Samenvatting leermeesterboek
SVH Leermeester theorieboek
,Inhoud
Hoofdstuk 1 Geef je kennis en vakmanschap door!........................................................4
1.1 Kerntaken van een leermeester.............................................................................4
Hoofdstuk 2 Opleiden doe je samen............................................................................... 5
2.1 SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven).......................5
2.2 Scholen in de regio................................................................................................ 5
2.3 Samenwerken met andere partijen.......................................................................6
Hoofdstuk 3 Wat je moet weten over het onderwijs.......................................................7
3.1 Praktijkonderwijs................................................................................................... 7
3.2 Vmbo..................................................................................................................... 7
3.3 Beroepsonderwijs.................................................................................................. 7
3.3.1 BBL.................................................................................................................. 8
3.3.2 BOL.................................................................................................................. 8
3.4 Subsidieregeling praktijkleren............................................................................... 9
Hoofdstuk 4 Wie is de leerling?...................................................................................... 9
4.1 Pubers en adolescenten........................................................................................ 9
4.2 Begeleiden van een puber..................................................................................... 9
4.3 Persoonlijke eigenschappen en sociale vaardigheden...........................................9
Hoofdstuk 5: Goede communicatie...............................................................................10
5.1 Wat is communicatie?......................................................................................... 10
5.2 Communicatie met aandacht.............................................................................. 11
5.3 Effectieve communicatie..................................................................................... 11
5.4 Verschillende soorten gesprekken.......................................................................12
5.4.1 Werving en selectie van nieuwe leerlingen...................................................12
5.4.2 Kennismakingsgesprek..................................................................................12
5.4.3 Selectiegesprek als selectiemiddel................................................................12
5.4.4 Voortgangsgesprek........................................................................................ 13
5.4.5 Einde-proeftijdgesprek..................................................................................13
5.4.6 Feedbackgesprek.......................................................................................... 13
5.4.7 Werkoverleg.................................................................................................. 14
5.4.8 Functioneringsgesprek..................................................................................14
5.4.9 Beoordelingsgesprek..................................................................................... 14
5.4.10 Exitgesprek................................................................................................. 15
Hoofdstuk 6 Didactische vaardigheden........................................................................16
6.1 Het leerproces..................................................................................................... 16
6.2 Didactiek............................................................................................................. 16
6.3 Een vaardigheid aanleren....................................................................................17
, 6.3.1 Het aanleren van een vaktechnische vaardigheid.........................................17
6.3.2 Het aanleren van een communicatieve vaardigheid (rollenspel)..................18
Hoofdstuk 7 Opleiden in de praktijk.............................................................................20
7.1 Plannen en organiseren....................................................................................... 20
7.2 Motivatie............................................................................................................. 20
7.3 De leerling binnen het team................................................................................21
7.4 Coachen.............................................................................................................. 22
7.5 Beoordelen.......................................................................................................... 23
Hoofdstuk 8 Een aantrekkelijk leerbedrijf zijn...............................................................25
8.1 Wat vinden leerlingen belangrijk?.......................................................................25
8.2 Zelfreflectie......................................................................................................... 25
Begrippenlijst................................................................................................................ 27
Oefenvragen met antwoorden...................................................................................... 33
, Hoofdstuk 1 Geef je kennis en vakmanschap
door!
1.1 Kerntaken van een leermeester
SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) heeft de competenties vastgesteld, verdeeld in 2
kerntaken met in totaal 11 werkprocessen die gelden voor het opleiden van een leerling (BBL) en stagiair (BOL).
Kerntaak 1: Organiseert het leerproces van de deelnemer in de praktijk.
Met de werkprocessen:
1.1 Voert met de deelnemer het selectiegesprek.
1.2 Maakt een inwerkprogramma.
1.3 Stelt de beginsituatie en leerbehoefte van de deelnemer vast.
1.4 Bepaalt in overleg met de deelnemer de leeractiviteiten.
1.5 Stelt een praktijk leerplan op.
1.6 Onderhoudt contacten met de praktijkbegeleider en de opleidingsadviseur.
Kerntaak 2: Leidt de deelnemer op in de praktijk.
Met de werkprocessen:
2.1 Leidt de deelnemer op de werkvloer op.
2.2 Bewaakt en stuurt het leerproces van de deelnemer.
2.3 Voert begeleidings- of voortgangsgesprekken met de deelnemer.
2.4 Beoordeelt de voortgang in het leerproces van de deelnemer.
2.5 Evalueert de BPV-periode.
Kerntaken: Taken die in een bepaald beroep steeds weer terugkomen en die een medewerker zelfstandig moet
kunnen. Een kerntaak bestaat uit verschillende handelingen (= de werkprocessen).
Werkprocessen: De verschillende handelingen om een kerntaak uit te voeren. Om een werkproces goed uit te kunnen
voeren, moet je over een aantal competenties beschikken.
Competentie: De combinatie van de juiste kennis, vaardigheden en beroepshouding om handelingen goed te kunnen
verrichten.
Er worden nog meer competenties beschreven door SBB die een leermeester moet beheersen:
Aansturen.
Begeleiden.
Beslissen en activiteiten initiëren.
Instructies en procedures volgen.
Leren.
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘deelnemer’ richten.
Plannen en organiseren.
Samenwerken en overleggen.
Vakdeskundigheid toepassen.
SVH Leermeester theorieboek
,Inhoud
Hoofdstuk 1 Geef je kennis en vakmanschap door!........................................................4
1.1 Kerntaken van een leermeester.............................................................................4
Hoofdstuk 2 Opleiden doe je samen............................................................................... 5
2.1 SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven).......................5
2.2 Scholen in de regio................................................................................................ 5
2.3 Samenwerken met andere partijen.......................................................................6
Hoofdstuk 3 Wat je moet weten over het onderwijs.......................................................7
3.1 Praktijkonderwijs................................................................................................... 7
3.2 Vmbo..................................................................................................................... 7
3.3 Beroepsonderwijs.................................................................................................. 7
3.3.1 BBL.................................................................................................................. 8
3.3.2 BOL.................................................................................................................. 8
3.4 Subsidieregeling praktijkleren............................................................................... 9
Hoofdstuk 4 Wie is de leerling?...................................................................................... 9
4.1 Pubers en adolescenten........................................................................................ 9
4.2 Begeleiden van een puber..................................................................................... 9
4.3 Persoonlijke eigenschappen en sociale vaardigheden...........................................9
Hoofdstuk 5: Goede communicatie...............................................................................10
5.1 Wat is communicatie?......................................................................................... 10
5.2 Communicatie met aandacht.............................................................................. 11
5.3 Effectieve communicatie..................................................................................... 11
5.4 Verschillende soorten gesprekken.......................................................................12
5.4.1 Werving en selectie van nieuwe leerlingen...................................................12
5.4.2 Kennismakingsgesprek..................................................................................12
5.4.3 Selectiegesprek als selectiemiddel................................................................12
5.4.4 Voortgangsgesprek........................................................................................ 13
5.4.5 Einde-proeftijdgesprek..................................................................................13
5.4.6 Feedbackgesprek.......................................................................................... 13
5.4.7 Werkoverleg.................................................................................................. 14
5.4.8 Functioneringsgesprek..................................................................................14
5.4.9 Beoordelingsgesprek..................................................................................... 14
5.4.10 Exitgesprek................................................................................................. 15
Hoofdstuk 6 Didactische vaardigheden........................................................................16
6.1 Het leerproces..................................................................................................... 16
6.2 Didactiek............................................................................................................. 16
6.3 Een vaardigheid aanleren....................................................................................17
, 6.3.1 Het aanleren van een vaktechnische vaardigheid.........................................17
6.3.2 Het aanleren van een communicatieve vaardigheid (rollenspel)..................18
Hoofdstuk 7 Opleiden in de praktijk.............................................................................20
7.1 Plannen en organiseren....................................................................................... 20
7.2 Motivatie............................................................................................................. 20
7.3 De leerling binnen het team................................................................................21
7.4 Coachen.............................................................................................................. 22
7.5 Beoordelen.......................................................................................................... 23
Hoofdstuk 8 Een aantrekkelijk leerbedrijf zijn...............................................................25
8.1 Wat vinden leerlingen belangrijk?.......................................................................25
8.2 Zelfreflectie......................................................................................................... 25
Begrippenlijst................................................................................................................ 27
Oefenvragen met antwoorden...................................................................................... 33
, Hoofdstuk 1 Geef je kennis en vakmanschap
door!
1.1 Kerntaken van een leermeester
SBB (Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven) heeft de competenties vastgesteld, verdeeld in 2
kerntaken met in totaal 11 werkprocessen die gelden voor het opleiden van een leerling (BBL) en stagiair (BOL).
Kerntaak 1: Organiseert het leerproces van de deelnemer in de praktijk.
Met de werkprocessen:
1.1 Voert met de deelnemer het selectiegesprek.
1.2 Maakt een inwerkprogramma.
1.3 Stelt de beginsituatie en leerbehoefte van de deelnemer vast.
1.4 Bepaalt in overleg met de deelnemer de leeractiviteiten.
1.5 Stelt een praktijk leerplan op.
1.6 Onderhoudt contacten met de praktijkbegeleider en de opleidingsadviseur.
Kerntaak 2: Leidt de deelnemer op in de praktijk.
Met de werkprocessen:
2.1 Leidt de deelnemer op de werkvloer op.
2.2 Bewaakt en stuurt het leerproces van de deelnemer.
2.3 Voert begeleidings- of voortgangsgesprekken met de deelnemer.
2.4 Beoordeelt de voortgang in het leerproces van de deelnemer.
2.5 Evalueert de BPV-periode.
Kerntaken: Taken die in een bepaald beroep steeds weer terugkomen en die een medewerker zelfstandig moet
kunnen. Een kerntaak bestaat uit verschillende handelingen (= de werkprocessen).
Werkprocessen: De verschillende handelingen om een kerntaak uit te voeren. Om een werkproces goed uit te kunnen
voeren, moet je over een aantal competenties beschikken.
Competentie: De combinatie van de juiste kennis, vaardigheden en beroepshouding om handelingen goed te kunnen
verrichten.
Er worden nog meer competenties beschreven door SBB die een leermeester moet beheersen:
Aansturen.
Begeleiden.
Beslissen en activiteiten initiëren.
Instructies en procedures volgen.
Leren.
Op de behoeften en verwachtingen van de ‘deelnemer’ richten.
Plannen en organiseren.
Samenwerken en overleggen.
Vakdeskundigheid toepassen.