Goederenrecht samenvatting

Goederenrecht Samenvatting
Inhoudsopgave
Basis.............................................................................................................................................................. 2

Overdracht – schema............................................................................................................................................4

Overzicht van de weken........................................................................................................................................5

Week 1: Eigendom......................................................................................................................................... 6

Eigendom van roerende zaken..............................................................................................................................7

Natrekking, vermenging, zaaksvorming.............................................................................................................10

Eigendom van onroerende zaken........................................................................................................................15

Eigendomsvoorbehoud (inleiding)......................................................................................................................17

Gemeenschap......................................................................................................................................................17

Mandeligheid......................................................................................................................................................21

Week 2: Burenrecht, verkrijging en verlies van goederen.............................................................................22

Burenrecht...........................................................................................................................................................22

Verkrijging en verlies van goederen....................................................................................................................26

Verjaring..............................................................................................................................................................28

Overdracht..........................................................................................................................................................31

Week 3: Overdraagbaarheid en levering....................................................................................................... 37

Onoverdraagbaarheid.........................................................................................................................................37

Levering verdiept.................................................................................................................................................41

Levering via tussenpersonen...............................................................................................................................42

Levering bij voorbaat..........................................................................................................................................45

Levering onder eigendomsvoorbehoud..............................................................................................................47

Derdenbescherming............................................................................................................................................49

Week 4: Schuldeisers................................................................................................................................... 52

Verhaal en voorrang...........................................................................................................................................53

Zekerheden voor de schuldeiser..........................................................................................................................61

Recht van hypotheek (3:260-3:275 BW).............................................................................................................64

Huurbeding.........................................................................................................................................................68

Week 5: Pandrecht....................................................................................................................................... 73

1

, Pandrecht op roerende zaken, niet-registergoederen........................................................................................73

Stil (bezitloos) pandrecht....................................................................................................................................76

Pandrecht op vorderingen..................................................................................................................................83

Week 6: Retentierecht en recht van reclame................................................................................................92

Recap week 4 en 5..............................................................................................................................................92

Retentierecht.......................................................................................................................................................93

Recht van reclame.............................................................................................................................................100

Samenvatting zekerheden in het handelsverkeer.............................................................................................104




Basis


2

,Art 3:1 BW: Goederen zijn alle zaken en vermogensrechten

 Goederen:
o Registergoederen (3:10 BW): moeten worden ingeschreven in een register, om iets met dat
registergoed te kunnen doen. Voorbeeld is bijvoorbeeld een onroerende zaak, maar kan ook
een roerende zaak zijn zoals te boek staande schepen of vliegtuigen. Registergoederen
kunnen dus ook roerende zaken zijn.
o Verder kunnen registergoederen ook vermogensrechten zijn: als je een beperkt recht op een
onroerende zaak vestigt
o Niet-registergoederen
 Zaken: art 3:2 BW
 Vermogensrechten: 3:6 BW

Goederenrecht gaat over absolute rechten. Rechten die je tegenover iedereen kunt inroepen.
Vermogensrechten zijn meer persoonsgebonden.

Een van de belangrijkste leerstukken binnen het goederenrecht is overdracht. Voor overdracht bestaan een
aantal vereisten.

 Overdraagbaar (3:83 BW) – aantal uitzonderingen
o Aard van het recht
 Afhankelijke rechten kun je niet overdragen. Dus als het te veel verbonden is aan
een ander recht
o Wet
 Bijvoorbeeld het recht op bewoning (3:226), dus als de wet zegt dat een recht niet
overdraagbaar is.

Vereisten voor overdracht, art 3:84 BW:

 Geldige titel
o Komt voort uit overeenkomst
o Of komt voort uit verbintenis op grond van de wet
 Geldige levering
o Roerend goed: bezitsverschaffing (ik geef het aan jou)  art 3:90 BW. Dit kan op twee
manieren:
 Feitelijke overdracht  art 3:114
 Andere mogelijkheden  art 3:115
 Beschikkingsbevoegdheid van degene die levert  eigenaar of rechthebbende is met uitstek
gerechtigd dit te doen.



Wanneer er niet voldaan wordt aan alle vereisten, is er in beginsel geen overdracht. Maar soms kan er een
beroep worden gedaan op derdenwerking. Maar derdenwerking is niet mogelijk als er sprake is van artikel 3:86
BW (revindicatie). De uitzondering van artikel 3:86 lukt dan weer niet als er sprake is van lid 3 sub a of b.

Artikel 3:86 lid 3 sub a vereisten:

 Verkrijger moet natuurlijk persoon zijn
 Vervreemder die van het verhandelen aan het publiek van soortgelijke zaken anders dan als
veilinghouder zijn bedrijf maakt
 In een daartoe bestemde bedrijfsruimte


3

,  Gebouwde onroerende zaak of gedeelte

Als je in 3:86 bij diefstal komt, moet je ook wijzen op artikel 3:87 BW. Wil je worden beschermd door 3:86,
moet je kunnen laten zien dat je er nog naar kan verwijzen.




Overdracht – schema

Stap 1: Is het overdraagbaar?

 Art 3:83 BW



Stap 2: Eisen overdracht (3:84 BW)

1. Titel
o Titel uit een overeenkomst, bijvoorbeeld koop
o Titel van een verbintenis die voortvloeit uit de wet (bijvoorbeeld ongerechtvaardigde
verrijking)
 Wanneer er sprake is van een ongeldige titel, mis je dus een vereiste voor overdracht. Er bestaan een
paar redenen voor een ongeldige titel:
o Geen titel
o Nietige titel (zoals 3:84 lid 3)
o Nietige rechtshandeling, bijvoorbeeld als je onbevoegd bent op grond van de wet. Jij mag die
niet overdragen op grond van de wet, is nietige titel
o Vernietigbare rechtshandeling: dwaling, bedrog, etc.
2. Geldige levering
o Roerende goederen: bezitsverschaffing (3:90 lid 1)
 Feitelijke overdracht (3:114)
 Niet-feitelijke overdracht, omdat er iets tussen zit (3:115)
 Levering cp (sub a)
 Brevi manu (sub b)
 Longa manu (sub c)
o Onroerende goederen: art 3:89 BW
 Notariële akte en inschrijving in de registers
o Vorderingsrecht: art 3:94 BW
 Openbaar: andere partij weet het ook daadwerkelijk  akte en mededeling aan de
debiteur
 Stil: alleen notariële akte, mededeling niet nodig (bv bij banken)
3. Beschikkingsbevoegdheid
 De vraag of iemand ergens over mag beschikken, dus of iemand mag vervreemden, bezwaren, oid.
Eigenaar, bezitter of bevoegd houder (toestemming eigenaar) mag het.
o Bij beschikkingsonbevoegdheid zijn er twee artikelen die een derde wellicht kunnen
beschermen:
 Roerende zaken, niet-registergoederen: art 3:86 BW
 Is de verkrijger te goeder trouw?
o Art 3:118 BW
 Is de vervreemder beschikkingsonbevoegd?



4