Intellectuele eigendom in kort bestek – vijfde druk
(Boom Juridisch)
Hoofdstuk 1. Het recht van intellectuele eigendom
1.1. Intellectueel eigendom: ‘werken met het hoofd’
IE-recht: regels die betrekking hebben op het gebruik van informatieproducten.
1.2 Privaatrechtelijke en intellectuele eigendom
Absoluut en meestal exclusief en vergaand zeggenschapsrechten:
Intellectueel eigendom: recht t.a.v. (het gebruik van) een informatieproduct.
Vaak minder exclusief dan gewone eigendom; meer rechthebbenden t.a.v.
auteursrecht/merk
Minder absoluut: wettelijke beperkingen v.d. zeggenschap die rechthebbende heeft te
dulden.
Beperkt in tijd (bv. auteursrecht vervalt 70 jaar na dood v.d. maker)
Privaatrechtelijke eigendom: recht t.a.v. een zaak (geen tijdsbeperking in beginsel)
1.3 Het doel van het IE-recht
Doel: inspanningen v.d. maker/bedenker van een intellectueel product belonen.
Juridische beloning: alleenrecht op het gebruik van het betreffende product. De maker/bedenker
kan dit alleenrecht financieel uitbuiten door derde partijen tegen betaling toestemming te geven zijn
product te gebruiken.
Dit geeft een stimulerende werking op hun creativiteit en daarmee op de innovatie van
(informatie)producten). En angst wegnemen om zijn product te delen met andere partijen.
Creativiteit: scheppende kracht v.d. eenling, investeringen in bedrijfsleven en onderzoek naar en
ontwikkeling van nieuwe producten en diensten.
Een optimale verspreiding van vernieuwende informatie en innovatieve producten zorgt voor een
vooruitgang v.d. economische welvaart, het maatschappelijk welzijn en de culturele ontwikkeling.
1.4 Verschijningsvormen van het IE-recht
Intellectuele
eigendomsrechten
Auteursrecht en
Industriële
naburige rechten,
eigendomsrechten
Databankrecht
Merkenrecht
Octrooirecht
Handelsnaamrecht
, Auteursrecht: individuele, natuurlijke persoon, niet noodzakelijkerwijs commercieel actief.
Naburige rechten: geven artiesten, de mogelijkheid om zeggenschap uit te oefenen over de opname,
verveelvoudiging en openbaarmaking van hun uitvoering van oorspronkelijke werken (Wet op de
naburige rechten)
Industriële eigendomsrechten: binnen het bedrijfsleven en door rechtspersonen gebruikt.
1.5 Intellectueel eigendom en digitalisering
Tegenstanders wijzen erop dat IE-recht vaak misbruikt wordt en afdwingen v.d. naleving is praktisch
onmogelijk.
Richtlijn Auteursrecht in de digitale eengemaakte markt (EU-richtlijn 2019/790).
Art. 13: legt beheerders van internetsites verplichtingen op op het vlak van het tegengaan van
auteursrechtinbreuk.
Vragen
1. Wat is het doel van het recht van intellectueel eigendom?
2. Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen privaatrechtelijk eigendom en intellectueel
eigendom?
3. Het IE-recht kent veel verschijningsvormen. Beschrijf/teken een schematische indeling van
het IE-recht.
4. Waarom vinden sommigen dat het recht van intellectueel eigendom niet geschikt zou zijn
voor toepassing op internet en mede daarom ook niet op internet zou moeten worden
toegepast? Zou je zelf argumenten kunnen bedenken waarom het IE-recht juist wel op
internet van toepassing zou moeten zijn?
Hoofdstuk 2. Auteursrecht: de basis
2.1 Inleiding
Auteursrecht: art. 1 Aw.
- Geen formele eisen voor het ontstaan: niet nodig om in te schrijven, aan te vragen of
registreren (in sommige landen wel)
- De maker van een werk kan anderen ‘verbieden’ om zijn werk openbaar te
maken/verveelvoudigen (of financiële voorwaarden: inkomen verwerven)
- Principiële belangen v.d. maker van een werk: goede naam, rechtsgevoel en mogelijkheid om
selectief te zijn bij de terbeschikkingstelling van een werk.
2.2 Bronnen van het auteursrecht
- Auteurswet (Aw): 1912: toepassing op NLse grondgebied, veel vraagstukken internationaal
van aard: Europese IE-recht: heeft grootste invloed op het NLse recht.
- Mondiale verdragen:
o Berner Conventie: belangrijkste internationale verdrag auteursrecht.
o Universele Auteursrecht Conventie
- Richtlijnen (Softwarerichtlijn en Richtlijn Auteursrecht in de informatiemaatschappij)
2.3 Totstandkoming van een auteursrecht
Om bewijsrechtelijke problemen te voorkomen wordt een werk soms wel geregistreerd: vastlegging
creatiedatum werk en identiteit maker:
- Benelux-Bureau voor Intellectuele Eigendom (BBIE): I-DEPOT
Veel informatieproducten hebben symbool: cirkel met C van copyright: copyrightnotice: naar NL
heeft dit geen rechtsgevolgen (sommige landen die niet zijn aangesloten bij de Berner Conventie
kunnen dit wel zien als vereiste voor auteursrechtbescherming)
(Boom Juridisch)
Hoofdstuk 1. Het recht van intellectuele eigendom
1.1. Intellectueel eigendom: ‘werken met het hoofd’
IE-recht: regels die betrekking hebben op het gebruik van informatieproducten.
1.2 Privaatrechtelijke en intellectuele eigendom
Absoluut en meestal exclusief en vergaand zeggenschapsrechten:
Intellectueel eigendom: recht t.a.v. (het gebruik van) een informatieproduct.
Vaak minder exclusief dan gewone eigendom; meer rechthebbenden t.a.v.
auteursrecht/merk
Minder absoluut: wettelijke beperkingen v.d. zeggenschap die rechthebbende heeft te
dulden.
Beperkt in tijd (bv. auteursrecht vervalt 70 jaar na dood v.d. maker)
Privaatrechtelijke eigendom: recht t.a.v. een zaak (geen tijdsbeperking in beginsel)
1.3 Het doel van het IE-recht
Doel: inspanningen v.d. maker/bedenker van een intellectueel product belonen.
Juridische beloning: alleenrecht op het gebruik van het betreffende product. De maker/bedenker
kan dit alleenrecht financieel uitbuiten door derde partijen tegen betaling toestemming te geven zijn
product te gebruiken.
Dit geeft een stimulerende werking op hun creativiteit en daarmee op de innovatie van
(informatie)producten). En angst wegnemen om zijn product te delen met andere partijen.
Creativiteit: scheppende kracht v.d. eenling, investeringen in bedrijfsleven en onderzoek naar en
ontwikkeling van nieuwe producten en diensten.
Een optimale verspreiding van vernieuwende informatie en innovatieve producten zorgt voor een
vooruitgang v.d. economische welvaart, het maatschappelijk welzijn en de culturele ontwikkeling.
1.4 Verschijningsvormen van het IE-recht
Intellectuele
eigendomsrechten
Auteursrecht en
Industriële
naburige rechten,
eigendomsrechten
Databankrecht
Merkenrecht
Octrooirecht
Handelsnaamrecht
, Auteursrecht: individuele, natuurlijke persoon, niet noodzakelijkerwijs commercieel actief.
Naburige rechten: geven artiesten, de mogelijkheid om zeggenschap uit te oefenen over de opname,
verveelvoudiging en openbaarmaking van hun uitvoering van oorspronkelijke werken (Wet op de
naburige rechten)
Industriële eigendomsrechten: binnen het bedrijfsleven en door rechtspersonen gebruikt.
1.5 Intellectueel eigendom en digitalisering
Tegenstanders wijzen erop dat IE-recht vaak misbruikt wordt en afdwingen v.d. naleving is praktisch
onmogelijk.
Richtlijn Auteursrecht in de digitale eengemaakte markt (EU-richtlijn 2019/790).
Art. 13: legt beheerders van internetsites verplichtingen op op het vlak van het tegengaan van
auteursrechtinbreuk.
Vragen
1. Wat is het doel van het recht van intellectueel eigendom?
2. Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen privaatrechtelijk eigendom en intellectueel
eigendom?
3. Het IE-recht kent veel verschijningsvormen. Beschrijf/teken een schematische indeling van
het IE-recht.
4. Waarom vinden sommigen dat het recht van intellectueel eigendom niet geschikt zou zijn
voor toepassing op internet en mede daarom ook niet op internet zou moeten worden
toegepast? Zou je zelf argumenten kunnen bedenken waarom het IE-recht juist wel op
internet van toepassing zou moeten zijn?
Hoofdstuk 2. Auteursrecht: de basis
2.1 Inleiding
Auteursrecht: art. 1 Aw.
- Geen formele eisen voor het ontstaan: niet nodig om in te schrijven, aan te vragen of
registreren (in sommige landen wel)
- De maker van een werk kan anderen ‘verbieden’ om zijn werk openbaar te
maken/verveelvoudigen (of financiële voorwaarden: inkomen verwerven)
- Principiële belangen v.d. maker van een werk: goede naam, rechtsgevoel en mogelijkheid om
selectief te zijn bij de terbeschikkingstelling van een werk.
2.2 Bronnen van het auteursrecht
- Auteurswet (Aw): 1912: toepassing op NLse grondgebied, veel vraagstukken internationaal
van aard: Europese IE-recht: heeft grootste invloed op het NLse recht.
- Mondiale verdragen:
o Berner Conventie: belangrijkste internationale verdrag auteursrecht.
o Universele Auteursrecht Conventie
- Richtlijnen (Softwarerichtlijn en Richtlijn Auteursrecht in de informatiemaatschappij)
2.3 Totstandkoming van een auteursrecht
Om bewijsrechtelijke problemen te voorkomen wordt een werk soms wel geregistreerd: vastlegging
creatiedatum werk en identiteit maker:
- Benelux-Bureau voor Intellectuele Eigendom (BBIE): I-DEPOT
Veel informatieproducten hebben symbool: cirkel met C van copyright: copyrightnotice: naar NL
heeft dit geen rechtsgevolgen (sommige landen die niet zijn aangesloten bij de Berner Conventie
kunnen dit wel zien als vereiste voor auteursrechtbescherming)
