Samenvatting aanvankelijk en technisch lezen
Hoofdstuk 2
2.2 Leesstrategieën
Leesstrategieën zijn manieren om een tekst te decoderen
- Elementaire leeshandeling
- Met behulp van clusters en leeshandelingen
- Met behulp van visuele woordvorm
- Met behulp van morfologische analyse
- Met behulp van de context
2.2.1 De elementaire leeshandeling
= letter voor letter lezen
1 – van links naar rechts koppelen van fonemen aan grafemen
1a. leesrichting bepalen
1b. visuele analyse in grafemen
1c. koppelen van fonemen aan grafeem
2 – auditieve synthese 1d. fonemen op volgorde onthouden
3 – betekenis geven
Bij de elementaire spellingshandeling is het gesproken woord de input n het geschreven voor de
output. Tegenovergestelde van elementaire leeshandeling
2.2.2 Lezen met behulp van clusters en spellingpatronen
Lettercombinaties herkennen /z/+ /aag/ of /st/+/ap/.
Een cluster is een combinatie van medeklinkers die leerlingen in een keer lezen.
Een spellingspatroon is een combinatie van klinker en medeklinker.
Bevorderen door middel van wisselrijtjes (waarvan telkens 1 letter wisselt)
huis
muis
ruis
2.2.3 Lezen met behulp van de visuele woordvorm
Directe woordherkenning is vaak bij jonge kinderen die woorden herkennen uit hun directe
omgeving voor jonge kinderen is het net plaatjes herkennen.
2.2.4 Lezen met behulp van morfologische analyse
Morfeem is een letter of meerdere letters die een betekenis hebben.
Ontwikkeling van technisch lezen door rijtjes woorden met de opbouw
bevriend
vriendelijk
vrienden
2.2.5 Lezen met behulp van context
Bij het lezen van zinnen gaat het ook om structuur. Je gebruikt kennis van de opbouw dit noem je
lezen met behulp van context
Sterke lezers lezen zo sneller
, Zwakke lezers gaan meer raden.
2.3 Flexibel gebruik van leesstrategieën
Een ervaren lezer is in staat om diverse leesstrategieën tegelijk toe te passen.
Kinderen die moeite hebben met direct herkennen van woorden spellende lezers
Kinderen die naar aanleiding van de context voorspelling wat er staat (vaak ook fout) radende
lezers.
2.5 Voordrachtaspecten van lezen
Om aan voordrachtaspecten te werken moeten de leesstrategieën geautomatiseerd zijn.
Uitspraak en articulatie
- Verstaanbaar en correct uitspreken
- Spreek je alle letters uit spellinguitspraak
Klemtoon
- Bij woorden en bij zinnen, bij zinnen let je op de context
Zinsmelodie
- Verloop van toonhoogte in de zin
- Vraagzin, vertelzin, gebiedende wijs
Natuurlijkheid en emotionaliteit
- De gewone manier van spreken hanteren
Tempo
- Afwisseling tussen snel en langzaam spreken
Volume
- Geluidsterkte, afwisseling tussen hard en zacht.
Het lezen van woordgroepen
- Kleine pauzes tussen woordgroepen = frasering
2.6 Model voor technisch lezen
Geschreven tekst – informatieniveau
- Visueel niveau
- Morfologisch niveau
- Semantisch niveau
- Syntactisch niveau
Leesproces – leesstrategieën
- Elementaire leeshandeling
- Lezen van clusters en spellingpatronen
- Lezen met behulp van visuele woordvorm
- Lezen met behulp van morfologische analyse
- Lezen met behulp van de context
Gesproken tekst – voordrachtaspecten
- Uitspraak en articulatie
- Klemtoon
- Zinsmelodie
- Natuurlijkheid en emotionaliteit
- Tempo
- Volume
- Lezen van woordgroepen
Hoofdstuk 2
2.2 Leesstrategieën
Leesstrategieën zijn manieren om een tekst te decoderen
- Elementaire leeshandeling
- Met behulp van clusters en leeshandelingen
- Met behulp van visuele woordvorm
- Met behulp van morfologische analyse
- Met behulp van de context
2.2.1 De elementaire leeshandeling
= letter voor letter lezen
1 – van links naar rechts koppelen van fonemen aan grafemen
1a. leesrichting bepalen
1b. visuele analyse in grafemen
1c. koppelen van fonemen aan grafeem
2 – auditieve synthese 1d. fonemen op volgorde onthouden
3 – betekenis geven
Bij de elementaire spellingshandeling is het gesproken woord de input n het geschreven voor de
output. Tegenovergestelde van elementaire leeshandeling
2.2.2 Lezen met behulp van clusters en spellingpatronen
Lettercombinaties herkennen /z/+ /aag/ of /st/+/ap/.
Een cluster is een combinatie van medeklinkers die leerlingen in een keer lezen.
Een spellingspatroon is een combinatie van klinker en medeklinker.
Bevorderen door middel van wisselrijtjes (waarvan telkens 1 letter wisselt)
huis
muis
ruis
2.2.3 Lezen met behulp van de visuele woordvorm
Directe woordherkenning is vaak bij jonge kinderen die woorden herkennen uit hun directe
omgeving voor jonge kinderen is het net plaatjes herkennen.
2.2.4 Lezen met behulp van morfologische analyse
Morfeem is een letter of meerdere letters die een betekenis hebben.
Ontwikkeling van technisch lezen door rijtjes woorden met de opbouw
bevriend
vriendelijk
vrienden
2.2.5 Lezen met behulp van context
Bij het lezen van zinnen gaat het ook om structuur. Je gebruikt kennis van de opbouw dit noem je
lezen met behulp van context
Sterke lezers lezen zo sneller
, Zwakke lezers gaan meer raden.
2.3 Flexibel gebruik van leesstrategieën
Een ervaren lezer is in staat om diverse leesstrategieën tegelijk toe te passen.
Kinderen die moeite hebben met direct herkennen van woorden spellende lezers
Kinderen die naar aanleiding van de context voorspelling wat er staat (vaak ook fout) radende
lezers.
2.5 Voordrachtaspecten van lezen
Om aan voordrachtaspecten te werken moeten de leesstrategieën geautomatiseerd zijn.
Uitspraak en articulatie
- Verstaanbaar en correct uitspreken
- Spreek je alle letters uit spellinguitspraak
Klemtoon
- Bij woorden en bij zinnen, bij zinnen let je op de context
Zinsmelodie
- Verloop van toonhoogte in de zin
- Vraagzin, vertelzin, gebiedende wijs
Natuurlijkheid en emotionaliteit
- De gewone manier van spreken hanteren
Tempo
- Afwisseling tussen snel en langzaam spreken
Volume
- Geluidsterkte, afwisseling tussen hard en zacht.
Het lezen van woordgroepen
- Kleine pauzes tussen woordgroepen = frasering
2.6 Model voor technisch lezen
Geschreven tekst – informatieniveau
- Visueel niveau
- Morfologisch niveau
- Semantisch niveau
- Syntactisch niveau
Leesproces – leesstrategieën
- Elementaire leeshandeling
- Lezen van clusters en spellingpatronen
- Lezen met behulp van visuele woordvorm
- Lezen met behulp van morfologische analyse
- Lezen met behulp van de context
Gesproken tekst – voordrachtaspecten
- Uitspraak en articulatie
- Klemtoon
- Zinsmelodie
- Natuurlijkheid en emotionaliteit
- Tempo
- Volume
- Lezen van woordgroepen
