Samenvatting Psychopathologie
Les 1 Psychotische stoornissen
Een psychose kan het dagelijks leven op verschillende manieren ernstig
beperken, afhankelijk van de ernst, duur en de specifieke symptomen die een
persoon ervaart. Manieren waarop een psychose het functioneren in het dagelijks
leven kan beïnvloeden:
Verstoorde waarneming van de realiteit (zoals hallucinaties en wanen)
Cognitieve problemen (concentratie- en geheugenproblemen)
Emotionele instabiliteit (zoals angst en depressie)
Sociale beperkingen (hierbij een verminderd sociaal functioneren en
stigma)
Problemen met werk of studie (door verminderde prestaties)
Zelfverzorging en dagelijkse taken (zelfzorgproblemen en problemen met
financiën)
Fysieke gezondheid (gebrek aan beweging en voeding en slaapproblemen)
Verlies van autonomie
Risico op zelfbeschadiging of suïcidaliteit
Impact op naasten (verstoorde gezinsdynamiek)
Benadering en omgang patiënt die stemmen hoort
De benadering en omgang met een patiënt die stemmen hoort, moet zorgvuldig
gebeuren om veiligheid en welzijn te waarborgen. Enkele omgangsmogelijkheden
zijn:
1. Actief luisteren en empathie tonen
2. Blijk kalm en geruststellend
3. Ondersteun bij het onderscheiden van realiteit
4. Leer zelfhulpstrategieën aan
5. Begrens jezelf en de ander
6. Respecteer het individu
Verschil diagnostiek en classificatie
Diagnostiek is een proces van het vaststellen van een specifieke ziekte of
aandoening bij een patiënt. Het doel van diagnostiek is om de oorzaak van de
klachten of symptomen te achterhalen doormiddel van een grondige evaluatie.
Het richt zich op het begrijpen van het individuele klinische beeld van een patiënt
om zo een specifieke diagnose te stellen.
Classificatie is het proces waarbij symptomen en klachten van een patiënt
worden ingedeeld in een bepaalde categorie binnen een systeem van ziekten of
stoornissen. Het bekendste classificatiesysteem in de ggz is de DSM-5. Bij
classificatie worden de symptomen van de patiënt vergeleken met de criteria van
een gestandaardiseerd systeem. Het gaat hier niet om het vinden van de
onderliggende oorzaken, maar om het benoemen van een categorie van
aandoeningen op basis van een lijst van symptomen.
, Les 2 Psychotische stoornissen
Open Dialogue
Open Dialogue is een benadering voor de behandeling van ernstige psychische
aandoeningen, waarbij communicatie en samenwerking met de patiënt en diens
netwerk centraal staan.
Zeven principes van open dialogue:
1. Onmiddellijke hulp
2. Sociaal netwerk, zo actief mogelijk betrekken bij de zorgverlening.
3. Flexibiliteit en mobiliteit, naar de mensen toe kunnen komen.
4. Verantwoordelijkheid, duidelijkheid wie verantwoordelijk is en
verantwoordelijkheid nemen.
5. Continuïteit van zorg
6. Tolerantie voor onzekerheid, accepteren van risico’s.
7. Dialoog en meerstemmigheid
Behandelingen voor kwetsbaarheid in het psychosecentrum
Signaleringsplan is belangrijk.
- Medicatie
o Antipsychotica; vooral bij bipolaire stoornissen of ernstige depressie
om symptomen zoals hallucinaties of wanen te behandelen.
o Klassieke antipsychotica (haldol, cisosdinol) heeft als bijwerkingen
slaperigheid, haldolloopje
o Atypische antipsychotica (olanzapine, clozapine, aripiprazole,
risperidon) heeft als bijwerking onbedwingbare honger, seksuele
bijwerkingen.
- Lotgenotencontact
- Psychotherapie zoals CGT
- Psycho-educatie
- Leefstijlinterventies
- Structuur en routine bieden
Les 3 Stemmingsstoornissen
Uitlokkende factoren voor een depressie
Genetische aanleg, hormonale veranderingen
Trauma of verlies
Chronische stress
Persoonlijkheidskenmerken, zoals een laag zelfbeeld.
Sociale isolatie
Misbruik van alcohol of drugs
Uitlokkende factoren voor een bipolaire stoornis
Genetische aanleg, hormonale veranderingen
Stressvolle gebeurtenissen
Slaapstoornissen
Veranderingen in routines
Gebruik van alcohol of drugs
Seizoensveranderingen
Les 1 Psychotische stoornissen
Een psychose kan het dagelijks leven op verschillende manieren ernstig
beperken, afhankelijk van de ernst, duur en de specifieke symptomen die een
persoon ervaart. Manieren waarop een psychose het functioneren in het dagelijks
leven kan beïnvloeden:
Verstoorde waarneming van de realiteit (zoals hallucinaties en wanen)
Cognitieve problemen (concentratie- en geheugenproblemen)
Emotionele instabiliteit (zoals angst en depressie)
Sociale beperkingen (hierbij een verminderd sociaal functioneren en
stigma)
Problemen met werk of studie (door verminderde prestaties)
Zelfverzorging en dagelijkse taken (zelfzorgproblemen en problemen met
financiën)
Fysieke gezondheid (gebrek aan beweging en voeding en slaapproblemen)
Verlies van autonomie
Risico op zelfbeschadiging of suïcidaliteit
Impact op naasten (verstoorde gezinsdynamiek)
Benadering en omgang patiënt die stemmen hoort
De benadering en omgang met een patiënt die stemmen hoort, moet zorgvuldig
gebeuren om veiligheid en welzijn te waarborgen. Enkele omgangsmogelijkheden
zijn:
1. Actief luisteren en empathie tonen
2. Blijk kalm en geruststellend
3. Ondersteun bij het onderscheiden van realiteit
4. Leer zelfhulpstrategieën aan
5. Begrens jezelf en de ander
6. Respecteer het individu
Verschil diagnostiek en classificatie
Diagnostiek is een proces van het vaststellen van een specifieke ziekte of
aandoening bij een patiënt. Het doel van diagnostiek is om de oorzaak van de
klachten of symptomen te achterhalen doormiddel van een grondige evaluatie.
Het richt zich op het begrijpen van het individuele klinische beeld van een patiënt
om zo een specifieke diagnose te stellen.
Classificatie is het proces waarbij symptomen en klachten van een patiënt
worden ingedeeld in een bepaalde categorie binnen een systeem van ziekten of
stoornissen. Het bekendste classificatiesysteem in de ggz is de DSM-5. Bij
classificatie worden de symptomen van de patiënt vergeleken met de criteria van
een gestandaardiseerd systeem. Het gaat hier niet om het vinden van de
onderliggende oorzaken, maar om het benoemen van een categorie van
aandoeningen op basis van een lijst van symptomen.
, Les 2 Psychotische stoornissen
Open Dialogue
Open Dialogue is een benadering voor de behandeling van ernstige psychische
aandoeningen, waarbij communicatie en samenwerking met de patiënt en diens
netwerk centraal staan.
Zeven principes van open dialogue:
1. Onmiddellijke hulp
2. Sociaal netwerk, zo actief mogelijk betrekken bij de zorgverlening.
3. Flexibiliteit en mobiliteit, naar de mensen toe kunnen komen.
4. Verantwoordelijkheid, duidelijkheid wie verantwoordelijk is en
verantwoordelijkheid nemen.
5. Continuïteit van zorg
6. Tolerantie voor onzekerheid, accepteren van risico’s.
7. Dialoog en meerstemmigheid
Behandelingen voor kwetsbaarheid in het psychosecentrum
Signaleringsplan is belangrijk.
- Medicatie
o Antipsychotica; vooral bij bipolaire stoornissen of ernstige depressie
om symptomen zoals hallucinaties of wanen te behandelen.
o Klassieke antipsychotica (haldol, cisosdinol) heeft als bijwerkingen
slaperigheid, haldolloopje
o Atypische antipsychotica (olanzapine, clozapine, aripiprazole,
risperidon) heeft als bijwerking onbedwingbare honger, seksuele
bijwerkingen.
- Lotgenotencontact
- Psychotherapie zoals CGT
- Psycho-educatie
- Leefstijlinterventies
- Structuur en routine bieden
Les 3 Stemmingsstoornissen
Uitlokkende factoren voor een depressie
Genetische aanleg, hormonale veranderingen
Trauma of verlies
Chronische stress
Persoonlijkheidskenmerken, zoals een laag zelfbeeld.
Sociale isolatie
Misbruik van alcohol of drugs
Uitlokkende factoren voor een bipolaire stoornis
Genetische aanleg, hormonale veranderingen
Stressvolle gebeurtenissen
Slaapstoornissen
Veranderingen in routines
Gebruik van alcohol of drugs
Seizoensveranderingen
