Samenvatting stofwisseling II
Geneeskunde Universiteit Utrecht
Bachelor Jaar 2
2023-2024
1
,Inhoudsopgave
Hoorcolleges……………………………………………………………………………………………………………….p. 3-563
Interactief colleges……………………………………………………………………………………………………….p. 564-648
Werkgroepen……………………………………………………………………………………………………………….p. 649-694
2
,Hoorcolleges
HC1 endocriene basisbegrippen
Wat is een hormoon?
Een endocriene klier produceert stofjes wat aan het bloed wordt afgegeven. Dit migreert door het lichaam
heen en ergens in het lichaam zitten receptoren voor deze stofjes. Deze herkennen deze stofjes en kunnen
dit binden. Door de binding verandert er wat zoals er wordt DNA afgeschreven of er worden eiwitten
geactiveerd. Vaak zijn er fosforyleringen en afschrijving van genen.
Het effect van hormonen kan op verschillende manieren:
• Paracrien is lokaal
• Endocrien is op grote afstand.
Vormen van cel-cel communicatie door middel van signaal transductie:
A. Endocrien: via hormonen die worden uitgescheiden door endocriene klieren en in de circulatie
terecht komen. De hormonen binden aan de receptoren op de cellen die deze receptoren
hebben. dit is een lange afstandssignalering
B. Paracrien: dit is op korte afstand tussen cellen onderling. Cellen produceren een signaal
molecuul en dit bindt aan een receptor aan een naastliggende cel
C. Synaptisch: kunnen over een lange afstand signaleren maar het stukje van de signaal afstand is
eigenlijk maar heel kort. Een elektrisch signaal kan doorgegeven worden aan het einde van het
axon. Het elektrisch signaal zorgt ervoor dat neurotransmitters in de synapsspleet komen. De
neurotransmitters hebben effect op de target cel.
D. Contact afhankelijke communicatie: dit is de kortste afstand. Hierbij zit het signaal molecuul
gebonden aan het celmembraan en dit maakt contact met de buurcel door het signaal molecuul
bindt aan de receptor op de doelcel.
E. Autocriene signalering: de cel die het signaal molecuul afgeeft gebruikt zelf het signaal molecuul.
Dus is zelf de target cel.
3
, Neurotransmitter
Wordt lokaal afgegeven in een synaps en de neurotransmitters binden aan de receptoren op het neuron.
Voorbeelden hiervan zijn adrenaline, dopamine en serotonine. Soms kunnen deze stofjes ook als hormoon
werken.
Endocrien systeem en neurotransmitters
Endocrien systeem: alleen bij voldoende sensitiviteit actie
Neurotransmitter: op specifiek adres actie
4
Geneeskunde Universiteit Utrecht
Bachelor Jaar 2
2023-2024
1
,Inhoudsopgave
Hoorcolleges……………………………………………………………………………………………………………….p. 3-563
Interactief colleges……………………………………………………………………………………………………….p. 564-648
Werkgroepen……………………………………………………………………………………………………………….p. 649-694
2
,Hoorcolleges
HC1 endocriene basisbegrippen
Wat is een hormoon?
Een endocriene klier produceert stofjes wat aan het bloed wordt afgegeven. Dit migreert door het lichaam
heen en ergens in het lichaam zitten receptoren voor deze stofjes. Deze herkennen deze stofjes en kunnen
dit binden. Door de binding verandert er wat zoals er wordt DNA afgeschreven of er worden eiwitten
geactiveerd. Vaak zijn er fosforyleringen en afschrijving van genen.
Het effect van hormonen kan op verschillende manieren:
• Paracrien is lokaal
• Endocrien is op grote afstand.
Vormen van cel-cel communicatie door middel van signaal transductie:
A. Endocrien: via hormonen die worden uitgescheiden door endocriene klieren en in de circulatie
terecht komen. De hormonen binden aan de receptoren op de cellen die deze receptoren
hebben. dit is een lange afstandssignalering
B. Paracrien: dit is op korte afstand tussen cellen onderling. Cellen produceren een signaal
molecuul en dit bindt aan een receptor aan een naastliggende cel
C. Synaptisch: kunnen over een lange afstand signaleren maar het stukje van de signaal afstand is
eigenlijk maar heel kort. Een elektrisch signaal kan doorgegeven worden aan het einde van het
axon. Het elektrisch signaal zorgt ervoor dat neurotransmitters in de synapsspleet komen. De
neurotransmitters hebben effect op de target cel.
D. Contact afhankelijke communicatie: dit is de kortste afstand. Hierbij zit het signaal molecuul
gebonden aan het celmembraan en dit maakt contact met de buurcel door het signaal molecuul
bindt aan de receptor op de doelcel.
E. Autocriene signalering: de cel die het signaal molecuul afgeeft gebruikt zelf het signaal molecuul.
Dus is zelf de target cel.
3
, Neurotransmitter
Wordt lokaal afgegeven in een synaps en de neurotransmitters binden aan de receptoren op het neuron.
Voorbeelden hiervan zijn adrenaline, dopamine en serotonine. Soms kunnen deze stofjes ook als hormoon
werken.
Endocrien systeem en neurotransmitters
Endocrien systeem: alleen bij voldoende sensitiviteit actie
Neurotransmitter: op specifiek adres actie
4
