n
BORG DE ZORG.
‘Een kwalitatieve studie over de
mogelijkheden van eHealth in de zorg’.
Afstudeerscriptie voor de Bachelor opleiding
Verpleegkunde aan de Faculteit Gezondheidszorg van
de Hogeschool Utrecht in samenwerking met het
Lectoraat
Chronisch zieken & Proactieve ouderenzorg
03-01-2019
Geschreven door – Cursuscode – GVE-4-
AIB-18
Eerste beoordelaar – Tweede beoordelaar
,–
Aantal woorden - 3985
VOORWOORD
Voor u ligt mijn afstudeeronderzoek over de bevorderende en belemmerende
factoren voor het implementeren van videoconsulting in de praktijk voor het
PREDOCS programma ter vervanging van de huidige gebruikte poliklinische
afspraken. Dit onderzoek is onderdeel van het afstuderen aan de opleiding
Verpleegkunde van de Hogeschool van Utrecht te Utrecht en in opdracht van het
Lectoraat Chronisch Zieken. In de periode van september 2018 tot en met januari
2019 ben ik bezig geweest met het uitvoeren van het onderzoek en het schrijven
van mijn adviesverslag.
Het schrijven van dit onderzoek heeft mij veel nieuwe kennis gebracht over
eHealth mogelijkheden in de zorg, in het bijzonder videoconsulting waar dit
onderzoek op gefocust is. Ik heb met veel plezier en doorzettingsvermogen aan
dit adviesverslag gewerkt. In het begin had ik veel moeite om mijn onderzoek op
te starten omdat ik mijn onderzoek schreef in een te breed spectrum, ik wil
hiervoor graag Thijs van Houwelingen bedanken voor het meedenken en het
verschaffen van benodigde informatie in deze beginfase. Tevens ben ik door
middel van het schrijven van dit adviesverslag tot realisatie gekomen graag meer
te willen ontdekken over het verpleegkundige vak en wetenschappelijke
ontwikkelingen wil kunnen vertalen naar de zorgpraktijken. Hiervoor ga ik na het
behalen van mijn diploma Verplegingswetenschappen studeren aan de
Universiteit Utrecht.
Ik wil een ieder bedanken die tijdens het onderzoek in mijn kwaliteiten heeft
geloofd en voor de steun die ik heb ontvangen. Bedankt voor alle momenten dat
jullie naar me toekwamen om me op te peppen en de input om mij door deze tijd
heen te slepen. In het bijzonder mijn moeder, voor de onvoorwaardelijke steun,
begrip en motivering.
Tevens wil ik de respondenten van het Maastricht Universitair Medisch Centrum
bedanken voor de prettige samenwerking tijdens het afnemen van het interview.
Tot slot wil ik mijn medestudenten en onderzoekers (namen) bedanken voor de
goede samenwerking en oprechte hulp naar elkaar toe gedurende het onderzoek.
Ik wens u veel leesplezier toe.
Utrecht, 3 januari 2019
Pagina | 1
, SAMENVATTING
Achtergrond
Door de toename van vergrijzing zijn er steeds meer mensen die een (open)
hartoperatie ondergaan in het huidige PREDOCS-programma, waardoor de
zorgvraag stijgt. Om dit te beperken is alternatieve zorg nodig. Hierin zou E-
Health een belangrijke rol kunnen spelen. Dit onderzoek is gefocust op het
implementeren van videoconsulten ter vervanging van de huidige gebruikte
poliklinische-afspraken.
Doel
In dit onderzoek is er gepoogd antwoord te krijgen op de vraag wat de
belemmerende en bevorderende factoren zijn voor de implementatie van
videoconsulten ter vervanging van de huidige poliklinische-afspraken. Daarnaast
wordt er inzicht verkregen in hoeverre de respondenten binnen het Maastricht
UMC+ het PREDOCS-programma ervaarden en welke belemmeringen en
bevorderende factoren zij hierin ondervinden. Tot slot wordt er inzicht verkregen
in hoeverre de huidige PREDOCS-consulten binnen het Medisch Centrum
Leeuwarden volgens voorgeschreven richtlijn worden uitgevoerd.
Methode
| Systematisch literatuuronderzoek via Pubmed uitgevoerd omtrent
belemmerende en bevorderende factoren implementatie videoconsulten |
interview afname Maastricht Medisch Centrum en coderen omtrent knelpunten
en succesfactoren implementatie PREDOCS-programma | coderen opname audio-
bestanden PREDOCS consult in het Medisch Centrum Leeuwarden |
Resultaten
Uit de literatuuronderzoek komen louter bevorderende versus belemmerende
factoren naar voren voor het succes van de implementatie voor videoconsulten.
| Bevorderend: een leider, gebruik van het RE-AIM Model, enthousiaste
respondenten, vergoedingsmechanismen en gebruiksvriendelijke technologie.
Pagina | 2
, | Belemmerend: weerstand betrokken respondenten, juridische implicaties,
technische problematiek
TOELICHTENDE BEGRIPPEN
Ter verduidelijking van gebruikte (vak) termen in dit adviesverslag is er gebruik gemaakt van een
tabel met toelichtende begrippen. De toelichtende begrippen zijn in de tekst cursief weergegeven
en terug te vinden in tabel 1.
Begrip Toelichting
Anesthesiologische Medisch specialisme dat zich bezig houdt met het geven van
procedures anesthesie (verdoving) aan patiënten die een operatie of een
pijnlijke behandeling ondergaan.
Cardio-chirurgische Medisch specialisme dat zich bezig houdt met het opsporen,
technieken diagnosticeren en behandelen van ziekten van het hart.
Cardio-thoracale Medisch specialisme dat zich bezig houdt met de behandeling en
chirurgie diagnostiek via operaties aan het hart, de longen (ook
mediastinum, thymus en middenrif).
Cognitieve Achteruitgang in de cognitieve functies (aandacht, concentratie,
achteruitgang oriëntatie, waarnemen, denken, inprenten, herinneren, plannen
maken, problemen oplossen, handelen, vaardigheden, het nemen
van initiatieven en inzicht in de eigen situatie).
COM-B Model
DBC-zorgproduct Omvat alle activiteiten en handelingen die moeten worden
uitgevoerd voor een bepaald zorgtraject.
Decubitus Gelokaliseerde beschadiging van de huid en/of onderliggend
weefsel, meestal ter hoogte van een botuitsteeksel, als gevolg van
druk of druk in samenhang met schuifkracht.
Delier Een toestand waarbij bewustzijnsdaling en verward denken
kenmerkend zijn. De bewustzijnsdaling gaat gepaard desoriëntatie.
Dubbele vergrijzing Enerzijds neemt het percentage 65-plussers steeds verder toe, ook
wel vergrijzing genoemd. Anderzijds neemt het aantal jongeren, in
het bijzonder jongeren met een middelbaar opleidingsniveau in een
zorgberoep, af, waardoor er minder capaciteit ontwikkeld wordt om
aan de zorgvraag te voldoen.
EHealth Digitale toepassingen in de zorg: het gebruik van informatie- en
communicatietechnologie ter ondersteuning of verbetering van de
gezondheid en de gezondheidszorg.
Functionele Fysieke verandering die direct gevolg zijn van het ouder worden,
achteruitgang dit heeft invloed op alle weefsels, organen en functies van het
lichaam.
Internet faciliteiten Personal Computer (PC), desktop, laptop of netbook, tablet of
smartphone.
Implementatieplan Proces van diverse activiteiten en maatregelen die nodig zijn om
bepaalde systemen en of vernieuwingen door te voeren.
Kwaliteit van leven Subjectief begrip. Hetgeen dat inhoudt over hoe een persoon zijn of
haar lichamelijke, psychische en sociale functioneren ervaart.
Kwetsbare-- hoger Patiënten die vaak ouder zijn (65+), meer dan één (chronische)
risicopatiënten aandoening (multi-morbiditeit) hebben, meer lichamelijke
beperkingen hebben en een slechtere gepercipieerde gezondheid
Pagina | 3
BORG DE ZORG.
‘Een kwalitatieve studie over de
mogelijkheden van eHealth in de zorg’.
Afstudeerscriptie voor de Bachelor opleiding
Verpleegkunde aan de Faculteit Gezondheidszorg van
de Hogeschool Utrecht in samenwerking met het
Lectoraat
Chronisch zieken & Proactieve ouderenzorg
03-01-2019
Geschreven door – Cursuscode – GVE-4-
AIB-18
Eerste beoordelaar – Tweede beoordelaar
,–
Aantal woorden - 3985
VOORWOORD
Voor u ligt mijn afstudeeronderzoek over de bevorderende en belemmerende
factoren voor het implementeren van videoconsulting in de praktijk voor het
PREDOCS programma ter vervanging van de huidige gebruikte poliklinische
afspraken. Dit onderzoek is onderdeel van het afstuderen aan de opleiding
Verpleegkunde van de Hogeschool van Utrecht te Utrecht en in opdracht van het
Lectoraat Chronisch Zieken. In de periode van september 2018 tot en met januari
2019 ben ik bezig geweest met het uitvoeren van het onderzoek en het schrijven
van mijn adviesverslag.
Het schrijven van dit onderzoek heeft mij veel nieuwe kennis gebracht over
eHealth mogelijkheden in de zorg, in het bijzonder videoconsulting waar dit
onderzoek op gefocust is. Ik heb met veel plezier en doorzettingsvermogen aan
dit adviesverslag gewerkt. In het begin had ik veel moeite om mijn onderzoek op
te starten omdat ik mijn onderzoek schreef in een te breed spectrum, ik wil
hiervoor graag Thijs van Houwelingen bedanken voor het meedenken en het
verschaffen van benodigde informatie in deze beginfase. Tevens ben ik door
middel van het schrijven van dit adviesverslag tot realisatie gekomen graag meer
te willen ontdekken over het verpleegkundige vak en wetenschappelijke
ontwikkelingen wil kunnen vertalen naar de zorgpraktijken. Hiervoor ga ik na het
behalen van mijn diploma Verplegingswetenschappen studeren aan de
Universiteit Utrecht.
Ik wil een ieder bedanken die tijdens het onderzoek in mijn kwaliteiten heeft
geloofd en voor de steun die ik heb ontvangen. Bedankt voor alle momenten dat
jullie naar me toekwamen om me op te peppen en de input om mij door deze tijd
heen te slepen. In het bijzonder mijn moeder, voor de onvoorwaardelijke steun,
begrip en motivering.
Tevens wil ik de respondenten van het Maastricht Universitair Medisch Centrum
bedanken voor de prettige samenwerking tijdens het afnemen van het interview.
Tot slot wil ik mijn medestudenten en onderzoekers (namen) bedanken voor de
goede samenwerking en oprechte hulp naar elkaar toe gedurende het onderzoek.
Ik wens u veel leesplezier toe.
Utrecht, 3 januari 2019
Pagina | 1
, SAMENVATTING
Achtergrond
Door de toename van vergrijzing zijn er steeds meer mensen die een (open)
hartoperatie ondergaan in het huidige PREDOCS-programma, waardoor de
zorgvraag stijgt. Om dit te beperken is alternatieve zorg nodig. Hierin zou E-
Health een belangrijke rol kunnen spelen. Dit onderzoek is gefocust op het
implementeren van videoconsulten ter vervanging van de huidige gebruikte
poliklinische-afspraken.
Doel
In dit onderzoek is er gepoogd antwoord te krijgen op de vraag wat de
belemmerende en bevorderende factoren zijn voor de implementatie van
videoconsulten ter vervanging van de huidige poliklinische-afspraken. Daarnaast
wordt er inzicht verkregen in hoeverre de respondenten binnen het Maastricht
UMC+ het PREDOCS-programma ervaarden en welke belemmeringen en
bevorderende factoren zij hierin ondervinden. Tot slot wordt er inzicht verkregen
in hoeverre de huidige PREDOCS-consulten binnen het Medisch Centrum
Leeuwarden volgens voorgeschreven richtlijn worden uitgevoerd.
Methode
| Systematisch literatuuronderzoek via Pubmed uitgevoerd omtrent
belemmerende en bevorderende factoren implementatie videoconsulten |
interview afname Maastricht Medisch Centrum en coderen omtrent knelpunten
en succesfactoren implementatie PREDOCS-programma | coderen opname audio-
bestanden PREDOCS consult in het Medisch Centrum Leeuwarden |
Resultaten
Uit de literatuuronderzoek komen louter bevorderende versus belemmerende
factoren naar voren voor het succes van de implementatie voor videoconsulten.
| Bevorderend: een leider, gebruik van het RE-AIM Model, enthousiaste
respondenten, vergoedingsmechanismen en gebruiksvriendelijke technologie.
Pagina | 2
, | Belemmerend: weerstand betrokken respondenten, juridische implicaties,
technische problematiek
TOELICHTENDE BEGRIPPEN
Ter verduidelijking van gebruikte (vak) termen in dit adviesverslag is er gebruik gemaakt van een
tabel met toelichtende begrippen. De toelichtende begrippen zijn in de tekst cursief weergegeven
en terug te vinden in tabel 1.
Begrip Toelichting
Anesthesiologische Medisch specialisme dat zich bezig houdt met het geven van
procedures anesthesie (verdoving) aan patiënten die een operatie of een
pijnlijke behandeling ondergaan.
Cardio-chirurgische Medisch specialisme dat zich bezig houdt met het opsporen,
technieken diagnosticeren en behandelen van ziekten van het hart.
Cardio-thoracale Medisch specialisme dat zich bezig houdt met de behandeling en
chirurgie diagnostiek via operaties aan het hart, de longen (ook
mediastinum, thymus en middenrif).
Cognitieve Achteruitgang in de cognitieve functies (aandacht, concentratie,
achteruitgang oriëntatie, waarnemen, denken, inprenten, herinneren, plannen
maken, problemen oplossen, handelen, vaardigheden, het nemen
van initiatieven en inzicht in de eigen situatie).
COM-B Model
DBC-zorgproduct Omvat alle activiteiten en handelingen die moeten worden
uitgevoerd voor een bepaald zorgtraject.
Decubitus Gelokaliseerde beschadiging van de huid en/of onderliggend
weefsel, meestal ter hoogte van een botuitsteeksel, als gevolg van
druk of druk in samenhang met schuifkracht.
Delier Een toestand waarbij bewustzijnsdaling en verward denken
kenmerkend zijn. De bewustzijnsdaling gaat gepaard desoriëntatie.
Dubbele vergrijzing Enerzijds neemt het percentage 65-plussers steeds verder toe, ook
wel vergrijzing genoemd. Anderzijds neemt het aantal jongeren, in
het bijzonder jongeren met een middelbaar opleidingsniveau in een
zorgberoep, af, waardoor er minder capaciteit ontwikkeld wordt om
aan de zorgvraag te voldoen.
EHealth Digitale toepassingen in de zorg: het gebruik van informatie- en
communicatietechnologie ter ondersteuning of verbetering van de
gezondheid en de gezondheidszorg.
Functionele Fysieke verandering die direct gevolg zijn van het ouder worden,
achteruitgang dit heeft invloed op alle weefsels, organen en functies van het
lichaam.
Internet faciliteiten Personal Computer (PC), desktop, laptop of netbook, tablet of
smartphone.
Implementatieplan Proces van diverse activiteiten en maatregelen die nodig zijn om
bepaalde systemen en of vernieuwingen door te voeren.
Kwaliteit van leven Subjectief begrip. Hetgeen dat inhoudt over hoe een persoon zijn of
haar lichamelijke, psychische en sociale functioneren ervaart.
Kwetsbare-- hoger Patiënten die vaak ouder zijn (65+), meer dan één (chronische)
risicopatiënten aandoening (multi-morbiditeit) hebben, meer lichamelijke
beperkingen hebben en een slechtere gepercipieerde gezondheid
Pagina | 3
