Samenvatting Begrippenlijst kennistoets SIV

Peritonitis en ileus
Peritonitis
 Betekenis: Ontsteking van het peritoneum (buikvlies), dat de vrije buikholte en
organen bekleedt. Het kan lokaal of algemeen zijn.
 Oorzaken: Kan ontstaan door verschillende infecties, perforaties van organen (bijv.
blindedarmontsteking), ischemie (verminderde bloeddoorstroming), en andere
buikoperaties.
 Symptomen: Hevige buikpijn, koorts, misselijkheid, en een algemeen gevoel van
ziekte. Lokale peritonitis heeft mildere symptomen, terwijl algehele peritonitis ernstig
is met hoge koorts en een verhoogd risico op shock.

Infiltraat
 Betekenis: Een verharding of ophoping van cellen of vocht in een weefsel, vaak als
reactie op een ontsteking. Dit kan palpabel zijn als een pijnlijke massa.
 Voorbeeld: Bij appendicitis kan zich een infiltratie rondom de blindedarm vormen.

Acute buik
 Betekenis: Een medisch syndroom gekarakteriseerd door plotselinge, ernstige
buikpijn, vaak door peritonitis.
 Symptomen: Scherpe pijn die verergert bij beweging, "druk- en loslaatpijn"
(verergering van pijn bij het loslaten van de buik), en spierverkramping (defense
musculaire).

Defense musculaire
 Betekenis: Spieraanspanning in de buikwand als reflex om pijn te vermijden bij het
bewegen van het peritoneum. Dit is een typisch symptoom van peritonitis.
 Kenmerk: De buikwand voelt stijf of hard aan, vooral bij ernstigere gevallen.

Ileus
 Betekenis: Een stoornis in de darmpassage, waarbij de darminhoud niet goed kan
verplaatsen. Dit is geen obstipatie, maar een blokkade van de darmfunctie.
 Oorzaken: Dit kan een mechanische blokkade zijn (bijv. door tumoren of strangulatie
van de darm) of een verminderde darmfunctie (bijv. door peritonitis of na een
operatie).
 Symptomen: Pijn, opgezette buik, misselijkheid, braken, en uitblijven van de
stoelgang en gas.

Mechanische ileus
 Betekenis: Een vorm van ileus veroorzaakt door fysieke blokkades in de darm, zoals
tumoren, strangulatie (draaien van de darm), of invaginatie (een stuk darm schuift in
een ander stuk).
 Symptomen: Buikpijn, opgezette buik, en stopzetting van de darmpassage. Vaak
zichtbaar op een buikfoto.

Dynamische (functionele) ileus
 Betekenis: Ileus die wordt veroorzaakt door een verminderde beweeglijkheid van de
darm, vaak door peritonitis of na een operatie.
 Symptomen: Vergelijkbaar met mechanische ileus, maar zonder fysieke blokkade.

, Subileus
 Betekenis: Een gedeeltelijke ileus waarbij nog enige darmpassage mogelijk is, maar
de darmfunctie is beperkt.
 Symptomen: Minder ernstig dan een volledige ileus, maar er kan nog steeds sprake
zijn van een verstoorde darmpassage.


Volvulus
 Betekenis: Het draaien van een deel van de darm, wat leidt tot afsluiting van de darm
en mogelijk een verminderde bloeddoorstroming.
 Gevolgen: Dit kan leiden tot ischemie van de darm en in ernstige gevallen tot necrose
(dood weefsel) en peritonitis.

Invaginatie
 Betekenis: Een aandoening waarbij een deel van de darm naar binnen schuift in een
volgend deel van de darm, wat leidt tot obstructie en verstoring van de
bloedvoorziening.
 Gevolgen: Kan leiden tot ischemie en necrose van het darmweefsel.

Perforatie van een hol orgaan
 Betekenis: Het doorbreken van de wand van een orgaan zoals de maag, darmen, of
galblaas, waardoor inhoud van het orgaan in de buikholte lekt.
 Gevolgen: Dit kan leiden tot peritonitis en ernstige infectie.

Shock
 Betekenis: Een levensbedreigende toestand waarbij er onvoldoende bloedcirculatie is
om de organen van zuurstof te voorzien.
 Symptomen: Lage bloeddruk, verhoogde hartslag, bleekheid, zwakte, en in ernstige
gevallen orgaanfalen.

Subfrenisch abces
 Betekenis: Een abces (een met pus gevulde holte) die zich onder het middenrif
vormt, vaak als complicatie van peritonitis.
 Diagnose: Moeilijk te diagnosticeren door de ligging, maar kan worden vastgesteld
via beeldvorming of rectaal toucher.

Sepsis
 Betekenis: Een ernstige systemische reactie op een infectie, die kan leiden tot
meervoudig orgaanfalen en shock.
 Symptomen: Koorts, snelle hartslag, ademhalingsproblemen, en in ernstige gevallen
orgaanfalen.

Hematogene infectie
 Betekenis: Infectie die zich via het bloed verspreidt naar het peritoneum, vaak door
een verminderde weerstand van de patiënt.
 Oorzaken: Primaire peritonitis, zeldzaam, maar kan optreden bij patiënten met een
verzwakt immuunsysteem.