College 1 - Externe verslaglegging
Hoofdstuk 15, 16.1 en 16.2 boek Bedrijfseconomie & 15.2/15.3/V15.2 V16.1/V16.2 /V16.4
Definitie externe verslaggeving: de verantwoording die een onderneming aflegt over de
financiële positie van die onderneming.
Verantwoording= externe informatiebehoefte.
(Plicht tot) het leveren van externe informatie door een onderneming die een rechtspersoon
is: externe verslaggeving
Belanghebbenden bij externe verslaggeving
Stakeholders:
● Aandeelhouders
● Potentiële Investeerders
● Kredietverschaffers; banken
● Leveranciers
● Werknemers
● Overheid (onder meer fiscus)
Jaarverslag
Ondernemingen welke een rechtspersoon zijn, hebben een wettelijke publicatieplicht t.a.v.
het jaarverslag. Dit zodat alle belanghebbenden toegang krijgen tot die informatie.
Een jaarverslag bestaat uit de volgende drie onderdelen:
1. Jaarrekening (financiële overzichten)
● Balans
● Resultatenrekening (winst- en verliesrekening)
● Toelichtingen
● Kasstroomoverzicht
2. Directie/ bestuursverslag
● Gang van zaken in verslagjaar
● Toekomstparagraaf
3. Overige gegevens
● Met o.a. accountantsverklaring en winstbestemming
Welke ondernemingen moeten een jaarverslag te publiceren?
➔ Een BV, NV, coöperatie, onderlinge waarborgmaatschappij en banken moeten ieder
boekjaar een financieel verslag deponeren
- Geen rechtspersoon zijn: de eenmanszaak, de maatschap, de vof en de
commanditaire vennootschap
Publicatieplicht
● Indien de onderneming een rechtspersoon is, dan publicatieplicht
● Rechtspersoon = een juridische constructie waardoor een organisatie rechten en
plichten kan bezitten. De rechtspersoon is een organisatie, een vennootschap, die
Gemaakt door Sophia Vernooij - Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, zelfstandig kan deelnemen aan het rechtsverkeer. Daardoor kan een rechtspersoon
dingen kopen en overeenkomsten sluiten
Publicatieplicht: wie moet wat publiceren?
Voorwaarden:
● Voldoen aan 2 van de 3 criteria
● Met jaar vertraging naar andere klasse
● Uitgaan van geconsolideerde cijfers
Voorbeeld, in welke klasse in jaar x+1? (zie foto; uit je hoofd weten voor TT)
- In jaar X valt de onderneming in de klasse “klein”
- Door jaar vertraging naar andere klasse blijf je in de klasse “klein”
➔ Indeling in een andere klasse gaat altijd met een jaar vertraging gepaard; deze
bepaling voorkomt dat een onderneming die net op de grens zit, voortdurend met
andere publicatieverplichtingen wordt geconfronteerd
➔ Jojo effect, je hebt even wat meer omzet maar daarna val je weer terug naar klein
Dus: je moet twee jaar aan de voorwaarden van de
categorie voldoen (1 jaar vertraging), voordat je naar
een volgende categorie mag
Publicatieverplichtingen per groottecriteria
Gemaakt door Sophia Vernooij - Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
,Jaarrekening: welke verslaggevingsregels zijn van toepassing?
De jaarrekening bestaat uit de balans, de resultatenrekening en een toelichting op beide
stukken. Binnen de Europese Unie gelden twee verschillende sets van regelgeving met
betrekking tot de jaarrekening.
Beursgenoteerde bedrijven
Zijn verplicht om de IFRS (International Financial Reporting Standards) toe te passen
Niet beursgenoteerde bedrijven
Deze vallen onder de wettelijke regels van het land van vestiging. De EU heeft normen
gegeven waar minimaal aan voldaan dient te worden.
➔ Nationale wetgeving dient aan te sluiten bij Europese wetgeving.
Welke verslaggevingsregels zijn van toepassing?
Basisprincipes voor de jaarrekening
Eisen externe verslaggeving
● Relevant: de informatie moet nuttig zijn voor de doelgroep, kan beslissing nemen
● Betrouwbaar: juiste weergave van de financiële positie en controleerbaar
● Begrijpelijk: presentatie van de financiële cijfers zo overzichtelijk mogelijk
● Vergelijkbaar: consistente toepassing van waarderingsgrondslagen
Hoe weet je of de weergave van de financiële positive betrouwbaar is?
➔ Controleerbaarheid: een externe accountant moet in staat zijn een gedegen oordeel
te geven over de jaarrekening
Creative accounting is het opfleuren van de jaarrekening. Het gunstiger voorstellen van de
financiële positie van de onderneming dan zij in werkelijkheid is. Voorkomen ontevredenheid
van aandeelhouders en het veiligstellen van bonussen
Basisprincipes (deze worden hierna uitgebreid uitgelegd met rekensommen)
Bij het opstellen van de jaarrekening worden een aantal principes gebruikt:
1. Toerekeningsbeginsel = toerekenen a/d juiste periode
● Realisatieprincipe (aan de opbrengstenkant): na overdracht van het
economisch risico. De onderneming heeft de risico’s overgedragen aan de
klant, hierna wordt pas de omzet geboekt. Handig bij kans op wanbetaling
● Matchingprincipe (aan de kostenkant); period en product matching. De kosten
worden toegerekend aan de periode waarin de opbrengst ontstaat
Gemaakt door Sophia Vernooij - Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, 2. Voorzichtigheidsprincipe =
● Winsten pas opnemen als ze gerealiseerd zijn
● Verliezen direct opnemen als ze voorzien worden
3. Continuïteitsprincipe = waarderen vanuit voortbestaan van de onderneming
4. Bestendigheidsprincipe = vergelijkbaar (eerder boekjaar)
Basisprincipes uitgebreide uitleg
1. Toerekeningsbeginsel
● Opbrengsten en kosten toerekenen aan de juiste periode
Toerekeningsbeginsel, RJ 930:
● De gevolgen van transacties en andere gebeurtenissen worden verwerkt wanneer zij
zich voordoen (en niet wanneer geldmiddelen worden ontvangen of betaald)
● Zij worden in de administratie geboekt en in de jaarrekening verwerkt van de periode
waarop zij betrekking hebben
● Gebruikers niet alleen informeren over transacties in het verleden, maar ook over
verplichtingen om in de toekomst geldmiddelen te betalen
● Op basis van jaarrekeningen informeren gebruikers niet slechts over transacties in
het verleden die betaling en ontvangst van geldmiddelen met zich mede brengen,
doch ook over verplichtingen om in de toekomst geldmiddelen te betalen en worden
ontvangen.
Voorbeeld - Toerekeningsbeginsel - Realisatieprincipe (opbrengsten)
● Contract verkoop zonnepanelen op 1 november 2020
● Voor 20 woningen à €6.000 te betalen bij levering
● Plaatsing en levering op 1 oktober 2021
● 15 klanten betalen in 2021, 5 klanten betalen in januari 2022
★ Welk bedrag neem je op als omzet in de winst- en verliesrekening eind 2021?
➔ €120.000 (20 klanten * €6.000)
Het realisatiemoment is normaliter bereikt op het moment dat verkoop en levering hebben
plaatsgevonden. Er mag dus niet gewacht worden met het nemen van winst totdat de klant
betaald heeft. Er kan rekening worden gehouden met kans op wanbetaling. Het kan een
vertekend beeld geven van de financiële positie van een onderneming, bijvoorbeeld bij een
groot bouwproject waar dan ‘tussentijds’ winst wordt opgenomen. Levering is bepalend voor
het moment waarop de opbrengst verantwoord moet worden.
Voorbeeld 2 - Toerekeningsbeginsel - Realisatieprincipe (opbrengsten)
Succes B.V. heeft de volgende verkooptransacties verricht:
Verkoopdatum Afleverdatum Datum betaling
1 17 april 2017 7 mei 2017 7 juli 1017
2 5 oktober 2017 9 november 2017 9 januari 2018
3 18 december 2017 20 januari 2018 20 april 2018
Gemaakt door Sophia Vernooij - Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
Hoofdstuk 15, 16.1 en 16.2 boek Bedrijfseconomie & 15.2/15.3/V15.2 V16.1/V16.2 /V16.4
Definitie externe verslaggeving: de verantwoording die een onderneming aflegt over de
financiële positie van die onderneming.
Verantwoording= externe informatiebehoefte.
(Plicht tot) het leveren van externe informatie door een onderneming die een rechtspersoon
is: externe verslaggeving
Belanghebbenden bij externe verslaggeving
Stakeholders:
● Aandeelhouders
● Potentiële Investeerders
● Kredietverschaffers; banken
● Leveranciers
● Werknemers
● Overheid (onder meer fiscus)
Jaarverslag
Ondernemingen welke een rechtspersoon zijn, hebben een wettelijke publicatieplicht t.a.v.
het jaarverslag. Dit zodat alle belanghebbenden toegang krijgen tot die informatie.
Een jaarverslag bestaat uit de volgende drie onderdelen:
1. Jaarrekening (financiële overzichten)
● Balans
● Resultatenrekening (winst- en verliesrekening)
● Toelichtingen
● Kasstroomoverzicht
2. Directie/ bestuursverslag
● Gang van zaken in verslagjaar
● Toekomstparagraaf
3. Overige gegevens
● Met o.a. accountantsverklaring en winstbestemming
Welke ondernemingen moeten een jaarverslag te publiceren?
➔ Een BV, NV, coöperatie, onderlinge waarborgmaatschappij en banken moeten ieder
boekjaar een financieel verslag deponeren
- Geen rechtspersoon zijn: de eenmanszaak, de maatschap, de vof en de
commanditaire vennootschap
Publicatieplicht
● Indien de onderneming een rechtspersoon is, dan publicatieplicht
● Rechtspersoon = een juridische constructie waardoor een organisatie rechten en
plichten kan bezitten. De rechtspersoon is een organisatie, een vennootschap, die
Gemaakt door Sophia Vernooij - Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, zelfstandig kan deelnemen aan het rechtsverkeer. Daardoor kan een rechtspersoon
dingen kopen en overeenkomsten sluiten
Publicatieplicht: wie moet wat publiceren?
Voorwaarden:
● Voldoen aan 2 van de 3 criteria
● Met jaar vertraging naar andere klasse
● Uitgaan van geconsolideerde cijfers
Voorbeeld, in welke klasse in jaar x+1? (zie foto; uit je hoofd weten voor TT)
- In jaar X valt de onderneming in de klasse “klein”
- Door jaar vertraging naar andere klasse blijf je in de klasse “klein”
➔ Indeling in een andere klasse gaat altijd met een jaar vertraging gepaard; deze
bepaling voorkomt dat een onderneming die net op de grens zit, voortdurend met
andere publicatieverplichtingen wordt geconfronteerd
➔ Jojo effect, je hebt even wat meer omzet maar daarna val je weer terug naar klein
Dus: je moet twee jaar aan de voorwaarden van de
categorie voldoen (1 jaar vertraging), voordat je naar
een volgende categorie mag
Publicatieverplichtingen per groottecriteria
Gemaakt door Sophia Vernooij - Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
,Jaarrekening: welke verslaggevingsregels zijn van toepassing?
De jaarrekening bestaat uit de balans, de resultatenrekening en een toelichting op beide
stukken. Binnen de Europese Unie gelden twee verschillende sets van regelgeving met
betrekking tot de jaarrekening.
Beursgenoteerde bedrijven
Zijn verplicht om de IFRS (International Financial Reporting Standards) toe te passen
Niet beursgenoteerde bedrijven
Deze vallen onder de wettelijke regels van het land van vestiging. De EU heeft normen
gegeven waar minimaal aan voldaan dient te worden.
➔ Nationale wetgeving dient aan te sluiten bij Europese wetgeving.
Welke verslaggevingsregels zijn van toepassing?
Basisprincipes voor de jaarrekening
Eisen externe verslaggeving
● Relevant: de informatie moet nuttig zijn voor de doelgroep, kan beslissing nemen
● Betrouwbaar: juiste weergave van de financiële positie en controleerbaar
● Begrijpelijk: presentatie van de financiële cijfers zo overzichtelijk mogelijk
● Vergelijkbaar: consistente toepassing van waarderingsgrondslagen
Hoe weet je of de weergave van de financiële positive betrouwbaar is?
➔ Controleerbaarheid: een externe accountant moet in staat zijn een gedegen oordeel
te geven over de jaarrekening
Creative accounting is het opfleuren van de jaarrekening. Het gunstiger voorstellen van de
financiële positie van de onderneming dan zij in werkelijkheid is. Voorkomen ontevredenheid
van aandeelhouders en het veiligstellen van bonussen
Basisprincipes (deze worden hierna uitgebreid uitgelegd met rekensommen)
Bij het opstellen van de jaarrekening worden een aantal principes gebruikt:
1. Toerekeningsbeginsel = toerekenen a/d juiste periode
● Realisatieprincipe (aan de opbrengstenkant): na overdracht van het
economisch risico. De onderneming heeft de risico’s overgedragen aan de
klant, hierna wordt pas de omzet geboekt. Handig bij kans op wanbetaling
● Matchingprincipe (aan de kostenkant); period en product matching. De kosten
worden toegerekend aan de periode waarin de opbrengst ontstaat
Gemaakt door Sophia Vernooij - Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, 2. Voorzichtigheidsprincipe =
● Winsten pas opnemen als ze gerealiseerd zijn
● Verliezen direct opnemen als ze voorzien worden
3. Continuïteitsprincipe = waarderen vanuit voortbestaan van de onderneming
4. Bestendigheidsprincipe = vergelijkbaar (eerder boekjaar)
Basisprincipes uitgebreide uitleg
1. Toerekeningsbeginsel
● Opbrengsten en kosten toerekenen aan de juiste periode
Toerekeningsbeginsel, RJ 930:
● De gevolgen van transacties en andere gebeurtenissen worden verwerkt wanneer zij
zich voordoen (en niet wanneer geldmiddelen worden ontvangen of betaald)
● Zij worden in de administratie geboekt en in de jaarrekening verwerkt van de periode
waarop zij betrekking hebben
● Gebruikers niet alleen informeren over transacties in het verleden, maar ook over
verplichtingen om in de toekomst geldmiddelen te betalen
● Op basis van jaarrekeningen informeren gebruikers niet slechts over transacties in
het verleden die betaling en ontvangst van geldmiddelen met zich mede brengen,
doch ook over verplichtingen om in de toekomst geldmiddelen te betalen en worden
ontvangen.
Voorbeeld - Toerekeningsbeginsel - Realisatieprincipe (opbrengsten)
● Contract verkoop zonnepanelen op 1 november 2020
● Voor 20 woningen à €6.000 te betalen bij levering
● Plaatsing en levering op 1 oktober 2021
● 15 klanten betalen in 2021, 5 klanten betalen in januari 2022
★ Welk bedrag neem je op als omzet in de winst- en verliesrekening eind 2021?
➔ €120.000 (20 klanten * €6.000)
Het realisatiemoment is normaliter bereikt op het moment dat verkoop en levering hebben
plaatsgevonden. Er mag dus niet gewacht worden met het nemen van winst totdat de klant
betaald heeft. Er kan rekening worden gehouden met kans op wanbetaling. Het kan een
vertekend beeld geven van de financiële positie van een onderneming, bijvoorbeeld bij een
groot bouwproject waar dan ‘tussentijds’ winst wordt opgenomen. Levering is bepalend voor
het moment waarop de opbrengst verantwoord moet worden.
Voorbeeld 2 - Toerekeningsbeginsel - Realisatieprincipe (opbrengsten)
Succes B.V. heeft de volgende verkooptransacties verricht:
Verkoopdatum Afleverdatum Datum betaling
1 17 april 2017 7 mei 2017 7 juli 1017
2 5 oktober 2017 9 november 2017 9 januari 2018
3 18 december 2017 20 januari 2018 20 april 2018
Gemaakt door Sophia Vernooij - Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
