DE STRUCTUUR VAN ONS ONDERWIJS
MACRONIVEAU
OVERHEID
- Hoogste niveau
- Leerplicht, diploma’s…
- Zorgt voor financiering en erkenning van scholen
- Bepaalt minimumdoelen en controleert kwaliteit onderwijs
o In België kunnen enkel scholen die erkend zijn, rekenen op een financiering. Die
erkenning krijg je door te voldoen aan de minimumeisen die de overheid oplegt. Door die
eisen zorgen ze voor kwaliteitsvol onderwijs. Scholen mogen zelf kiezen hoe ze deze
doelen aanpakken. Om dit te controleren organiseert de overheid inspecties (om de 6j).
Scholen die niet erkend worden zijn privéscholen (geen financiering en vragen
inschrijvingsgeld).
Bestaat uit Federale regering en Vlaamse regering
Federale regering
- Beslissingen die over heel België gelden
- Pensioenen
- Leerplicht bepalen (5-18j)
- Voorwaarden voor uitreiken diploma’s bepalen
Vlaamse regering
- Beslissingen over onderwijs in Vlaanderen: Departement Onderwijs en Vorming
- Minimum doelen van onderwijs bepalen
- Kwaliteitsbewaking onderwijs via inspectie
- Financiering en erkenning scholen
Grote verschillen in onderwijs
- Vroeger tot 1970 België 1 parlement en 1 regering
- Sinds 1988: Vlaamse regering, Waalse regering, regering van Duitstalige gemeenschap
en Onderwijsbevoegdheid van gemeenschappen
MESONIVEAU
Dit niveau staat boven de scholen en begeleiden hen.
NETTEN
- In Vlaanderen kunnen scholen ingericht worden door overheid of privé personen/privé
organisaties (≠ privé scholen want deze worden wel erkend en gefinancieerd). ‘Officieel’ en ‘vrij’
onderwijs.
- Onderwijs ingericht in 3 netten afhankelijk van wie het organiseert
o (1) gemeenschappelijk onderwijs (GO) à officieel onderwijs
In opdracht van overheid en gefinancieerd door overheid
Moeten verschillende godsdiensten aanbieden
o (2) officieel gesubsidieerd onderwijs (OGO) à officieel onderwijs
Georganiseerd in opdracht overheid, steden, gemeenten, provincies.
Gefinancieerd door overheid
Moeten verschillende godsdiensten aanbieden
o (3) vrij gesubsidieerd onderwijs (VGO) à vrij onderwijs
, Privépersoon of privé-organisatie organiseert een school, maar gefinancieerd door
overheid en moeten aan eindtermen voldoen, MAAR niet door overheid ingericht
Confessionele scholen: Vb: katholieke scholen of scholen van andere godsdienst
Niet-confessionele scholen: vb Freinet, Steiner…
KOEPELS
- Onder elk net meerdere koepels
- = organisaties die proberen scholen te helpen bij organisatie onderwijs
- Taak om belangen van scholen te verdedigen bij overheid
Gemeenschapsonderwijs (GO): 1 koepel
Het gemeenschapsonderwijs of GO!
Officieel gesubsidieerd onderwijs (OGO): 2 koepels
Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten of OVSG
Provinciaal Onderwijs Vlaanderen of POV
Vrij gesubsidieerd onderwijs: 1 koepel en 1 vereniging van 4 andere organisaties
1 katholieke koepel
Vereniging Overleg Kleine Onderwijsverstrekkers (OKO)
o Federatie van Onafhankelijke pluralistische Emancipatorische Methodescholen (FOPEM)
o Federatie Steinerscholen
o Raad van Inrichtende Machten van het Protestants-Christelijk Onderwijs (IPCO)
o Vlaams Onderwijs Overlegplatform (VOOP)
MICRONIVEAU
Niveau van de individuele scholen (gestuurd door directie)
SCHOOLBESTUUR
- Organisatie boven de scholen
- Besturen 1 of meerdere scholen
- Praktisch en pedagogische ondersteuning aan directies van scholen
SCHOOL
- Doelgericht onderwijs inrichten
- Evalueren van vooruitgang leerlingen
- Beantwoorden van zorgnoden leerlingen
- Eigen pedagogische aanpak bepalen
, HET PEDAGOGISCH-DIDACTISCH MODEL VAN DE CORTE
HET
REFERENTIEKADER
A) MENS- EN MAATSCHAPPIJBEELD
Bepaalt hoe we naar onderwijs kijken. Dat beeld bevat wat de maatschappij voor ons betekent en wat
de mogelijkheden en beperkingen zijn van de mensen. Dit beeld van de mens en de maatschappij
bepaalt wat er van onderwijs verwacht wordt en wat de functie van het onderwijs is. De verwachtingen
van het onderwijs kunnen verschillend zijn, waardoor de taak van het onderwijs ook uitéénlopend kan
zijn.
Onderwijs kan gezien worden als een manier om tegemoet te komen aan de noden in de maatschappij.
Dit is Maatschappij-volgend: het onderwijs vormt de toekomstige burgers op basis van wat er
verwacht wordt en nodig is in de maatschappij
Onderwijs kan ook gezien worden als hefboom om maatschappij anders vorm te geven: Maatschappij-
vormend: het onderwijs vormt mensen zodat zij kunnen bijdragen aan een ‘betere’ samenleving.
Onderwijs moet volgens sommigen vooral gericht zijn op persoonlijkheidsontwikkeling. Succesvol
onderwijs is dan onderwijs waarin mensen zichzelf kunnen leren kennen, hun eigen talenten en
werkpunten leren ontdekken.
Anderen verwachten dat onderwijs jongeren
klaarstoomt voor arbeidsmarkt. Maar
onderwijs is geen doel op zich, maar beweegt
zich op een continuüm met 2 functies die ter
discussie staan. Ze zijn complementair aan
elkaar en hebben extreme visies.
Maatschappelijke functie: maatschappijgericht onderwijs (productgericht)
Persoonsgerichte functie: persoonsgericht onderwijs (procesgericht)
MACRONIVEAU
OVERHEID
- Hoogste niveau
- Leerplicht, diploma’s…
- Zorgt voor financiering en erkenning van scholen
- Bepaalt minimumdoelen en controleert kwaliteit onderwijs
o In België kunnen enkel scholen die erkend zijn, rekenen op een financiering. Die
erkenning krijg je door te voldoen aan de minimumeisen die de overheid oplegt. Door die
eisen zorgen ze voor kwaliteitsvol onderwijs. Scholen mogen zelf kiezen hoe ze deze
doelen aanpakken. Om dit te controleren organiseert de overheid inspecties (om de 6j).
Scholen die niet erkend worden zijn privéscholen (geen financiering en vragen
inschrijvingsgeld).
Bestaat uit Federale regering en Vlaamse regering
Federale regering
- Beslissingen die over heel België gelden
- Pensioenen
- Leerplicht bepalen (5-18j)
- Voorwaarden voor uitreiken diploma’s bepalen
Vlaamse regering
- Beslissingen over onderwijs in Vlaanderen: Departement Onderwijs en Vorming
- Minimum doelen van onderwijs bepalen
- Kwaliteitsbewaking onderwijs via inspectie
- Financiering en erkenning scholen
Grote verschillen in onderwijs
- Vroeger tot 1970 België 1 parlement en 1 regering
- Sinds 1988: Vlaamse regering, Waalse regering, regering van Duitstalige gemeenschap
en Onderwijsbevoegdheid van gemeenschappen
MESONIVEAU
Dit niveau staat boven de scholen en begeleiden hen.
NETTEN
- In Vlaanderen kunnen scholen ingericht worden door overheid of privé personen/privé
organisaties (≠ privé scholen want deze worden wel erkend en gefinancieerd). ‘Officieel’ en ‘vrij’
onderwijs.
- Onderwijs ingericht in 3 netten afhankelijk van wie het organiseert
o (1) gemeenschappelijk onderwijs (GO) à officieel onderwijs
In opdracht van overheid en gefinancieerd door overheid
Moeten verschillende godsdiensten aanbieden
o (2) officieel gesubsidieerd onderwijs (OGO) à officieel onderwijs
Georganiseerd in opdracht overheid, steden, gemeenten, provincies.
Gefinancieerd door overheid
Moeten verschillende godsdiensten aanbieden
o (3) vrij gesubsidieerd onderwijs (VGO) à vrij onderwijs
, Privépersoon of privé-organisatie organiseert een school, maar gefinancieerd door
overheid en moeten aan eindtermen voldoen, MAAR niet door overheid ingericht
Confessionele scholen: Vb: katholieke scholen of scholen van andere godsdienst
Niet-confessionele scholen: vb Freinet, Steiner…
KOEPELS
- Onder elk net meerdere koepels
- = organisaties die proberen scholen te helpen bij organisatie onderwijs
- Taak om belangen van scholen te verdedigen bij overheid
Gemeenschapsonderwijs (GO): 1 koepel
Het gemeenschapsonderwijs of GO!
Officieel gesubsidieerd onderwijs (OGO): 2 koepels
Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten of OVSG
Provinciaal Onderwijs Vlaanderen of POV
Vrij gesubsidieerd onderwijs: 1 koepel en 1 vereniging van 4 andere organisaties
1 katholieke koepel
Vereniging Overleg Kleine Onderwijsverstrekkers (OKO)
o Federatie van Onafhankelijke pluralistische Emancipatorische Methodescholen (FOPEM)
o Federatie Steinerscholen
o Raad van Inrichtende Machten van het Protestants-Christelijk Onderwijs (IPCO)
o Vlaams Onderwijs Overlegplatform (VOOP)
MICRONIVEAU
Niveau van de individuele scholen (gestuurd door directie)
SCHOOLBESTUUR
- Organisatie boven de scholen
- Besturen 1 of meerdere scholen
- Praktisch en pedagogische ondersteuning aan directies van scholen
SCHOOL
- Doelgericht onderwijs inrichten
- Evalueren van vooruitgang leerlingen
- Beantwoorden van zorgnoden leerlingen
- Eigen pedagogische aanpak bepalen
, HET PEDAGOGISCH-DIDACTISCH MODEL VAN DE CORTE
HET
REFERENTIEKADER
A) MENS- EN MAATSCHAPPIJBEELD
Bepaalt hoe we naar onderwijs kijken. Dat beeld bevat wat de maatschappij voor ons betekent en wat
de mogelijkheden en beperkingen zijn van de mensen. Dit beeld van de mens en de maatschappij
bepaalt wat er van onderwijs verwacht wordt en wat de functie van het onderwijs is. De verwachtingen
van het onderwijs kunnen verschillend zijn, waardoor de taak van het onderwijs ook uitéénlopend kan
zijn.
Onderwijs kan gezien worden als een manier om tegemoet te komen aan de noden in de maatschappij.
Dit is Maatschappij-volgend: het onderwijs vormt de toekomstige burgers op basis van wat er
verwacht wordt en nodig is in de maatschappij
Onderwijs kan ook gezien worden als hefboom om maatschappij anders vorm te geven: Maatschappij-
vormend: het onderwijs vormt mensen zodat zij kunnen bijdragen aan een ‘betere’ samenleving.
Onderwijs moet volgens sommigen vooral gericht zijn op persoonlijkheidsontwikkeling. Succesvol
onderwijs is dan onderwijs waarin mensen zichzelf kunnen leren kennen, hun eigen talenten en
werkpunten leren ontdekken.
Anderen verwachten dat onderwijs jongeren
klaarstoomt voor arbeidsmarkt. Maar
onderwijs is geen doel op zich, maar beweegt
zich op een continuüm met 2 functies die ter
discussie staan. Ze zijn complementair aan
elkaar en hebben extreme visies.
Maatschappelijke functie: maatschappijgericht onderwijs (productgericht)
Persoonsgerichte functie: persoonsgericht onderwijs (procesgericht)
