,Inhoud
Sondevoeding.........................................................................................................................................2
Zelfmanagement diabetes....................................................................................................................14
Decubitus..............................................................................................................................................20
Mondzorg.............................................................................................................................................23
Katheteriseren......................................................................................................................................25
Injecteren.............................................................................................................................................34
Infusie...................................................................................................................................................40
Sondevoeding
Neusmaagsonde
,Neus-maagsonde: een dun, buigzaam slangetje gekoppeld aan een spuit of voedingspomp. Een
zorgvrager krijgt dit wanneer hij te weinig voedingstoffen binnenkrijgt omdat hij bijvoorbeeld niet kan
of mag eten door ziekte, behandeling of een operatie.
Een neus-maagsonde wordt via de neus en slokdarm in de maag geplaatst. De sonde is tijdelijk en
gebruik je wanneer iemand minder dan 6 weken sondevoeding krijgt. Langer dan 6 weken? Dan
gebruik je een sonde die via de buikwand in de maag wordt geplaatst.
Voeding toedienen via een sonde kan in het ziekenhuis, verpleeghuis of thuis. Tijdens het inbrengen
kan de zorgvrager hoesten, proesten of kokhalzen. Een rustige omgeving creëren is daarom fijn. Een
verzorgende of verpleegkundige brengt hem in. Soms kan een zorgvrager het ook zelf doen.
Een neus-maagsonde kan ook gebruikt worden om de maag te hevelen. Bijvoorbeeld om deze leeg te
maken, voor het spoelen van de maag of het opzuigen van de maaginhoud.
Soorten sondes:
-neus-maagsonde
-neus-duodenumsonde en neus-jejunumsonde; deze lopen via de neus naar het eerste gedeelte van
de dunnen darm (duodenum) of diep in de dunne darm (jejunum). Deze worden gebruikt als er geen
goede maaglediging is, maar de darmfunctie wel goed is. Het toedienen van voeding gaat via een
pomp.
-gastrostomie sonde; deze gaat via een kunstmatig aangelegde opening in de buikwand direct naar
de maag. Bijvoorbeeld de PEG-sonde.
-gastronomie sonde met jejunumextentie; deze sonde gaat via een kunstmatig aangelegde opening
in de buikwand via de maag naar het jejunum. Bijvoorbeeld PEG-J sonde.
-jejunostomie sonde; deze sonde gaat via een kunstmatig aangelegde opening in de buikwand
rechtstreeks naar het jejunum.
De neus-maagsonde blijft over het algemeen 6 weken zitten. Bij langer dan 6 weken wordt er een
kunstmatige opening door de buikwand aangelegd.
, Je brengt de sonde via het linker- of rechterneusgat het
lichaam binnen. Gebruik het meest toegankelijke neusgat.
Epiglottis: strottenklepje; het strottenklepje sluit de luchtpijn
af als iemand slikt. Laat de zorgvrager daarom slokjes water
drinken als je de sonde de slokdarm inbrengt. Zo voorkom je
dat de sonde in de luchtpijp komt.
Via de neusbodem breng je de sonde in de keel.
Trachea luchtpijp; de luchtpijp ligt voor de slokdarm. Dit is het
bovenste deel van de luchtweg en wordt door het
strottenhoofd gescheiden van de keelholte.
Oesofagus: slokdarm; de sonde gaat via de keel naar de slokdarm.
De sonde moet goed in de maag liggen. Om te controleren of dat het geval is, meet je de pH-waarde
van het maagsap. De maag is namelijk een zuurdere omgeving dan de longen, waar de sonde per
ongeluk ook terecht kan komen. Is de pH-waarde hoger dan 5.5? Dan is de kans groot dat de sonde
niet in de maag ligt.
Contra-indicaties:
In deze gevallen mag je geen neus-maagsonde plaatsen.
Ook mag je geen sonde plaatsen bij mensen met stollingsstoornissen, ook hierbij is de kans op een
bloeding groot.
Een neus-maagsonde kan over het algemeen maximaal 6 weken blijven zitten. Maar de sonde kan wel
verplaatsen. Het gevolg is dat de voeding in de keel, luchtpijn of longen terecht komt. Dit kan zorgen
voor verslikking of benauwdheid. Het is dus belangrijk om alert te zijn op aanwijzingen dat de sonde
niet meer goed zit.
Bij zorgvragers met verminderd bewustzijn en verminderde prikkel respons moet je extra alert zijn.
Aanwijzingen die erop kunnen wijzen dat de sonde niet meer goed in de maag ligt:
-het markeringspunt op de sonde is verplaatst ten opzichte van de neus
-de zorgvrager heeft pijnklachten ter hoogte van de thorax
-je ziet blauwverkleuring van de huid
-de zorgvrager is benauwd
-de zorgvrager zweet en is angstig
-er is sprake van pijn en of ernstig ongemak
De sonde kan ook verplaatsen:
-als de zorvrager hoest, niest of braakt
-na heftige bewegingen van de zorgvrager
Sondevoeding.........................................................................................................................................2
Zelfmanagement diabetes....................................................................................................................14
Decubitus..............................................................................................................................................20
Mondzorg.............................................................................................................................................23
Katheteriseren......................................................................................................................................25
Injecteren.............................................................................................................................................34
Infusie...................................................................................................................................................40
Sondevoeding
Neusmaagsonde
,Neus-maagsonde: een dun, buigzaam slangetje gekoppeld aan een spuit of voedingspomp. Een
zorgvrager krijgt dit wanneer hij te weinig voedingstoffen binnenkrijgt omdat hij bijvoorbeeld niet kan
of mag eten door ziekte, behandeling of een operatie.
Een neus-maagsonde wordt via de neus en slokdarm in de maag geplaatst. De sonde is tijdelijk en
gebruik je wanneer iemand minder dan 6 weken sondevoeding krijgt. Langer dan 6 weken? Dan
gebruik je een sonde die via de buikwand in de maag wordt geplaatst.
Voeding toedienen via een sonde kan in het ziekenhuis, verpleeghuis of thuis. Tijdens het inbrengen
kan de zorgvrager hoesten, proesten of kokhalzen. Een rustige omgeving creëren is daarom fijn. Een
verzorgende of verpleegkundige brengt hem in. Soms kan een zorgvrager het ook zelf doen.
Een neus-maagsonde kan ook gebruikt worden om de maag te hevelen. Bijvoorbeeld om deze leeg te
maken, voor het spoelen van de maag of het opzuigen van de maaginhoud.
Soorten sondes:
-neus-maagsonde
-neus-duodenumsonde en neus-jejunumsonde; deze lopen via de neus naar het eerste gedeelte van
de dunnen darm (duodenum) of diep in de dunne darm (jejunum). Deze worden gebruikt als er geen
goede maaglediging is, maar de darmfunctie wel goed is. Het toedienen van voeding gaat via een
pomp.
-gastrostomie sonde; deze gaat via een kunstmatig aangelegde opening in de buikwand direct naar
de maag. Bijvoorbeeld de PEG-sonde.
-gastronomie sonde met jejunumextentie; deze sonde gaat via een kunstmatig aangelegde opening
in de buikwand via de maag naar het jejunum. Bijvoorbeeld PEG-J sonde.
-jejunostomie sonde; deze sonde gaat via een kunstmatig aangelegde opening in de buikwand
rechtstreeks naar het jejunum.
De neus-maagsonde blijft over het algemeen 6 weken zitten. Bij langer dan 6 weken wordt er een
kunstmatige opening door de buikwand aangelegd.
, Je brengt de sonde via het linker- of rechterneusgat het
lichaam binnen. Gebruik het meest toegankelijke neusgat.
Epiglottis: strottenklepje; het strottenklepje sluit de luchtpijn
af als iemand slikt. Laat de zorgvrager daarom slokjes water
drinken als je de sonde de slokdarm inbrengt. Zo voorkom je
dat de sonde in de luchtpijp komt.
Via de neusbodem breng je de sonde in de keel.
Trachea luchtpijp; de luchtpijp ligt voor de slokdarm. Dit is het
bovenste deel van de luchtweg en wordt door het
strottenhoofd gescheiden van de keelholte.
Oesofagus: slokdarm; de sonde gaat via de keel naar de slokdarm.
De sonde moet goed in de maag liggen. Om te controleren of dat het geval is, meet je de pH-waarde
van het maagsap. De maag is namelijk een zuurdere omgeving dan de longen, waar de sonde per
ongeluk ook terecht kan komen. Is de pH-waarde hoger dan 5.5? Dan is de kans groot dat de sonde
niet in de maag ligt.
Contra-indicaties:
In deze gevallen mag je geen neus-maagsonde plaatsen.
Ook mag je geen sonde plaatsen bij mensen met stollingsstoornissen, ook hierbij is de kans op een
bloeding groot.
Een neus-maagsonde kan over het algemeen maximaal 6 weken blijven zitten. Maar de sonde kan wel
verplaatsen. Het gevolg is dat de voeding in de keel, luchtpijn of longen terecht komt. Dit kan zorgen
voor verslikking of benauwdheid. Het is dus belangrijk om alert te zijn op aanwijzingen dat de sonde
niet meer goed zit.
Bij zorgvragers met verminderd bewustzijn en verminderde prikkel respons moet je extra alert zijn.
Aanwijzingen die erop kunnen wijzen dat de sonde niet meer goed in de maag ligt:
-het markeringspunt op de sonde is verplaatst ten opzichte van de neus
-de zorgvrager heeft pijnklachten ter hoogte van de thorax
-je ziet blauwverkleuring van de huid
-de zorgvrager is benauwd
-de zorgvrager zweet en is angstig
-er is sprake van pijn en of ernstig ongemak
De sonde kan ook verplaatsen:
-als de zorvrager hoest, niest of braakt
-na heftige bewegingen van de zorgvrager
