Week 1 Inleiding, geschiedenis en karakterisering
Het notarisambt
Art. 2 Wna
- Lid 1: bevoegdheid authentieke akte te verlijden in opdracht van de wet of een partij
- Lid 2: titel notaris
Karakterisering
- Notaris is een ambtenaar, benoemd bij koninklijk besluit, maar staat los van de
overheidshiërarchie
- Notaris treedt soms op als bestuursorgaan en kun je in bezwaar en beroep bij de bestuursrechter
(komt niet zo vaak voor)
- Awb is grotendeels niet van toepassing
- Handelen in opdracht van partijen: ondernemer
- Authenticiteit verlenen aan akten
- Advisering en overige werkzaamheden
- Onmisbare schakel in het rechtsverkeer: waarborg rechtszekerheid, voorkoming geschillen
- Vertrouwen in notaris: zorgplicht
De organisatie van het ambt
Wetgever: bepaalt reikwijdte van bevoegdheden notaris + voorwaarden toegang tot het ambt
KNB: houdt de orde + bepaalt beroep- en gedragsregels + geschillencommissie
BFT: administratief (preventief) toezicht
Kamer voor het notariaat & Hof Amsterdam: tuchtrecht
OM en Belastingdienst: toezichthoudende rol
Belangrijkste taken notaris
● Rechtszekerheid in het civiele verkeer → zorgplicht omtrent hetgeen nodig is voor het
intreden van de rechtsgevolgen → checken levering, beschikkingsbevoegdheid, geldige titel
en overdraagbaarheid goed.
● Rechtszekerheid in het bewijsrecht → aan authentieke aktes komt dwingende bewijskracht
toe.
● Rechtsbescherming → belehrungsplicht
● Hoeder van maatschappelijke belangen → verplicht tot zorgen voor goede afhandeling
overdrachtsbelasting, maar ook controle op voorkeursrechten.
Waarden van het notarisambt
● Deskundigheid
● Loyaliteit en integriteit
● Onafhankelijkheid, onpartijdigheid → er kan wel compenserende partijdigheid zijn
● Zorgvuldigheid
,Hof Amsterdam (uitleg huwelijkse voorwaarden)
● Belehrungsplicht (rechtsbescherming)
Hof Amsterdam (Veelpasseerder)
● Geheimhoudingsplicht
● Financiële betrouwbaarheid
● Keuze van notaris bepaald door partijen
● Ministerieplicht
Nevenbetrekkingen
Drie beperkingen:
1. Onverenigbaarheden art. 9 Wna:
a. Rechterlijke macht
b. Deurwaarder
c. Bewaarder van openbare registers
d. Advocaat
KvT Assen (kandidaat-notaris met twee banen)
Let op! Art. 14 lid 4 sub b Wna: notaris mag de onverenigbare ambten en betrekkingen niet verenigen,
maar kan dat wel! Handelen in strijd met art. 9 Wna zorgt voor overtreding de tuchtnorm van art. 93 Wna.
2. Onverenigbaar ogv andere wetten:
a. Burgemeester
b. Gemeentesecretaris
c. Gemeenteontvanger
d. Vice-president van de Raad van State
e. Staatsraad
→ Lid gemeenteraad/provinciale staten/eerste kamer mag wel!
Let op! Je moet wel minstens 24 uur per week notaris zijn!
3. Art. 11 Wna:
Zie ook art. 17 lid 2 Wna
- Onafhankelijkheid
- Onpartijdigheid
- Eer en aanzien van het ambt
→ beoordeling door de Kamer voor het Notariaat
Bevoegdheidsbeperkingen
Art. 19 Wna: mag geen akten verlijden waarbij hij zelf of zijn echtgenoot partij is
- Verboden familiegroep → akte mist authenticiteit (lid 3)
Stieffamilie valt er niet onder, maar art. 17 Wna zal de notaris toch moeten weerhouden.
- Verboden rechtspersoon → wel authenticiteit, maar tuchtrechtelijk vervolgbaar
Leden van de verboden familiegroep houden alleen of tezamen de meerderheid van de
aandelen.
Of de notaris of zijn echtgenoot vervult de functie van bestuurder of commissaris
Uitzondering art. 19 lid 2 Wna
Art. 19 lid 4 Wna → geldt ook voor waarnemer t.o.v. de vervangen notaris en diens echtgenoot.
, In theorie mag wel akte verlijden voor levensgezel, waarmee hij niet getrouwd is + ook mag
verlijden rechtspersoon met holding-constructie → maar toch mag niet want onpartijdigheid en
onafhankelijkheid.
Verbod op begunstiging
Art. 20 Wna → geen akte verlijden die een begunstiging inhoudt van personen behorend tot de
verboden familiegroep of verboden rechtspersoon.
Wat is een begunstiging? Daaronder vallen testamentaire beschikkingen en schenkingen.
Hieronder valt niet de beloning voor de executeur ogv art. 4:144 lid 2 Bw. Hieronder valt ook niet
de benoeming van een persoon behorend tot de verboden familiegroep tot testamentair voogd,
boedelnotaris, afwikkelingsbewindvoerder, bewindvoerder en ook niet bestuurder of
commissaris.
Handelingen met financieel risico
Art. 23 Wna → verbod op handelingen met financieel risico.
- Kansspelen, handel en beleggingen
- Leningen aangaan, verstekken of borgstellen.
Het is de notaris bovendien in het algemeen verboden om handelingen te verrichten waarvan hij
redelijkerwijs moet verwachten dat die ertoe kúnnen leiden dat hij te eniger tijd niet meer aan zijn
financiële verplichtingen zal kunnen voldoen.
Art. 23 lid 1 sub c Wna: “behoudens voor zover dit redelijkerwijs nodig is voor de uitoefening van
het ambt of voor persoonlijke doeleinden” → ontsnappingsmogelijkheid
Art. 23 lid 3 Bw: deze rechtshandelingen zijn niet aantastbaar, dus wel rechtsgeldig. Notaris heeft alleen
probleem bij de tuchtrechter.
Let op! Geldt ook voor privésituaties. Art. 23 lid 2 Bw geeft wel steeds een kleine opening →
de
vraag is of het ‘redelijkerwijs nodig is voor de uitoefning van het ambt of voor persoonlijke
doeleinden’.
Let op! Geldt ook voor partner: “rechtstreeks of middellijk” in lid 1.
(ook een stukje in week 5)
Het notarisambt
Art. 2 Wna
- Lid 1: bevoegdheid authentieke akte te verlijden in opdracht van de wet of een partij
- Lid 2: titel notaris
Karakterisering
- Notaris is een ambtenaar, benoemd bij koninklijk besluit, maar staat los van de
overheidshiërarchie
- Notaris treedt soms op als bestuursorgaan en kun je in bezwaar en beroep bij de bestuursrechter
(komt niet zo vaak voor)
- Awb is grotendeels niet van toepassing
- Handelen in opdracht van partijen: ondernemer
- Authenticiteit verlenen aan akten
- Advisering en overige werkzaamheden
- Onmisbare schakel in het rechtsverkeer: waarborg rechtszekerheid, voorkoming geschillen
- Vertrouwen in notaris: zorgplicht
De organisatie van het ambt
Wetgever: bepaalt reikwijdte van bevoegdheden notaris + voorwaarden toegang tot het ambt
KNB: houdt de orde + bepaalt beroep- en gedragsregels + geschillencommissie
BFT: administratief (preventief) toezicht
Kamer voor het notariaat & Hof Amsterdam: tuchtrecht
OM en Belastingdienst: toezichthoudende rol
Belangrijkste taken notaris
● Rechtszekerheid in het civiele verkeer → zorgplicht omtrent hetgeen nodig is voor het
intreden van de rechtsgevolgen → checken levering, beschikkingsbevoegdheid, geldige titel
en overdraagbaarheid goed.
● Rechtszekerheid in het bewijsrecht → aan authentieke aktes komt dwingende bewijskracht
toe.
● Rechtsbescherming → belehrungsplicht
● Hoeder van maatschappelijke belangen → verplicht tot zorgen voor goede afhandeling
overdrachtsbelasting, maar ook controle op voorkeursrechten.
Waarden van het notarisambt
● Deskundigheid
● Loyaliteit en integriteit
● Onafhankelijkheid, onpartijdigheid → er kan wel compenserende partijdigheid zijn
● Zorgvuldigheid
,Hof Amsterdam (uitleg huwelijkse voorwaarden)
● Belehrungsplicht (rechtsbescherming)
Hof Amsterdam (Veelpasseerder)
● Geheimhoudingsplicht
● Financiële betrouwbaarheid
● Keuze van notaris bepaald door partijen
● Ministerieplicht
Nevenbetrekkingen
Drie beperkingen:
1. Onverenigbaarheden art. 9 Wna:
a. Rechterlijke macht
b. Deurwaarder
c. Bewaarder van openbare registers
d. Advocaat
KvT Assen (kandidaat-notaris met twee banen)
Let op! Art. 14 lid 4 sub b Wna: notaris mag de onverenigbare ambten en betrekkingen niet verenigen,
maar kan dat wel! Handelen in strijd met art. 9 Wna zorgt voor overtreding de tuchtnorm van art. 93 Wna.
2. Onverenigbaar ogv andere wetten:
a. Burgemeester
b. Gemeentesecretaris
c. Gemeenteontvanger
d. Vice-president van de Raad van State
e. Staatsraad
→ Lid gemeenteraad/provinciale staten/eerste kamer mag wel!
Let op! Je moet wel minstens 24 uur per week notaris zijn!
3. Art. 11 Wna:
Zie ook art. 17 lid 2 Wna
- Onafhankelijkheid
- Onpartijdigheid
- Eer en aanzien van het ambt
→ beoordeling door de Kamer voor het Notariaat
Bevoegdheidsbeperkingen
Art. 19 Wna: mag geen akten verlijden waarbij hij zelf of zijn echtgenoot partij is
- Verboden familiegroep → akte mist authenticiteit (lid 3)
Stieffamilie valt er niet onder, maar art. 17 Wna zal de notaris toch moeten weerhouden.
- Verboden rechtspersoon → wel authenticiteit, maar tuchtrechtelijk vervolgbaar
Leden van de verboden familiegroep houden alleen of tezamen de meerderheid van de
aandelen.
Of de notaris of zijn echtgenoot vervult de functie van bestuurder of commissaris
Uitzondering art. 19 lid 2 Wna
Art. 19 lid 4 Wna → geldt ook voor waarnemer t.o.v. de vervangen notaris en diens echtgenoot.
, In theorie mag wel akte verlijden voor levensgezel, waarmee hij niet getrouwd is + ook mag
verlijden rechtspersoon met holding-constructie → maar toch mag niet want onpartijdigheid en
onafhankelijkheid.
Verbod op begunstiging
Art. 20 Wna → geen akte verlijden die een begunstiging inhoudt van personen behorend tot de
verboden familiegroep of verboden rechtspersoon.
Wat is een begunstiging? Daaronder vallen testamentaire beschikkingen en schenkingen.
Hieronder valt niet de beloning voor de executeur ogv art. 4:144 lid 2 Bw. Hieronder valt ook niet
de benoeming van een persoon behorend tot de verboden familiegroep tot testamentair voogd,
boedelnotaris, afwikkelingsbewindvoerder, bewindvoerder en ook niet bestuurder of
commissaris.
Handelingen met financieel risico
Art. 23 Wna → verbod op handelingen met financieel risico.
- Kansspelen, handel en beleggingen
- Leningen aangaan, verstekken of borgstellen.
Het is de notaris bovendien in het algemeen verboden om handelingen te verrichten waarvan hij
redelijkerwijs moet verwachten dat die ertoe kúnnen leiden dat hij te eniger tijd niet meer aan zijn
financiële verplichtingen zal kunnen voldoen.
Art. 23 lid 1 sub c Wna: “behoudens voor zover dit redelijkerwijs nodig is voor de uitoefening van
het ambt of voor persoonlijke doeleinden” → ontsnappingsmogelijkheid
Art. 23 lid 3 Bw: deze rechtshandelingen zijn niet aantastbaar, dus wel rechtsgeldig. Notaris heeft alleen
probleem bij de tuchtrechter.
Let op! Geldt ook voor privésituaties. Art. 23 lid 2 Bw geeft wel steeds een kleine opening →
de
vraag is of het ‘redelijkerwijs nodig is voor de uitoefning van het ambt of voor persoonlijke
doeleinden’.
Let op! Geldt ook voor partner: “rechtstreeks of middellijk” in lid 1.
(ook een stukje in week 5)
