Probleem 3 Right, wrong or something else
Geheugenverlies
Het verliezen van je geheugen kan veel verschillende oorzaken hebben. De gevolgen die het
heeft zijn op te delen in twee vormen van geheugenverlies: retrograde amnesie
(herinneringen van voor het ongeluk zijn verloren gegaan) en anterograad amnesie
(herinneringen van na het ongeluk gaan verloren). In de meeste gevallen is er sprake van
beide + profound amnesie.
Oorzaken
Mogelijke oorzaak ligt in thalamus, hypothalamus en mammillary bodies of door schade aan
de hippocampus.
- Organic amnesia komt door hersenschade en heeft effect op het lange termijn.
- Psychogenic komt door een psychologisch trauma, bijvoorbeeld om jezelf te beschermen in
het dagelijks leven.
Organic amnesia (anterograde + retrograde)
Korsakoff syndroom
Dit syndroom wordt vaak veroorzaakt door de levensstijl die komt kijken bij overmatig
alcoholgebruik. Het dieet wat gevolgd worden met de alcohol is vaak niet voedingsrijk,
waardoor met vitamine misloopt. De symptomen zijn vaak hetzelfde als die van anterograad
amnesie:
o Herinneringen van voor het trauma zijn nog aanwezig.
o Zolang er geen onderbreking is, kunnen huidige onderwerpen ook in het geheugen
blijven.
o Geen besef van tijd meer
Transcient Global Amnesia
Dit is een korte periode van geheugenverlies waar vaak de oorzaak van onbekend is en
alleen het episodisch geheugen wordt aangetast. Mogelijke oorzaken zijn wel verstoring van
de bloedtoevoer naar de hersenen, een te lage bloedsuiker of het gebruik van alcohol of
drugs.
Alleen het korte termijn geheugen is beschadig, omdat het primacy effect intact blijft, maar
het recency effect verminderd.
Psychogenic amnesia
Functional amnesia
Bij functionele amnesie is er sprake van geheugenverlies als gevolg van een psychologische
oorzaak, zoals een trauma. Het heeft dan als functie dat men geen last heeft in het dagelijks
leven van het trauma.
, Ribot gradient
Dit is een vorm van retrograde amnesie en het
houd in dat de herinneringen die het meest
recent waren voor het ongeluk het meest
vergeten worden. Dus de kinderjaren blijven vaak
intact in dit geval.
Consilidation effect – Baddeley
Het herhalen en ophalen van herinneringen
maakt de memory trace van die herinneringen
sterker en vaker bewandeld. Dit gebeurt vaak bij kinderherinneringen en van daaruit kan de
Ribot gradient verklaart worden.
Leren van amnesie
Verschil in hersenstructuren en gedrag/gedachten tussen mensen zonder geheugenverlies
en met geheugenverlies kan ons veel leren over hoe het geheugen werkt. Zo staat de
hippocampus centraal in het proces van het maken van nieuwe herinneringen. Let wel op,
het is niet de basis voor het geheugen, want een beschadigde hippocampus is alleen
geassocieerd met antegraad amnesie en niet met retrograad amnesie.
- Case study – HM: deze meneer had last van epileptische aanvallen en de arts wilde dit
oplossen door twee stukjes van de hersenen vlak bij de hippocampus te verwijderen. De
aanvallen stopte, maar hij leed hierdoor ook aan anterograad amnesie.
Geheugen is ook erg belangrijk in dagelijks leven als sociale functie. Wanneer iemand geen
nieuwe dingen kan onthouden, begrijpt hij/zij soms niet waarom iemand ene bepaald iets
doet in een gesprek, omdat hij/zij al vergeten is wat ervoor gebeurd is. Daarnaast is
geheugen belangrijk voor wie jij bent en het onderhouden van relaties door herinneringen te
delen.
Waar in het geheugen gaat het fout?
Bij anterograad amnesie zijn oude herinneringen nog aanwezig in het lange termijn
geheugen, dus daar is geen storing. Het terughalen van deze herinneringen lukt ook nog, dus
het werkgeheugen is ook intact. Het gaat pas fout als er iets interfereert of iets het huidige
onderwerp uit het werkgeheugen duwt.
Er wordt aan meerdere verklaringen gedacht:
- Disconnection syndrome: er zit een probleem in de connectie tussen het werkgeheugen en
het lange termijn geheugen waardoor er geen nieuwe herinneringen verplaatst kunnen
worden naar het lange termijn geheugen.
- Explicit memory: expliciet geheugen (bestaande uit episodisch en semantisch) is het bewust
leren en onthouden van iets en het tegenovergestelde hiervan is impliciet geheugen. In veel
experimenten die gedaan zijn bij patiënten met het Korsakoff syndroom komt naar voren dat
ze wel beschikken over impliciet geheugen, maar niet over expliciet (trivia vragen, liedjes
vergelijken en punaise in hand).
Geheugenverlies
Het verliezen van je geheugen kan veel verschillende oorzaken hebben. De gevolgen die het
heeft zijn op te delen in twee vormen van geheugenverlies: retrograde amnesie
(herinneringen van voor het ongeluk zijn verloren gegaan) en anterograad amnesie
(herinneringen van na het ongeluk gaan verloren). In de meeste gevallen is er sprake van
beide + profound amnesie.
Oorzaken
Mogelijke oorzaak ligt in thalamus, hypothalamus en mammillary bodies of door schade aan
de hippocampus.
- Organic amnesia komt door hersenschade en heeft effect op het lange termijn.
- Psychogenic komt door een psychologisch trauma, bijvoorbeeld om jezelf te beschermen in
het dagelijks leven.
Organic amnesia (anterograde + retrograde)
Korsakoff syndroom
Dit syndroom wordt vaak veroorzaakt door de levensstijl die komt kijken bij overmatig
alcoholgebruik. Het dieet wat gevolgd worden met de alcohol is vaak niet voedingsrijk,
waardoor met vitamine misloopt. De symptomen zijn vaak hetzelfde als die van anterograad
amnesie:
o Herinneringen van voor het trauma zijn nog aanwezig.
o Zolang er geen onderbreking is, kunnen huidige onderwerpen ook in het geheugen
blijven.
o Geen besef van tijd meer
Transcient Global Amnesia
Dit is een korte periode van geheugenverlies waar vaak de oorzaak van onbekend is en
alleen het episodisch geheugen wordt aangetast. Mogelijke oorzaken zijn wel verstoring van
de bloedtoevoer naar de hersenen, een te lage bloedsuiker of het gebruik van alcohol of
drugs.
Alleen het korte termijn geheugen is beschadig, omdat het primacy effect intact blijft, maar
het recency effect verminderd.
Psychogenic amnesia
Functional amnesia
Bij functionele amnesie is er sprake van geheugenverlies als gevolg van een psychologische
oorzaak, zoals een trauma. Het heeft dan als functie dat men geen last heeft in het dagelijks
leven van het trauma.
, Ribot gradient
Dit is een vorm van retrograde amnesie en het
houd in dat de herinneringen die het meest
recent waren voor het ongeluk het meest
vergeten worden. Dus de kinderjaren blijven vaak
intact in dit geval.
Consilidation effect – Baddeley
Het herhalen en ophalen van herinneringen
maakt de memory trace van die herinneringen
sterker en vaker bewandeld. Dit gebeurt vaak bij kinderherinneringen en van daaruit kan de
Ribot gradient verklaart worden.
Leren van amnesie
Verschil in hersenstructuren en gedrag/gedachten tussen mensen zonder geheugenverlies
en met geheugenverlies kan ons veel leren over hoe het geheugen werkt. Zo staat de
hippocampus centraal in het proces van het maken van nieuwe herinneringen. Let wel op,
het is niet de basis voor het geheugen, want een beschadigde hippocampus is alleen
geassocieerd met antegraad amnesie en niet met retrograad amnesie.
- Case study – HM: deze meneer had last van epileptische aanvallen en de arts wilde dit
oplossen door twee stukjes van de hersenen vlak bij de hippocampus te verwijderen. De
aanvallen stopte, maar hij leed hierdoor ook aan anterograad amnesie.
Geheugen is ook erg belangrijk in dagelijks leven als sociale functie. Wanneer iemand geen
nieuwe dingen kan onthouden, begrijpt hij/zij soms niet waarom iemand ene bepaald iets
doet in een gesprek, omdat hij/zij al vergeten is wat ervoor gebeurd is. Daarnaast is
geheugen belangrijk voor wie jij bent en het onderhouden van relaties door herinneringen te
delen.
Waar in het geheugen gaat het fout?
Bij anterograad amnesie zijn oude herinneringen nog aanwezig in het lange termijn
geheugen, dus daar is geen storing. Het terughalen van deze herinneringen lukt ook nog, dus
het werkgeheugen is ook intact. Het gaat pas fout als er iets interfereert of iets het huidige
onderwerp uit het werkgeheugen duwt.
Er wordt aan meerdere verklaringen gedacht:
- Disconnection syndrome: er zit een probleem in de connectie tussen het werkgeheugen en
het lange termijn geheugen waardoor er geen nieuwe herinneringen verplaatst kunnen
worden naar het lange termijn geheugen.
- Explicit memory: expliciet geheugen (bestaande uit episodisch en semantisch) is het bewust
leren en onthouden van iets en het tegenovergestelde hiervan is impliciet geheugen. In veel
experimenten die gedaan zijn bij patiënten met het Korsakoff syndroom komt naar voren dat
ze wel beschikken over impliciet geheugen, maar niet over expliciet (trivia vragen, liedjes
vergelijken en punaise in hand).
