven als een vorm van dienstverlening waarbij
de accountant zekerheid geeft aan een derde met betrekking tot een onderzoeksobject door toetsing
aan criteria.
Stramien voor assurance-opdrachten geeft aan:
a. De betrokkenheid van drie partijen namelijk een accountant, een verantwoordelijke partij en de
beoogde gebruikers;
b. Een geschikt onderzoeksobject;
c. Geschikte criteria;
d. Voldoende en geschikte assurance-informatie; en
e. Een schriftelijk assurance-rapport in de vorm die passend is voor een opdracht met een
redelijke mate dan wel beperkte mate van zekerheid.
Opdrachten waarbij uitsluiten advies wordt gegeven (zuivere adviesdiensten), bijvoorbeeld arbitrage
door een accountant, zijn niet te herleiden tot een bepaalde Standaard. Bij deze opdrachten is de
accountant alleen gebonden aan de VGBA en mogelijk de ViO.
Een bijzondere opdracht is een opdracht die niet valt onder de reguliere controleopdrachten,
samenstellingsopdrachten of beoordelingsopdrachten. Het gaat dan bijvoorbeeld om opdrachten
waarbij een accountant:
- Specifieke procedures uitvoert op verzoek van een cliënt of derde partij;
- Een oordeel geeft over een onderdeel van een financiële verantwoording (en dus niet over het
geheel);
- Specifieke werkzaamheden verricht die gericht zijn op een bepaalde doelstelling.
Een belangrijke vraag bij elke bijzondere opdracht is of de opdracht een assurance- dan wel niet-
assurance opdracht is. Dit onderscheid is namelijk van invloed op de opdrachtacceptatie, de te
verrichten werkzaamheden, de rapportage en de verspreidingskring.
, De verschillen tussen de vele vormen van assurance opdrachten zijn niet zozeer gelegen in het doel,
namelijk het verscha en van zekerheid, maar vooral in de reikwijdte van het onderzoeksobject en de
daarbij behorende dienstverlening.
Retrospectief (historisch) zijn opdrachten waarbij het object van onderzoek betrekking heeft op het
verleden, bijvoorbeeld een schadeclaim.
Prospectief betekend dat het object van onderzoek de toekomst betreft, bijvoorbeeld een prognose.
Bij de opdrachtacceptatie van bijzondere opdrachten is de accountant altijd gebonden aan de
Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA) en de daarin opgenomen
fundamentele beginselen:
- Integriteit: De accountant treedt eerlijk en oprecht op.
- Objectiviteit: De accountant laat zich niet ongepast beïnvloeden en vertrouwt niet ongepast
op derden, technologie of andere factoren.
(vriendschap = objectiviteit = eigenbelang of vertrouwdheid)
(langdurige klant = objectiviteit = vertrouwdheid)
- Vakbekwaamheid en zorgvuldigheid: De accountant houdt de eigen vakbekwaamheid op het
niveau dat is vereist om een professionele dienst op een adequate wijze te kunnen verlenen.
(ervaring = vakbekwaamheid en zorgvuldigheid = eigenbelang)
(lage budget = vakbekwaamheid en zorgvuldigheid = eigenbelang = maatregel budget ophogen)
(specifieke opdracht GRI = vakbekwaamheid en zorgvuldigheid = eigenbelang)
- Vertrouwelijkheid: De accountant die de beschikking krijgt over gegevens of inlichtingen
waarvan deze het vertrouwelijke karakter kent of redelijkerwijs moet vermoeden, is verplicht tot
geheimhouding van die gegevens of inlichtingen.
- Professionaliteit: De accountant onthoudt zich van elk handelen of nalaten waarvan de
accountant weet of behoort te weten dat dit het accountantsberoep in diskrediet brengt of kan
brengen.
Accountant houdt zicht bij assurance opdrachten aan de Verordening inzake de onafhankelijkheid
van de accountants bij assurance opdrachten ViO.
Er is sprake van goede vriendschap tussen accountant en directeur:
– Beginsel: objectiviteit (VGBA)
– Bedreiging: is het gevolg van de vertrouwdheid
– Maatregel: als Pieter betrokken blijft is er geen maatregel mogelijk. De student kan
beargumenteren dat Pieter zijn betrokkenheid bij deze klant moet beëindigen en dat een
andere eindverantwoordelijke accountant de opdracht kan overnemen, waardoor de situatie
van de nauwe persoonlijke relatie tussen een lid van het assuranceteam en de bestuurder van
de klant wordt beëindigd.
• Er is sprake van goede vriendschap tussen accountant en directeur:
– Beginsel: bedreiging onafhankelijkheid (ViO)
– Bedreiging: is het gevolg van de vertrouwdheid
– Maatregel: idem als vorige
Relatie tussen de VGBA:
- NV NOCLAR (uitwerking van beginsel integriteit en professionaliteit)
- NV COS (uitwerking van beginsel vakbekwaamheid en zorgvuldigheid)
NV COS = Nadere voorschriften controle- en overige Standaarden
De accountant beoordeelt bij de aanvaarding van een nieuwe bijzondere opdracht de soort opdracht,
de achtergrond van de client en een eventueel reeds bestaande clientrelatie.
