Cognitieve
ontwikkelingsperspectieven
Ideeën van Piaget
- kinderen zijn actieve en gemotiveerde learners. Ze zijn van nature nieuwsgierig
en zoeken actief naar nieuwe informatie om de wereld om hen heen te snappen.
Ze manipuleren stimuli en kijken wat het effect is van hun gedraging
- kinderen organiseren wat ze leren door ervaring. Ze interpreteren nieuwe kennis
aan de hand van oude kennis en creëren zo hun eigen schema’s
(constructivisme). Een netwerk van schema’s vormen cognitieve structuren.
Cognitieve structuren die gaan over logisch redeneren worden operaties
genoemd
- interactie met de fysieke omgeving is noodzakelijk voor leren en voor de
cognitieve ontwikkeling. Kinderen kunnen de fysieke wereld ontdekken en
manipuleren, waardoor ze fysieke eigenschappen leren van objecten, oorzaak-
gevolg relaties snappen en zwaartekracht ontdekken. Kinderen zijn kleine
wetenschappers die hun eigen onderzoekjes uitvoeren
- interactie met andere mensen is net zo noodzakelijk voor leren en ontwikkeling.
Door positieve (gesprekken) en negatieve (conflicten met leeftijdsgenoten of
volwassenen, sociocognitieve conflicten) sociale ervaringen leren kinderen dat
anderen een ander perspectief hebben dan zijzelf.
- kinderen passen zich aan aan de omgeving door assimilatie en accommodatie.
Bij assimilatie past nieuwe informatie in een bestaand schema, waardoor dit
schema zich uitbreidt. Bij accommodatie past nieuwe informatie niet in een
bestaand schema, waardoor er een nieuw schema ontstaat of het oude schema
drastisch wordt aangepast. Leren gaat voornamelijk over accommodatie, maar
daarvoor is eerst assimilatie nodig
- equilibratie zorgt voor vooruitgang richting steeds complexere gedachtes.
Equilibrium is een staat waarin een kind makkelijk nieuwe informatie kan
interpreteren aan de hand van bestaande schema’s. Dit is echter niet altijd het
geval, dan is er sprake van disequilibrium. Kinderen worden dan intrinsiek
gemotiveerd om te zoeken naar informatie die de nieuwe situatie wel logisch
maakt, waardoor ze weer terugkomen in de staat van equilibrium. Dit proces
wordt equilibratie genoemd
- kinderen denken kwalitatief anders wanneer ze verschillende leeftijden hebben.
De ontwikkeling vindt plaats in vier stadia, die elk zijn eigen, unieke kenmerken
heeft. Elk stadium wordt door iedereen in dezelfde volgorde doorlopen. Een kind
kan pas door naar het volgende stadium als hij de mentale capaciteit daarvoor
heeft verkregen
Hedendaagse perspectieven op de theorie van Piaget
Veel van de ideeën van Piaget worden vandaag de dag nog steeds aangehouden
of hebben in ieder geval geleid tot ander onderzoek. Echter zijn er ook een aantal