Samenvatting Overeenkomstenrecht - schakelzone/premaster OU

Samenvatting Overeenkomstenrecht
Leereenheid 1

Een rechtshandeling is een handeling die gekenmerkt wordt door het ermee beoogde
rechtsgevolg. Rechtshandelingen zijn onder te verdelen tussen eenzijdige en meerzijdige
rechtshandelingen.

Eenzijdige rechtshandelingen:
● Ongerichte eenzijdige rechtshandelingen, zoals een testament;
● Gerichte eenzijdige rechtshandelingen, zoals een aanbod of opzegging;

Meerzijdige rechtshandelingen:
● Overeenkomsten;
● Andere meerzijdige rechtshandelingen, zoals besluiten van een vergadering of
vereniging;

Benoemde overeenkomsten zijn overeenkomsten die uitdrukkelijk in de wet worden
geregeld, omdat zij vaak voorkomen of ter bescherming van een van beide partijen. De
belangrijkste benoemde overeenkomst is de koopovereenkomst. Een onbenoemde
overeenkomst is een overeenkomst die niet uitdrukkelijk in de wet wordt geregeld.
Gemengde overeenkomsten vertonen typische kenmerken van 2 of meer benoemde
overeenkomsten, zoals de pension-overeenkomst (huur, koop en opdracht).

Grondbeginselen van contractenrecht:
1. Contractsvrijheid;
2. Vormvrijheid;
3. Verbindende kracht, ofwel ‘pacta sunt servanda’;

, Leereenheid 2

Rechtsgeldigheid rechtshandeling
Aanbod en aanvaarding zijn voorbeelden van eenzijdige gerichte rechtshandelingen. De
verklaring moet de wil van de declarant duidelijk maken. Verklaringen zijn vormvrij en
kunnen in een of meer gedragingen besloten liggen, bijvoorbeeld een handgebaar of
hoofdknik (Art. 3:37 lid 1 BW). De verklaring moet, om haar werking te hebben, die persoon
hebben bereikt. Het niet-bereiken van de verklaring komt voor risico van de geadresseerde,
indien (Art. 3:37 lid 3 BW):
● Dit het gevolg is van zijn eigen handelen;
● De handeling van personen voor wie hij aansprakelijk is;
● Andere omstandigheden die zijn persoon betreffen en rechtvaardigen dat hij het
nadeel draagt;

Wilsvertrouwensleer → Uit Art. 3:33 BW volgt dat het ontbreken van de wil in beginsel
nietigheid van de rechtshandeling met zich meebrengt. De zekerheid in het rechtsverkeer
vereist echter dat men in goed vertrouwen op elkaars verklaringen mag afgaan. De
bescherming van de wederpartij is in Art. 3:35 BW uitgewerkt dat er een rechtshandeling tot
stand komt in de betekenis die de geadresseerde daaraan toekende en redelijkerwijs
daaraan mocht toekennen. De wederpartij moet te goeder trouw zijn (Art. 3:11 BW). De
bescherming van de geadresseerde leidt ertoe dat de declarant toch is gebonden aan de
niet-gewilde verklaring. De bescherming werkt echter niet van rechtswege, de
geadresseerde moet er een beroep op doen.

Discrepantie tussen wil en verklaring kan ontstaan door oneigenlijke dwaling en een
geestelijke stoornis. (Oneigenlijke dwaling onderscheiden van dwaling Art. 6:288 BW.
Oneigenlijke dwaling ziet op de verkeerde veronderstelling van de betekenis van de
verklaring en dwaling ziet op de verkeerde veronderstelling van de eigenschappen van het
object waarover de verklaring is afgelegd!)

Oneigenlijke dwaling:
● Verspreking of verschrijving;
● De inhoud van de verklaring wordt onjuist overgebracht door communicatiemiddel of
bode;
● Misverstand;
● Afdwaling (De verklaring richt zich tot de verkeerde persoon);

Geestelijke stoornis: dronkenschap, narcose, hypnose, verstrooidheid en hevige
opwinding.

Totstandkoming overeenkomst
Een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling (Art. 6:213 lid 1 BW) en komt tot
stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan (Art. 6:217 lid 1 BW).

Aanbod intrekken
Niet ieder voorstel kan worden aangemerkt als een aanbod in juridische zin. Advertenties
waarin een individueel bepaalde zaak voor een bepaalde prijs te koop wordt aangeboden is
een uitnodiging tot het doen van een aanbod (Hofland/Hennis).