Lateralisatie De linkerhersenhelft en rechterhersenhelft (hemispheres) hebben beiden
verschillende primaire functies en werken aan verschillende delen van het
lichaam:
• De linkerhersenhelft stuurt over het algemeen de rechterkant van je lichaam aan
en de rechterhersenhelft stuurt over het algemeen de linkerkant van je lichaam
aan; er is dus een kruising.
• Uitzonderingen op deze regel zijn de rompspieren en gezichtsspieren; deze
worden beiden aangestuurd door beide hersenhelften.
• Elke hersenhelft krijgt auditieve info van beide oren, maar iets sterkere info
vanaf het tegenovergestelde oor.
• Smaak en reuk zijn niet gekruist; elke hersenhelft krijgt smaakinfo van beide
kanten van de tong en reukinfo van de eigen kant van de neus.
• De linkerhersenhelft is dominant voor spraakproductie in >95% van de
rechtshandigen en ongv 80% van de linkshandigen.
Corpus callosum Grote bundel van axonen die zorgt voor de uitwisseling van info tussen de twee
hersenhelften. Ook de anterior commisuur, hippocampal commisuur en een paar
andere kleine commissuren helpen bij de uitwisseling van info. Als er schade is
aan de corpus callosum kun je pas daadwerkelijk bewijs zien van lateralisatie.
Anatomische De plenum temporale (sectie van temporale cortex) is bij 65% van de mensen
verschillen groter aan de linkerhersenhelft dan aan de rechterhersenhelft. Dit zorgt ervoor dat
de linkerhersenhelft dominanter is bij spraak. Jonge kinderen gebruiken hun
rechterhersenhelft ook nog veel, maar naarmate je ouder wordt onderdruk je
geleidelijk je rechterhersenhelft tijdens het spreken. In zeldzame gevallen
ontwikkelt een kind geen corpus callosum, waardoor beide hersenhelften even
actief blijven gedurende het hele leven.
Visuele connecties Beide ogen zien bij mensen beide helften van de wereld. Elke hersenhelft is
met het brein verbonden met de helft van beide ogen. Licht van de rechterzijde van het visuele
veld (wat je ziet) komt binnen op de linkerhelft van de retina van beide ogen, die
verbonden zijn met de linkerhersenhelft. Licht van de linkerzijde van het visuele
veld komt binnen op de rechterhelft van de retina van beide ogen, die verbonden
zijn met de rechterhersenhelft. Axonen kruisen elkaar vervolgens naar de
tegenovergestelde zijde van het brein in het optic chiasm.
Auditieve Elk oor stuurt info naar beide hersenhelften, omdat elk breingedeelte dat iets te
connecties met het maken heeft met het lokaliseren van geluiden de input van beide oren nodig heeft
brein om deze met elkaar te kunnen vergelijken. Elke hersenhelft focust wel meer op
het oor aan de tegenovergestelde kant.
Split-brain operatie Bij mensen die last hebben van heftige epileptische aanvallen wordt soms een
split-brain operatie gedaan, waarbij het corpus callosum wordt doorgeknipt,
zodat de hersenhelften geen hoofdverbinding meer met elkaar hebben en om de
epileptische aanvallen dus in heftigheid te verminderen. De aanvallen konden zich
nu niet meer kruisen tussen de hersenhelften en enkel één kant van het lichaam
had nog maar last van de epilepsie, waardoor de aanvallen aanzienlijk minder
ernstig werden. Het optic chiasm kun je bij mensen niet doorknippen, omdat dat
een slotoma veroorzaakt. Wat het linker visueel veld zit wordt dus nog steeds
doorgegeven aan de rechterhersenhelft en andersom ook.
verschillende primaire functies en werken aan verschillende delen van het
lichaam:
• De linkerhersenhelft stuurt over het algemeen de rechterkant van je lichaam aan
en de rechterhersenhelft stuurt over het algemeen de linkerkant van je lichaam
aan; er is dus een kruising.
• Uitzonderingen op deze regel zijn de rompspieren en gezichtsspieren; deze
worden beiden aangestuurd door beide hersenhelften.
• Elke hersenhelft krijgt auditieve info van beide oren, maar iets sterkere info
vanaf het tegenovergestelde oor.
• Smaak en reuk zijn niet gekruist; elke hersenhelft krijgt smaakinfo van beide
kanten van de tong en reukinfo van de eigen kant van de neus.
• De linkerhersenhelft is dominant voor spraakproductie in >95% van de
rechtshandigen en ongv 80% van de linkshandigen.
Corpus callosum Grote bundel van axonen die zorgt voor de uitwisseling van info tussen de twee
hersenhelften. Ook de anterior commisuur, hippocampal commisuur en een paar
andere kleine commissuren helpen bij de uitwisseling van info. Als er schade is
aan de corpus callosum kun je pas daadwerkelijk bewijs zien van lateralisatie.
Anatomische De plenum temporale (sectie van temporale cortex) is bij 65% van de mensen
verschillen groter aan de linkerhersenhelft dan aan de rechterhersenhelft. Dit zorgt ervoor dat
de linkerhersenhelft dominanter is bij spraak. Jonge kinderen gebruiken hun
rechterhersenhelft ook nog veel, maar naarmate je ouder wordt onderdruk je
geleidelijk je rechterhersenhelft tijdens het spreken. In zeldzame gevallen
ontwikkelt een kind geen corpus callosum, waardoor beide hersenhelften even
actief blijven gedurende het hele leven.
Visuele connecties Beide ogen zien bij mensen beide helften van de wereld. Elke hersenhelft is
met het brein verbonden met de helft van beide ogen. Licht van de rechterzijde van het visuele
veld (wat je ziet) komt binnen op de linkerhelft van de retina van beide ogen, die
verbonden zijn met de linkerhersenhelft. Licht van de linkerzijde van het visuele
veld komt binnen op de rechterhelft van de retina van beide ogen, die verbonden
zijn met de rechterhersenhelft. Axonen kruisen elkaar vervolgens naar de
tegenovergestelde zijde van het brein in het optic chiasm.
Auditieve Elk oor stuurt info naar beide hersenhelften, omdat elk breingedeelte dat iets te
connecties met het maken heeft met het lokaliseren van geluiden de input van beide oren nodig heeft
brein om deze met elkaar te kunnen vergelijken. Elke hersenhelft focust wel meer op
het oor aan de tegenovergestelde kant.
Split-brain operatie Bij mensen die last hebben van heftige epileptische aanvallen wordt soms een
split-brain operatie gedaan, waarbij het corpus callosum wordt doorgeknipt,
zodat de hersenhelften geen hoofdverbinding meer met elkaar hebben en om de
epileptische aanvallen dus in heftigheid te verminderen. De aanvallen konden zich
nu niet meer kruisen tussen de hersenhelften en enkel één kant van het lichaam
had nog maar last van de epilepsie, waardoor de aanvallen aanzienlijk minder
ernstig werden. Het optic chiasm kun je bij mensen niet doorknippen, omdat dat
een slotoma veroorzaakt. Wat het linker visueel veld zit wordt dus nog steeds
doorgegeven aan de rechterhersenhelft en andersom ook.