HISTOLOGIE MUCOSA
• Mucosa (slijmvlies) • Slijmvlies : glanzend, vochtig dekweefsel
• Submucosa (verbinding (epitheel)
slijmvlies met spierlaag) • In luchtwegen, spijsverteringskanalen en
• Muscularis externa (kring- voortplantingsorganen
en lengtespieren) • Slijmbekercellen in epitheellaag die slijm
• Serosa afscheiden
(weefselmembraan) • Slijm smeert membraanoppervlakte en vangt
vreemde partikels op
SEROSA MONDHOLTE
• Sereus (vochtafscheidend) • Nasopharynx
weefselmembraan • Tong (lingua)
• Visceraal : aan structuur • Oropharynx
gehecht (ingewanden) • Oesophagus
• Pariëtaal : aan lichaamswand • Larynx
borst/buik • Tong en tanden voor vermalen en
• Omlijnt en smeert lichaamsholtes voorverteren
om wrijving tussen interne • Peristaltiek in bijna gehele
organen te verminderen spijsverteringsstelsel
LESWEEK 1 : HET
SPIJSVERTERINGSSTELSEL
MAAG (GASTER) MISSELIJKHEID EN BRAKEN
Functies : Misselijkheid = nausea
• Opslag voedsel Vomeren, emesis (braken)
• Chemisch afbreken voedsel
• Middenrif
• Mechanisch afbreken voedsel
• Diafragma/buikwandspier
• Opnemen vitamine B12 d.m.v. intrinsieke factor
en
Cellen : • Strottenklepje
• Cardia/pylorus open
• Productie van 1,5 L maagsap per dag
• Na afloop
• Pariëtale cellen
speekselvorming
- Geven IF af → opname vit. B12 in dunne darm
- Geven zoutzuur af → vertering van plant/vlees
• Zymogene cellen
- Geven pepsinogeen af (+HCl → omzetting
naar pepsine)
• Endocriene cellen (hormoon)
- Gastrine : stimuleert maagzuurproductie
Pepsine verteert eiwitten in kleinere stukjes →
polypeptides
, ALVLEESKLIER (PANCREAS) LEVER (HEPAR)
Functies : Functies :
• Afgeven enzymen en hormonen • Maakt gal
• Endocrien (hormonen : • Verwijdert gifstoffen : zuivert bloed
insuline/glucagon) én exocrien • Regulering stofwisseling
(pancreassap/buffer) • Hematologische regulering
• Pancreatitis : te vroeg afgeven sap
Ongeveer 1,5 kg, 4 kwabben, 100.000
15 cm – ongeveer 100 gram leverlobjes
• Hepatocyten : ontgiften, gal maken
GALBLAAS (VESICA FELLEA/BILIARIS)
• Bloedvaatjes, galbuisjes
Functies : • Kupffercellen : witte bloedcellen in
• Opslag gal vanuit lever lever → fagocytose
• 1 liter gal per dag, oiv hormoon DIKKE DARM
cholecystokinine
Functies :
• Vochtopname en zoutopname,
opname vitamines, bruikbare stoffen
en galzure zouten
• Beweging
• Ontlasting (door rek, druk, reflex),
peristaltiek
LESWEEK 1 : HET
SPIJSVERTERINGSSTELSEL
VOEDINGSSTOFFEN
• Koolhydraten afgebroken door amylase (mond, pancreas)
• Vetten afgebroken door lipase, pancreas (+gal)
• Eiwitten afgebroken door pepsine (maag)
• Mineralen, vitaminen, elektrolyten, water
• Kleinere bouwstenen : opname, diffusie
ENZYMEN
• Verteringsenzymen breken grote moleculen in kleinere stukken via proces dat
hydrolyse heet (verbindingen verbreken)
• Vetten : vetzuren, koolhydraten : suikers, eiwitten : polypeptiden, aminozuren
• Water volgt de opgeloste deeltjes (osmose)
• Mucosa (slijmvlies) • Slijmvlies : glanzend, vochtig dekweefsel
• Submucosa (verbinding (epitheel)
slijmvlies met spierlaag) • In luchtwegen, spijsverteringskanalen en
• Muscularis externa (kring- voortplantingsorganen
en lengtespieren) • Slijmbekercellen in epitheellaag die slijm
• Serosa afscheiden
(weefselmembraan) • Slijm smeert membraanoppervlakte en vangt
vreemde partikels op
SEROSA MONDHOLTE
• Sereus (vochtafscheidend) • Nasopharynx
weefselmembraan • Tong (lingua)
• Visceraal : aan structuur • Oropharynx
gehecht (ingewanden) • Oesophagus
• Pariëtaal : aan lichaamswand • Larynx
borst/buik • Tong en tanden voor vermalen en
• Omlijnt en smeert lichaamsholtes voorverteren
om wrijving tussen interne • Peristaltiek in bijna gehele
organen te verminderen spijsverteringsstelsel
LESWEEK 1 : HET
SPIJSVERTERINGSSTELSEL
MAAG (GASTER) MISSELIJKHEID EN BRAKEN
Functies : Misselijkheid = nausea
• Opslag voedsel Vomeren, emesis (braken)
• Chemisch afbreken voedsel
• Middenrif
• Mechanisch afbreken voedsel
• Diafragma/buikwandspier
• Opnemen vitamine B12 d.m.v. intrinsieke factor
en
Cellen : • Strottenklepje
• Cardia/pylorus open
• Productie van 1,5 L maagsap per dag
• Na afloop
• Pariëtale cellen
speekselvorming
- Geven IF af → opname vit. B12 in dunne darm
- Geven zoutzuur af → vertering van plant/vlees
• Zymogene cellen
- Geven pepsinogeen af (+HCl → omzetting
naar pepsine)
• Endocriene cellen (hormoon)
- Gastrine : stimuleert maagzuurproductie
Pepsine verteert eiwitten in kleinere stukjes →
polypeptides
, ALVLEESKLIER (PANCREAS) LEVER (HEPAR)
Functies : Functies :
• Afgeven enzymen en hormonen • Maakt gal
• Endocrien (hormonen : • Verwijdert gifstoffen : zuivert bloed
insuline/glucagon) én exocrien • Regulering stofwisseling
(pancreassap/buffer) • Hematologische regulering
• Pancreatitis : te vroeg afgeven sap
Ongeveer 1,5 kg, 4 kwabben, 100.000
15 cm – ongeveer 100 gram leverlobjes
• Hepatocyten : ontgiften, gal maken
GALBLAAS (VESICA FELLEA/BILIARIS)
• Bloedvaatjes, galbuisjes
Functies : • Kupffercellen : witte bloedcellen in
• Opslag gal vanuit lever lever → fagocytose
• 1 liter gal per dag, oiv hormoon DIKKE DARM
cholecystokinine
Functies :
• Vochtopname en zoutopname,
opname vitamines, bruikbare stoffen
en galzure zouten
• Beweging
• Ontlasting (door rek, druk, reflex),
peristaltiek
LESWEEK 1 : HET
SPIJSVERTERINGSSTELSEL
VOEDINGSSTOFFEN
• Koolhydraten afgebroken door amylase (mond, pancreas)
• Vetten afgebroken door lipase, pancreas (+gal)
• Eiwitten afgebroken door pepsine (maag)
• Mineralen, vitaminen, elektrolyten, water
• Kleinere bouwstenen : opname, diffusie
ENZYMEN
• Verteringsenzymen breken grote moleculen in kleinere stukken via proces dat
hydrolyse heet (verbindingen verbreken)
• Vetten : vetzuren, koolhydraten : suikers, eiwitten : polypeptiden, aminozuren
• Water volgt de opgeloste deeltjes (osmose)
