Taak 1 – KANS
1. De student benoemt de descriptieve anatomie van de pols en hand (soort gewrichten, vormen van de
gewrichtsoppervlakken, ligamenten, naamgeving en topografie van de omliggende spieren).
Algemeen:
“Some Lovers Try Positions That They Can’t Handle” →
• Scaphoideum.
• Os Lunatum.
• Os Triquetrum.
• Os Pisiforme.
• Os Trapezium.
• Os Trapezoideum.
• Os Capitatum.
• Os Hamatum.
Carpus. → De handwortel.
Metacarpus. → De middenhand.
Digiti Manus. → De vingers.
Palma manus. → Het binnenvlak van de hand. → Palmair.
Dorsum manus. → Het binnenvlak van de hand. → Dorsaal
Art. radiocarpalis. → Het proximale handgewricht.
Art. mediocarpalis. → Het distale handgewricht.
De gewrichten in de vingers en de hand.
▪ DIP – gewrichten. = Art. interphalangicus distalis.
▪ PIP – gewrichten. = Art. interphalangicus proximalis.
▪ MCP – gewrichten. = Art. metacarpophalangea.
▪ CMC – gewrichten. = Carpometacarpale gewrichten.
▪ MC – gewrichten. = Metacarpale gewrichten.
▪ Duimbasis – gewricht.
De botten:
Het carpus. De handwortel.
1
, ▪ Bestaat uit 8 handwortelbeentjes. De ossa carpalia.
▪ Liggen in 2 rijen van vier.
- De proximale rij. Van radiaal naar ulnair; Os scaphoideum, Os lunatum, Os triquetrum, Os
pisiforme.
- De distale rij. Van radiaal naar ulnair; Os trapezium, Os trapezoideum, Os capitatum, Os
hamatum.
▪ De dorsale zijde van radiaal naar ulnair = CONVEX.
▪ De palmaire zijde = CONCAAF.
▪ De handwortelbeentjes hebben aan de dorsale zijde een groter oppervlak dan de palmaire. Alleen het
Os lunatum is palmair groter dan aan de dorsale zijde.
Os Scaphoideum.
▪ Het grootste botstuk van de proximale rij.
▪ Proximale zijde = Convex ten opzichte van de radius.
▪ Het articuleert met het Os lunatum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os trapezium, Os trapezoiduem en het Os capitatum in de distale rij.
▪ Aan de palmaire zijde bevindt zicht het tuberculum ossis scaphoidei.
Os Lunatum.
▪ Proximale zijde = Convex ten opzichte van de radius.
▪ Het articuleert met het Os scaphoideum en het Os triquetrum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os capitatum en het Os hamatum in de distale rij.
Os triquetrum.
▪ Heeft de vorm van een piramide met de top gericht naar ulnair en distaal.
▪ De basis articuleert met het Os lunatum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os hamatum in de distale rij.
Os pisiforme.
▪ Ligt op de palmaire zijde van het Os triquetrum.
▪ Het articuleert ook ALLEEN met het Os triquetrum.
▪ Aan de radiale zijde van het Os pisiforme bevindt zich een bindweefselkoker = Het kanaal van Guyon.
Hierdoor loopt de a. ulnaris en de n. ulnaris.
▪ Wordt beschouwd als een sesambeen dat in de pees van de m. flexor carpi ulnaris zit.
Os trapezium.
▪ Veel hoekig.
▪ Het articuleert met het Os scaphoideum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os trapezoideum in de distale rij.
▪ Het articuleert ook met de ossa metacarpalia I en II.
▪ Aan de palmaire zijde bevindt zich een groeve voor de pees van de m. flexor carpi radialis. De groeve
wordt radiaal begrensd door het tuberculum ossis trapezii.
Os trapezoideum.
▪ Onregelmatig gevormd.
▪ Het articuleert met het Os scaphoideum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os trapezium en Os capitatum in de distale rij.
▪ Het articuleert ook met het os metacarpale II.
Os capitatum.
▪ Het grootste botstuk.
▪ Het proximale gedeelte = Capitulum. Promineert in de proximale rij en bezit gewrichtsvlakken voor het
Os scaphoideum en Os lunatum.
▪ Het articuleert met het Os trapezoideum en het Os hamatum in de distale rij en ook nog met het ossa
metacarpalia II – IV.
Os hamatum.
2
, • Heeft een haakvorming naar radiaal omgebogen uitsteeksel =Hamulus ossis hamati = Palmair gelegen.
• Het articuleert met het Os lunatum en het Os triquetrum in de proximale rij.
• Het articuleert met het Os capitatum in de distale rij.
• Het articuleert ook met het ossa metacarpalia IV en V.
De middenhand = Metacarpus.
▪ Bestaat uit 5 middenhandsbeentjes = Ossa Metacarpalia.
▪ Deze middenhandbeentjes verbinden het carpus met de phalangen en vormen met elkaar de palmair
concave boog.
▪ De eerste os metacarpale is het stevigst en het kortst en de tweede is het langst. Daarna neemt de
lengte tot en met Os metacarpale V weer geleidelijk af.
▪ Elk beenstuk bestaat van proximaal naar distaal uit een basis, corpus en caput.
- De basis. Er bevinden zich 1 of meer proximale gewrichtsvlakken voor de articulatie met de
distale rij carpalia.
▪ Os metacarpale I = Zadelvormig. Heeft aan de basis aan de radiale zijde een
tuberculum voor de insertie van de m. abductor pollicis longus.
▪ Os metacarpale II – IV. Er zitten op de bases op de naar elkaar toegekeerde zijden
kleine gewrichtsfacetten waardoor ze met elkaar kunnen articuleren.
- Het corpus = Is aan de dorsale zijde convex en aan de palmaire zijde concaaf.
- Het caput. Bezit een convexe facies articularis die zich aan de palmaire zijde verder naar
proximaal uitstrekt dan aan de dorsale zijde.
▪ Er is palmair een groeve waardoor 2 zijdelingse facetten ontstaan die articuleren
met de 2 ossa sesamoidea bij metacarpale I.
▪ Direct proximaal bevinden zich aan de dorsolaterale zijden van de facies artiularis
van het caput kleine impressies voor de aanhechting van ligamenten. Deze zijn
dorsaal geflankeerd door het tuberculum.
De phalanges = De vingerkootjes.
▪ Zijn niet bij alle vingers even lang.
▪ De middelvinger is het langst en reikt het verst naar distaal.
▪ De duim heeft alleen een proximale en een distale falanx en het kortste Os metacarpale.
▪ De duim reikt ook distaal minder ver dan de pink.
De phalanx proximalis.
▪ Bezit aan de basis een concaaf gewrichtsvlak dat articuleert met het caput van het Os metacarpale.
Aan de palmaire zijde bevindt zich een tuberculum voor de aanhechting van ligamenten.
▪ De corpus is aan de palmaire zijde vlak en aan de dorsale zijde meer afgerond.
▪ Het caput heeft een convex gewrichtsvlak.
▪ Aan de zijkanten van het caput bevinden zich 2 impressies voor de aanhechting van de collaterale
ligamenten.
De phalanx media.
• De basis heeft een concaaf gewrichtsvlak.
• Midden op de dorsale zijde bevindt zich een tuberculum voor de insertie van de middelste slip van de
extensorpees en aan de zijkant bevinden zich twee tubercula voor de collaterale ligamenten.
• De corpus en het caput hebben dezelde vorm als die van de phalanx proximalis.
De phalanx distalis.
• De basis en het corpus zijn hetzelfde als bij de phalanx media.
• Deze heeft geen caput.
• Aan de palmaire zijde zit een verbreed vrij uiteinde. Tuberositas Phalangis Distalis.
3
, Ossa Carpi. De botten zijn in de vorm van straffe gewrichten met elkaar
verbonden en vertonen in gewrichtsverband een dorsaal – convexe en een
palmaire – concave welving. Zo ontstaat er een sulcus carpi die radiaal en
ulnair benig begrensd wordt.
Ossa Sesamoidea = De kleine ronde beenstukken die voorkomen aan de
palmaire zijden van de metacarpofalangeale en interfalangeale gewrichten.
Ze liggen ingebed in het gewrichtskapsel.
▪ Er liggen er 2 bij het metacarpofalangeale gewricht van de duim.
▪ Er ligt er q bij het interfalangeale gewricht van de duim en de
metacarpofalangeale gewrichten van de wijsvinger en pink.
Het art. radiocarpalis wordt verdeeld in twee compatimenten.
▪ Het radiale compartiment. Hierin articuleert de radius.
▪ Het ulnaire compartiment. Hierin articuleert het caput ulnae.
▪ Door het tussenvoegen van de discus ulnocarpalis ontstaat er een 2 de ulnaire gewrichtshelft van het
proximale handgewricht ontstaat gelijkwaardig naast een radiale gewrichtshelft. De discus ulnocarpalis
articuleert met de proximale handwortelbeenderen.
Het Os capitatum is het gezamenlijke snijpunt bij een geabduceerde duim en gespreide vingers.
▪ De 5 vingerstralen worden vooral door verbindingen via banden met
elkaar samengehouden en op die manier vormen ze 3 bogen die een
belangrijke functionele betekenis hebben.
- De centrale lengteboog = Langs de derde straal.
- De metacarpale en carpale boog = Verlopen beide
transversaal.
De distale radius maakt een deel uit van het art. Radiocarpalis en van het art. Radioulnaris distalis.
▪ De distale radius vormt een steunpunt voor de discus ulnocarpalis en de krachte dorsale en palmaire
extrinsieke carpale banden.
▪ Het is een van de hoofdpijlers van de carpale krachtoverbrenging binnen de longitudinaal geordende
anatomische kolommen. Raakt vaak beschadigd door letsel.
▪ Voor een harmonische samenwerking van componenten van het art. radiocarpalis
voor een optimale beweeglijkheid van de hand, is de positie van de radius erg
belangrijk.
De facies articularis carpalis staat niet loodrecht op de lengteas van de onderarm. Het
heeft een radio – ulnaire kantelhoek van 20 tot 25 graden. De ulnaire inclinatie.
Een dorsopalmaire kantelhoek van 10 tot 15 graden. Palmaire inclinatie. Bij distale
radiusfracturen en scaphoideumfracturen.
De carpale banden = De banden van de handwortel.
4
1. De student benoemt de descriptieve anatomie van de pols en hand (soort gewrichten, vormen van de
gewrichtsoppervlakken, ligamenten, naamgeving en topografie van de omliggende spieren).
Algemeen:
“Some Lovers Try Positions That They Can’t Handle” →
• Scaphoideum.
• Os Lunatum.
• Os Triquetrum.
• Os Pisiforme.
• Os Trapezium.
• Os Trapezoideum.
• Os Capitatum.
• Os Hamatum.
Carpus. → De handwortel.
Metacarpus. → De middenhand.
Digiti Manus. → De vingers.
Palma manus. → Het binnenvlak van de hand. → Palmair.
Dorsum manus. → Het binnenvlak van de hand. → Dorsaal
Art. radiocarpalis. → Het proximale handgewricht.
Art. mediocarpalis. → Het distale handgewricht.
De gewrichten in de vingers en de hand.
▪ DIP – gewrichten. = Art. interphalangicus distalis.
▪ PIP – gewrichten. = Art. interphalangicus proximalis.
▪ MCP – gewrichten. = Art. metacarpophalangea.
▪ CMC – gewrichten. = Carpometacarpale gewrichten.
▪ MC – gewrichten. = Metacarpale gewrichten.
▪ Duimbasis – gewricht.
De botten:
Het carpus. De handwortel.
1
, ▪ Bestaat uit 8 handwortelbeentjes. De ossa carpalia.
▪ Liggen in 2 rijen van vier.
- De proximale rij. Van radiaal naar ulnair; Os scaphoideum, Os lunatum, Os triquetrum, Os
pisiforme.
- De distale rij. Van radiaal naar ulnair; Os trapezium, Os trapezoideum, Os capitatum, Os
hamatum.
▪ De dorsale zijde van radiaal naar ulnair = CONVEX.
▪ De palmaire zijde = CONCAAF.
▪ De handwortelbeentjes hebben aan de dorsale zijde een groter oppervlak dan de palmaire. Alleen het
Os lunatum is palmair groter dan aan de dorsale zijde.
Os Scaphoideum.
▪ Het grootste botstuk van de proximale rij.
▪ Proximale zijde = Convex ten opzichte van de radius.
▪ Het articuleert met het Os lunatum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os trapezium, Os trapezoiduem en het Os capitatum in de distale rij.
▪ Aan de palmaire zijde bevindt zicht het tuberculum ossis scaphoidei.
Os Lunatum.
▪ Proximale zijde = Convex ten opzichte van de radius.
▪ Het articuleert met het Os scaphoideum en het Os triquetrum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os capitatum en het Os hamatum in de distale rij.
Os triquetrum.
▪ Heeft de vorm van een piramide met de top gericht naar ulnair en distaal.
▪ De basis articuleert met het Os lunatum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os hamatum in de distale rij.
Os pisiforme.
▪ Ligt op de palmaire zijde van het Os triquetrum.
▪ Het articuleert ook ALLEEN met het Os triquetrum.
▪ Aan de radiale zijde van het Os pisiforme bevindt zich een bindweefselkoker = Het kanaal van Guyon.
Hierdoor loopt de a. ulnaris en de n. ulnaris.
▪ Wordt beschouwd als een sesambeen dat in de pees van de m. flexor carpi ulnaris zit.
Os trapezium.
▪ Veel hoekig.
▪ Het articuleert met het Os scaphoideum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os trapezoideum in de distale rij.
▪ Het articuleert ook met de ossa metacarpalia I en II.
▪ Aan de palmaire zijde bevindt zich een groeve voor de pees van de m. flexor carpi radialis. De groeve
wordt radiaal begrensd door het tuberculum ossis trapezii.
Os trapezoideum.
▪ Onregelmatig gevormd.
▪ Het articuleert met het Os scaphoideum in de proximale rij.
▪ Het articuleert met het Os trapezium en Os capitatum in de distale rij.
▪ Het articuleert ook met het os metacarpale II.
Os capitatum.
▪ Het grootste botstuk.
▪ Het proximale gedeelte = Capitulum. Promineert in de proximale rij en bezit gewrichtsvlakken voor het
Os scaphoideum en Os lunatum.
▪ Het articuleert met het Os trapezoideum en het Os hamatum in de distale rij en ook nog met het ossa
metacarpalia II – IV.
Os hamatum.
2
, • Heeft een haakvorming naar radiaal omgebogen uitsteeksel =Hamulus ossis hamati = Palmair gelegen.
• Het articuleert met het Os lunatum en het Os triquetrum in de proximale rij.
• Het articuleert met het Os capitatum in de distale rij.
• Het articuleert ook met het ossa metacarpalia IV en V.
De middenhand = Metacarpus.
▪ Bestaat uit 5 middenhandsbeentjes = Ossa Metacarpalia.
▪ Deze middenhandbeentjes verbinden het carpus met de phalangen en vormen met elkaar de palmair
concave boog.
▪ De eerste os metacarpale is het stevigst en het kortst en de tweede is het langst. Daarna neemt de
lengte tot en met Os metacarpale V weer geleidelijk af.
▪ Elk beenstuk bestaat van proximaal naar distaal uit een basis, corpus en caput.
- De basis. Er bevinden zich 1 of meer proximale gewrichtsvlakken voor de articulatie met de
distale rij carpalia.
▪ Os metacarpale I = Zadelvormig. Heeft aan de basis aan de radiale zijde een
tuberculum voor de insertie van de m. abductor pollicis longus.
▪ Os metacarpale II – IV. Er zitten op de bases op de naar elkaar toegekeerde zijden
kleine gewrichtsfacetten waardoor ze met elkaar kunnen articuleren.
- Het corpus = Is aan de dorsale zijde convex en aan de palmaire zijde concaaf.
- Het caput. Bezit een convexe facies articularis die zich aan de palmaire zijde verder naar
proximaal uitstrekt dan aan de dorsale zijde.
▪ Er is palmair een groeve waardoor 2 zijdelingse facetten ontstaan die articuleren
met de 2 ossa sesamoidea bij metacarpale I.
▪ Direct proximaal bevinden zich aan de dorsolaterale zijden van de facies artiularis
van het caput kleine impressies voor de aanhechting van ligamenten. Deze zijn
dorsaal geflankeerd door het tuberculum.
De phalanges = De vingerkootjes.
▪ Zijn niet bij alle vingers even lang.
▪ De middelvinger is het langst en reikt het verst naar distaal.
▪ De duim heeft alleen een proximale en een distale falanx en het kortste Os metacarpale.
▪ De duim reikt ook distaal minder ver dan de pink.
De phalanx proximalis.
▪ Bezit aan de basis een concaaf gewrichtsvlak dat articuleert met het caput van het Os metacarpale.
Aan de palmaire zijde bevindt zich een tuberculum voor de aanhechting van ligamenten.
▪ De corpus is aan de palmaire zijde vlak en aan de dorsale zijde meer afgerond.
▪ Het caput heeft een convex gewrichtsvlak.
▪ Aan de zijkanten van het caput bevinden zich 2 impressies voor de aanhechting van de collaterale
ligamenten.
De phalanx media.
• De basis heeft een concaaf gewrichtsvlak.
• Midden op de dorsale zijde bevindt zich een tuberculum voor de insertie van de middelste slip van de
extensorpees en aan de zijkant bevinden zich twee tubercula voor de collaterale ligamenten.
• De corpus en het caput hebben dezelde vorm als die van de phalanx proximalis.
De phalanx distalis.
• De basis en het corpus zijn hetzelfde als bij de phalanx media.
• Deze heeft geen caput.
• Aan de palmaire zijde zit een verbreed vrij uiteinde. Tuberositas Phalangis Distalis.
3
, Ossa Carpi. De botten zijn in de vorm van straffe gewrichten met elkaar
verbonden en vertonen in gewrichtsverband een dorsaal – convexe en een
palmaire – concave welving. Zo ontstaat er een sulcus carpi die radiaal en
ulnair benig begrensd wordt.
Ossa Sesamoidea = De kleine ronde beenstukken die voorkomen aan de
palmaire zijden van de metacarpofalangeale en interfalangeale gewrichten.
Ze liggen ingebed in het gewrichtskapsel.
▪ Er liggen er 2 bij het metacarpofalangeale gewricht van de duim.
▪ Er ligt er q bij het interfalangeale gewricht van de duim en de
metacarpofalangeale gewrichten van de wijsvinger en pink.
Het art. radiocarpalis wordt verdeeld in twee compatimenten.
▪ Het radiale compartiment. Hierin articuleert de radius.
▪ Het ulnaire compartiment. Hierin articuleert het caput ulnae.
▪ Door het tussenvoegen van de discus ulnocarpalis ontstaat er een 2 de ulnaire gewrichtshelft van het
proximale handgewricht ontstaat gelijkwaardig naast een radiale gewrichtshelft. De discus ulnocarpalis
articuleert met de proximale handwortelbeenderen.
Het Os capitatum is het gezamenlijke snijpunt bij een geabduceerde duim en gespreide vingers.
▪ De 5 vingerstralen worden vooral door verbindingen via banden met
elkaar samengehouden en op die manier vormen ze 3 bogen die een
belangrijke functionele betekenis hebben.
- De centrale lengteboog = Langs de derde straal.
- De metacarpale en carpale boog = Verlopen beide
transversaal.
De distale radius maakt een deel uit van het art. Radiocarpalis en van het art. Radioulnaris distalis.
▪ De distale radius vormt een steunpunt voor de discus ulnocarpalis en de krachte dorsale en palmaire
extrinsieke carpale banden.
▪ Het is een van de hoofdpijlers van de carpale krachtoverbrenging binnen de longitudinaal geordende
anatomische kolommen. Raakt vaak beschadigd door letsel.
▪ Voor een harmonische samenwerking van componenten van het art. radiocarpalis
voor een optimale beweeglijkheid van de hand, is de positie van de radius erg
belangrijk.
De facies articularis carpalis staat niet loodrecht op de lengteas van de onderarm. Het
heeft een radio – ulnaire kantelhoek van 20 tot 25 graden. De ulnaire inclinatie.
Een dorsopalmaire kantelhoek van 10 tot 15 graden. Palmaire inclinatie. Bij distale
radiusfracturen en scaphoideumfracturen.
De carpale banden = De banden van de handwortel.
4
