Law en Governance stappenplannen / samenvatting (behaald met 8.5)

Altijd beoordelen of een maatregel ‘noodzakelijk’ is; dat is het als een andere maatregel die geschikt is niet
toegepast kan worden.


Woonoverlast burgermeester / bestuursrecht


Sluiten woning (174a lid 1 Gemeentewet)


Sluiten van de woning op grond van de 174a lid 1 Gemeentewet
Deze bevoegdheid wordt niet vaak toegepast omdat aan strenge voorwaarden voldaan moet zijn alvorens
de burgemeester gebruik kan maken van deze bevoegdheid. Burgemeester moet aannemelijk maken dat de
gezondheid en veiligheid ernstig wordt bedreigd met concrete, objectieve en verifieerbare gegevens. Dit
vergt dossieropbouw.

Stap 1 Bevoegdheid: de burgemeester mag een woning sluiten volgens art. 174a lid 1 Gemeentewet
indien:

Stap 2 Door een gedraging in de woning óf door ernstig geweld in of nabijheid van de woning of
dreiging met geweld in of nabijheid van de woning of het aanwezig hebben van
wapens/vuurwerk.

Stap 3 De openbare orde rond de woning wordt verstoord WAARBIJ de veiligheid én gezondheid van
omwonenden in ernstige mate worden bedreigd.

Stap 3b Zodanige overlast kan slechts plaatsvinden bij gedragingen die op zichzelf ernstig zijn.
Dus niet allemaal minder ernstige dingen die gezamenlijk als ernstig worden ervaren en dus de
openbare orde verstoren.

Stap 4 De maatregel moet: geschikt, noodzakelijk en evenredig zijn.

Stap 4 De burgemeester moet aannemelijk maken dat de gezondheid en veiligheid ernstig wordt
bedreigd met concrete, objectieve en verifieerbare gegevens.

Stap 5 Het sluiten van de woning moet evenredig zijn aan de openbare ordeverstoring. Het kan niet
met minder ingrijpende middelen, zoals met art. 151d GemW (gedragsaanwijzing), worden
opgelost.

Minder ingrijpende middelen voor het voorkomen van woningaanslag kan zijn:

 Noodbevel afgeven dat de persoon op wie de aanval gericht is zich niet meer in de
woning mag bevinden (gebiedsverbod) zodat overige gezinsleden nog wel in de
woning kunnen blijven wonen (172 lid 3 Gemeentewet).

Stap 6 In de regel niet inzetbaar bij: muziek, dieren, stank overlast. Dan kijken of minder ingrijpend
middel: artikel 151d (gedragsaanwijzing) ingezet kan worden.

Stap 6 Tijdelijkheidsbeginsel
Wordt niet goed gewaarborgd: er moet aan een streng criterium worden voldaan alvorens
deze bevoegdheid kan worden ingezet. Overlast kan dus niet tijdig worden aangepakt.

Vrijheidsbeginsel
Wordt wel goed gewaarborgd: er moet aan strenge voorwaarden zijn voldaan alvorens de
burgemeester inbreuk kan maken op de vrijheid van de overlastgever en de woning kan
sluiten.

,Gedragsaanwijzing (151d gemwet) – wet aanpak woonoverlast



Voordelen van zo’n gedragsaanwijzing t.o.v. woningsluiting

 De burgermeester kan een maatregel opleggen gericht op het probleem/overlast zelf. Een
woningsluiting zorgt niet dat het gedrag stopt maar alleen dat het probleem zich verplaatst.

 Burgemeester kan hiermee sneller optreden dan bij een woningsluiting omdat bij woningsluiting
aan strenge voorwaarden moet zijn voldaan.

 Het is een meer proportionele benadering om woonoverlast aan te pakken. Een sluiting heeft
namelijk grote gevolgen voor betrokkenen. Als de woonoverlast ook aangepakt kan worden met
een waarschuwing of een gedragsaanwijzing heeft dat de voorkeur.

 Kan opgelegd worden aan een individu zodat bijv. minderjarige kinderen vanuit de woning niet
benadeeld worden, bij een woningsluiting wordt iedereen benadeeld.

Voordelen van gedragsaanwijzing t.o.v. gedragsbepalingen bij andere rechtsgebieden

 Hoeft niet door de rechter te worden opgelegd
 De gedragsaanwijzingen zijn niet gelimiteerd en dat is in het strafrecht wel zo.
 De gedragsaanwijzing kan ook opgelegd worden bij eigenaren van koopwoningen en dus aan
mensen die géén huurovereenkomst hebben



Stap 1 De raad kan bij verordening bepalen dat degene die een woning gebruikt er zorg voor draagt
dat door gedragingen in of nabij die woning geen ernstige en herhaaldelijke hinder voor
omwonenden wordt veroorzaakt (151d lid 1 Gemwet).

Stap 2 Als de bewoner/gebruiker/eigenaar/verhuurder zich dan niet houdt aan deze verordening.
Als gebruiker van de woning ben jij verantwoordelijk voor het gedrag van je visite, huisdieren.

Dan kan de burgemeester op grond van die APV een last onder bestuursdwang opleggen (lid
2), indien:

 Ernstige herhaaldelijke hinder (2 of meer)

 Minder ernstige herhaaldelijke hinder (3 of meer) en;

 Ultimum remedium: alleen als andere alternatieven niet helpen: (on)vrijwillige
gedragsaanwijzing, buurtbemiddeling, ontbinding huurovereenkomst door
woningcoöperatie (niet mogelijk bij koopwoning), vervolging door het OM, VVE.

 Actueel: binnen tijdsbestek van een jaar. Binnen een tijdsbestek van 12 maanden,
jongste 3 maanden geleden, actueel.

Gastcollege: de gedragsaanwijzing uit 151d (bestuursrecht) kan pas worden opgelegd als de
herhaaldelijk hinder niet op een andere manier tegengegaan kan worden (dus niet met een
ander middel aangepakt kan worden). Als er een woningbouw in het spel is dan is deze als
eerste aan zet. De woningbouw kan immers (vrijwillige en onvrijwillige) gedragsaanwijzingen
opleggen aan huurder of eventueel de huurovereenkomst ontbinden (met toestemming van
de rechter). De gedragsaanwijzing uit het bestuursrecht vervangt dus niet de
verantwoordelijkheid van de woningbouwvereniging.

, Stap 3 De maatregel kan inhouden:

 Waarschuwing
 Gedragsaanwijzing met last onder dwangsom of bestuursdwang (zie stap 5)
 Tijdelijk huisverbod: verbod in/om de woning te begeven voor maximaal 10 dagen.
Dit kan bij ernstige vrees verlengd worden met ten hoogste vier weken (lid 3).

NB: informatieve waarschuwingsbrief: brief vd burgemeester wanneer de wet nog niet kan
worden toegepast. Dan wordt er geschreven dat er sprake is van woonoverlast en een van
bovenstaande maatregelen kan gebeuren wanneer het niet stopt -> afschrikking.

Stap 4 Gedragsaanwijzingen kunnen een inbreuk maken op artikel 8 EVRM. De burgemeester dient
dus het algemene belang om de openbare orde te beschermen en de veiligheid af te wegen
tegen het ongestoord woongenot van de overlastgevers.

Stap 6 Vrijheidsbeginsel
Het vrijheidsbeginsel houdt in dat de overheid zich zo min mogelijk moet inmengen in de
vrijheid van de burger.

In principe ook goed, tuurlijk kunnen sommige gedragsaanwijzingen inbreuk maken op art. 8
EVRM maar er zijn gedragsaanwijzingen in verschillende ‘gradaties’: eerst waarschuwing,
gedragsaanwijzing en eventueel dan pas huisverbod.




Sluiten op grond van 13b Opiumwet


Woning sluiten op grond van 13b Opiumwet
Stap 1 De burgemeester kan een woning sluiten als IN de woning softdrugs of harddrugs worden
verkocht, afgeleverd of verstrekt dan wel daartoe aanwezig zijn.

Het moet daarbij wel gaan om een handelshoeveelheid ( 5 gram softdrugs en 0.5 gram
harddrugs)

Stap 2 De enkele aanwezigheid van een handelshoeveelheid drugs is in principe voldoende om de
woning te mogen sluiten. Ook als ter plaatse géén overlast of feitelijke drugshandel is
geconstateerd.

Gastcollege

Wanneer wel sluiten?
- Als het pand niet bewoond is maar alleen gebruikt wordt door de drugs.
- Als het pand wel bewoond is maar de verzwaarde omstandigheden (vuurwapens,
grote hoeveelheid harddrugs etc.) niet opwegen tegen de belangen van de bewoners.

Waarschuwen
- Als de belangen van de bewoners zwaarder wegen zoals minderjarige kinderen,
verwijtbaarheid, zieke personen etc. sluiting heeft grote gevolgen.

Stap 3 Echter, volgens de jurisprudentie moet er nu wel een belangenafweging plaatsvinden en
beoordeeld worden of de sluiting evenredig is.

 Noodzakelijk/geschikt: het is alleen noodzakelijk als er risico is op herhaling, als het
gaat om harddrugs, recidive of er geen andere maatregel ingezet kan worden. Als het