Hoofdstuk 1
-Nederlands Consortium Kinderopvang Onderzoek (NCKO), gericht op de kwaliteit van
de kinderopvang. De pedagogische kwaliteit wordt hierbij vastgesteld aan de hand van
proces- en structurele kwaliteitsindicatoren. De procesindicatoren; betrokkenheid en
welbevinden van de kinderen. Structurele indicatoren; groepsgrootte, leider-kind ratio
en opleiding van de leidsters.
-Het Kwaliteitsinstrument Particuliere Opvanginstellingen (KWAPOI), voor het
evalueren van de pedagogische kwaliteit in het kinderdagverblijf. Voor elke
observatiepunt wordt een cijfer gegeven. Dit cijfer is gebaseerd op kenmerken die
belangrijk worden gevonden voor de pedagogische interactie met het kind: flexibiliteit,
individualiseren, stimuleren, structureren, zelfstandigheid bevorderen,
bewegingsvrijheid bieden en veiligheid.
-Naast instrumentenreeks NCKO en KWAPOI zijn er geen test waar expliciet de kwaliteit
mee kan worden gemeten. Gezien het grote aantal indicatoren, de verschillende
rubrieken, het feit dat de instrumenten waaraan ze zijn ontleed verschillende soorten
opvoedingssituaties betreffen en de dimensies ‘primair proces’ en ‘context’, lijkt het op
voorhand uitgesloten dat er met een index (PQ) voor pedagogische kwaliteit kan
worden volstaan.
Er zijn factoren die de zoektocht naar pedagogische kwaliteit lastig maken.
*We hebben te maken met begrenzende condities. Opvoeding, hulpverlening, onderwijs
en educatie vinden plaats in een bepaalde omgeving kunnen invloed hierop hebben.
*Om een index voor pedagogische kwaliteit te kunnen ontwikkelen, moet
wetenschappelijk onderzoek gedaan worden naar bijvoorbeeld de effectiviteit van
maatregelen voorhanden zijn.
*Kwaliteitsnormen voor gezinsopvoeding zijn net zo variabel zijn als de maatschappij,
cultuur en pedagogische en psychologische theorie zelf.
*De normativiteit van pedagogisch handelen speelt voortdurend een rol en ook dat
maakt het opstellen van een index tot een moeilijke opgave.
*De liberalen, de orthodox-calvinisten en rooms-katholieken worden van elkaar
onderscheiden. Deze groepen hadden verschillende kindbeelden en daarmee een
verschillend idee over de ideale opvoeding.
Het primaire proces; communicatie en betrokkenheid
Het gaat hierbij om interactieve vaardigheden als oog hebben voor de behoeften van
kinderen en daarop adequaat reageren, respect voor de autonomie van het kind,
structureren en grenzen stellen, praten en uitleggen, stimuleren van de ontwikkeling en
begeleiden van de interacties tussen kinderen.
Het primaire proces; omgaan met verschillen
Hoe beter men erin slaagt om te differentiëren tussen leerlinge, hoe hoger de
pedagogische kwaliteit. De kwaliteit van het onderwijs wordt bepaald door de manier
waarop betrokkenen omgaan met problemen van leerlingen en door de mate waarin het
hen lukt om die problemen op te lossen.
Het primaire proces; reflectie
Kennis van leerinhouden, kennis en vaardigheden op het gebied van instructie en
controle van het leerproces, organisatorisch vaardig zijn en eigen professionaliteit
willen doordenken.
, Hoofdstuk 2
Kinderwetten werden ingevoerd in 1901. In 1921 werden jeugdigen onder toezicht
gesteld.
Karaktervorming (1890-1930)
Kinderen moesten worden gevormd tot moreel zelfstandige en verantwoordelijke
burgers van de natie. De weg daarheen net als het resultaat noemde men
karaktervorming. Ten einde van de Eerste Wereldoorlog ontwikkelden Nederlandse
pedaogen meer waardering voor het gezag van opvoeders. Jan Gunning hamerde erop
dat men een kind moet opvoeden in vrijheid. Vriendelijke tucht, zacht waar het kan en
hard waar het moet. Anders dan liberalen legde gereformeerden de nadruk op
ouderplicht het onkruid krachtig te bestrijden. Straffen was daarbij noodzakelijk, maar
het moest wel een uitzondering blijven.
Vorming tot gemeenschapsgezin (1930-1970)
Onder de liberalen raakte het opvoedingsadvies van de nieuwe psychologische
ontwikkelingstheorieën uit Duitsland onder de aandacht. Zij richten zich op de
persoonlijkheid van het kind. Het meest gezaghebbende boek was; Langs de lijnen van
het leven uit 1927. Hij pleitte in dit boek voor een liefdevolle, op vertrouwen en respect
gebaseerde benadering van het kind. Het beheer over de emotionele ouder-kindrelatie
was een stuk ingewikkelder dan het uitoefenen van gezag en controle over het gedrag
van kinderen.
Sigmund Freud werd populair de Medisch Opvoedkundige bureaus (MOB’s).
Zelfontplooiing (va 1970)
Dokter Spock
Bracht het opvoedingsklimaat in nieuw vaarwater, in de richting van de opvoeding tot
zelfontplooiing. Boek was een mijlpaal in de Nederlandse opvoedingsgeschiedenis.
Begrippen van theorie Freud. Boek 1950; baby en kleuter verzorging, verkoop ongekend
hoog. Ouders mochten volgens Spock fouten maken, zodra ze maar handelen uit liefde
voor hun kind.
U verwend hem niet als u hem voedt wanneer hij honger heeft, hem troost als hij het te
kwaad heeft. Angst om de liefde van andere te verspelen, niet die voor straf of de
gevolgen, vormde het motief om ‘goed’ te doen en niet te liegen of te stelen. Een kind is
er pas slecht aan toe zonder vriendjes.
-Nederlands Consortium Kinderopvang Onderzoek (NCKO), gericht op de kwaliteit van
de kinderopvang. De pedagogische kwaliteit wordt hierbij vastgesteld aan de hand van
proces- en structurele kwaliteitsindicatoren. De procesindicatoren; betrokkenheid en
welbevinden van de kinderen. Structurele indicatoren; groepsgrootte, leider-kind ratio
en opleiding van de leidsters.
-Het Kwaliteitsinstrument Particuliere Opvanginstellingen (KWAPOI), voor het
evalueren van de pedagogische kwaliteit in het kinderdagverblijf. Voor elke
observatiepunt wordt een cijfer gegeven. Dit cijfer is gebaseerd op kenmerken die
belangrijk worden gevonden voor de pedagogische interactie met het kind: flexibiliteit,
individualiseren, stimuleren, structureren, zelfstandigheid bevorderen,
bewegingsvrijheid bieden en veiligheid.
-Naast instrumentenreeks NCKO en KWAPOI zijn er geen test waar expliciet de kwaliteit
mee kan worden gemeten. Gezien het grote aantal indicatoren, de verschillende
rubrieken, het feit dat de instrumenten waaraan ze zijn ontleed verschillende soorten
opvoedingssituaties betreffen en de dimensies ‘primair proces’ en ‘context’, lijkt het op
voorhand uitgesloten dat er met een index (PQ) voor pedagogische kwaliteit kan
worden volstaan.
Er zijn factoren die de zoektocht naar pedagogische kwaliteit lastig maken.
*We hebben te maken met begrenzende condities. Opvoeding, hulpverlening, onderwijs
en educatie vinden plaats in een bepaalde omgeving kunnen invloed hierop hebben.
*Om een index voor pedagogische kwaliteit te kunnen ontwikkelen, moet
wetenschappelijk onderzoek gedaan worden naar bijvoorbeeld de effectiviteit van
maatregelen voorhanden zijn.
*Kwaliteitsnormen voor gezinsopvoeding zijn net zo variabel zijn als de maatschappij,
cultuur en pedagogische en psychologische theorie zelf.
*De normativiteit van pedagogisch handelen speelt voortdurend een rol en ook dat
maakt het opstellen van een index tot een moeilijke opgave.
*De liberalen, de orthodox-calvinisten en rooms-katholieken worden van elkaar
onderscheiden. Deze groepen hadden verschillende kindbeelden en daarmee een
verschillend idee over de ideale opvoeding.
Het primaire proces; communicatie en betrokkenheid
Het gaat hierbij om interactieve vaardigheden als oog hebben voor de behoeften van
kinderen en daarop adequaat reageren, respect voor de autonomie van het kind,
structureren en grenzen stellen, praten en uitleggen, stimuleren van de ontwikkeling en
begeleiden van de interacties tussen kinderen.
Het primaire proces; omgaan met verschillen
Hoe beter men erin slaagt om te differentiëren tussen leerlinge, hoe hoger de
pedagogische kwaliteit. De kwaliteit van het onderwijs wordt bepaald door de manier
waarop betrokkenen omgaan met problemen van leerlingen en door de mate waarin het
hen lukt om die problemen op te lossen.
Het primaire proces; reflectie
Kennis van leerinhouden, kennis en vaardigheden op het gebied van instructie en
controle van het leerproces, organisatorisch vaardig zijn en eigen professionaliteit
willen doordenken.
, Hoofdstuk 2
Kinderwetten werden ingevoerd in 1901. In 1921 werden jeugdigen onder toezicht
gesteld.
Karaktervorming (1890-1930)
Kinderen moesten worden gevormd tot moreel zelfstandige en verantwoordelijke
burgers van de natie. De weg daarheen net als het resultaat noemde men
karaktervorming. Ten einde van de Eerste Wereldoorlog ontwikkelden Nederlandse
pedaogen meer waardering voor het gezag van opvoeders. Jan Gunning hamerde erop
dat men een kind moet opvoeden in vrijheid. Vriendelijke tucht, zacht waar het kan en
hard waar het moet. Anders dan liberalen legde gereformeerden de nadruk op
ouderplicht het onkruid krachtig te bestrijden. Straffen was daarbij noodzakelijk, maar
het moest wel een uitzondering blijven.
Vorming tot gemeenschapsgezin (1930-1970)
Onder de liberalen raakte het opvoedingsadvies van de nieuwe psychologische
ontwikkelingstheorieën uit Duitsland onder de aandacht. Zij richten zich op de
persoonlijkheid van het kind. Het meest gezaghebbende boek was; Langs de lijnen van
het leven uit 1927. Hij pleitte in dit boek voor een liefdevolle, op vertrouwen en respect
gebaseerde benadering van het kind. Het beheer over de emotionele ouder-kindrelatie
was een stuk ingewikkelder dan het uitoefenen van gezag en controle over het gedrag
van kinderen.
Sigmund Freud werd populair de Medisch Opvoedkundige bureaus (MOB’s).
Zelfontplooiing (va 1970)
Dokter Spock
Bracht het opvoedingsklimaat in nieuw vaarwater, in de richting van de opvoeding tot
zelfontplooiing. Boek was een mijlpaal in de Nederlandse opvoedingsgeschiedenis.
Begrippen van theorie Freud. Boek 1950; baby en kleuter verzorging, verkoop ongekend
hoog. Ouders mochten volgens Spock fouten maken, zodra ze maar handelen uit liefde
voor hun kind.
U verwend hem niet als u hem voedt wanneer hij honger heeft, hem troost als hij het te
kwaad heeft. Angst om de liefde van andere te verspelen, niet die voor straf of de
gevolgen, vormde het motief om ‘goed’ te doen en niet te liegen of te stelen. Een kind is
er pas slecht aan toe zonder vriendjes.
