College 7: fysiologie spijsverteringsstelsel
waarom is het voor jullie belangrijk om op de hoogte te zijn van de fysiologie van het
spijsverteringsstelsel?
als je naar de gezondheidsvragenlijst kijkt, kun je daar vragen terug vinden die betrekking
hebben op het spijsverteringsstelsel namelijk, heeft u een (chronische) maag-darm ziekte?
en heeft u een leverziekte?
,het spijsverteringskanaal is een holle verbinding tussen de mond en de anus en is ongeveer
8 meter lang
het spijsverteringskanaal begint bij de mondholte, na de mondholte volgt de keelholte/
farynx, daarna komt de oesofagus/ slokdarm
de slokdarm mond uit in de maag
de maag gaat over in de dunne darm
en via de dikke darm wordt het einde van het spijsverteringskanaal, de anus bereikt
enkele organen staan in verbinding met het spijsverteringskanaal
deze organen ondersteunen de spijsvertering
dit zijn de:
- speekselklieren
- pancreas/ alvleesklier
- lever/ hepar
- galblaas
diverse ziekte van het maagdarmkanaal, kunnen zich in de mondholte manifesteren
ook kunnen aandoeningen van het maagdarmkanaal gevolgen hebben voor het gebruik van
geneesmiddelen
aan de andere kant kunnen geneesmiddelen die zijn voorgeschreven voor de mond een
negatief effect hebben op de functie van het spijsverteringskanaal
,de mondholte vormt het begin van het spijsverteringskanaal
de mondholte is ook onderdeel van de luchtwegen
in de mondholte start de voedselvertering
in de mondholte zijn verschillende structuren aanwezig die een rol spelen bij de
voedselbewerking, onder andere de tong, kauwspieren en het gebit
de tong is een dwarsgestreepte spier en heeft een grote beweeglijkheid
de tong heeft meerdere functies bij de spijsvertering
met de tong wordt het voedsel onderzocht met behulp van:
- tast
- temperatuur
- smaaksensoren
de tong is een belangrijk hulp organen bij het kauwen en om voedsel te vermengen met
speeksel
verder is de tong nodig om voedsel en vloeistoffen in te kunnen slikken
ook de kauwspieren zijn betrokken bij de voedsel bewerking
de kauwspieren zijn erg sterk, ze trekken de onderkaak heel krachtig tegen de bovenkaak
aan
kauwen is een ritmische beweging van de onderkaak ten opzichte van de bovenkaak
de bewegingen zijn op en neer, naar voren en naar achteren, naar links en rechts
bij het kauwen wordt het voedsel vermalen en vermengt met speeksel
doordat het voedsel wordt fijn gemalen, wordt het voedsel oppervlak vergroot, hierdoor
kunnen verteringsenzymen beter in werking op het voedsel
ook het gebit is belangrijk bij de voedselbewerking
de incisieven snijden het voedsel
met cuspidaten wordt voedsel afgebeten en afgescheurd
met de premolaren en molaren wordt het voedsel geplet en vermalen
,ook de speekselklieren spelen een rol bij de bewerking van voedsel in de mond
speeksel is een kleurloze heldere vloeistof, dat naast veel water en slijm onder andere het
enzym amylase bevat
amylase breekt het polysachariden zetmeel en glycogeen af
afhankelijk van het type voedsel, is speeksel sereus/ waterig of muceus/slijmerig van aard
sereus speeksel wordt afgegeven wanneer het voedsel droog, scherp, bitter, zoet of zuur is
muceus speeksel wordt afgegeven bij taai en hard voedsel waardoor het doorslikken
gemakkelijker gaat
speeksel heeft verschillende functies met betrekking tot de spijsvertering
- het verdunt gekauwd voedsel
- maakt het slijmerig
- lost het voedsel gedeeltelijk op in water
het enzym amylase in speeksel draagt bij aan de afbraak van zetmeel en glycogeen
, van de mondholte komt het voedsel in de farynx terecht
de keelholte/ pharynx is onderdeel van zowel het ademhalingsstelsel als het
spijsverteringstelsel
bij de keelholte kruisen de voedselweg en de luchtweg elkaar
in het plaatje is de weg die het voedsel aflegt in rood aangegeven
het voedsel gaat van de mondholte, naar de slokdarm die dorsaal (gelegen aan de rugzijde)
ligt
de weg die de lucht aflegt is in blauw aangegeven
de lucht gaat van de neusholte, naar het strottenhoofd dat ventraal (gelegen aan de
buikzijde) ligt
duidelijk is te zien dat beide wegen elkaar kruisen
waarom is het voor jullie belangrijk om op de hoogte te zijn van de fysiologie van het
spijsverteringsstelsel?
als je naar de gezondheidsvragenlijst kijkt, kun je daar vragen terug vinden die betrekking
hebben op het spijsverteringsstelsel namelijk, heeft u een (chronische) maag-darm ziekte?
en heeft u een leverziekte?
,het spijsverteringskanaal is een holle verbinding tussen de mond en de anus en is ongeveer
8 meter lang
het spijsverteringskanaal begint bij de mondholte, na de mondholte volgt de keelholte/
farynx, daarna komt de oesofagus/ slokdarm
de slokdarm mond uit in de maag
de maag gaat over in de dunne darm
en via de dikke darm wordt het einde van het spijsverteringskanaal, de anus bereikt
enkele organen staan in verbinding met het spijsverteringskanaal
deze organen ondersteunen de spijsvertering
dit zijn de:
- speekselklieren
- pancreas/ alvleesklier
- lever/ hepar
- galblaas
diverse ziekte van het maagdarmkanaal, kunnen zich in de mondholte manifesteren
ook kunnen aandoeningen van het maagdarmkanaal gevolgen hebben voor het gebruik van
geneesmiddelen
aan de andere kant kunnen geneesmiddelen die zijn voorgeschreven voor de mond een
negatief effect hebben op de functie van het spijsverteringskanaal
,de mondholte vormt het begin van het spijsverteringskanaal
de mondholte is ook onderdeel van de luchtwegen
in de mondholte start de voedselvertering
in de mondholte zijn verschillende structuren aanwezig die een rol spelen bij de
voedselbewerking, onder andere de tong, kauwspieren en het gebit
de tong is een dwarsgestreepte spier en heeft een grote beweeglijkheid
de tong heeft meerdere functies bij de spijsvertering
met de tong wordt het voedsel onderzocht met behulp van:
- tast
- temperatuur
- smaaksensoren
de tong is een belangrijk hulp organen bij het kauwen en om voedsel te vermengen met
speeksel
verder is de tong nodig om voedsel en vloeistoffen in te kunnen slikken
ook de kauwspieren zijn betrokken bij de voedsel bewerking
de kauwspieren zijn erg sterk, ze trekken de onderkaak heel krachtig tegen de bovenkaak
aan
kauwen is een ritmische beweging van de onderkaak ten opzichte van de bovenkaak
de bewegingen zijn op en neer, naar voren en naar achteren, naar links en rechts
bij het kauwen wordt het voedsel vermalen en vermengt met speeksel
doordat het voedsel wordt fijn gemalen, wordt het voedsel oppervlak vergroot, hierdoor
kunnen verteringsenzymen beter in werking op het voedsel
ook het gebit is belangrijk bij de voedselbewerking
de incisieven snijden het voedsel
met cuspidaten wordt voedsel afgebeten en afgescheurd
met de premolaren en molaren wordt het voedsel geplet en vermalen
,ook de speekselklieren spelen een rol bij de bewerking van voedsel in de mond
speeksel is een kleurloze heldere vloeistof, dat naast veel water en slijm onder andere het
enzym amylase bevat
amylase breekt het polysachariden zetmeel en glycogeen af
afhankelijk van het type voedsel, is speeksel sereus/ waterig of muceus/slijmerig van aard
sereus speeksel wordt afgegeven wanneer het voedsel droog, scherp, bitter, zoet of zuur is
muceus speeksel wordt afgegeven bij taai en hard voedsel waardoor het doorslikken
gemakkelijker gaat
speeksel heeft verschillende functies met betrekking tot de spijsvertering
- het verdunt gekauwd voedsel
- maakt het slijmerig
- lost het voedsel gedeeltelijk op in water
het enzym amylase in speeksel draagt bij aan de afbraak van zetmeel en glycogeen
, van de mondholte komt het voedsel in de farynx terecht
de keelholte/ pharynx is onderdeel van zowel het ademhalingsstelsel als het
spijsverteringstelsel
bij de keelholte kruisen de voedselweg en de luchtweg elkaar
in het plaatje is de weg die het voedsel aflegt in rood aangegeven
het voedsel gaat van de mondholte, naar de slokdarm die dorsaal (gelegen aan de rugzijde)
ligt
de weg die de lucht aflegt is in blauw aangegeven
de lucht gaat van de neusholte, naar het strottenhoofd dat ventraal (gelegen aan de
buikzijde) ligt
duidelijk is te zien dat beide wegen elkaar kruisen
