Samenvatting Economie - Basis van bedrijfseconomie voor non-finacials
Inhoud
Hoofdstuk 2 – Bedrijfseconomische principes .................................................................................................. 2
Hoofdstuk 3 – Financiële overzichten ............................................................................................................... 9
Hoofdstuk 4 – Investeringsselectie .................................................................................................................. 15
Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse ................................................................................................... 20
Hoofdstuk 9 – Kostengedrag ........................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 12 – Kostenverbijzondering............................................................................................................ 28
Hoofdstuk 8 – Planning en control .................................................................................................................. 32
Hoofdstuk 14 – Budgettering ........................................................................................................................... 35
Pagina 1 van 37
,Hoofdstuk 2 – Bedrijfseconomische principes
Paragraaf 2.1 – Opbrengsten, kosten en winst (gaat over de waarde van productiemiddelen)
• Verkoop van producten of diensten leidt tot opbrengsten, hebben een relatie met kosten
(waarde).
• Opoffering van productiemiddelen leidt tot kosten
• Vastleggen in de Resultatenrekening in de betreffende periode
• Opbrengsten – kosten= bedrijfsresultaat (winst of verlies) → wijziging van het eigen vermogen.
Ontvangsten, uitgaven en liquiditeit (gaat over betalingen en geldstromen)
• Ontvangen betalingen zijn ontvangsten, hebben een relatie met opbrengsten (waarde).
• Betalingen aan anderen zijn uitgaven
• Vastleggen in het kasstromenoverzicht
• Bepalen de hoogte van de liquide middelen (liquiditeit)
Opbrengsten: zijn aan perioden toegerekende ontvangsten.
Kosten: zijn aan perioden toegerekende uitgaven.
Winst: (respectievelijk verlies) is opbrengsten minus kosten.
Voorbeelden om te verduidelijken
Wel een opbrengst, geen ontvangst
• Verkoop op rekening (prestatie geleverd, maar nog niet betaald)
• Opwaardering van activa (waardestijging van bedrijfspanden of machines)
Wel een ontvangst, geen opbrengst
• Vooruit ontvangen bedragen
• Ontvangst te veel afgedragen belasting
• Ontvangst van een aan jou geleend bedrag (er ontstaat immers ook eens schuld)
Zowel een opbrengst als een ontvangst
• Contante verkoop van geproduceerde goederen of verleende diensten
• Verkoop van (niet geheel) afschreven kapitaalgoederen
• Restwaarde is een opbrengst
Voorbeelden om te verduidelijken
Wel kosten, geen uitgaven (er wordt niets betaald)
• Afschrijvingen (waardedaling activa = afname waarde van bezittingen)
• Aanschaf van goederen op rekening
Wel uitgaven, geen kosten
• Aflossing op een lening
• Afdracht van BTW
• Betaling verzekeringspremie voor volgend kalenderjaar (periode!)
• Betaling van investering in Vaste activa die je afschrijft over een aantal jaren
Zowel kosten als uitgaven
• Maandelijks uitbetaalde salarissen
• Contante aanschaf van goederen
Pagina 2 van 37
,Voorzichtigheidsprincipe: we gaan bij winstbepaling voorzichtig tewerk: we rekenen ons niet rijk. Heeft
twee uitwerkingen:
• Realisatieconventie: dit is een afspraak die binnen de branche geldt voor het moment waarop een
transactie is voltooid. Op dat moment wordt de opbrengst genomen.
• Verlies wordt wel op voorhand genomen: zodra bv. Duidelijk wordt dat sommige van die
modieuze artikelen winkeldochters dreigen te worden, boeken we de voorraad af en nomen ons
verlies onmiddellijk op.
Confrontatiebeginsel/ matchingprincipe: beantwoord de vraag hoe groot de kosten in een periode zijn.
Dit beginsel zegt dat als kosten van een periode die bedragen worden beschouwd die tot de al bekende
opbrengsten he en geleid.
Handelsmarge: (opbrengst minus inkoop)
Toepassing van het voorzichtigheidsprincipe en het confrontatiebeginsel heeft enige
consequenties. We noemen:
• Binnen een periode kunnen er ontvangsten zijn die in deze periode geen opbrengsten zijn.
Voorbeeld: de betaling door debiteuren (de opbrengst is genomen bij het ontstaan van die
debiteuren in een vorige periode).
• Binnen een bepaalde periode kunnen er opbrengsten zijn die in deze periode geen ontvangst zijn.
Voorbeeld: de eerdergenoemde debiteuren.
• Binnen een periode kunnen er uitgaven zijn die in deze periode geen kosten zijn. Voorbeelden:
betaling aan crediteuren, van wie de leveranties op voorraad gelegd zijn; aflossing van een lening.
• Binnen een periode kunnen er kosten zijn die binnen deze periode geen uitgaven zijn.
Voorbeelden: verbruik uit voorraad; afschrijvingen.
Paragraaf 2.2 – Tijdsvoorkeur van geld
Resultatenrekening: een overzicht van opbrengsten, kosten en winst; resultaten van productieactiviteiten.
Kasstroomoverzicht: Overzicht van de ontvangsten en uitgaven in een bepaalde periode.
Vermogensverschaffer: iemand of een organisatie dei het bedrijf met vermogen (eigen of vreemd)
financiert.
Tijdvoorkeur van geld: de voorkeur voor eerdere beschikbare komende bedragen boven later
beschikbare bedragen heet het principe van tijdsvoorkeur.
Pagina 3 van 37
, Er zijn twee manieren om bedragen met elkaar te vergelijken.
De eerste manier is om de eindwaarde van een bedrag of een
reeks bedragen te berekenen en die met elkaar te vergelijken.
De tweede manier van vergelijken is alle bedragen uit de
toekomst naar een begintijdstip brengen. Deze vorm van
rekenen is het berekenen van de contante waarde van een
bedrag of een reeks bedragen
Voor de berekening van eindwaarden of de contante waarde
is het van belang of je uitgaat van enkelvoudige intrest of
samengestelde intrest. In de financiële wereld is het
gebruikelijk uit te gaan van een rentepercentage. Het
genoemde rentepercentage op een spaarrekening of op
leningen is altijd per jaar.
Enkelvoudige rente wil zeggen dat de vergoeder van de
rente geen rente vergoed over de rente. Bij samengestelde rente daarentegen wordt verondersteld dat er
wel rente wordt vergoed over de te ontvangen rente. Ga in principe altijd uit van een samengestelde
rente.
Pagina 4 van 37
Inhoud
Hoofdstuk 2 – Bedrijfseconomische principes .................................................................................................. 2
Hoofdstuk 3 – Financiële overzichten ............................................................................................................... 9
Hoofdstuk 4 – Investeringsselectie .................................................................................................................. 15
Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse ................................................................................................... 20
Hoofdstuk 9 – Kostengedrag ........................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 12 – Kostenverbijzondering............................................................................................................ 28
Hoofdstuk 8 – Planning en control .................................................................................................................. 32
Hoofdstuk 14 – Budgettering ........................................................................................................................... 35
Pagina 1 van 37
,Hoofdstuk 2 – Bedrijfseconomische principes
Paragraaf 2.1 – Opbrengsten, kosten en winst (gaat over de waarde van productiemiddelen)
• Verkoop van producten of diensten leidt tot opbrengsten, hebben een relatie met kosten
(waarde).
• Opoffering van productiemiddelen leidt tot kosten
• Vastleggen in de Resultatenrekening in de betreffende periode
• Opbrengsten – kosten= bedrijfsresultaat (winst of verlies) → wijziging van het eigen vermogen.
Ontvangsten, uitgaven en liquiditeit (gaat over betalingen en geldstromen)
• Ontvangen betalingen zijn ontvangsten, hebben een relatie met opbrengsten (waarde).
• Betalingen aan anderen zijn uitgaven
• Vastleggen in het kasstromenoverzicht
• Bepalen de hoogte van de liquide middelen (liquiditeit)
Opbrengsten: zijn aan perioden toegerekende ontvangsten.
Kosten: zijn aan perioden toegerekende uitgaven.
Winst: (respectievelijk verlies) is opbrengsten minus kosten.
Voorbeelden om te verduidelijken
Wel een opbrengst, geen ontvangst
• Verkoop op rekening (prestatie geleverd, maar nog niet betaald)
• Opwaardering van activa (waardestijging van bedrijfspanden of machines)
Wel een ontvangst, geen opbrengst
• Vooruit ontvangen bedragen
• Ontvangst te veel afgedragen belasting
• Ontvangst van een aan jou geleend bedrag (er ontstaat immers ook eens schuld)
Zowel een opbrengst als een ontvangst
• Contante verkoop van geproduceerde goederen of verleende diensten
• Verkoop van (niet geheel) afschreven kapitaalgoederen
• Restwaarde is een opbrengst
Voorbeelden om te verduidelijken
Wel kosten, geen uitgaven (er wordt niets betaald)
• Afschrijvingen (waardedaling activa = afname waarde van bezittingen)
• Aanschaf van goederen op rekening
Wel uitgaven, geen kosten
• Aflossing op een lening
• Afdracht van BTW
• Betaling verzekeringspremie voor volgend kalenderjaar (periode!)
• Betaling van investering in Vaste activa die je afschrijft over een aantal jaren
Zowel kosten als uitgaven
• Maandelijks uitbetaalde salarissen
• Contante aanschaf van goederen
Pagina 2 van 37
,Voorzichtigheidsprincipe: we gaan bij winstbepaling voorzichtig tewerk: we rekenen ons niet rijk. Heeft
twee uitwerkingen:
• Realisatieconventie: dit is een afspraak die binnen de branche geldt voor het moment waarop een
transactie is voltooid. Op dat moment wordt de opbrengst genomen.
• Verlies wordt wel op voorhand genomen: zodra bv. Duidelijk wordt dat sommige van die
modieuze artikelen winkeldochters dreigen te worden, boeken we de voorraad af en nomen ons
verlies onmiddellijk op.
Confrontatiebeginsel/ matchingprincipe: beantwoord de vraag hoe groot de kosten in een periode zijn.
Dit beginsel zegt dat als kosten van een periode die bedragen worden beschouwd die tot de al bekende
opbrengsten he en geleid.
Handelsmarge: (opbrengst minus inkoop)
Toepassing van het voorzichtigheidsprincipe en het confrontatiebeginsel heeft enige
consequenties. We noemen:
• Binnen een periode kunnen er ontvangsten zijn die in deze periode geen opbrengsten zijn.
Voorbeeld: de betaling door debiteuren (de opbrengst is genomen bij het ontstaan van die
debiteuren in een vorige periode).
• Binnen een bepaalde periode kunnen er opbrengsten zijn die in deze periode geen ontvangst zijn.
Voorbeeld: de eerdergenoemde debiteuren.
• Binnen een periode kunnen er uitgaven zijn die in deze periode geen kosten zijn. Voorbeelden:
betaling aan crediteuren, van wie de leveranties op voorraad gelegd zijn; aflossing van een lening.
• Binnen een periode kunnen er kosten zijn die binnen deze periode geen uitgaven zijn.
Voorbeelden: verbruik uit voorraad; afschrijvingen.
Paragraaf 2.2 – Tijdsvoorkeur van geld
Resultatenrekening: een overzicht van opbrengsten, kosten en winst; resultaten van productieactiviteiten.
Kasstroomoverzicht: Overzicht van de ontvangsten en uitgaven in een bepaalde periode.
Vermogensverschaffer: iemand of een organisatie dei het bedrijf met vermogen (eigen of vreemd)
financiert.
Tijdvoorkeur van geld: de voorkeur voor eerdere beschikbare komende bedragen boven later
beschikbare bedragen heet het principe van tijdsvoorkeur.
Pagina 3 van 37
, Er zijn twee manieren om bedragen met elkaar te vergelijken.
De eerste manier is om de eindwaarde van een bedrag of een
reeks bedragen te berekenen en die met elkaar te vergelijken.
De tweede manier van vergelijken is alle bedragen uit de
toekomst naar een begintijdstip brengen. Deze vorm van
rekenen is het berekenen van de contante waarde van een
bedrag of een reeks bedragen
Voor de berekening van eindwaarden of de contante waarde
is het van belang of je uitgaat van enkelvoudige intrest of
samengestelde intrest. In de financiële wereld is het
gebruikelijk uit te gaan van een rentepercentage. Het
genoemde rentepercentage op een spaarrekening of op
leningen is altijd per jaar.
Enkelvoudige rente wil zeggen dat de vergoeder van de
rente geen rente vergoed over de rente. Bij samengestelde rente daarentegen wordt verondersteld dat er
wel rente wordt vergoed over de te ontvangen rente. Ga in principe altijd uit van een samengestelde
rente.
Pagina 4 van 37
