Cyclus 3.2.1 en 3.2.2.
Cyclus 3.2.1 en 3.2.2. .......................................................................................................................................................................... 1
Prothetische tandheelkunde............................................................................................................................................................... 2
Seminar (3180): De volledige prothese - How it’s made................................................................................................................. 2
Boek (3180): De volledige prothese in woord en beeld H3, H6 en H13D ....................................................................................... 5
Seminar (3188): De volledige prothese – de basis ........................................................................................................................ 19
Boek (3188): De volledige prothese in woord en beeld H1, H2B, H7A ......................................................................................... 22
Seminar (3191): De volledige prothese – de relatie...................................................................................................................... 33
Boek (3191): De volledige gebitsprothese in woord en beeld H9................................................................................................. 39
Artikel (3191): Registratie vd relatie tussen de edentate kaken ................................................................................................... 44
Seminar (3194): De volledige gebitsprothese – in functie ............................................................................................................ 47
Boek (3194): De volledige prothese in woord en beeld H5, H10, H11, H13 ................................................................................. 49
Seminar (3199): De volledige gebitsprothese – Het einde ........................................................................................................... 73
Gnathologie en orofaciale pijn .......................................................................................................................................................... 79
Seminar (2912): Diagnostiek van gebitsslijtage ............................................................................................................................ 79
Seminar (2917): Orofaciale pijn (OFP)/pijn in het kauwstelsel – behandelaanpak....................................................................... 83
Seminar (2920): TMD casus .......................................................................................................................................................... 91
Mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie.................................................................................................................................... 93
Seminar (3203): Introductie gebitsextractie, extractietechniek, hechten, complicaties en nazorg ............................................. 93
Boek (3203): Algemene ziekteleer voor tandartsen ................................................................................................................... 102
Seminar (3210): De derde molaar – indicaties voor verwijderen, chirurgische techniek ........................................................... 103
Endodontologie............................................................................................................................................................................... 108
Seminar (3215): Vitale pulpabehandeling ................................................................................................................................... 108
Boek (3215): Endodontologie H10 .............................................................................................................................................. 116
Seminar (3224): Wortelkanaalbehandeling ................................................................................................................................ 119
Boek (3224): Endodontologie H11, 12, 13, 14, 15 ...................................................................................................................... 124
Seminar (3233): Complicaties, herbehandeling en apicale microchirurgie ................................................................................ 131
Seminar (3238): Tandletsel ......................................................................................................................................................... 135
Boek (3238): Endodontologie H26 .............................................................................................................................................. 146
Seminar (3243): Wortelresorptie ................................................................................................................................................ 147
Boek (3243): Endodontologie H27 .............................................................................................................................................. 153
1
, Prothetische tandheelkunde
Seminar (3180): De volledige prothese - How it’s made
In dit blok richten we ons op het maken v/e nieuw kunstgebit; de PT is al edentaat en heeft al
een kunstgebit, maar is een nieuwe nodig. Grofweg 10% vd volwassenpopulatie (16+) heeft
een kunstgebit in NL.
• Tandverlies is een welvaartsziekte à komt in NL en westerse landen veel voor. Er was
vroeger een enorm TA-tekort in NL à is voor gekozen om alles te laten trekken en
een VP te maken. De patiëntgroep verschuift nu naar mensen waar de ZZ onderuit is gegaan door hun levenservaringen
(bv. nare jeugd gehad).
Je hebt bij het maken v/e kunstgebit te maken met:
• Patiëntfactoren (gzh, omgevingsfactoren, psychische gesteldheid, SES, wijze waarop ze naar kunstgebit toegegaan zijn)
o Speelt een hele grote rol. Brengt een kunstgebit ook echt iets voor een PT?
o Adaptief vermogen vd PT à neemt enorm af met de leeftijd.
o Speeksel à waterig speeksel is ongunstig, want loopt er tussenuit, en de vacuüm wordt sneller doorbroken.
• Tandtechnisch laboratorium
• Technische kwaliteit prothese
• Behandelaarrelatie
• Anatomie
2
,Richtlijn VP: op CTM wordt gebruik gemaakt v/e vast protocol, bestaande uit verschillende stappen (uitgevoerd door TA en
tandtechnisch lab).
• Beginafdrukken: om de dragende delen vd prothese zo goed mogelijk in beeld
brengen (bot onder de slijmvliezen). Gebruik v alginaat om de zachte weefsels
opzij te drukken.
• Uitgieten beginafdrukken
o Zelf beginmodel gieten à belijning aangeven: aangeven binnen welke
grenzen we uit willen komen met de prothese, zodat er een individuele lepel v gemaakt
kan worden.
o Liefst doet behandelaar de belijning (i.p.v. lab), want die weet waar het over gaat.
• Individuele lepels maken: tegenwoordig geprint (blauwe kleur).
• Individuele afdrukken maken: individuele lepels passen bij de PT en
aanpassingen maken; wordt een thermoplastisch materiaal op de
randen vd lepel aangebracht, en zo worden de randen vormgegeven,
waarbij de PT de slijmvliezen beweegt à je krijgt een afdruk van
precies de ruimte die het kunstgebit in gaat nemen à opsturen naar
lab.
o De prothese moet niet meer ruimte innemen dan
nodig/mogelijk à neutrale zone: zone waarin de spieren en
structuren i/d mond zijn functie kunnen uitoefenen zonder
dat de prothese van z’n plek wordt gedrukt.
o Je anticipeert ook alvast op de volgende stap: de relatiebepaling à kijken naar:
§ Beethoogte vd bestaande prothese à nodig om waswal terug te
vragen vh lab.
• Je meet de gegevens vd bestaande
prothese, en die geef je mee aan
het lab.
§ Functie (slikken, s-klank, freeway space)
§ Uiterlijk vd PT
• Wat willen we bij de vervangingsprothese anders doen dan de huidige prothese (bv.
zichtbaarheid voortanden)?
o Ook ga je de juiste elementen voor de prothese bestellen à kleur,
vorm en grootte vd (front)elementen bepalen m.b.v. de breedte vd
neusbasis à doorgeven aan lab.
• Modellen, registratieplaten, frontelementen
o Individuele afdrukken worden in de natte ruimte gelegd.
o Met waswallen worden er registratieplaten gemaakt.
• Relatiebepaling
o De door het lab opgestuurde waswallen worden door TA bij PT gepast à bepaling
beetregistratie.
§ Beetregistratie kan ook bepaald worden a.d.h.v. de al bestaande
prothese.
o Om de relatie te bepalen wordt er gekeken naar:
§ Het moment dat de kiezen op elkaar komen (= beethoogte).
§ Wat er gebeurt als de PT praat à je wil dat er een klein beetje
ruimte tussen de tanden zit; bij de ene klank meer dan bij de
andere.
§ Rusthoogte
3
, • Opstellen frontelementen: na hoogtebepaling worden waswallen in articulator
gezet à bovenfront opgesteld (door TA zelf) à prothese passen bij PT à
opsturen naar tandtechnicus.
o Op dit punt is er ook al een pijlpuntregistratie gedaan: speciale
beetregistratie, waarbij met wasmallen en apparatuur i/d mond (intra-
oraal) de positie vd boventanden, de beethoogte en de positie vd kaken
t.o.v. elkaar worden vastgelegd.
• Montage vd modellen in de articulator, plaatsen in was: occlusie en articulatie bij de
volledige prothese (lingualized occlusion)
o Modellen worden in optilator gezet à positie vd BK en OK worden vastgezet à
tandtechnicus stelt elementen verder op.
• Esthetiek en wasmodellatie (nadat alle tanden in de juiste opstelling zijn geplaatst en de
occlusie en articulatie goed lijken)
• Passen/beoordeling in was: wasmodel terug naar TA à in de mond vd PT zetten en beoordelen.
o Kritisch kijken naar:
§ Komen de kiezen goed op elkaar?
§ Heb je de juiste ondersteuning vd wangen en lippen?
o Als je ergens een foutje ziet kun je dat nu nog aanpassen à pas als je
helemaal tevreden bent kan de prothese afgemaakt worden door de tandtechnicus.
• Kunststofomzetting (d.m.v. persen of gieten):
o Mal over de wasmal gezet, waar een soort vloeibare gel in gegoten wordt à ontstaat een uiteindelijke afdruk
vh wasmodel.
o Daarna: alle elementen in de mal gezet à kunststof (PMMA) wordt aangemaakt en in de mal gegoten.
• Remounten en inslijpen (re-occluderen)
o Terug in de optilator gezet om na te gaan of er kleine verschillen zijn ontstaan tijdens het gietproces en om
deze verschillen weer te finetunen. Wordt o.a. gekeken naar:
§ Kloppen alle contactpunten nog?
§ Is de articulatie goed?
§ Zijn alle elementen in de goede stand in de mal terecht gekomen?
• Afwerken en polijsten
o Puimsteen zorgt ervoor dat de prothese enorm glad wordt.
o Hoe lang zijn TA en tandtechnicus bezig met het vervaardigen v een VP?
§ Tandarts : tandtechnicus à 2 : 5.
• Plaatsing en nazorg
o Er kunnen drukplekken ontstaan, of met de tijd kan de beethoogte te laag worden waardoor je opnieuw het
hele proces vh aanmeten vd prothese ingaat.
4
Cyclus 3.2.1 en 3.2.2. .......................................................................................................................................................................... 1
Prothetische tandheelkunde............................................................................................................................................................... 2
Seminar (3180): De volledige prothese - How it’s made................................................................................................................. 2
Boek (3180): De volledige prothese in woord en beeld H3, H6 en H13D ....................................................................................... 5
Seminar (3188): De volledige prothese – de basis ........................................................................................................................ 19
Boek (3188): De volledige prothese in woord en beeld H1, H2B, H7A ......................................................................................... 22
Seminar (3191): De volledige prothese – de relatie...................................................................................................................... 33
Boek (3191): De volledige gebitsprothese in woord en beeld H9................................................................................................. 39
Artikel (3191): Registratie vd relatie tussen de edentate kaken ................................................................................................... 44
Seminar (3194): De volledige gebitsprothese – in functie ............................................................................................................ 47
Boek (3194): De volledige prothese in woord en beeld H5, H10, H11, H13 ................................................................................. 49
Seminar (3199): De volledige gebitsprothese – Het einde ........................................................................................................... 73
Gnathologie en orofaciale pijn .......................................................................................................................................................... 79
Seminar (2912): Diagnostiek van gebitsslijtage ............................................................................................................................ 79
Seminar (2917): Orofaciale pijn (OFP)/pijn in het kauwstelsel – behandelaanpak....................................................................... 83
Seminar (2920): TMD casus .......................................................................................................................................................... 91
Mondziekten, kaak- en aangezichtschirurgie.................................................................................................................................... 93
Seminar (3203): Introductie gebitsextractie, extractietechniek, hechten, complicaties en nazorg ............................................. 93
Boek (3203): Algemene ziekteleer voor tandartsen ................................................................................................................... 102
Seminar (3210): De derde molaar – indicaties voor verwijderen, chirurgische techniek ........................................................... 103
Endodontologie............................................................................................................................................................................... 108
Seminar (3215): Vitale pulpabehandeling ................................................................................................................................... 108
Boek (3215): Endodontologie H10 .............................................................................................................................................. 116
Seminar (3224): Wortelkanaalbehandeling ................................................................................................................................ 119
Boek (3224): Endodontologie H11, 12, 13, 14, 15 ...................................................................................................................... 124
Seminar (3233): Complicaties, herbehandeling en apicale microchirurgie ................................................................................ 131
Seminar (3238): Tandletsel ......................................................................................................................................................... 135
Boek (3238): Endodontologie H26 .............................................................................................................................................. 146
Seminar (3243): Wortelresorptie ................................................................................................................................................ 147
Boek (3243): Endodontologie H27 .............................................................................................................................................. 153
1
, Prothetische tandheelkunde
Seminar (3180): De volledige prothese - How it’s made
In dit blok richten we ons op het maken v/e nieuw kunstgebit; de PT is al edentaat en heeft al
een kunstgebit, maar is een nieuwe nodig. Grofweg 10% vd volwassenpopulatie (16+) heeft
een kunstgebit in NL.
• Tandverlies is een welvaartsziekte à komt in NL en westerse landen veel voor. Er was
vroeger een enorm TA-tekort in NL à is voor gekozen om alles te laten trekken en
een VP te maken. De patiëntgroep verschuift nu naar mensen waar de ZZ onderuit is gegaan door hun levenservaringen
(bv. nare jeugd gehad).
Je hebt bij het maken v/e kunstgebit te maken met:
• Patiëntfactoren (gzh, omgevingsfactoren, psychische gesteldheid, SES, wijze waarop ze naar kunstgebit toegegaan zijn)
o Speelt een hele grote rol. Brengt een kunstgebit ook echt iets voor een PT?
o Adaptief vermogen vd PT à neemt enorm af met de leeftijd.
o Speeksel à waterig speeksel is ongunstig, want loopt er tussenuit, en de vacuüm wordt sneller doorbroken.
• Tandtechnisch laboratorium
• Technische kwaliteit prothese
• Behandelaarrelatie
• Anatomie
2
,Richtlijn VP: op CTM wordt gebruik gemaakt v/e vast protocol, bestaande uit verschillende stappen (uitgevoerd door TA en
tandtechnisch lab).
• Beginafdrukken: om de dragende delen vd prothese zo goed mogelijk in beeld
brengen (bot onder de slijmvliezen). Gebruik v alginaat om de zachte weefsels
opzij te drukken.
• Uitgieten beginafdrukken
o Zelf beginmodel gieten à belijning aangeven: aangeven binnen welke
grenzen we uit willen komen met de prothese, zodat er een individuele lepel v gemaakt
kan worden.
o Liefst doet behandelaar de belijning (i.p.v. lab), want die weet waar het over gaat.
• Individuele lepels maken: tegenwoordig geprint (blauwe kleur).
• Individuele afdrukken maken: individuele lepels passen bij de PT en
aanpassingen maken; wordt een thermoplastisch materiaal op de
randen vd lepel aangebracht, en zo worden de randen vormgegeven,
waarbij de PT de slijmvliezen beweegt à je krijgt een afdruk van
precies de ruimte die het kunstgebit in gaat nemen à opsturen naar
lab.
o De prothese moet niet meer ruimte innemen dan
nodig/mogelijk à neutrale zone: zone waarin de spieren en
structuren i/d mond zijn functie kunnen uitoefenen zonder
dat de prothese van z’n plek wordt gedrukt.
o Je anticipeert ook alvast op de volgende stap: de relatiebepaling à kijken naar:
§ Beethoogte vd bestaande prothese à nodig om waswal terug te
vragen vh lab.
• Je meet de gegevens vd bestaande
prothese, en die geef je mee aan
het lab.
§ Functie (slikken, s-klank, freeway space)
§ Uiterlijk vd PT
• Wat willen we bij de vervangingsprothese anders doen dan de huidige prothese (bv.
zichtbaarheid voortanden)?
o Ook ga je de juiste elementen voor de prothese bestellen à kleur,
vorm en grootte vd (front)elementen bepalen m.b.v. de breedte vd
neusbasis à doorgeven aan lab.
• Modellen, registratieplaten, frontelementen
o Individuele afdrukken worden in de natte ruimte gelegd.
o Met waswallen worden er registratieplaten gemaakt.
• Relatiebepaling
o De door het lab opgestuurde waswallen worden door TA bij PT gepast à bepaling
beetregistratie.
§ Beetregistratie kan ook bepaald worden a.d.h.v. de al bestaande
prothese.
o Om de relatie te bepalen wordt er gekeken naar:
§ Het moment dat de kiezen op elkaar komen (= beethoogte).
§ Wat er gebeurt als de PT praat à je wil dat er een klein beetje
ruimte tussen de tanden zit; bij de ene klank meer dan bij de
andere.
§ Rusthoogte
3
, • Opstellen frontelementen: na hoogtebepaling worden waswallen in articulator
gezet à bovenfront opgesteld (door TA zelf) à prothese passen bij PT à
opsturen naar tandtechnicus.
o Op dit punt is er ook al een pijlpuntregistratie gedaan: speciale
beetregistratie, waarbij met wasmallen en apparatuur i/d mond (intra-
oraal) de positie vd boventanden, de beethoogte en de positie vd kaken
t.o.v. elkaar worden vastgelegd.
• Montage vd modellen in de articulator, plaatsen in was: occlusie en articulatie bij de
volledige prothese (lingualized occlusion)
o Modellen worden in optilator gezet à positie vd BK en OK worden vastgezet à
tandtechnicus stelt elementen verder op.
• Esthetiek en wasmodellatie (nadat alle tanden in de juiste opstelling zijn geplaatst en de
occlusie en articulatie goed lijken)
• Passen/beoordeling in was: wasmodel terug naar TA à in de mond vd PT zetten en beoordelen.
o Kritisch kijken naar:
§ Komen de kiezen goed op elkaar?
§ Heb je de juiste ondersteuning vd wangen en lippen?
o Als je ergens een foutje ziet kun je dat nu nog aanpassen à pas als je
helemaal tevreden bent kan de prothese afgemaakt worden door de tandtechnicus.
• Kunststofomzetting (d.m.v. persen of gieten):
o Mal over de wasmal gezet, waar een soort vloeibare gel in gegoten wordt à ontstaat een uiteindelijke afdruk
vh wasmodel.
o Daarna: alle elementen in de mal gezet à kunststof (PMMA) wordt aangemaakt en in de mal gegoten.
• Remounten en inslijpen (re-occluderen)
o Terug in de optilator gezet om na te gaan of er kleine verschillen zijn ontstaan tijdens het gietproces en om
deze verschillen weer te finetunen. Wordt o.a. gekeken naar:
§ Kloppen alle contactpunten nog?
§ Is de articulatie goed?
§ Zijn alle elementen in de goede stand in de mal terecht gekomen?
• Afwerken en polijsten
o Puimsteen zorgt ervoor dat de prothese enorm glad wordt.
o Hoe lang zijn TA en tandtechnicus bezig met het vervaardigen v een VP?
§ Tandarts : tandtechnicus à 2 : 5.
• Plaatsing en nazorg
o Er kunnen drukplekken ontstaan, of met de tijd kan de beethoogte te laag worden waardoor je opnieuw het
hele proces vh aanmeten vd prothese ingaat.
4
