Radiodiagnostiek OP1.4
College 1 – Bijzondere technieken
Een probleem bij mammografie is dat borsten bestaat uit zacht
weefsel: vetweefsel en klierweefsel. Vetweefsel beeld zich iets
donkerder af dan klierweefsel. Normale röntgenapparatuur is erop
gericht om contrasten af te beelden tussen bot en zacht weefsel.
Voor mammografie wordt daarom gekozen voor een ander
anodemateriaal namelijk molybdeen (lagere Z) voor meer contrast.
Verder wordt er voor een lage buisspanning gekozen (26-30kV) en
voor een molybdeen filter.
De pieken van de karakteristieke straling van wolfraam zijn veel te hoog om een
mammografie mee te maken. Molybdeen heeft een lager atoomnummer, dus minder
protonen in de kern en hiermee een lagere bindingsenergie van de elektronen in de
schillen. Hierdoor is de karakteristieke straling van molybdeen lager dan van
wolfraam, en kun je met een molybdeen anode goed een mammogram maken.
De remstraling willen we bij de mammografie met molybdeen weglaten omdat we
de energie van de remstraling te hoog is waardoor de remstraling het contrast
verslechterd. Alle remstraling die ontstaat wordt door het molybdeen filter wegge
filtert.
Als er fotonen worden losgelaten op materiaal, worden de fotonen door de materie
geabsorbeerd. Als de energie van die fotonen laag is wordt er meer geabsorbeerd en
is de verzwakking hoog. Hoe hoger de fotonenergie, hoe meer fotonen door het
materiaal heenkomen en neemt de verzwakking af. Bij wolfraam ligt de selectieve
absorptie rond de 57 en 62 keV, en bij molybdeen rond de 17 en 19 keV. Bij het
punt van de laagste verzwakking werkt het molybdeen filter het slechtst (gat in filter).
Bij een mammografie met een dikkere borst wordt soms gekozen voor een
anodemateriaal met een hoger Z getal en dus een hogere karakteristieke piek. Als
die er niet is een hoger mAs getal.
Bij een X-foto buikoverzicht wordt normaal gesproken rond de 85kV gebruikt en
AEC. Bij een dikkere patiënt is er meer weefsel en moet het kV worden verhoogd om
er makkelijker door heen te gaan zodat het niet te lang duurt voordat de opname
afslaat en er niet te veel mAs wordt gegeven door het gebruik van de AEC.
, Tomografie is letterlijk “snijdende afbeelding”, er wordt een ‘plakje’ afgebeeld. Bij
tomografie wordt het focus naar de zijkant verplaatst. Tijdens het maken van de
opname wordt het focus verplaatst naar de andere kant. Er wordt tijdens de
beweging continu bestraald. Er zit een hoge bewegingsonscherpte in, die wordt
opgelost door tijdens het bewegen ook de detector te bewegen, hierdoor bewegen
die niet ten opzichte van elkaar en blijft de afbeelding scherp.
Het snijvlak is het kruispunt waar het focus en de detector omheen bewegen, alle
details op deze lijn bewegen gelijk aan de detector en het focus en blijven scherp.
Alles boven en onder het snijvlak vervaagd omdat die ten opzichte van het focus en
de detector niet de juiste snelheid hebben.
Hoe kleiner de zwaaihoek van het focus, hoe minder beweging, dus hoe dikker de
plak dikte van het snijvlak.
Ortho-pantomografie is een panoramische tomografie
van de tanden (OPG of OPT). Bij deze opname wordt de
bundel versmalt waardoor je een brede, waaier vormige
bundel hebt. Deze smalle bundel wordt gebruikt met een
draaiend-scannende beweging waardoor je alle tanden
goed kunt zien. De kaak heeft een hoefijzervorm
waardoor er 3 of meer verplaatsende draaipunten
worden gebruikt. De snelheid van de
detectorverplaatsing moet correct zijn, anders worden de
tanden te breed of te smal afgebeeld.
College 1 – Bijzondere technieken
Een probleem bij mammografie is dat borsten bestaat uit zacht
weefsel: vetweefsel en klierweefsel. Vetweefsel beeld zich iets
donkerder af dan klierweefsel. Normale röntgenapparatuur is erop
gericht om contrasten af te beelden tussen bot en zacht weefsel.
Voor mammografie wordt daarom gekozen voor een ander
anodemateriaal namelijk molybdeen (lagere Z) voor meer contrast.
Verder wordt er voor een lage buisspanning gekozen (26-30kV) en
voor een molybdeen filter.
De pieken van de karakteristieke straling van wolfraam zijn veel te hoog om een
mammografie mee te maken. Molybdeen heeft een lager atoomnummer, dus minder
protonen in de kern en hiermee een lagere bindingsenergie van de elektronen in de
schillen. Hierdoor is de karakteristieke straling van molybdeen lager dan van
wolfraam, en kun je met een molybdeen anode goed een mammogram maken.
De remstraling willen we bij de mammografie met molybdeen weglaten omdat we
de energie van de remstraling te hoog is waardoor de remstraling het contrast
verslechterd. Alle remstraling die ontstaat wordt door het molybdeen filter wegge
filtert.
Als er fotonen worden losgelaten op materiaal, worden de fotonen door de materie
geabsorbeerd. Als de energie van die fotonen laag is wordt er meer geabsorbeerd en
is de verzwakking hoog. Hoe hoger de fotonenergie, hoe meer fotonen door het
materiaal heenkomen en neemt de verzwakking af. Bij wolfraam ligt de selectieve
absorptie rond de 57 en 62 keV, en bij molybdeen rond de 17 en 19 keV. Bij het
punt van de laagste verzwakking werkt het molybdeen filter het slechtst (gat in filter).
Bij een mammografie met een dikkere borst wordt soms gekozen voor een
anodemateriaal met een hoger Z getal en dus een hogere karakteristieke piek. Als
die er niet is een hoger mAs getal.
Bij een X-foto buikoverzicht wordt normaal gesproken rond de 85kV gebruikt en
AEC. Bij een dikkere patiënt is er meer weefsel en moet het kV worden verhoogd om
er makkelijker door heen te gaan zodat het niet te lang duurt voordat de opname
afslaat en er niet te veel mAs wordt gegeven door het gebruik van de AEC.
, Tomografie is letterlijk “snijdende afbeelding”, er wordt een ‘plakje’ afgebeeld. Bij
tomografie wordt het focus naar de zijkant verplaatst. Tijdens het maken van de
opname wordt het focus verplaatst naar de andere kant. Er wordt tijdens de
beweging continu bestraald. Er zit een hoge bewegingsonscherpte in, die wordt
opgelost door tijdens het bewegen ook de detector te bewegen, hierdoor bewegen
die niet ten opzichte van elkaar en blijft de afbeelding scherp.
Het snijvlak is het kruispunt waar het focus en de detector omheen bewegen, alle
details op deze lijn bewegen gelijk aan de detector en het focus en blijven scherp.
Alles boven en onder het snijvlak vervaagd omdat die ten opzichte van het focus en
de detector niet de juiste snelheid hebben.
Hoe kleiner de zwaaihoek van het focus, hoe minder beweging, dus hoe dikker de
plak dikte van het snijvlak.
Ortho-pantomografie is een panoramische tomografie
van de tanden (OPG of OPT). Bij deze opname wordt de
bundel versmalt waardoor je een brede, waaier vormige
bundel hebt. Deze smalle bundel wordt gebruikt met een
draaiend-scannende beweging waardoor je alle tanden
goed kunt zien. De kaak heeft een hoefijzervorm
waardoor er 3 of meer verplaatsende draaipunten
worden gebruikt. De snelheid van de
detectorverplaatsing moet correct zijn, anders worden de
tanden te breed of te smal afgebeeld.
