Auditing practices
Hoorcolleges
Week 1
Wat voert een accountant uit?
- Verstrekken van zekerheid
- Maatschappelijk verkeer
- Onafhankelijkheid
- Beroepsgroep (NBA) registeraccountants, tuchtrecht
- Jaarrekeningen maar ook andere soort opdrachten NV COS
- Normen kader HRA (handboek regelgeving accountancy)
- HRA https://www.nba.nl/wet--en-regelgeving/hra/
NV Controle- en overige standaarden
- 100-999 Opdrachten tot controle van historische financiële informatie
o 200-299: Algemene uitgangspunten en verantwoordelijkheden
o 300-499: Risico-inschatting en het inspelen op ingeschatte risico’s
o 500-599: Controle-informatie
o 600-699: Gebruik maken van de werkzaamheden van anderen
o 700-799: Controlebevindingen en rapportering bij een volledige set van financiële
overzichten voor algemene doeleinden
o 800-899: Controlebevindingen en rapportering in het kader van bijzondere
controleopdrachten
- 2000-2699: Opdrachten tot beoordeling van historische financiële informatie
- 3000-3860: Assurance-opdrachten anders dan opdrachten tot controle of beoordeling van
historische financiële informatie
- 4000-4699: Aan assurance verwante opdrachten
- 5000-5699: Overige opdrachten
Het controle proces in stappen:
1. Vaststelling controleopdracht
2. Voorbereiding controle
3. Bepaling controleaanpak en -programma
4. Tussentijdse (interim)controle
5. Eindejaar controle
6. Evaluatie en afronding van de controle
Vaststelling controle opdracht (stap 1)
Kan je zekerheid geven?
- HRA stramien
- Redelijke mate of beperkte zekerheid
- Verstrekken van assurance opdrachten indien:
o 3 partijen
o Object van controle
o Normen kader
o Verkrijgen controle informatie
o Mogelijkheid hierover te rapporteren
o Er moet sprake zijn van een rationeel doel
Is het mogelijk? acceptatieprocedure doorlopen
1
,Opdrachtacceptatie – en continuering (incl. PAPER Roos)
- Waarom doe je dit?
- Wanneer doe je dit?
1. Altijd eerst opdrachtacceptatie/continuering uitvoeren
2. … en dan pas de opdracht aanvaarden
Voorbereidende activiteiten
- Oriënterend gesprek met de klant
- Beoordeling integriteit opdrachtgever
- Beoordeling ethische normen
- Overleg met vorige accountant: bezwaren voor accepteren?
- Haalbaarheidsonderzoek
- Soort opdracht Wettelijk verplichting?
Maar ook: (deskundigheid en zorgvuldigheid)
- Is er genoeg tijd/capaciteit en deskundigheid?
- Is de vergoeding redelijk?
- Is er tijd beschikbaar om de controle uit te voeren?
- Ontwikkelingen klant/sector
- Organisatie structuur
- Interne beheersing onvervangbare AO/IB
- Wie zijn de eigenaren?
- Wie is/zijn de aandeelhouders?
- VGBA/ViO
Doel van voorbereidende activiteiten? (Onafhankelijkheid)
- Vaststellen of er bedreigingen zijn
- Integriteit klant vaststellen
- Beoordelen of er bedreiging is door aangaan clientrelatie
Opdracht acceptatie
De cliënt en opdrachtaanvaarding
- Aangaan of continueren cliëntrelatie
- Opdrachtaanvaarding
• Deskundigheid en ervaring
• Onafhankelijkheid
• Verslaggevingsvoorschriften
• Verantwoordelijkheid van het management
• Beperkingen in de reikwijdte van de controleopdracht
Belemmeringen en verhinderingen: waardoor het onmogelijk wordt voldoende en geschikte controle-
informatie te verkrijgen
Subjectieve verhindering: voldoen aan wet- en regelgeving – afwijking van materieel belang
als gevolg van het niet voldoen aan wet- en regelgeving door klant;
Materiële onenigheid tussen ondernemingsleiding en accountant – afwijking
van materieel belang als gevolg van onenigheid tussen ondernemingsleiding
en accountant
2
, Subjectieve verhindering legt de klant bewust een beperking op aan de
accountant en geeft niet de gevraagde informatie.
Objectieve verhindering: onvoldoende en ongeschikte controle-informatie beschikbaar;
Onvoldoende deskundigheid en ervaring
Vaktechnische belemmeringen
Ontbreken interne beheersing op primaire processen (onvervangbare
maatregelen IB)
• Overnemen van een controleopdracht
• VGBA niet in discretie brengen beroep. Bedreiging?
Opdrachtbevestiging = Engagement letter
Wat staat erin?
- Aanvaarding opdracht
- Doel en reikwijdte van de controle
- Omvang van de verantwoordelijkheid van de accountant
- Verantwoordelijkheid opdrachtgever
- Verslaggevingsstelsel
- Wijze van rapportering incl. soort verklaring
- Vergoeding
- Toegang tot informatie
Er kan achteraf geen discussie ontstaan over de opdracht
Opdrachtcontinuering
Analyse continuering
- Herbeoordelen omstandigheden
- Gebruik vragenlijst significante wijzigingen?
Wijziging opdracht/inhoud
- Zorgvuldig overwegen wijziging
- Denk aan regelgeving, samenstelling directie/RvC, ander verslaggevingsstelsel etc..
3
Hoorcolleges
Week 1
Wat voert een accountant uit?
- Verstrekken van zekerheid
- Maatschappelijk verkeer
- Onafhankelijkheid
- Beroepsgroep (NBA) registeraccountants, tuchtrecht
- Jaarrekeningen maar ook andere soort opdrachten NV COS
- Normen kader HRA (handboek regelgeving accountancy)
- HRA https://www.nba.nl/wet--en-regelgeving/hra/
NV Controle- en overige standaarden
- 100-999 Opdrachten tot controle van historische financiële informatie
o 200-299: Algemene uitgangspunten en verantwoordelijkheden
o 300-499: Risico-inschatting en het inspelen op ingeschatte risico’s
o 500-599: Controle-informatie
o 600-699: Gebruik maken van de werkzaamheden van anderen
o 700-799: Controlebevindingen en rapportering bij een volledige set van financiële
overzichten voor algemene doeleinden
o 800-899: Controlebevindingen en rapportering in het kader van bijzondere
controleopdrachten
- 2000-2699: Opdrachten tot beoordeling van historische financiële informatie
- 3000-3860: Assurance-opdrachten anders dan opdrachten tot controle of beoordeling van
historische financiële informatie
- 4000-4699: Aan assurance verwante opdrachten
- 5000-5699: Overige opdrachten
Het controle proces in stappen:
1. Vaststelling controleopdracht
2. Voorbereiding controle
3. Bepaling controleaanpak en -programma
4. Tussentijdse (interim)controle
5. Eindejaar controle
6. Evaluatie en afronding van de controle
Vaststelling controle opdracht (stap 1)
Kan je zekerheid geven?
- HRA stramien
- Redelijke mate of beperkte zekerheid
- Verstrekken van assurance opdrachten indien:
o 3 partijen
o Object van controle
o Normen kader
o Verkrijgen controle informatie
o Mogelijkheid hierover te rapporteren
o Er moet sprake zijn van een rationeel doel
Is het mogelijk? acceptatieprocedure doorlopen
1
,Opdrachtacceptatie – en continuering (incl. PAPER Roos)
- Waarom doe je dit?
- Wanneer doe je dit?
1. Altijd eerst opdrachtacceptatie/continuering uitvoeren
2. … en dan pas de opdracht aanvaarden
Voorbereidende activiteiten
- Oriënterend gesprek met de klant
- Beoordeling integriteit opdrachtgever
- Beoordeling ethische normen
- Overleg met vorige accountant: bezwaren voor accepteren?
- Haalbaarheidsonderzoek
- Soort opdracht Wettelijk verplichting?
Maar ook: (deskundigheid en zorgvuldigheid)
- Is er genoeg tijd/capaciteit en deskundigheid?
- Is de vergoeding redelijk?
- Is er tijd beschikbaar om de controle uit te voeren?
- Ontwikkelingen klant/sector
- Organisatie structuur
- Interne beheersing onvervangbare AO/IB
- Wie zijn de eigenaren?
- Wie is/zijn de aandeelhouders?
- VGBA/ViO
Doel van voorbereidende activiteiten? (Onafhankelijkheid)
- Vaststellen of er bedreigingen zijn
- Integriteit klant vaststellen
- Beoordelen of er bedreiging is door aangaan clientrelatie
Opdracht acceptatie
De cliënt en opdrachtaanvaarding
- Aangaan of continueren cliëntrelatie
- Opdrachtaanvaarding
• Deskundigheid en ervaring
• Onafhankelijkheid
• Verslaggevingsvoorschriften
• Verantwoordelijkheid van het management
• Beperkingen in de reikwijdte van de controleopdracht
Belemmeringen en verhinderingen: waardoor het onmogelijk wordt voldoende en geschikte controle-
informatie te verkrijgen
Subjectieve verhindering: voldoen aan wet- en regelgeving – afwijking van materieel belang
als gevolg van het niet voldoen aan wet- en regelgeving door klant;
Materiële onenigheid tussen ondernemingsleiding en accountant – afwijking
van materieel belang als gevolg van onenigheid tussen ondernemingsleiding
en accountant
2
, Subjectieve verhindering legt de klant bewust een beperking op aan de
accountant en geeft niet de gevraagde informatie.
Objectieve verhindering: onvoldoende en ongeschikte controle-informatie beschikbaar;
Onvoldoende deskundigheid en ervaring
Vaktechnische belemmeringen
Ontbreken interne beheersing op primaire processen (onvervangbare
maatregelen IB)
• Overnemen van een controleopdracht
• VGBA niet in discretie brengen beroep. Bedreiging?
Opdrachtbevestiging = Engagement letter
Wat staat erin?
- Aanvaarding opdracht
- Doel en reikwijdte van de controle
- Omvang van de verantwoordelijkheid van de accountant
- Verantwoordelijkheid opdrachtgever
- Verslaggevingsstelsel
- Wijze van rapportering incl. soort verklaring
- Vergoeding
- Toegang tot informatie
Er kan achteraf geen discussie ontstaan over de opdracht
Opdrachtcontinuering
Analyse continuering
- Herbeoordelen omstandigheden
- Gebruik vragenlijst significante wijzigingen?
Wijziging opdracht/inhoud
- Zorgvuldig overwegen wijziging
- Denk aan regelgeving, samenstelling directie/RvC, ander verslaggevingsstelsel etc..
3