FUNDAMENTAL RIGHTS IN
EUROPE
Samenvatting d.m.v. stappenplannen om casussen op het tentamen op te
kunnen lossen
Legenda
• Uitspraak EHRM / HvJEU
,WEEK 1: WAT ZIJN DE GRONDRECHTEN IN EUROPA?
Doorwerking / Direct effect / Invoke
EU-recht EVRM
Let op: check eerst of het hier wel gaat om een Let op: check eerst of het in de casus wel om
lidstaat / EU-instelling die handelt binnen de een Verdragsluitende Staat gaat én of het niet
reikwijdte van het EU-recht alvorens men zich gaat om een EU-instelling. Europa is namelijk
kan beroepen op het EU-Handvest (art. 51 EU- geen Verdragsstaat.
Handvest en Akenberg Fransson).
Het EVRM is internationaal recht. Om dit te
EU-recht heeft direct effect (Van Gend en Loos). kunnen inroepen voor een nationale rechtbank
Het EU-recht is namelijk als het ware een is het wel relevant of een Verdragspartij een
nieuwe rechtsorde en supranationaal. monistisch of dualistisch systeem heeft.
Het EU-recht is voor alle Staten bindend. Staten Monistisch -> Nationale en internationale recht
hebben immers een deel van hun soevereiniteit maken deel uit van één rechtsorde systeem.
hebben afgedragen. M.b.t. EU-recht zijn alle Individuen kunnen een rechtstreeks beroep
Staten als het ware monistisch. Het EU-recht doen op het EVRM.
werkt rechtstreeks door.
Dualistisch -> Nationale en internationale zijn
Het is daardoor voor individuen mogelijk om twee aparte rechtsorders. Individuen kunnen
zich rechtstreeks op dit EU-recht te beroepen zich niet rechtstreeks beroepen op het EVRM.
zonder dat daar een omzetting voor nodig is in Het internationale recht moet eerst omgezet
het nationaal recht. worden in het nationale recht alvorens een
individu zich hierop kan beroepen.
Het gaat hier om het EU-Handvest. Omdat het
EU-handvest dezelfde waarde als de Verdragen
heeft (art. 6 VEU) heeft ook het EU-Handvest
direct effect en kan een individu zich daar
rechtstreeks op beroepen bij een nationale
rechtbank.
Indien een individu zich wil beroepen op een
EU-Richtlijn gelden wel een aantal
voorwaarden voor direct effect:
• Duidelijk
• Onvoorwaardelijk (kan altijd toegepast
worden).
= Duidelijk voor de rechtbank hoe hij over
de zaak dient te beslissen.
Appeal
EU-recht EVRM
Voordat het EU-Handvest direct effect en dus Verdragsluitende staten moeten de rechten in
door een individu ingeroepen kan worden bij het EVRM respecteren, beschermen en
een nationale rechtbank dient het EU-Handvest vervullen m.b.t. tot iedereen die binnen hun
wel eerst van toepassing te zijn (art. 51 lid 1 EU- jurisdictie valt op grond van art. 1 EVRM
Handvest).
, Om te beoordelen of een Verdragsluitende
- Handelingen van EU-instellingen Staat jurisdictie heeft over een persoon,
beoordelen aan de hand van (Al Skeini).
- Lidstaten indien zij EU-recht
implementeren, handelen binnen Let op! Kijk hier toch ook altijd even naar of een
de reikwijdte van het EU-recht, het Staat dualistisch is of niet.
EU-recht ten uitvoer brengen (zie
de zaak Akerberg Franson). Het is namelijk afhankelijk van het probleem
welke leerstuk je moet uitwerken.
Let op: dus als een lidstaat handelt op basis van
hun nationale recht (vaak strafrecht of
familierecht) dan kun je je niet beroepen op het
EU-Handvest omdat de lidstaat niet heeft
gehandeld binnen de reikwijdte van het EU-
Handvest.
Bronnen van EU-recht / Sources of EU law
Primary law Secondary law
De Verdragen Rechtshandelingen van de instellingen van de
Unie (art. 288 VWEU)
• Verdrag betreffende de Europese
Unie (VEU): algemene bepalingen • Verordeningen (omschrijft specifiek
die de Unie definiëren wat een lidstaat moet doen.
• Verdrag betreffende de werking • Richtlijnen (staten besluiten zelf
van de Europese Unie (VWEU): hoe ze de richtlijn in hun nationale
specifieke bepalingen met recht opnemen).
betrekking tot de instellingen en
het beleid van de EU • Beslissingen / besluiten
• Het Handvest van de grondrechten
van de EU, is van dezelfde waarde
als een verdrag (artikel 6 lid 1 TEU).
De Unie dient deze grondrechten te
respecteren, te beschermen en te
vervullen.
, Negatieve en positieve obligation / verplichtingen van Staten
Verplichtingen van de staat
Negative obligation: to not act To respect:
Verplichting om als staat juist Staten moeten de mensenrechten respecteren en mogen hier
niet te handelen geen inbreuk op maken.
Bijvoorbeeld dat burgers niet gefolterd mogen worden.
Positive obligation: to act To protect:
Staten moeten er zorg voor dragen dat de mensenrechten van
Verplichting om als staat juist burgers worden beschermd.
wel te handelen
Bijvoorbeeld: het verlenen van rechtsbijstand als iemand dat
niet kan betalen.
To fulfill:
Passende maatregelen nemen om mensenrechten volledig te
verwezenlijken.
Bijvoorbeeld om moorden effectief en onafhankelijk te
onderzoeken (Al Skeini)
Verschil verordening en Richtlijnen / Regulations and Directives
Regulation (Verordening) Directive (Richtlijnen)
De verordening heeft een algemene strekking. De richtlijn is wat het te bereiken resultaat
Het is verbindend in al zijn onderdelen en is betreft bindend voor elke lidstaat tot wie zij
rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat. gericht is, maar laat de keuze van de vorm en de
methoden aan de nationale autoriteiten over.
Een regeling moet letterlijk in nationaal recht Staten hebben over het algemeen wel
worden omgezet, geen discretionaire discretionaire bevoegdheid
bevoegdheid.
Gevolg toetreding van de EU tot de Raad van Europa
• Art. 6 lid 2 VEU: maakt het mogelijk dat de EU toetreedt tot de Raad van Europa.
• De EU en zijn organen/instanties zijn nu niet gebonden aan de bepalingen uit het
EVRM. De EU is namelijk niet toegetreden tot de Raad van Europa en dus geen partij
bij het EVRM.
• Als de EU wel zou toetreden tot de Raad van Europa, dan wordt de EU partij bij het
EVRM. De EU en zijn instellingen/organen zijn dan gebonden aan het EVRM.
EUROPE
Samenvatting d.m.v. stappenplannen om casussen op het tentamen op te
kunnen lossen
Legenda
• Uitspraak EHRM / HvJEU
,WEEK 1: WAT ZIJN DE GRONDRECHTEN IN EUROPA?
Doorwerking / Direct effect / Invoke
EU-recht EVRM
Let op: check eerst of het hier wel gaat om een Let op: check eerst of het in de casus wel om
lidstaat / EU-instelling die handelt binnen de een Verdragsluitende Staat gaat én of het niet
reikwijdte van het EU-recht alvorens men zich gaat om een EU-instelling. Europa is namelijk
kan beroepen op het EU-Handvest (art. 51 EU- geen Verdragsstaat.
Handvest en Akenberg Fransson).
Het EVRM is internationaal recht. Om dit te
EU-recht heeft direct effect (Van Gend en Loos). kunnen inroepen voor een nationale rechtbank
Het EU-recht is namelijk als het ware een is het wel relevant of een Verdragspartij een
nieuwe rechtsorde en supranationaal. monistisch of dualistisch systeem heeft.
Het EU-recht is voor alle Staten bindend. Staten Monistisch -> Nationale en internationale recht
hebben immers een deel van hun soevereiniteit maken deel uit van één rechtsorde systeem.
hebben afgedragen. M.b.t. EU-recht zijn alle Individuen kunnen een rechtstreeks beroep
Staten als het ware monistisch. Het EU-recht doen op het EVRM.
werkt rechtstreeks door.
Dualistisch -> Nationale en internationale zijn
Het is daardoor voor individuen mogelijk om twee aparte rechtsorders. Individuen kunnen
zich rechtstreeks op dit EU-recht te beroepen zich niet rechtstreeks beroepen op het EVRM.
zonder dat daar een omzetting voor nodig is in Het internationale recht moet eerst omgezet
het nationaal recht. worden in het nationale recht alvorens een
individu zich hierop kan beroepen.
Het gaat hier om het EU-Handvest. Omdat het
EU-handvest dezelfde waarde als de Verdragen
heeft (art. 6 VEU) heeft ook het EU-Handvest
direct effect en kan een individu zich daar
rechtstreeks op beroepen bij een nationale
rechtbank.
Indien een individu zich wil beroepen op een
EU-Richtlijn gelden wel een aantal
voorwaarden voor direct effect:
• Duidelijk
• Onvoorwaardelijk (kan altijd toegepast
worden).
= Duidelijk voor de rechtbank hoe hij over
de zaak dient te beslissen.
Appeal
EU-recht EVRM
Voordat het EU-Handvest direct effect en dus Verdragsluitende staten moeten de rechten in
door een individu ingeroepen kan worden bij het EVRM respecteren, beschermen en
een nationale rechtbank dient het EU-Handvest vervullen m.b.t. tot iedereen die binnen hun
wel eerst van toepassing te zijn (art. 51 lid 1 EU- jurisdictie valt op grond van art. 1 EVRM
Handvest).
, Om te beoordelen of een Verdragsluitende
- Handelingen van EU-instellingen Staat jurisdictie heeft over een persoon,
beoordelen aan de hand van (Al Skeini).
- Lidstaten indien zij EU-recht
implementeren, handelen binnen Let op! Kijk hier toch ook altijd even naar of een
de reikwijdte van het EU-recht, het Staat dualistisch is of niet.
EU-recht ten uitvoer brengen (zie
de zaak Akerberg Franson). Het is namelijk afhankelijk van het probleem
welke leerstuk je moet uitwerken.
Let op: dus als een lidstaat handelt op basis van
hun nationale recht (vaak strafrecht of
familierecht) dan kun je je niet beroepen op het
EU-Handvest omdat de lidstaat niet heeft
gehandeld binnen de reikwijdte van het EU-
Handvest.
Bronnen van EU-recht / Sources of EU law
Primary law Secondary law
De Verdragen Rechtshandelingen van de instellingen van de
Unie (art. 288 VWEU)
• Verdrag betreffende de Europese
Unie (VEU): algemene bepalingen • Verordeningen (omschrijft specifiek
die de Unie definiëren wat een lidstaat moet doen.
• Verdrag betreffende de werking • Richtlijnen (staten besluiten zelf
van de Europese Unie (VWEU): hoe ze de richtlijn in hun nationale
specifieke bepalingen met recht opnemen).
betrekking tot de instellingen en
het beleid van de EU • Beslissingen / besluiten
• Het Handvest van de grondrechten
van de EU, is van dezelfde waarde
als een verdrag (artikel 6 lid 1 TEU).
De Unie dient deze grondrechten te
respecteren, te beschermen en te
vervullen.
, Negatieve en positieve obligation / verplichtingen van Staten
Verplichtingen van de staat
Negative obligation: to not act To respect:
Verplichting om als staat juist Staten moeten de mensenrechten respecteren en mogen hier
niet te handelen geen inbreuk op maken.
Bijvoorbeeld dat burgers niet gefolterd mogen worden.
Positive obligation: to act To protect:
Staten moeten er zorg voor dragen dat de mensenrechten van
Verplichting om als staat juist burgers worden beschermd.
wel te handelen
Bijvoorbeeld: het verlenen van rechtsbijstand als iemand dat
niet kan betalen.
To fulfill:
Passende maatregelen nemen om mensenrechten volledig te
verwezenlijken.
Bijvoorbeeld om moorden effectief en onafhankelijk te
onderzoeken (Al Skeini)
Verschil verordening en Richtlijnen / Regulations and Directives
Regulation (Verordening) Directive (Richtlijnen)
De verordening heeft een algemene strekking. De richtlijn is wat het te bereiken resultaat
Het is verbindend in al zijn onderdelen en is betreft bindend voor elke lidstaat tot wie zij
rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat. gericht is, maar laat de keuze van de vorm en de
methoden aan de nationale autoriteiten over.
Een regeling moet letterlijk in nationaal recht Staten hebben over het algemeen wel
worden omgezet, geen discretionaire discretionaire bevoegdheid
bevoegdheid.
Gevolg toetreding van de EU tot de Raad van Europa
• Art. 6 lid 2 VEU: maakt het mogelijk dat de EU toetreedt tot de Raad van Europa.
• De EU en zijn organen/instanties zijn nu niet gebonden aan de bepalingen uit het
EVRM. De EU is namelijk niet toegetreden tot de Raad van Europa en dus geen partij
bij het EVRM.
• Als de EU wel zou toetreden tot de Raad van Europa, dan wordt de EU partij bij het
EVRM. De EU en zijn instellingen/organen zijn dan gebonden aan het EVRM.
