· Samenvatting LKT Gezondheidszorg en welzijn
· Domein 1: Organisatie · 8 vragen
· 1.1 organisatie en beleid
· 1.2 wet- regelgeving ·
· ·
· Domein 2: Beroeps- en werkhouding · 6 vragen
· D
· 2.2 beroepsgerichte communicatie ·
o
· 2.3 beroepsethiek · m
· · ei
· Domein 3: Doelgroepen · 18 vragen n
· 3.1 ontwikkeling en levensloop van de mens · 1:
· 3.2 specifieke doelgroepen ·
· ·
· Domein 4: Gezondheid en ziekte · 20 vragen
· 4.1 Anatomie en fysiologie ·
· 4.2 Classificatiesystemen ·
· 4.3 Pathologie ·
· 4.4 psychopathologie ·
· 4.5 EHBO ·
· ·
· Domein 5: Leefstijl en gezond gedrag · 18 vragen
· 5.1 Gezondheid en gedrag ·
· 5.2 Leefwereld van jongeren ·
· 5.3 Preventie en gezondheidsbevordering ·
· ·
· Domein 6: Professioneel handelen · 6 vragen
· 6.2 veilig werken ·
· 6.4 huishoudelijke zorg ·
· ·
· Domein 7: Voeding · 16 vragen
· 7.1 voedingsleer ·
· 7.2 voeding voor specifieke doelgroepen ·
· 7.3 voedingspatroon ·
· 7.4 HACCP ·
· ·
· Domein 8: Facilitair dienstverlening · 8 vragen
· 8.2 Textiel- linnenbeheer ·
· 8.3 Voedingsdiensten, catering en restaurant ·
Organisatie
Organisatie en beleid
De student legt belangrijke historische ontwikkelingen van de sector
Gezondheidszorg en Welzijn uit.
1
, Ontstaan van de verzorgingsstaat naar participatie samenleving, decentralisatie,
wijkgericht
· Staat in meerdere of mindere mate verantwoordelijkheid neemt voor het welzijn van
zijn burgers, zoals in kwesties van arbeidsomstandigheden, armenzorg,
gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid en sociale zekerheid. De
verzorgingsstaat veranderd langzaam in een participatiesamenleving, waar alleen
voor zwakkeren verzorgingsvoorzieningen wordt getroffen. Mensen zo veel mogelijk
betrekken in de maatschappij.
· Decentralisatie: de zorg voor ouderen en langdurig zieken en taken rondom werk en
inkomen niet langer wordt geregeld door de landelijke overheid, maar door de
gemeenten.
· Wijkgericht: Een benadering waarbij specifiek aandacht is voor werken in en met de
samenleving. Het gaat om de samenwerking tussen verschillende betrokkenen,
waaronder kwetsbare burgers. Doelen van wijk- en buurtgericht werken zijn:
Vergroten maatschappelijke participatie kwetsbare burgers.
· De student legt uit hoe de sector gezondheidszorg & welzijn kan worden ingedeeld
· Cure, care, indelingen in lijnen, intra-extra- en semimurale zorg, professionele zorg en
informele zorg, preventieve zorg, complementaire en alternatieve zorg, indeling in
specialistische en doelgroep specifieke zorg.
· Cure: Is gericht op onderzoek en behandeling om iemand te genezen.
· Bijvoorbeeld: ziekenhuizen, fysiotherapie, tandarts. Als men geopereerd moet
worden aan zijn organen is dit een vorm van genezing.
· Care: Is gericht op het verzorgen, voorkomen van beperkingen en complicaties van
ziekten en ondersteuning bij de kwaliteit van leven.
Bijvoorbeeld: langdurige verpleging, thuiszorg, verpleeghuizen, gehandicapten zorg.
Voorbeeld: gehandicapten die langdurige zorg nodig hebben of ouderen die
chronisch ziekten hebben.
· Nuldelijnszorg: Zorg bieden voordat mensen gezondheidsproblemen hebben.
Voorbeeld: zorg die wordt aangeboden door consultatiebureau en GGD.
Voorbeeld: Zorg die altijd is zonder dat iemand er om vraagt. Bijvoorbeeld: landelijke
onderzoeken die uitgevoerd worden om te controleren op ziektes bij mensen met
een verhoogd risico. Bijvoorbeeld; borstkanker, onderzoek bij vrouwen van vijftig jaar
en ouder.
· Eerstelijnszorg: Zorg waar u zelf zonder verwijzing naar toe kunt gaan. Dit kan
behandeling zijn door de huisarts, tandarts, fysiotherapie, maatschappelijke werker/
verloskundige.
· Bijvoorbeeld: Wanneer je een afspraak maakt bij de fysiotherapeut heb je geen
verwijzing nodig van iemand. Je kan daar terecht zonder enig verwijzing.
2
, · Tweedelijnszorg: ziekenhuis, verpleeghuis, andere specialisten bij onderzoek. Hier
hebben je een verwijzing nodig van de huisarts. Wanneer je naar het ziekenhuis moet
voor een onderzoek, heb je eerst een verwijzing nodig van de huisarts.
· ·Derdelijnszorg: Sterk gespecialiseerde zorg, bijvoorbeeld in een academische
medische centra’s wordt verleend. Bijvoorbeeld brandwondcentrum, specialistische
ziekenhuizen, wanneer de 2e lijnzorg niet heeft geholpen word je doorverwezen naar
de 3e lijnszorg.
· Vierdelijnszorg: Topzorg, voldoet aan de hoogste eisen en beschikt het modernste
apparatuur. De aantal artsen dat beschikt tot de kwaliteiten is erg klein bij de
vierdelijnszorg. De kosten zijn ook erg hoog bij vierdelijnszorg.
· Intramurale zorg: Zorg die diensten ontvangen gedurende onafgebroken verblijf in
een instelling. Het gaat om zorg in een verpleeghuis of verzorgingsthuis.
Voorbeeld: gehandicapten of cliënten met een langdurig psychisch probleem hebben
een verblijf in een verzorgingsthuis of in een instelling.
· Semimurale zorg: Patiënt kan zelfstandig wonen, maar ontvangt zorg waar nodig is.
Het kan ook om dagbesteding gaan of dagverblijf. Voorbeeld: mevrouw de Berg heeft
dagbesteding nodig, af en toe kan ze gebruik maken van een instelling met andere
mensen om gezelschap te krijgen.
· Extramurale zorg: Zorg aan cliënt die niet in een instelling verblijven. Zorg die de
cliënt krijgen op afspraak bij een zorgaanbieder of zorg die bij de cliënt aan huis
levert. Voorbeeld: thuiszorg die bij mevrouw de Berg komt kijken en eventueel zorg
verleent.
· Professionele zorg: Zorg die door professionals zijn opgeleid. Er wordt gewerkt
volgens protocol en richtlijnen. De zorg wordt tegen betaling verricht. Bijvoorbeeld:
verpleegkundige, thuiszorg, kraamzorg.
· Informele zorg: Zorg door familie, buren en vrienden of mantelzorg. Voorbeeld: Lisa
helpt haar opa en oma met huishoudelijke taken. Lisa krijgt er niet voor betaald en
doet het omdat ze haar opa en oma een plezier wil doen.
· Preventieve zorg: Zorg die gericht is op voorkomen van ziekte en calamiteiten.
Voorbeeld: als ik goed eet en veel beweeg, dan word ik niet ziek
· Primaire preventie: zorgen dat de ziekte zich niet ontwikkeld. Voorbeeld: mensen
worden tijdig gevaccineerd.
· Secundaire preventie: Opsporen van ziekte nog voordat de ziekteverschijnselen
openbaren. Bijvoorbeeld: bevolkingsonderzoek bij borstkanker, baarmoeder
halskanker en darmkanker.
· Tertaire preventie: Voorkomen dat een ziekte erger wordt. Bijvoorbeeld: Het
zwembad wordt maandelijks schoongemaakt, zodat de bacteriën niet meer worden.
3
, · Complementaire en alternatieve geneeswijzen: Complementaire zorg is een
aanvulling op de standaardzorg die je van de arts krijgt. Alternatieve zorg is een
behandeling waarvoor nog geen wetenschap bewijs is geleverd. Bijvoorbeeld: naast
de fysio kun je acupunctuur erbij doen om de zorg te versterken.
· Ziekenhuizen: Als onderzoek en behandeling in de eerste lijn niet voldoende helpt,
kan de huisarts je doorverwijzen naar een medisch specialist. Bijvoorbeeld: De
huisarts kan geen inwendige echo bekijken, hiervoor moet je dus doorverwezen
worden naar het ziekenhuis.
· Algemene ziekenhuis: leveren basiszorg en bepaalde vormen van topklinische zorg.
Voorbeelden: St. Antonius ziekenhuis, ziekenhuis nieuwgein, bovenij ziekenhuis.
· Categorale ziekenhuizen: ziekenhuizen die zorg aan specifieke doelgroepen bieden.
Bijvoorbeeld: Kankerkliniek, oogziekenhuizen, astma kliniek.
· Voorbeeld: Voorbeelden van categorale ziekenhuizen:
· Kankerziekenhuizen: Zoals het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, dat
gespecialiseerd is in de behandeling van kanker.
· Hartcentra: Zoals het OLVG Hartcentrum in Amsterdam, dat zich richt op hart- en
vaatziekten.
Academische ziekenhuizen: Academische ziekenhuizen zijn ziekenhuizen die zijn
verbonden aan een medische universiteit en zich niet alleen bezighouden met
patiëntenzorg, maar ook met medisch onderwijs en wetenschappelijk onderzoek.
Deze ziekenhuizen hebben een belangrijke rol in de ontwikkeling van nieuwe
medische behandelingen, technieken en kennis. Ze bieden naast basiszorg vaak zeer
complexe en gespecialiseerde zorg en hebben faciliteiten voor opleiding van artsen,
medisch specialisten en andere zorgprofessionals.
· Zelfstandig behandelcentrum: Een zelfstandig behandelcentrum is een
samenwerkingsverband tussen 2 of meer medisch specialisten. Er kunnen ook
basisartsen komen. Voorbeeld: staaroperatie of heupoperaties en aciBIdem.
· Privéklinieken: Hoeven geen medisch specialisten te werken. Kunnen ook alleen
basisartsen of andere soorten zorgverleners werken zoals verpleegkundigen of
fysiotherapeuten. Voorbeeld: Bergman clinics in een privékliniek.
· Revalidatie: Gericht op herstel of functiebeperkingen door een ongeval, ziekte of
aangeboren aandoeningen. Wordt door de overheid gerekend tot categorale
ziekenhuizen.
· Verzorgingsthuis: Biedt dagopvang, nachtopvang en diensten aan ouderen in de
omgeving. Bijvoorbeeld: Maaltijdvoorzieningen, opname als de mantelzorg
overbelast wordt. Ook verzorgt de verzorgingsthuis culturele activiteiten.
4
· Domein 1: Organisatie · 8 vragen
· 1.1 organisatie en beleid
· 1.2 wet- regelgeving ·
· ·
· Domein 2: Beroeps- en werkhouding · 6 vragen
· D
· 2.2 beroepsgerichte communicatie ·
o
· 2.3 beroepsethiek · m
· · ei
· Domein 3: Doelgroepen · 18 vragen n
· 3.1 ontwikkeling en levensloop van de mens · 1:
· 3.2 specifieke doelgroepen ·
· ·
· Domein 4: Gezondheid en ziekte · 20 vragen
· 4.1 Anatomie en fysiologie ·
· 4.2 Classificatiesystemen ·
· 4.3 Pathologie ·
· 4.4 psychopathologie ·
· 4.5 EHBO ·
· ·
· Domein 5: Leefstijl en gezond gedrag · 18 vragen
· 5.1 Gezondheid en gedrag ·
· 5.2 Leefwereld van jongeren ·
· 5.3 Preventie en gezondheidsbevordering ·
· ·
· Domein 6: Professioneel handelen · 6 vragen
· 6.2 veilig werken ·
· 6.4 huishoudelijke zorg ·
· ·
· Domein 7: Voeding · 16 vragen
· 7.1 voedingsleer ·
· 7.2 voeding voor specifieke doelgroepen ·
· 7.3 voedingspatroon ·
· 7.4 HACCP ·
· ·
· Domein 8: Facilitair dienstverlening · 8 vragen
· 8.2 Textiel- linnenbeheer ·
· 8.3 Voedingsdiensten, catering en restaurant ·
Organisatie
Organisatie en beleid
De student legt belangrijke historische ontwikkelingen van de sector
Gezondheidszorg en Welzijn uit.
1
, Ontstaan van de verzorgingsstaat naar participatie samenleving, decentralisatie,
wijkgericht
· Staat in meerdere of mindere mate verantwoordelijkheid neemt voor het welzijn van
zijn burgers, zoals in kwesties van arbeidsomstandigheden, armenzorg,
gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid en sociale zekerheid. De
verzorgingsstaat veranderd langzaam in een participatiesamenleving, waar alleen
voor zwakkeren verzorgingsvoorzieningen wordt getroffen. Mensen zo veel mogelijk
betrekken in de maatschappij.
· Decentralisatie: de zorg voor ouderen en langdurig zieken en taken rondom werk en
inkomen niet langer wordt geregeld door de landelijke overheid, maar door de
gemeenten.
· Wijkgericht: Een benadering waarbij specifiek aandacht is voor werken in en met de
samenleving. Het gaat om de samenwerking tussen verschillende betrokkenen,
waaronder kwetsbare burgers. Doelen van wijk- en buurtgericht werken zijn:
Vergroten maatschappelijke participatie kwetsbare burgers.
· De student legt uit hoe de sector gezondheidszorg & welzijn kan worden ingedeeld
· Cure, care, indelingen in lijnen, intra-extra- en semimurale zorg, professionele zorg en
informele zorg, preventieve zorg, complementaire en alternatieve zorg, indeling in
specialistische en doelgroep specifieke zorg.
· Cure: Is gericht op onderzoek en behandeling om iemand te genezen.
· Bijvoorbeeld: ziekenhuizen, fysiotherapie, tandarts. Als men geopereerd moet
worden aan zijn organen is dit een vorm van genezing.
· Care: Is gericht op het verzorgen, voorkomen van beperkingen en complicaties van
ziekten en ondersteuning bij de kwaliteit van leven.
Bijvoorbeeld: langdurige verpleging, thuiszorg, verpleeghuizen, gehandicapten zorg.
Voorbeeld: gehandicapten die langdurige zorg nodig hebben of ouderen die
chronisch ziekten hebben.
· Nuldelijnszorg: Zorg bieden voordat mensen gezondheidsproblemen hebben.
Voorbeeld: zorg die wordt aangeboden door consultatiebureau en GGD.
Voorbeeld: Zorg die altijd is zonder dat iemand er om vraagt. Bijvoorbeeld: landelijke
onderzoeken die uitgevoerd worden om te controleren op ziektes bij mensen met
een verhoogd risico. Bijvoorbeeld; borstkanker, onderzoek bij vrouwen van vijftig jaar
en ouder.
· Eerstelijnszorg: Zorg waar u zelf zonder verwijzing naar toe kunt gaan. Dit kan
behandeling zijn door de huisarts, tandarts, fysiotherapie, maatschappelijke werker/
verloskundige.
· Bijvoorbeeld: Wanneer je een afspraak maakt bij de fysiotherapeut heb je geen
verwijzing nodig van iemand. Je kan daar terecht zonder enig verwijzing.
2
, · Tweedelijnszorg: ziekenhuis, verpleeghuis, andere specialisten bij onderzoek. Hier
hebben je een verwijzing nodig van de huisarts. Wanneer je naar het ziekenhuis moet
voor een onderzoek, heb je eerst een verwijzing nodig van de huisarts.
· ·Derdelijnszorg: Sterk gespecialiseerde zorg, bijvoorbeeld in een academische
medische centra’s wordt verleend. Bijvoorbeeld brandwondcentrum, specialistische
ziekenhuizen, wanneer de 2e lijnzorg niet heeft geholpen word je doorverwezen naar
de 3e lijnszorg.
· Vierdelijnszorg: Topzorg, voldoet aan de hoogste eisen en beschikt het modernste
apparatuur. De aantal artsen dat beschikt tot de kwaliteiten is erg klein bij de
vierdelijnszorg. De kosten zijn ook erg hoog bij vierdelijnszorg.
· Intramurale zorg: Zorg die diensten ontvangen gedurende onafgebroken verblijf in
een instelling. Het gaat om zorg in een verpleeghuis of verzorgingsthuis.
Voorbeeld: gehandicapten of cliënten met een langdurig psychisch probleem hebben
een verblijf in een verzorgingsthuis of in een instelling.
· Semimurale zorg: Patiënt kan zelfstandig wonen, maar ontvangt zorg waar nodig is.
Het kan ook om dagbesteding gaan of dagverblijf. Voorbeeld: mevrouw de Berg heeft
dagbesteding nodig, af en toe kan ze gebruik maken van een instelling met andere
mensen om gezelschap te krijgen.
· Extramurale zorg: Zorg aan cliënt die niet in een instelling verblijven. Zorg die de
cliënt krijgen op afspraak bij een zorgaanbieder of zorg die bij de cliënt aan huis
levert. Voorbeeld: thuiszorg die bij mevrouw de Berg komt kijken en eventueel zorg
verleent.
· Professionele zorg: Zorg die door professionals zijn opgeleid. Er wordt gewerkt
volgens protocol en richtlijnen. De zorg wordt tegen betaling verricht. Bijvoorbeeld:
verpleegkundige, thuiszorg, kraamzorg.
· Informele zorg: Zorg door familie, buren en vrienden of mantelzorg. Voorbeeld: Lisa
helpt haar opa en oma met huishoudelijke taken. Lisa krijgt er niet voor betaald en
doet het omdat ze haar opa en oma een plezier wil doen.
· Preventieve zorg: Zorg die gericht is op voorkomen van ziekte en calamiteiten.
Voorbeeld: als ik goed eet en veel beweeg, dan word ik niet ziek
· Primaire preventie: zorgen dat de ziekte zich niet ontwikkeld. Voorbeeld: mensen
worden tijdig gevaccineerd.
· Secundaire preventie: Opsporen van ziekte nog voordat de ziekteverschijnselen
openbaren. Bijvoorbeeld: bevolkingsonderzoek bij borstkanker, baarmoeder
halskanker en darmkanker.
· Tertaire preventie: Voorkomen dat een ziekte erger wordt. Bijvoorbeeld: Het
zwembad wordt maandelijks schoongemaakt, zodat de bacteriën niet meer worden.
3
, · Complementaire en alternatieve geneeswijzen: Complementaire zorg is een
aanvulling op de standaardzorg die je van de arts krijgt. Alternatieve zorg is een
behandeling waarvoor nog geen wetenschap bewijs is geleverd. Bijvoorbeeld: naast
de fysio kun je acupunctuur erbij doen om de zorg te versterken.
· Ziekenhuizen: Als onderzoek en behandeling in de eerste lijn niet voldoende helpt,
kan de huisarts je doorverwijzen naar een medisch specialist. Bijvoorbeeld: De
huisarts kan geen inwendige echo bekijken, hiervoor moet je dus doorverwezen
worden naar het ziekenhuis.
· Algemene ziekenhuis: leveren basiszorg en bepaalde vormen van topklinische zorg.
Voorbeelden: St. Antonius ziekenhuis, ziekenhuis nieuwgein, bovenij ziekenhuis.
· Categorale ziekenhuizen: ziekenhuizen die zorg aan specifieke doelgroepen bieden.
Bijvoorbeeld: Kankerkliniek, oogziekenhuizen, astma kliniek.
· Voorbeeld: Voorbeelden van categorale ziekenhuizen:
· Kankerziekenhuizen: Zoals het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, dat
gespecialiseerd is in de behandeling van kanker.
· Hartcentra: Zoals het OLVG Hartcentrum in Amsterdam, dat zich richt op hart- en
vaatziekten.
Academische ziekenhuizen: Academische ziekenhuizen zijn ziekenhuizen die zijn
verbonden aan een medische universiteit en zich niet alleen bezighouden met
patiëntenzorg, maar ook met medisch onderwijs en wetenschappelijk onderzoek.
Deze ziekenhuizen hebben een belangrijke rol in de ontwikkeling van nieuwe
medische behandelingen, technieken en kennis. Ze bieden naast basiszorg vaak zeer
complexe en gespecialiseerde zorg en hebben faciliteiten voor opleiding van artsen,
medisch specialisten en andere zorgprofessionals.
· Zelfstandig behandelcentrum: Een zelfstandig behandelcentrum is een
samenwerkingsverband tussen 2 of meer medisch specialisten. Er kunnen ook
basisartsen komen. Voorbeeld: staaroperatie of heupoperaties en aciBIdem.
· Privéklinieken: Hoeven geen medisch specialisten te werken. Kunnen ook alleen
basisartsen of andere soorten zorgverleners werken zoals verpleegkundigen of
fysiotherapeuten. Voorbeeld: Bergman clinics in een privékliniek.
· Revalidatie: Gericht op herstel of functiebeperkingen door een ongeval, ziekte of
aangeboren aandoeningen. Wordt door de overheid gerekend tot categorale
ziekenhuizen.
· Verzorgingsthuis: Biedt dagopvang, nachtopvang en diensten aan ouderen in de
omgeving. Bijvoorbeeld: Maaltijdvoorzieningen, opname als de mantelzorg
overbelast wordt. Ook verzorgt de verzorgingsthuis culturele activiteiten.
4
