Scheikunde samenvatting PDSV04 doorstroom

Samenvatting Scheikunde
Hoofdstuk 1
1.1

Atoombouw
Alle moleculen zijn opgebouwd uit atomen. Atomen worden ook wel elementen genoemd.
Atomen zijn zelf weer opgebouwd uit kleinere deeltjes:
- Positief geladen protonen; Atoom  kern + elektronen
- Negatief geladen elektronen;
- Ongeladen neutronen Protonen + neutronen

De protonen en neutronen zitten in de kern van het atoom, de elektronen elektron
bewegen in een wolk om de kern.

Massa van protonen en neutronen (ongeveer): 1,66 x 1027 kg.
De atomaire massa-eenheid (symbool van deze eenheid is ‘u’. 1,00 u
komt overeen met 1,66 x 1027 kg).

Massagetal: aantal protonen en neutronen
Atoomnummer: is gelijk aan het aantal protonen in de kern
Kern
6 Atoomnummer (gelijk aan aantal protonen in de kern)
C calcium
12 Massagetal (aantal protonen en neutronen)




1.2
Ionen ontstaan doordat een atoom één of meerdere elektronen afstaat (positief ion) of
opneemt (negatief ion). Bij ionen is het aantal elektronen in het atoom dus niet gelijk aan het
aantal protonen.

Isotopen zijn atomen met hetzelfde aantal protonen, maar met een verschillend aantal
neutronen. Isotopen hebben hetzelfde atoomnummer, maar met een verschillend
massagetal. Het massagetal wordt gebruikt om aan te geven welk isotoop bedoeld wordt.

Voorbeeld: Koolstof heeft atoomnummer 6  dus 6 protonen in de kern. Er is een isotoop
met 6 neutronen in de kern. Dat isotoop heeft een massagetal van 12  C-12.
Een ander isotoop van koolstof heeft acht neutronen in de kern. Dat geef je dus aan met C-
14.

, Elektronen komen niet zomaar in een elektronenwolk voor, maar in verschillende
energieniveaus (schillen) die rondom de kern bevinden. Tussen de schillen zitten geen
elektronen.
Schil Aantal
elektronen
1e schil 2
2e schil 8
e
3 schil 8
4e schil 18
5e schil 32

In het periodiek systeem der elementen zijn de elementen gerangschikt naar oplopend
atoomnummer. Dit overzicht bestaat uit perioden en groepen. Een periode is een rij, een
groep is een kolom.

1.3

Atoommodellen:


Model Niels Bohr 1913
Is een verfijning van Rutherford. Bohr ontdekte dat elektronen niet zomaar overal in
de elektronenwolk voorkomen, maar dat er verschillende energieniveaus zijn.
(schillen) rondom de kern. Tussen de schillen zitten geen elektronen.

1.4

Periodiek systeem: zijn de elementen gerangschikt naar oplopend atoomnummer. Zo
ontstaat een overzicht uit een:
Periode: is een rij (links naar rechts)
groep is een kolom (boven naar beneden) element die tot dezelfde groep behoort en
vergelijkbare chemische eigenschappen.



Belangrijke groepen in het periodiek systeem:

Alkalimetalen: groep 1. Met uitzondering van H waterstof. Alkalimetalen zijn zeer reactief en
reageren allemaal zeer heftig met water, waarbij het alkalimetaal een ion wordt met een
lading van 1+.

Aardalkalimetalen: groep 2. Zijn wat minder reactief. Komen vaak voor als ion 2+.

Halogenen: groep 17. Halogenen nemen graag een elektron op. Bv. F- Cl-. Of gaan een
binding aan met een ander atoom zoals F2 of Cl2  dubbele binding

Edelgassen: groep 18. Zijn heel inert. Deze gassen reageren niet met andere stoffen. Ze
gaan geen bindingen aan en komen niet als ionen voor.
Niet metalen: zitten in de rode driehoek + waterstof. Ionen zijn negatief geladen
Metalen: andere groep elementen ionen zijn positief geladen.

*elementen vlakbij de scheidslijn metaal niet-metaal hebben eigenschappen van zowel
metalen als niet-metalen.