Social Psychology
The scientific study of the way in which people’s thoughts, feelings, and
behaviors are influenced by the real or imagined presence of other people
1. Introducing Social Psychology p.
23
Evolutionaire psychologie: sociaal gedrag verklaren aan de hand van
genetische factoren die zijn geëvolueerd volgens het principe van
natuurlijke selectie. De theorieën zijn moeilijk te testen, omdat het
hypothesen betreft van duizenden jaren terug.
In de sociale psychologie wordt er gekeken naar de sociale invloeden die
het gedrag van mensen veranderen. Een
individueel wordt geanalyseerd in de context van The goal of social psychology
een sociale situatie. Belangrijk is hoe een is to identify psychological
individueel die situatie interpreteert. Construeel: properties that make almost
hoe iemand de wereld interpreteert. everyone susceptible to social
Het verschil met de studie sociologie is dat influence, regardless of social
sociologen meer kijken naar het gedrag in class or culture.
groepen dan individuelen.
Fundamentele attributiefout: gedrag alleen verklaren vanuit
persoonlijkheidskenmerken en de sociale invloeden van de buitenwereld
onderschatten. Bv wanneer iemand een slechte dag heeft en chagrijnig
doet dan verklaren dat diegene een stom persoon is.
Behaviorisme: voor het begrijpen van gedrag wordt gekeken naar de
‘reinforcings’ van de omgeving (wordt gedrag beloond of gestraft).
Het verschil met sociale psychologie is dat bij sociale psychologie
het gedrag van mensen niet direct beïnvloed wordt door de situatie,
maar eerder door hun interpretatie van de situatie.
Gestalt Psychology: de subjectieve manier waarop een object in
iemands gedachte wordt gevormd bestuderen, in plaats van kijken naar de
objectieve fysische kenmerken van het object. Bv een plaatje van een
optische illusie die je op twee manieren kunt zien.
Een vorm van interpreteren is naïef realisme. Dit is de overtuiging dat
we dingen objectief waarnemen zoals ze ‘echt zijn’. Hierbij wordt de
hoeveelheid interpretatie die we zelf doen onderschat. Als andere mensen
iets op een andere manier zien, zijn zij degene die biased zijn.
Er zijn twee centrale motieven in het sturen van de interpretatie van
mensen:
1. Om accuraat te zijn.
2. Om zich goed te voelen over zichzelf.
o Het houden van een hoog self esteem – de hoeveelheid
zelfwaarde en jezelf zien als goed en competent.
,Deze motieven sturen ons vaak in een andere richting. Mensen voelen zich
liever goed over zichzelf dan dat ze de wereld accuraat zien. Het gevolg is
dat mensen niet leren van hun ervaringen en het rechtvaardigen van
bepaald gedrag.
Sociale cognitie: hoe mensen sociale informatie interpreteren,
selecteren, onthouden en gebruiken voor het maken van oordelen en
beslissingen. Mensen proberen om de wereld accuraat te interpreteren,
maar we hebben simpelweg niet alle feiten bij een beslissing en er zijn dus
veel manieren waarop we een verkeerde impressie kunnen krijgen.
3 motieven voor complot denken
1. Epistemologisch: wat gebeurt hier?
2. Existentieel: ben ik veilig en geborgen?
3. Identificatie: ik wil me goed voelen over mezelf en de groepen waar ik bij hoor.
Axioma’s (= beweringen die aan grondslag liggen) in de sociale psychologie:
Menselijk denken, doen een voelen – verschillende mensen reageren verschillend op
dezelfde situatie.
Een mens construeert een eigen realiteit.
Het denken, doen en voelen van mensen
wordt sterk beïnvloedt door hun
interpretatie van de situatie.
Sociale psychologie gaat ook over het oplossen van belangrijke sociale en
maatschappelijke problemen.
De mens construeert een eigen sociale realiteit vaak in termen van
persoonseigenschappen. Bv empathie bij een robot.
Selffulfilling prophecy: (on)geloof in een persoon veroorzaakt dat (on)geloof in de persoon
realiteit wordt. Mensen geven niet graag toe dat ze zich vergissen, maar ze zoeken eerder
bevestiging van hun eerste indruk.
- Pygmalion effect: hogere verwachtingen leiden tot betere prestaties.
- Golem effect: lagere verwachtingen leiden tot slechtere prestaties.
Cold-hot empathy gap: wanneer je empathie voelt voor een bepaalde situatie, zal je je er
anders in gaan gedragen.
Wanneer wat?
Twee manieren van informatie verwerken Willen en kunnen: meer gecontroleerd.
Gecontroleerd -- Automatisch Schema’s en heuristieken: oppervlakkiger
Systematisch -- Heuristisch informatie verwerken en meer op de
automatische piloot.
Centraal -- Perifeer
Rationalistisch -- Experiëntieel (op gevoel)
,13. Prejudice p.
423
Een vooroordeel is vaak een vijandige of negatieve houding tegenover
mensen in een bepaalde groep en dit is enkel gebaseerd op dat iemand
een deel is van die groep (niet altijd negatief). We zien vaak alleen de
informatie die onze overtuigingen van een bepaalde persoon ondersteunt.
Een vooroordeel bevat de volgende componenten:
Cognitief: stereotypering. Een stereotype is een generalisatie van
een groep mensen waarbij bepaalde kenmerken aan alle mensen
van de groep worden toegekend, ongeacht de echte variatie tussen
de mensen. Er is hierbij niet echt sprake van een waardeoordeel,
maar meer een verschil.
Emotie: vooroordelen. De positieve of negatieve evaluaties over
mensen van een groep, omdat ze hierbij horen. Vooroordelen
hebben ook invloed op bepaalde emoties. Eerder lievere gevoelens
hebben bij oudere mensen.
Gedrag: vooroordelen leiden vaak tot discriminatie – een
onrechtvaardige, negatieve actie naar iemand van een groep, puur
omdat hij/zei bij die groep hoort.
o Shooter Bias: eerder schieten op een ongewapende zwarte
man dan een
ongewapende witte Sociaal psychologische benadering van
man. vooroordelen We zijn geboren met het
vermogen om categorieën te onderscheiden,
maar door ervaringen wordt dit vermogen
meer vormgegeven.
Sommige vooroordelen zijn moeilijk te herkennen, omdat mensen ze privé
houden (onderdrukken) of simpelweg niet bewust zijn van hun eigen
vooroordelen. Manieren om ze toch aan te tonen zijn de…
Bogus pipeline methode: wanneer je tegen mensen zegt dat ze
aan een leugendetector vastzitten, vertellen ze eerder hun ‘echte’
gevoelens/vooroordelen. Een nadeel is dat mensen soms niet bewust
zijn van hun eigen vooroordelen.
Implicit Association Test (IAT): meet de snelheid waarmee
mensen een gezicht van bepaalde afkomst/gender/etc. combineren
met een positieve of negatieve stimulus. Hiermee worden de
onbewuste vooroordelen gemeten.
Impliciete vooroordelen zijn onbewust en moeilijker te controleren.
Expliciete vooroordelen zijn bewust en kunnen onderdrukt of aangepast
worden.
De self-fulfilling prophecy speelt ook bij vooroordelen een rol.
Social identity threat: gevoel dat je wordt beschouwd als een deel van
een groep in plaats van als individu. Dit leidt tot een algemene dreiging
voor iemands sociale identiteit, los van een specifieke taak.
, Stereotype threat: je wordt bedreigd met stereotypische
gedachten van andere over jou. Dit heeft effecten op gedrag en
cognitieve taken gaan achteruit, omdat je de angst hebt om een
stereotype te bevestigen. Bv er wordt een vrouw voor een
wiskundetoets verteld dat vrouwen minder goed zijn in wiskunde en
dat dit wordt getest. Vervolgens presteert de vrouw slechter op
cognitieve taken dus ook daadwerkelijk op de wiskunde toets.
Afleidende gedachten belasten het werkgeheugen. Bezig zijn met
goed moeten presteren. Bang dat je het stereotype bevestigd.
Er zijn verschillende oorzaken van vooroordelen.
Normatieve regels
o Institutionele discriminatie: wanneer bedrijven of andere
instituties aan discriminatie doen. Dit beïnvloedt de
samenleving waarin je opgroeit, waardoor je vooroordelen
ontwikkeld. Denk aan het toestaan van het homohuwelijk.
o Normatieve conformiteit: de neiging om met de groep mee
te gaan om geaccepteerd te worden.
Iedereen ontwikkeld een eigen sociale identiteit: een deel van
zelfbeeld gebaseerd op de identificatie met het land, een religie,
politieke groep, etc. Hierdoor ontstaan verschillende soorten van
sociale scheiding:
o In-group bias/favoritism: de neiging om voorkeur te hebben
voor iemand van je eigen groep. ‘Wij’ zijn aardiger, beter, etc.
Etnocentrisme: het geloof dat je eigen groep, land of
religie superieur is aan andere groepen.
o Out-group homogeniteit: de perceptie dat mensen buiten
jouw groep meer op elkaar lijken dan dat ze daadwerkelijk
doen.
o Wanneer mensen weinig zijn gediscrimineerd is empathie voor
een persoon in die situatie moeilijk en dit kan leiden tot
‘blaming the victim’.
Realistic conflict theory: een limiet aan levensmiddelen leidt tot
conflict tussen groepen en resulteert in grotere vooroordelen en
discriminatie. Bv weinig banen.
Manieren om vooroordelen te verminderen:
Volgens de contact hypothese is een belangrijke manier om
vooroordelen te tussen groepen te verminderen door contact te
houden tussen de mensen binnen de groep en buiten de groep.
o Probleem 1: sommige mensen kunnen simpelweg niet in
contact komen met mensen buiten hun groep. Extended
contact effect – iemand kennen die vrienden is met mensen
van de out-group heeft al een effect.
o Probleem 2: de interacties met mensen van een andere groep
kunnen worden gekenmerkt door wantrouwen en angst.
o Probleem 3: contact tussen groepen kan leiden tot meer
vijandige interacties en kan vervolgens ook vooroordelen
vergroten.
The scientific study of the way in which people’s thoughts, feelings, and
behaviors are influenced by the real or imagined presence of other people
1. Introducing Social Psychology p.
23
Evolutionaire psychologie: sociaal gedrag verklaren aan de hand van
genetische factoren die zijn geëvolueerd volgens het principe van
natuurlijke selectie. De theorieën zijn moeilijk te testen, omdat het
hypothesen betreft van duizenden jaren terug.
In de sociale psychologie wordt er gekeken naar de sociale invloeden die
het gedrag van mensen veranderen. Een
individueel wordt geanalyseerd in de context van The goal of social psychology
een sociale situatie. Belangrijk is hoe een is to identify psychological
individueel die situatie interpreteert. Construeel: properties that make almost
hoe iemand de wereld interpreteert. everyone susceptible to social
Het verschil met de studie sociologie is dat influence, regardless of social
sociologen meer kijken naar het gedrag in class or culture.
groepen dan individuelen.
Fundamentele attributiefout: gedrag alleen verklaren vanuit
persoonlijkheidskenmerken en de sociale invloeden van de buitenwereld
onderschatten. Bv wanneer iemand een slechte dag heeft en chagrijnig
doet dan verklaren dat diegene een stom persoon is.
Behaviorisme: voor het begrijpen van gedrag wordt gekeken naar de
‘reinforcings’ van de omgeving (wordt gedrag beloond of gestraft).
Het verschil met sociale psychologie is dat bij sociale psychologie
het gedrag van mensen niet direct beïnvloed wordt door de situatie,
maar eerder door hun interpretatie van de situatie.
Gestalt Psychology: de subjectieve manier waarop een object in
iemands gedachte wordt gevormd bestuderen, in plaats van kijken naar de
objectieve fysische kenmerken van het object. Bv een plaatje van een
optische illusie die je op twee manieren kunt zien.
Een vorm van interpreteren is naïef realisme. Dit is de overtuiging dat
we dingen objectief waarnemen zoals ze ‘echt zijn’. Hierbij wordt de
hoeveelheid interpretatie die we zelf doen onderschat. Als andere mensen
iets op een andere manier zien, zijn zij degene die biased zijn.
Er zijn twee centrale motieven in het sturen van de interpretatie van
mensen:
1. Om accuraat te zijn.
2. Om zich goed te voelen over zichzelf.
o Het houden van een hoog self esteem – de hoeveelheid
zelfwaarde en jezelf zien als goed en competent.
,Deze motieven sturen ons vaak in een andere richting. Mensen voelen zich
liever goed over zichzelf dan dat ze de wereld accuraat zien. Het gevolg is
dat mensen niet leren van hun ervaringen en het rechtvaardigen van
bepaald gedrag.
Sociale cognitie: hoe mensen sociale informatie interpreteren,
selecteren, onthouden en gebruiken voor het maken van oordelen en
beslissingen. Mensen proberen om de wereld accuraat te interpreteren,
maar we hebben simpelweg niet alle feiten bij een beslissing en er zijn dus
veel manieren waarop we een verkeerde impressie kunnen krijgen.
3 motieven voor complot denken
1. Epistemologisch: wat gebeurt hier?
2. Existentieel: ben ik veilig en geborgen?
3. Identificatie: ik wil me goed voelen over mezelf en de groepen waar ik bij hoor.
Axioma’s (= beweringen die aan grondslag liggen) in de sociale psychologie:
Menselijk denken, doen een voelen – verschillende mensen reageren verschillend op
dezelfde situatie.
Een mens construeert een eigen realiteit.
Het denken, doen en voelen van mensen
wordt sterk beïnvloedt door hun
interpretatie van de situatie.
Sociale psychologie gaat ook over het oplossen van belangrijke sociale en
maatschappelijke problemen.
De mens construeert een eigen sociale realiteit vaak in termen van
persoonseigenschappen. Bv empathie bij een robot.
Selffulfilling prophecy: (on)geloof in een persoon veroorzaakt dat (on)geloof in de persoon
realiteit wordt. Mensen geven niet graag toe dat ze zich vergissen, maar ze zoeken eerder
bevestiging van hun eerste indruk.
- Pygmalion effect: hogere verwachtingen leiden tot betere prestaties.
- Golem effect: lagere verwachtingen leiden tot slechtere prestaties.
Cold-hot empathy gap: wanneer je empathie voelt voor een bepaalde situatie, zal je je er
anders in gaan gedragen.
Wanneer wat?
Twee manieren van informatie verwerken Willen en kunnen: meer gecontroleerd.
Gecontroleerd -- Automatisch Schema’s en heuristieken: oppervlakkiger
Systematisch -- Heuristisch informatie verwerken en meer op de
automatische piloot.
Centraal -- Perifeer
Rationalistisch -- Experiëntieel (op gevoel)
,13. Prejudice p.
423
Een vooroordeel is vaak een vijandige of negatieve houding tegenover
mensen in een bepaalde groep en dit is enkel gebaseerd op dat iemand
een deel is van die groep (niet altijd negatief). We zien vaak alleen de
informatie die onze overtuigingen van een bepaalde persoon ondersteunt.
Een vooroordeel bevat de volgende componenten:
Cognitief: stereotypering. Een stereotype is een generalisatie van
een groep mensen waarbij bepaalde kenmerken aan alle mensen
van de groep worden toegekend, ongeacht de echte variatie tussen
de mensen. Er is hierbij niet echt sprake van een waardeoordeel,
maar meer een verschil.
Emotie: vooroordelen. De positieve of negatieve evaluaties over
mensen van een groep, omdat ze hierbij horen. Vooroordelen
hebben ook invloed op bepaalde emoties. Eerder lievere gevoelens
hebben bij oudere mensen.
Gedrag: vooroordelen leiden vaak tot discriminatie – een
onrechtvaardige, negatieve actie naar iemand van een groep, puur
omdat hij/zei bij die groep hoort.
o Shooter Bias: eerder schieten op een ongewapende zwarte
man dan een
ongewapende witte Sociaal psychologische benadering van
man. vooroordelen We zijn geboren met het
vermogen om categorieën te onderscheiden,
maar door ervaringen wordt dit vermogen
meer vormgegeven.
Sommige vooroordelen zijn moeilijk te herkennen, omdat mensen ze privé
houden (onderdrukken) of simpelweg niet bewust zijn van hun eigen
vooroordelen. Manieren om ze toch aan te tonen zijn de…
Bogus pipeline methode: wanneer je tegen mensen zegt dat ze
aan een leugendetector vastzitten, vertellen ze eerder hun ‘echte’
gevoelens/vooroordelen. Een nadeel is dat mensen soms niet bewust
zijn van hun eigen vooroordelen.
Implicit Association Test (IAT): meet de snelheid waarmee
mensen een gezicht van bepaalde afkomst/gender/etc. combineren
met een positieve of negatieve stimulus. Hiermee worden de
onbewuste vooroordelen gemeten.
Impliciete vooroordelen zijn onbewust en moeilijker te controleren.
Expliciete vooroordelen zijn bewust en kunnen onderdrukt of aangepast
worden.
De self-fulfilling prophecy speelt ook bij vooroordelen een rol.
Social identity threat: gevoel dat je wordt beschouwd als een deel van
een groep in plaats van als individu. Dit leidt tot een algemene dreiging
voor iemands sociale identiteit, los van een specifieke taak.
, Stereotype threat: je wordt bedreigd met stereotypische
gedachten van andere over jou. Dit heeft effecten op gedrag en
cognitieve taken gaan achteruit, omdat je de angst hebt om een
stereotype te bevestigen. Bv er wordt een vrouw voor een
wiskundetoets verteld dat vrouwen minder goed zijn in wiskunde en
dat dit wordt getest. Vervolgens presteert de vrouw slechter op
cognitieve taken dus ook daadwerkelijk op de wiskunde toets.
Afleidende gedachten belasten het werkgeheugen. Bezig zijn met
goed moeten presteren. Bang dat je het stereotype bevestigd.
Er zijn verschillende oorzaken van vooroordelen.
Normatieve regels
o Institutionele discriminatie: wanneer bedrijven of andere
instituties aan discriminatie doen. Dit beïnvloedt de
samenleving waarin je opgroeit, waardoor je vooroordelen
ontwikkeld. Denk aan het toestaan van het homohuwelijk.
o Normatieve conformiteit: de neiging om met de groep mee
te gaan om geaccepteerd te worden.
Iedereen ontwikkeld een eigen sociale identiteit: een deel van
zelfbeeld gebaseerd op de identificatie met het land, een religie,
politieke groep, etc. Hierdoor ontstaan verschillende soorten van
sociale scheiding:
o In-group bias/favoritism: de neiging om voorkeur te hebben
voor iemand van je eigen groep. ‘Wij’ zijn aardiger, beter, etc.
Etnocentrisme: het geloof dat je eigen groep, land of
religie superieur is aan andere groepen.
o Out-group homogeniteit: de perceptie dat mensen buiten
jouw groep meer op elkaar lijken dan dat ze daadwerkelijk
doen.
o Wanneer mensen weinig zijn gediscrimineerd is empathie voor
een persoon in die situatie moeilijk en dit kan leiden tot
‘blaming the victim’.
Realistic conflict theory: een limiet aan levensmiddelen leidt tot
conflict tussen groepen en resulteert in grotere vooroordelen en
discriminatie. Bv weinig banen.
Manieren om vooroordelen te verminderen:
Volgens de contact hypothese is een belangrijke manier om
vooroordelen te tussen groepen te verminderen door contact te
houden tussen de mensen binnen de groep en buiten de groep.
o Probleem 1: sommige mensen kunnen simpelweg niet in
contact komen met mensen buiten hun groep. Extended
contact effect – iemand kennen die vrienden is met mensen
van de out-group heeft al een effect.
o Probleem 2: de interacties met mensen van een andere groep
kunnen worden gekenmerkt door wantrouwen en angst.
o Probleem 3: contact tussen groepen kan leiden tot meer
vijandige interacties en kan vervolgens ook vooroordelen
vergroten.
