MK-FO-01 Zorg verlenen aan de pasgeborene met een laag- en
midden complexe zorgvraag
Normale fysiologische ontwikkeling van de pasgeborene leertaak 1
Embryonale en foetale ontwikkeling
Uitgerekende datum vanaf 1e dag van de laatste menstruatie: - 3 maanden + 7 dagen.
Eerste dag van de laatste menstruatie is dag 0
- De embryonale leeftijd wordt bepaald door het tijdstip van bevruchting
- De zwangerschapsduur wordt berekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie
- Een ‘6 weken zwangere’ vrouw draagt in feite een 4 weken oude foetus
Bevruchting
Morula = klompje cellen
Na 3 dagen heeft de morula de baarmoeder bereikt
Na 9 dagen vindt de innesteling plaats.
De morula bestaat uit een centrale holte of blastocyste, een embryoblast en de trofoblast
- Uit de trofoblast ontstaat de placenta
- Uit de embryoblast uitstaat het embryo
Placenta
Onder normale omstandigheden vindt geen vermenging van moederlijk en foetaal bloed plaats.
De vena umbilicalis vervoert zuurstofrijkbloed naar de foetus
De navelstreng bevat 2 arteries & 1 vene
Vruchtvliezen/water
Polyhydramnion kan veroorzaakt worden door een obstructie in het maag/darmkanaal van e foetus
(ontbreken slikbeweging) = teveel aan vruchtwater.
Oligohydramnion kan veroorzaakt worden door afwezigheid/obstructie van de nieren/urinewegen.
Foetus drinkt wel, maar plast het niet meer uit = te weinig aan vruchtwater.
De amnionholte ligt rondom de foetus en bevat het vruchtwater.
,Ontwikkeling van het orgaansysteem in de eerste maand
3 lagen weefsels: ectoderm, mesoderm en entoderm
- De hersenen en het ruggenmerg ontstaan uit de neurale buis
- Het hart heeft bij 6 tot 8 weken zijn definitieve vorm en klopt vanaf 10 tot 12 weken
Het hart
Tetralogie van Fallot: ongelijke verdeling/splitsing
- Ventrikelseptumdefect (VSD): er is een gaatje in het tussenschot van de linker- en
rechterkamer
- Vernauwde longslagader: de toegang van de rechterhartkamer naar de longslagader is
vernauwd
- Scheef geplaatste aorta (overrijdende aorta): de aorta staat scheef boven het tussenschot
van de hartkamers en is aangesloten op de linker- en de rechterhartkamer
- Verdikte hartspier van de rechterhartkamer: de verdikking komt doordat de rechterhartkamer
door de vernauwde longslagader meer druk moet zetten om het bloed in de longslagader te
pompen
Open ductus Botalli: open verbinding tussen aorta en longslagader. Sluit normaal binnen 3 dagen.
Transpositie van de grote vaten: De aorta en de longslagaders zijn op de verkeerde harthelften
aangesloten.
Luchtwegen, maag-darmkanaal & geslachtsorganen
- Als de buikholte niet sluit ontstaat een omfalokele
- Als het middenrif (septum transversum/diafragma) niet goed is aangelegd, komen de
buikorganen in de thoraxholte (longen komen in de verdrukking)
- Rond de 3e maand ontwikkelen de geslachtorganen zich. Tot de 3 e maand heeft
mannelijk/vrouwelijk dezelfde ontwikkeling.
Uitgerekende datum: eerste dag laatste menstruatie – 3 maanden + 7 dagen
Bijv 25 feb is eerste dag van de laatste menstruatie, dan is 2 dec de uitgerekende datum.
,Overgang van het intra naar het extra-uteriene ontwikkeling
- Indien de foetus rijp is stimuleert de foetale hypofyse d.m.v. ACTH de bijnierschors tot de
productie van cortisol dat de prostaglandineproductie doet stijgen. De foetus geeft dus het
startsein!
- Oxytocine onderhoud de uterus contracties
- Prostaglandineproductie stimuleert de uterusactiviteit
Zuurstofgebrek (hypoxemie) bij de foetus is te zien dmv een MBO -> PH lager = verzuring baby =
acidose.
Vroege deceleraties = schedelcompressie
Late deceleraties = vaatcompressie, placenta insufficiëntie
Variabele deceleraties = navelstrengcompressie
Apgarscore
De apgarscore na 5 minuten is voor de prognose van het kind het
belangrijkste.
Ze gaan een spoed sectio doen bij een G1P0. Termijn 42 weken. Langdurig gebroken vliezen. Niet
vorderende uitdrijving. Meconium houdend vruchtwater. Abnormaal CTG met foetale nood. Vacuum
extractie mislukt. Bij geboorte is er hartactie en je schat deze rond de 60/minuut, er is een matige
insufficiënte ademhaling, het kind is bleek, reageert niet en is slap.
- Wat is de Apgar score? 2
- Wat zijn risicofactoren voor resuscitatie? SSC, serotiniteit, LGV, NVU, VE, MHVW, abn CTG
- Wat doe je? NLS
, Adaptatie aan het extra-uteriene leven
- Na een keizersnede blijft er aanzienlijk meer longvocht achter dat kan leiden tot transitie
problemen of ‘wet-lung’ beeld
- Na de geboorte sluiten het foramen ovale en de ductus arteriosus/van Botalli door toename
van de longvaatweerstand
midden complexe zorgvraag
Normale fysiologische ontwikkeling van de pasgeborene leertaak 1
Embryonale en foetale ontwikkeling
Uitgerekende datum vanaf 1e dag van de laatste menstruatie: - 3 maanden + 7 dagen.
Eerste dag van de laatste menstruatie is dag 0
- De embryonale leeftijd wordt bepaald door het tijdstip van bevruchting
- De zwangerschapsduur wordt berekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie
- Een ‘6 weken zwangere’ vrouw draagt in feite een 4 weken oude foetus
Bevruchting
Morula = klompje cellen
Na 3 dagen heeft de morula de baarmoeder bereikt
Na 9 dagen vindt de innesteling plaats.
De morula bestaat uit een centrale holte of blastocyste, een embryoblast en de trofoblast
- Uit de trofoblast ontstaat de placenta
- Uit de embryoblast uitstaat het embryo
Placenta
Onder normale omstandigheden vindt geen vermenging van moederlijk en foetaal bloed plaats.
De vena umbilicalis vervoert zuurstofrijkbloed naar de foetus
De navelstreng bevat 2 arteries & 1 vene
Vruchtvliezen/water
Polyhydramnion kan veroorzaakt worden door een obstructie in het maag/darmkanaal van e foetus
(ontbreken slikbeweging) = teveel aan vruchtwater.
Oligohydramnion kan veroorzaakt worden door afwezigheid/obstructie van de nieren/urinewegen.
Foetus drinkt wel, maar plast het niet meer uit = te weinig aan vruchtwater.
De amnionholte ligt rondom de foetus en bevat het vruchtwater.
,Ontwikkeling van het orgaansysteem in de eerste maand
3 lagen weefsels: ectoderm, mesoderm en entoderm
- De hersenen en het ruggenmerg ontstaan uit de neurale buis
- Het hart heeft bij 6 tot 8 weken zijn definitieve vorm en klopt vanaf 10 tot 12 weken
Het hart
Tetralogie van Fallot: ongelijke verdeling/splitsing
- Ventrikelseptumdefect (VSD): er is een gaatje in het tussenschot van de linker- en
rechterkamer
- Vernauwde longslagader: de toegang van de rechterhartkamer naar de longslagader is
vernauwd
- Scheef geplaatste aorta (overrijdende aorta): de aorta staat scheef boven het tussenschot
van de hartkamers en is aangesloten op de linker- en de rechterhartkamer
- Verdikte hartspier van de rechterhartkamer: de verdikking komt doordat de rechterhartkamer
door de vernauwde longslagader meer druk moet zetten om het bloed in de longslagader te
pompen
Open ductus Botalli: open verbinding tussen aorta en longslagader. Sluit normaal binnen 3 dagen.
Transpositie van de grote vaten: De aorta en de longslagaders zijn op de verkeerde harthelften
aangesloten.
Luchtwegen, maag-darmkanaal & geslachtsorganen
- Als de buikholte niet sluit ontstaat een omfalokele
- Als het middenrif (septum transversum/diafragma) niet goed is aangelegd, komen de
buikorganen in de thoraxholte (longen komen in de verdrukking)
- Rond de 3e maand ontwikkelen de geslachtorganen zich. Tot de 3 e maand heeft
mannelijk/vrouwelijk dezelfde ontwikkeling.
Uitgerekende datum: eerste dag laatste menstruatie – 3 maanden + 7 dagen
Bijv 25 feb is eerste dag van de laatste menstruatie, dan is 2 dec de uitgerekende datum.
,Overgang van het intra naar het extra-uteriene ontwikkeling
- Indien de foetus rijp is stimuleert de foetale hypofyse d.m.v. ACTH de bijnierschors tot de
productie van cortisol dat de prostaglandineproductie doet stijgen. De foetus geeft dus het
startsein!
- Oxytocine onderhoud de uterus contracties
- Prostaglandineproductie stimuleert de uterusactiviteit
Zuurstofgebrek (hypoxemie) bij de foetus is te zien dmv een MBO -> PH lager = verzuring baby =
acidose.
Vroege deceleraties = schedelcompressie
Late deceleraties = vaatcompressie, placenta insufficiëntie
Variabele deceleraties = navelstrengcompressie
Apgarscore
De apgarscore na 5 minuten is voor de prognose van het kind het
belangrijkste.
Ze gaan een spoed sectio doen bij een G1P0. Termijn 42 weken. Langdurig gebroken vliezen. Niet
vorderende uitdrijving. Meconium houdend vruchtwater. Abnormaal CTG met foetale nood. Vacuum
extractie mislukt. Bij geboorte is er hartactie en je schat deze rond de 60/minuut, er is een matige
insufficiënte ademhaling, het kind is bleek, reageert niet en is slap.
- Wat is de Apgar score? 2
- Wat zijn risicofactoren voor resuscitatie? SSC, serotiniteit, LGV, NVU, VE, MHVW, abn CTG
- Wat doe je? NLS
, Adaptatie aan het extra-uteriene leven
- Na een keizersnede blijft er aanzienlijk meer longvocht achter dat kan leiden tot transitie
problemen of ‘wet-lung’ beeld
- Na de geboorte sluiten het foramen ovale en de ductus arteriosus/van Botalli door toename
van de longvaatweerstand
