PBAN 05 Arbeid
Marco van den Ouden
Stalklimaat
Definitie: combinatie van omgevingsfactoren die invloed hebben op het welzijn van de gezondheid
van het dier. KENNEN!!
Klimaat factoren: temperatuur (graden), relatieve luchtvochtigheid (%), schadelijke gassen,
luchtbeweging en luchtsnelheid (m/s), licht (lux).
Kraamafdeling bij varkens heeft het moeilijkste microklimaat, moeder en biggen wensen beide een
andere temperatuur.
Thermoregulatie: het vermogen van een organisme om de lichaamstemperatuur te handhaven.
Warmbloedig: actief warmte produceren om lichaamstemperatuur te handhaven.
Koudbloedig: dier kan niet actief warmte produceren om lichaamstemperatuur constant te houden.
Warmtebalans bij een warmbloedig dier:
Warmteproductie (& opname) warmte afgifte.
(=)Metabolisme. Straling, geleiding, stroming, verdamping.
Op welke manieren kan het dier de warmte afgifte beïnvloeden: stroming, latent, geleiding, energie,
straling.
Warmtetransport
Door stroming (convectie)
Transport van warmte door een medium, bijvoorbeeld water of lucht
Door straling (radiatie)
Een voorwerp straalt warmte uit naar andere voorwerpen
Is geen medium voor nodig (vacuum)
Door geleiding (conductie)
Het verplaatsen van de warmte door een voorwerp heen bij een zekere temperatuurverschil.
1
, + Respiratie (ademhaling)
Het uitademen van warmte (latente warmte)
Beinvloeden warmte afgifte
1. oppervlakte door gedrag.
2. Beïnvloeden warmteverlies: zweetklieren en ademhaling.
3. Microklimaat.
BKT: bovenste kritieke temperatuur.
OKT: onderste kritieke temperatuur.
LKT: laagste kritieke temperatuur.
Thermoneutrale zone: vanaf de bovenste tot de onderste kritieke temperatuur.
Comfort zone: gebied binnen de thermoneutrale zone waarbinnen het dier zicht het meest prettig
voelt.
Laagste kritieke temperatuur (LKT) of onderste kritieke temperatuur (OKT)
Warmtebehoefte en productie zijn gelijk
Waar beneden extra warmte geproduceerd moet worden om de lichaamstemperatuur
constant te houden
Bovenste kritieke temperatuur (BKT) of
Hoogste kritieke temperatuur (HKT)
Warmtebehoefte en productie zijn gelijk
Waar boven hitte
Hittestress beperken melkvee:
Gebruik aanvullende mechanische ventilatie
Ventileer voornamelijk looppad achter voerhek en wachtruimte
Water vernevelen
Pas de weidegang aan
Te koud of te warm:
Hypothermie (onderkoeling) of hyperthermie (verhoogde lichaamstemperatuur).
Luchtvochtigheid:
2
Marco van den Ouden
Stalklimaat
Definitie: combinatie van omgevingsfactoren die invloed hebben op het welzijn van de gezondheid
van het dier. KENNEN!!
Klimaat factoren: temperatuur (graden), relatieve luchtvochtigheid (%), schadelijke gassen,
luchtbeweging en luchtsnelheid (m/s), licht (lux).
Kraamafdeling bij varkens heeft het moeilijkste microklimaat, moeder en biggen wensen beide een
andere temperatuur.
Thermoregulatie: het vermogen van een organisme om de lichaamstemperatuur te handhaven.
Warmbloedig: actief warmte produceren om lichaamstemperatuur te handhaven.
Koudbloedig: dier kan niet actief warmte produceren om lichaamstemperatuur constant te houden.
Warmtebalans bij een warmbloedig dier:
Warmteproductie (& opname) warmte afgifte.
(=)Metabolisme. Straling, geleiding, stroming, verdamping.
Op welke manieren kan het dier de warmte afgifte beïnvloeden: stroming, latent, geleiding, energie,
straling.
Warmtetransport
Door stroming (convectie)
Transport van warmte door een medium, bijvoorbeeld water of lucht
Door straling (radiatie)
Een voorwerp straalt warmte uit naar andere voorwerpen
Is geen medium voor nodig (vacuum)
Door geleiding (conductie)
Het verplaatsen van de warmte door een voorwerp heen bij een zekere temperatuurverschil.
1
, + Respiratie (ademhaling)
Het uitademen van warmte (latente warmte)
Beinvloeden warmte afgifte
1. oppervlakte door gedrag.
2. Beïnvloeden warmteverlies: zweetklieren en ademhaling.
3. Microklimaat.
BKT: bovenste kritieke temperatuur.
OKT: onderste kritieke temperatuur.
LKT: laagste kritieke temperatuur.
Thermoneutrale zone: vanaf de bovenste tot de onderste kritieke temperatuur.
Comfort zone: gebied binnen de thermoneutrale zone waarbinnen het dier zicht het meest prettig
voelt.
Laagste kritieke temperatuur (LKT) of onderste kritieke temperatuur (OKT)
Warmtebehoefte en productie zijn gelijk
Waar beneden extra warmte geproduceerd moet worden om de lichaamstemperatuur
constant te houden
Bovenste kritieke temperatuur (BKT) of
Hoogste kritieke temperatuur (HKT)
Warmtebehoefte en productie zijn gelijk
Waar boven hitte
Hittestress beperken melkvee:
Gebruik aanvullende mechanische ventilatie
Ventileer voornamelijk looppad achter voerhek en wachtruimte
Water vernevelen
Pas de weidegang aan
Te koud of te warm:
Hypothermie (onderkoeling) of hyperthermie (verhoogde lichaamstemperatuur).
Luchtvochtigheid:
2
