Samenvatting blok 3 (Werken)
Hoofdstuk 10 (inleiding in het Nederlandse recht)
10.1 Kenmerken van het burgerlijk procesrecht
Wat zijn de kenmerken van het burgerlijk procesrecht?
1. Partijautonomie – Partijen bepalen zelf of en hoe ze procederen.
2. Lijdelijkheid rechter – Beoordeelt alleen wat partijen aanvoeren.
3. Verplichte procesvertegenwoordiging – Vaak is een advocaat
verplicht.
4. Schriftelijk karakter – Argumenten en bewijs worden schriftelijk
ingebracht.
5. Proceskosten – Kosten voor griffierecht, advocaat en
schadevergoeding.
6. Rechtsbijstand – Minder draagkrachtigen kunnen gesubsidieerde
hulp krijgen.
10.2 Bevoegdheid van de burgerlijke rechter
Waarover is de burgerlijke rechter bevoegd?
Over privaatrechtelijke geschillen (art. 112 Grondwet).
Wat is het verschil tussen privaat- en publiekrecht?
- Privaatrecht: Geschillen tussen burgers of bedrijven (bijv.
huurcontracten).
- Publiekrecht: Zaken waarbij de overheid als regelgever optreedt
(bijv. vergunningen).
Wat zijn belangrijke arresten over bevoegdheid?
1. Guldemond/Noordwijkerhout (1915) – Civiele rechter bevoegd bij
privaatrechtelijke grondslag.
2. Alkmaar/Noord-Holland (1944) – Civiele rechter kan bevoegd zijn bij
overheidsconflicten.
3. VWO-examen Frans (2019) – Civiele rechter bevoegd als bestuursrecht
tekortschiet.
10.3 Dagvaarding
,Wat is een dagvaarding?
Een schriftelijke oproep aan een gedaagde om voor de rechter te
verschijnen.
Wat moet in een dagvaarding staan?
• Naam en adres van partijen.
• De eis en juridische grondslag.
• Datum, tijd en locatie van de zitting.
Hoe wordt een dagvaarding betekend?
Door een deurwaarder persoonlijk overhandigd.
Wat als een dagvaarding niet correct wordt betekend?
De rechter kan de eis afwijzen of verstek verlenen.
10.4 Verzoekschriftprocedure
Wat is een verzoekschrift?
Een schriftelijk verzoek aan de rechter in zaken die niet met een
dagvaarding starten.
Wanneer wordt een verzoekschrift gebruikt?
• Zonder tegenpartij: Echtscheiding.
• Met tegenpartij: Alimentatie, voogdij.
Hoe verloopt een verzoekschriftprocedure?
1. Indienen verzoekschrift.
2. Reactie van verweerder (indien aanwezig).
3. Mondelinge behandeling (optioneel).
4. Uitspraak via beschikking.
10.5 Procesverloop en vonnis
Wat is een rol en roldatum?
De rol is een register van zaken, de roldatum is de behandelingsdatum.
,Wat gebeurt er bij verstek?
Als de gedaagde niet verschijnt, wordt de eis meestal toegewezen.
Wat is een vonnis?
Een rechterlijke uitspraak met feitelijke overwegingen, juridische
motivering en de beslissing.
Welke rechterlijke uitspraken zijn mogelijk?
• Nietigheid (dagvaarding onjuist).
• Onbevoegdheid (rechter mag niet oordelen).
• Afwijzing of toewijzing van de vordering.
Wat is een uitvoerbaar bij voorraad-verklaring?
Het vonnis kan direct worden uitgevoerd, zelfs bij hoger beroep.
10.6 Kort geding
Wat is een kort geding?
Een snelle procedure voor spoedeisende zaken.
Wat zijn de kenmerken?
Voorlopig karakter – Geschil kan later in een bodemprocedure behandeld
worden.
Spoedeisend belang – Rechter beoordeelt of snelle actie nodig is.
Hoe verloopt de procedure?
1. Dagvaarding.
2. Mondelinge behandeling.
3. Uitspraak (vaak direct uitvoerbaar).
Wat als het vonnis later wordt teruggedraaid?
De benadeelde partij kan schadevergoeding eisen.
10.7 Rechtsmiddelen
Welke rechtsmiddelen zijn er?
1. Verzet – Bezwaar tegen een verstekvonnis.
, 2. Hoger beroep – Bij het gerechtshof als de vordering > €1.750
is.
3. Cassatie – Bij de Hoge Raad als het recht verkeerd is
toegepast.
10.8 Tenuitvoerlegging
Wat is tenuitvoerlegging?
Het afdwingen van een rechterlijke uitspraak met een executoriale titel.
Welke vormen van tenuitvoerlegging zijn er?
1. Betaling geldsom – Beslaglegging op salaris of vermogen.
2. Andere prestaties – Dwangsom bij niet-nakoming.
Wat is executoriaal beslag?
Beslag op loon, vermogen of goederen om een vonnis uit te voeren.
10.9 Alternatieve geschilbeslechting
Wat is arbitrage?
Een geschil laten beslechten door scheidsrechters i.p.v. een rechter.
Wat is bindend advies?
Een deskundige neemt een bindende beslissing, beperkt toetsbaar door de
rechter.
Wat is mediation?
Een bemiddelaar helpt partijen vrijwillig tot een oplossing te komen.
Hoofdstuk 11 (inleiding in het Nederlandse recht)
11.1
Wat is een onderneming volgens de wet?
Een organisatorische eenheid waarin arbeid wordt verricht (art. 1 lid 1
onder c WOR).
Welke ondernemingsvormen zijn er?
Zonder rechtspersoonlijkheid:
Hoofdstuk 10 (inleiding in het Nederlandse recht)
10.1 Kenmerken van het burgerlijk procesrecht
Wat zijn de kenmerken van het burgerlijk procesrecht?
1. Partijautonomie – Partijen bepalen zelf of en hoe ze procederen.
2. Lijdelijkheid rechter – Beoordeelt alleen wat partijen aanvoeren.
3. Verplichte procesvertegenwoordiging – Vaak is een advocaat
verplicht.
4. Schriftelijk karakter – Argumenten en bewijs worden schriftelijk
ingebracht.
5. Proceskosten – Kosten voor griffierecht, advocaat en
schadevergoeding.
6. Rechtsbijstand – Minder draagkrachtigen kunnen gesubsidieerde
hulp krijgen.
10.2 Bevoegdheid van de burgerlijke rechter
Waarover is de burgerlijke rechter bevoegd?
Over privaatrechtelijke geschillen (art. 112 Grondwet).
Wat is het verschil tussen privaat- en publiekrecht?
- Privaatrecht: Geschillen tussen burgers of bedrijven (bijv.
huurcontracten).
- Publiekrecht: Zaken waarbij de overheid als regelgever optreedt
(bijv. vergunningen).
Wat zijn belangrijke arresten over bevoegdheid?
1. Guldemond/Noordwijkerhout (1915) – Civiele rechter bevoegd bij
privaatrechtelijke grondslag.
2. Alkmaar/Noord-Holland (1944) – Civiele rechter kan bevoegd zijn bij
overheidsconflicten.
3. VWO-examen Frans (2019) – Civiele rechter bevoegd als bestuursrecht
tekortschiet.
10.3 Dagvaarding
,Wat is een dagvaarding?
Een schriftelijke oproep aan een gedaagde om voor de rechter te
verschijnen.
Wat moet in een dagvaarding staan?
• Naam en adres van partijen.
• De eis en juridische grondslag.
• Datum, tijd en locatie van de zitting.
Hoe wordt een dagvaarding betekend?
Door een deurwaarder persoonlijk overhandigd.
Wat als een dagvaarding niet correct wordt betekend?
De rechter kan de eis afwijzen of verstek verlenen.
10.4 Verzoekschriftprocedure
Wat is een verzoekschrift?
Een schriftelijk verzoek aan de rechter in zaken die niet met een
dagvaarding starten.
Wanneer wordt een verzoekschrift gebruikt?
• Zonder tegenpartij: Echtscheiding.
• Met tegenpartij: Alimentatie, voogdij.
Hoe verloopt een verzoekschriftprocedure?
1. Indienen verzoekschrift.
2. Reactie van verweerder (indien aanwezig).
3. Mondelinge behandeling (optioneel).
4. Uitspraak via beschikking.
10.5 Procesverloop en vonnis
Wat is een rol en roldatum?
De rol is een register van zaken, de roldatum is de behandelingsdatum.
,Wat gebeurt er bij verstek?
Als de gedaagde niet verschijnt, wordt de eis meestal toegewezen.
Wat is een vonnis?
Een rechterlijke uitspraak met feitelijke overwegingen, juridische
motivering en de beslissing.
Welke rechterlijke uitspraken zijn mogelijk?
• Nietigheid (dagvaarding onjuist).
• Onbevoegdheid (rechter mag niet oordelen).
• Afwijzing of toewijzing van de vordering.
Wat is een uitvoerbaar bij voorraad-verklaring?
Het vonnis kan direct worden uitgevoerd, zelfs bij hoger beroep.
10.6 Kort geding
Wat is een kort geding?
Een snelle procedure voor spoedeisende zaken.
Wat zijn de kenmerken?
Voorlopig karakter – Geschil kan later in een bodemprocedure behandeld
worden.
Spoedeisend belang – Rechter beoordeelt of snelle actie nodig is.
Hoe verloopt de procedure?
1. Dagvaarding.
2. Mondelinge behandeling.
3. Uitspraak (vaak direct uitvoerbaar).
Wat als het vonnis later wordt teruggedraaid?
De benadeelde partij kan schadevergoeding eisen.
10.7 Rechtsmiddelen
Welke rechtsmiddelen zijn er?
1. Verzet – Bezwaar tegen een verstekvonnis.
, 2. Hoger beroep – Bij het gerechtshof als de vordering > €1.750
is.
3. Cassatie – Bij de Hoge Raad als het recht verkeerd is
toegepast.
10.8 Tenuitvoerlegging
Wat is tenuitvoerlegging?
Het afdwingen van een rechterlijke uitspraak met een executoriale titel.
Welke vormen van tenuitvoerlegging zijn er?
1. Betaling geldsom – Beslaglegging op salaris of vermogen.
2. Andere prestaties – Dwangsom bij niet-nakoming.
Wat is executoriaal beslag?
Beslag op loon, vermogen of goederen om een vonnis uit te voeren.
10.9 Alternatieve geschilbeslechting
Wat is arbitrage?
Een geschil laten beslechten door scheidsrechters i.p.v. een rechter.
Wat is bindend advies?
Een deskundige neemt een bindende beslissing, beperkt toetsbaar door de
rechter.
Wat is mediation?
Een bemiddelaar helpt partijen vrijwillig tot een oplossing te komen.
Hoofdstuk 11 (inleiding in het Nederlandse recht)
11.1
Wat is een onderneming volgens de wet?
Een organisatorische eenheid waarin arbeid wordt verricht (art. 1 lid 1
onder c WOR).
Welke ondernemingsvormen zijn er?
Zonder rechtspersoonlijkheid:
