Global connections
College 1
Wat is globalisering?
- Compressie van tijd en ruimte
o De wereld wordt ‘kleiner’, je bent bijv. sneller van hier naar China
Hoe komt dat en wat zijn de gevolgen hiervan
Wat verstaan we onder global connections en globalisering?
Beschrijving: circulatie van goederen, mensen en ideeën, incl. de flora en fauna
Maar waarom treed er zo’n groot verschil op?
- Culturele patronen (zoals godsdiensten en familiesystemen)
Global connection als toestand mee process van globalisering: toenemende verwevenheid in de
wereld.
- Pas in de jaren ’90 kwam het idee van globalisering op en kwam er in het onderzoek
aandacht voor globalisering
Voorbeeld: je hebt demografische verschillen van wie er tweet, maar binnen deze demografische
groepen heb je ook weer verschillen (bijv oudere en jongere) en het verschilt ook weer waarover ze
tweeten. Zo konden de Europeanen zich meer identificeren met de aanslagen in Parijs op social
media dan de mensen in China.
De rol van historici en kernvragen
Een van de problemen met global connections is eurocentrisme.
4 intelectuele europese reuzen 18/19de eeuw
- Adam Smith
o Liberale economische theorie
o Belang vrije loonarbeid
Typisch Europees volgens hem
- Thomas Malthus
o Malthusianisme
o Idee dat Europa een uniek huwelijkspatroon had. mensen trouwen pas als ze genoeg
grondvest hadden trouwen op latere leeftijd. Dit wijkt af van bijv. China. Deze
patronen zijn voor een deel waarneembaar. Door het europees huwelijkspatroon
konden, volgens Malthus, hongersnoden anders (preventief) worden aangepakt. Hij
gebruikt Azië als tegenmodel van Europa.
- Karl Marx
o Belangrijke denker sociale ongelijkheid en verdeeldheid
o Hij was ook een eurocentrische denker
o Volgens hem was er in Azië sprake van een andere marktproductie Marx vond dit
een stagnerende samenleving
- Max Weber
o Laat zien hoe belangrijk West-Europese steden waren tegenover imperiale machten
o Van onder op gebeurt veel volgens hem
Moderniseringsparadigma: idee dat in de 19de eeuw alles fundamenteel veranderd. De 19de eeuw
wordt als een soort kantelpunt gezien. Het gevolg van het doorvoeren van dit idee is dat het
daarvoor alleen stagnatie was. We weten nu dat dat niet zo is, het klopt dus niet dat alels pas in de
19de eeuw in West-Europa begint.
,Creolisering: Het overnemen van ideeën van een andere cultuur maar ook aanpassing van ideeën
binnen je eigen cultuur.
Human web: web die gesponnen wordt waardoor verschillende mensen met elkaar in contact
komen, zonder iets te zeggen over de aard van dit web
Drie kernvragen bij het begrijpen van global connection: (3 C’s)
- Connecties: welke verbindingen zijn er, op welke manier en wie doet dat?
- Circulatie: wat wordt er gezonden en wat komt er terug
- Creolisering: wat gebeurt er met mensen, goederen en ideeën ergens anders (bijv. mensen
veranderen als ze permanent ergens anders gaan wonen)
4 kenmerken globalisering
1. Extensity
2. Intensity
3. Impact
4. Velocity (snelheid)
Voor Columbus/ voor 1492 – partiele globalisering (gedeeltelijke globalisering)
- Gedeeltelijk omdat de Amerika’s er nog niet bij zaten in het grote netwerk
15-19de eeuw – dunne globalisering
- Het besloeg wel de hele wereld, maar het was nog dun
Sinds 1820 – dikke globalisering
- Met de industrialisatie
Intesity
- Pas vanaf 1820, daarvoor weinig intensity
Extensity
- Beetje voor 1492, maar daarna constant hetzelfde maar wel aanwezig
Velocity
- Weinig voor 1820, vanaf 1820 meer velocity
Impact
- Niet voor 1492
- Vanaf 1492 aanwezig maar blijft groeien
,College 2
Bij globalisering spelen twee dimensies een rol – ruimte en tijd. Globalisering vind plaats op
wereldschaal. Het is verschillend wat mensen onder globalisering zien. Op wereldschaal, dus je zou
zeggen vanaf 1492, want daarvoor was nog niet de hele wereld betrokken. Maar als je de wereld
inperkt tot de bekende wereld van de oudheid, kan je kijken of daar processen hebben
plaatsgevonden die je onder globalisering kan zien. Je kan ook nog spelen met begrippen. Je zou de
globalisering in de oudheid ook connectiviteit kunnen noemen, omdat niet heel de wereld mee doet.
Drie gebieden waarop we kijken naar globalisering/connectiviteit binnen het Romeinse rijk.
- Goederen economisch
- Mensen migratie/mobiliteit
- Ideeën cultureel
Processen binnen het Romeinse Rijk
Polybius claimt dat de romeinen voor het eerst in de geschiedenis de hele wereld hebben
ontworpen. het gaat hier over politiek/militaire onderwerping.
De vraag hierbij is of politieke integratie ook leidde tot andere vormen van integratie:
Economisch: (goederen)
- Boek van Peter Temin: idee dat het Romeinse Rijk een goed economisch systeem had. Hij
dacht dit ook te kunnen bewijzen. Hij had een patroon gemaakt die je alleen kan verklaren
via zijn perspectief ‘geïntegreerde markteconomie’
o Kritiek: de verschillende prijzen in zijn tabel komen uit verschillende tijden (bijv. 200
jaar voor christus en 200 jaar na christus)
- Alternatieve theorie: Romeinse Rijk bestond uit een verzameling van lokale economieën. Wat
lijkt op verre handel is vaak transport van belastingen. dus geen economische integratie.
- Tussenpositie: Zeer specifieke vormen van economische ‘integratie’, gestimuleerd door
belastingheffing.
o Het bestaan van het Romeinse Rijk zorgde al voor integratie
Belasting geld ging naar Rome of grenslegers. Dit zorgde ervoor dat
goederen ook naar Rome worden geëxporteerd, want daar is geld om te
handelen. Zo konden ze het jaar erop weer belasting betalen.
Er is een grafiek van gevonden scheepswrakken
- Beetje geografische bias, want in Frankrijk wordt bijvoorbeeld meer gedoken dan in Libië,
dus daar worden ook meer wrakken gevonden.
- Maar: uit de scheepswrakken is een piek in de Romeinse tijd te zien
De grafiek van de gevonden munten klopt niet.
De handel werd in deze tijd ook een beetje door de overheid op gang gebracht. Als de overheid geld
verplaats van A naar B, kan de handel hierop inspringen.
Toevoegingen:
- Handel luxe-artikelen
o In de geschiedenis is er altijd handel in luxe goederen geweest
o Luxe goederen kunnen bijdragen aan je status
- Problemen met (lokale) misoogsten
o Bij een misoogst moet je eten ergens anders vandaan halen
, Mobiliteit van personen
Er is wel mobiliteit van personen in het Romeinse Rijk. Bijv. het verslepen van soldaten door het hele
rijk of voor studie. Dit is wel een vorm van migratie. De staat speelt hier wel een grote rol in.
Er zijn ook grafinscripties in Rome gevonden. Hier staat vaak ook op waar mensen vandaan komen.
Op deze inscripties komen ze plaatsen van binnen het hele romeinse rijk tegen.
- Voor een gedeelte bestaan deze mensen uit handelaren
- Maar ook veel slaven uit klein Azië en Syrië
o Ze waren ook gewend om regelmatig slaven vrij te laten – dus ook vrijgelaten slaven
gevonden in de inscripties
Naast deze ‘onvrijwillige’ migranten, had je ook ‘vrijwillige’ migranten. Dit waren vaak dokters,
leraren, handelaren, ambachtslieden ect.
Culturele aspecten
Misschien is bij dit aspect juist een analogie met moderne ‘globalisering’ nuttig.
Bij de culturele aspecten binnen het Romeinse Rijk heb je aan de ene kant uniformiteit.
- Bijv. amfitheaters, tempels, aquaducten, potten, vazen, keramiek ect. zijn allemaal bijna
identiek, of er zijn overeenkomstige elementen in te vinden
Je hebt ook kopieer gedrag, dat dingen hetzelfde lijken hoeft dus niet perse tot lange
afstandshandel te leiden
Bij de culturele aspecten binnen het Romeinse Rijk heb je aan de andere kant diversiteit.
- In het Griekstalige oosten zien we veel minder nieuwe cultuuruitingen met een ‘Romeinse’
achtergrond
- Bijv. in Griekenland zie je minder amfitheaters, mensen hadden minder met het idee om
gladiatoren tegen elkaar te laten vechten
- Wel vind je daar bijv. weer veel aquaducten, die ook gewoon uit praktische redenen
daarheen gehaald zijn
- Ook kunnen mensen een dubbele nationaliteit hebben. Dit houdt in dat ze wel de oude
waarden kunnen behouden, maar ook nieuwe toevoegingen aanbrengen. (bijv. je bent
Nederlander en Europeaan)
Daarnaast hadden de Grieken al een goede/ontwikkelede cultuur dit is dus veel moeilijker om
over te nemen door de Romeinen da de westerse culturen. Soms worden er ook gedeeltes
overgenomen. Bijv. wel zuilen en dakpannen in het ontwerp, maar een andere uiterlijk.
Een vraag die opkomt is: hoe moeten we ons interactie tussen ‘Romeinse cultuur’ (op zich al een
problematisch begrip) en lokale culturen voorstellen?
- Theorie 1: Rome had geen probleem met hun ‘superieure’ beschaving op te leggen aan de
inheemse bevolking. Rome legde de ‘barbaarse’ bewoners van noord-Europa, Spanje en
Noord-Afrika zijn superieure beschaving op
o Is een analogie met moderne kolonialisme
o Deze theorie is niet meer zo populair
- Theorie 2: inheemse elites pakte zelf de romeinse cultuur op (zelf-romanisering)
o Deze theorie zegt nog steeds dat de Romeinse cultuur superieur is
- Theorie 3: creolisering (mix van culturen)
o Deze theorie schenkt aandacht voor groepen buiten de elite
o Over superioriteit: kon zijn dat Romeinen zelf hun cultuur superieur vonden
College 1
Wat is globalisering?
- Compressie van tijd en ruimte
o De wereld wordt ‘kleiner’, je bent bijv. sneller van hier naar China
Hoe komt dat en wat zijn de gevolgen hiervan
Wat verstaan we onder global connections en globalisering?
Beschrijving: circulatie van goederen, mensen en ideeën, incl. de flora en fauna
Maar waarom treed er zo’n groot verschil op?
- Culturele patronen (zoals godsdiensten en familiesystemen)
Global connection als toestand mee process van globalisering: toenemende verwevenheid in de
wereld.
- Pas in de jaren ’90 kwam het idee van globalisering op en kwam er in het onderzoek
aandacht voor globalisering
Voorbeeld: je hebt demografische verschillen van wie er tweet, maar binnen deze demografische
groepen heb je ook weer verschillen (bijv oudere en jongere) en het verschilt ook weer waarover ze
tweeten. Zo konden de Europeanen zich meer identificeren met de aanslagen in Parijs op social
media dan de mensen in China.
De rol van historici en kernvragen
Een van de problemen met global connections is eurocentrisme.
4 intelectuele europese reuzen 18/19de eeuw
- Adam Smith
o Liberale economische theorie
o Belang vrije loonarbeid
Typisch Europees volgens hem
- Thomas Malthus
o Malthusianisme
o Idee dat Europa een uniek huwelijkspatroon had. mensen trouwen pas als ze genoeg
grondvest hadden trouwen op latere leeftijd. Dit wijkt af van bijv. China. Deze
patronen zijn voor een deel waarneembaar. Door het europees huwelijkspatroon
konden, volgens Malthus, hongersnoden anders (preventief) worden aangepakt. Hij
gebruikt Azië als tegenmodel van Europa.
- Karl Marx
o Belangrijke denker sociale ongelijkheid en verdeeldheid
o Hij was ook een eurocentrische denker
o Volgens hem was er in Azië sprake van een andere marktproductie Marx vond dit
een stagnerende samenleving
- Max Weber
o Laat zien hoe belangrijk West-Europese steden waren tegenover imperiale machten
o Van onder op gebeurt veel volgens hem
Moderniseringsparadigma: idee dat in de 19de eeuw alles fundamenteel veranderd. De 19de eeuw
wordt als een soort kantelpunt gezien. Het gevolg van het doorvoeren van dit idee is dat het
daarvoor alleen stagnatie was. We weten nu dat dat niet zo is, het klopt dus niet dat alels pas in de
19de eeuw in West-Europa begint.
,Creolisering: Het overnemen van ideeën van een andere cultuur maar ook aanpassing van ideeën
binnen je eigen cultuur.
Human web: web die gesponnen wordt waardoor verschillende mensen met elkaar in contact
komen, zonder iets te zeggen over de aard van dit web
Drie kernvragen bij het begrijpen van global connection: (3 C’s)
- Connecties: welke verbindingen zijn er, op welke manier en wie doet dat?
- Circulatie: wat wordt er gezonden en wat komt er terug
- Creolisering: wat gebeurt er met mensen, goederen en ideeën ergens anders (bijv. mensen
veranderen als ze permanent ergens anders gaan wonen)
4 kenmerken globalisering
1. Extensity
2. Intensity
3. Impact
4. Velocity (snelheid)
Voor Columbus/ voor 1492 – partiele globalisering (gedeeltelijke globalisering)
- Gedeeltelijk omdat de Amerika’s er nog niet bij zaten in het grote netwerk
15-19de eeuw – dunne globalisering
- Het besloeg wel de hele wereld, maar het was nog dun
Sinds 1820 – dikke globalisering
- Met de industrialisatie
Intesity
- Pas vanaf 1820, daarvoor weinig intensity
Extensity
- Beetje voor 1492, maar daarna constant hetzelfde maar wel aanwezig
Velocity
- Weinig voor 1820, vanaf 1820 meer velocity
Impact
- Niet voor 1492
- Vanaf 1492 aanwezig maar blijft groeien
,College 2
Bij globalisering spelen twee dimensies een rol – ruimte en tijd. Globalisering vind plaats op
wereldschaal. Het is verschillend wat mensen onder globalisering zien. Op wereldschaal, dus je zou
zeggen vanaf 1492, want daarvoor was nog niet de hele wereld betrokken. Maar als je de wereld
inperkt tot de bekende wereld van de oudheid, kan je kijken of daar processen hebben
plaatsgevonden die je onder globalisering kan zien. Je kan ook nog spelen met begrippen. Je zou de
globalisering in de oudheid ook connectiviteit kunnen noemen, omdat niet heel de wereld mee doet.
Drie gebieden waarop we kijken naar globalisering/connectiviteit binnen het Romeinse rijk.
- Goederen economisch
- Mensen migratie/mobiliteit
- Ideeën cultureel
Processen binnen het Romeinse Rijk
Polybius claimt dat de romeinen voor het eerst in de geschiedenis de hele wereld hebben
ontworpen. het gaat hier over politiek/militaire onderwerping.
De vraag hierbij is of politieke integratie ook leidde tot andere vormen van integratie:
Economisch: (goederen)
- Boek van Peter Temin: idee dat het Romeinse Rijk een goed economisch systeem had. Hij
dacht dit ook te kunnen bewijzen. Hij had een patroon gemaakt die je alleen kan verklaren
via zijn perspectief ‘geïntegreerde markteconomie’
o Kritiek: de verschillende prijzen in zijn tabel komen uit verschillende tijden (bijv. 200
jaar voor christus en 200 jaar na christus)
- Alternatieve theorie: Romeinse Rijk bestond uit een verzameling van lokale economieën. Wat
lijkt op verre handel is vaak transport van belastingen. dus geen economische integratie.
- Tussenpositie: Zeer specifieke vormen van economische ‘integratie’, gestimuleerd door
belastingheffing.
o Het bestaan van het Romeinse Rijk zorgde al voor integratie
Belasting geld ging naar Rome of grenslegers. Dit zorgde ervoor dat
goederen ook naar Rome worden geëxporteerd, want daar is geld om te
handelen. Zo konden ze het jaar erop weer belasting betalen.
Er is een grafiek van gevonden scheepswrakken
- Beetje geografische bias, want in Frankrijk wordt bijvoorbeeld meer gedoken dan in Libië,
dus daar worden ook meer wrakken gevonden.
- Maar: uit de scheepswrakken is een piek in de Romeinse tijd te zien
De grafiek van de gevonden munten klopt niet.
De handel werd in deze tijd ook een beetje door de overheid op gang gebracht. Als de overheid geld
verplaats van A naar B, kan de handel hierop inspringen.
Toevoegingen:
- Handel luxe-artikelen
o In de geschiedenis is er altijd handel in luxe goederen geweest
o Luxe goederen kunnen bijdragen aan je status
- Problemen met (lokale) misoogsten
o Bij een misoogst moet je eten ergens anders vandaan halen
, Mobiliteit van personen
Er is wel mobiliteit van personen in het Romeinse Rijk. Bijv. het verslepen van soldaten door het hele
rijk of voor studie. Dit is wel een vorm van migratie. De staat speelt hier wel een grote rol in.
Er zijn ook grafinscripties in Rome gevonden. Hier staat vaak ook op waar mensen vandaan komen.
Op deze inscripties komen ze plaatsen van binnen het hele romeinse rijk tegen.
- Voor een gedeelte bestaan deze mensen uit handelaren
- Maar ook veel slaven uit klein Azië en Syrië
o Ze waren ook gewend om regelmatig slaven vrij te laten – dus ook vrijgelaten slaven
gevonden in de inscripties
Naast deze ‘onvrijwillige’ migranten, had je ook ‘vrijwillige’ migranten. Dit waren vaak dokters,
leraren, handelaren, ambachtslieden ect.
Culturele aspecten
Misschien is bij dit aspect juist een analogie met moderne ‘globalisering’ nuttig.
Bij de culturele aspecten binnen het Romeinse Rijk heb je aan de ene kant uniformiteit.
- Bijv. amfitheaters, tempels, aquaducten, potten, vazen, keramiek ect. zijn allemaal bijna
identiek, of er zijn overeenkomstige elementen in te vinden
Je hebt ook kopieer gedrag, dat dingen hetzelfde lijken hoeft dus niet perse tot lange
afstandshandel te leiden
Bij de culturele aspecten binnen het Romeinse Rijk heb je aan de andere kant diversiteit.
- In het Griekstalige oosten zien we veel minder nieuwe cultuuruitingen met een ‘Romeinse’
achtergrond
- Bijv. in Griekenland zie je minder amfitheaters, mensen hadden minder met het idee om
gladiatoren tegen elkaar te laten vechten
- Wel vind je daar bijv. weer veel aquaducten, die ook gewoon uit praktische redenen
daarheen gehaald zijn
- Ook kunnen mensen een dubbele nationaliteit hebben. Dit houdt in dat ze wel de oude
waarden kunnen behouden, maar ook nieuwe toevoegingen aanbrengen. (bijv. je bent
Nederlander en Europeaan)
Daarnaast hadden de Grieken al een goede/ontwikkelede cultuur dit is dus veel moeilijker om
over te nemen door de Romeinen da de westerse culturen. Soms worden er ook gedeeltes
overgenomen. Bijv. wel zuilen en dakpannen in het ontwerp, maar een andere uiterlijk.
Een vraag die opkomt is: hoe moeten we ons interactie tussen ‘Romeinse cultuur’ (op zich al een
problematisch begrip) en lokale culturen voorstellen?
- Theorie 1: Rome had geen probleem met hun ‘superieure’ beschaving op te leggen aan de
inheemse bevolking. Rome legde de ‘barbaarse’ bewoners van noord-Europa, Spanje en
Noord-Afrika zijn superieure beschaving op
o Is een analogie met moderne kolonialisme
o Deze theorie is niet meer zo populair
- Theorie 2: inheemse elites pakte zelf de romeinse cultuur op (zelf-romanisering)
o Deze theorie zegt nog steeds dat de Romeinse cultuur superieur is
- Theorie 3: creolisering (mix van culturen)
o Deze theorie schenkt aandacht voor groepen buiten de elite
o Over superioriteit: kon zijn dat Romeinen zelf hun cultuur superieur vonden
