HC 2 anamnese
- Ziekte zelf is oorzaak van klachten in mond -> parodontitis door diabetes
- Ziekte leidt tot voorzorgsmaatregelen -> verminderde afweer, gebruik van antistolling,
polyfarmacie
- Ziekte kan aanleiding geven tot acute medische situaties -> hyperventilatie, allergische
reactie, hypoglycemie, vasovagale collaps, acute pijn op de borst
De medische anamnese is een essentieel onderdeel van de anamnese bij de tandarts om te komen
tot optimale zorg. De anamnese: ‘’het vaststellen van de relatie tussen algemene gezondheid en
ziekten in de mond en implicaties van algemene gezondheidsafwijkingen voor het plannen van de
tandheelkundige behandeling’’.
- Informatie over huidige en vroegere gezondheidsstatus
- Van belang bij diagnostische en therapeutische beslissingen
- Draagt bij aan een goede relatie tussen tandarts en patiënt
- Identificeren van hulpvraag/verwachtingen
De anamnese vereist kennis/kunde van ziekte en gezondheid, en communicatievaardigheden.
Gespreksstructuur:
1. Introductie
2. Stel open vraag naar de klachten
3. Vraagverheldering d.m.v. SCEGS
a. Somatische aspecten
b. Cognities
c. Emoties
d. Gedrag
e. Sociale aspecten
4. Speciële anamnese (gesloten vragen)
5. Algemene anamense
6. Afsluiting
Eigenschappen van een klacht/pijn:
- Lokalisatie, uitstraling
- Karakter
- Ernst
- Tijdsrelatie
- Beloop
- Begeleidende verschijnselen
- Verergerende factoren
- Verzachtende factoren
Algemene principes:
, - Communicatiekanalen ((non)verbaal)
- Reactiemogelijkheden (volgen, sturen,
toetsen)
- Gespreksstructuur (open vragen -> SCEGS
-> speciële anamnese -> algemene
anamnese)
- Specifieke situaties
Specifieke situaties:
- Patiënt groepen: kinderen, patiënt met
verstandelijke beperking
- Aanwezigheid van anderen bij gesprek
- Gevoelige onderwerpen (drugs, alcohol)
- Heftige emoties
- Patiënt met niet-westerse achtergrond
Complexe patiënten:
- Complexe medische voorgeschiedenis
- Medicatie
- Leeftijd neemt toe en daarmee het voorkomen
van (medische) problematiek
Communicatiekanalen:
- Verbale informatie
- Non-verbale informatie (lichaamstaal)
- Para-verbale informatie (taalkundige kenmerken,
dialect, grammatica)
HC 3 lichamelijk onderzoek
Doel lichamelijk onderzoek: zo objectief mogelijk relevante afwijkingen van de norm opsporen,
kwantificeren en beschrijven. Onderscheid maken tussen normaal/abnormaal.
1. Inspectie
2. Percussie -> bekloppen van het lichaamsoppervlak om een klank te produceren die
informatie geeft over de dichtheid van het onderliggende weefsel
3. Auscultatie (stethoscoop)
4. Palpatie. Letten op:
a. Afgrensbaarheid
b. Grootte in cm
c. Vorm
d. Aard van het oppervlak
e. Consistentie
f. Beweeglijkheid
g. Drukpijnlijkheid
h. Fluctuatie
i. Pulsaties
,Niet vergeten:
- Communiceer met de patiënt
- Naakt is kwetsbaar
- Is het comfortabel?
- Verontrust de patiënt niet
Eenvoudig instrumenteel onderzoek:
- Stethoscoop
- Reflexhamer
- Zaklampje
- Meetlint
- Bloeddrukmeter
- Stemvork
- Rubberhandschoenen
- Weegschaal
Struma = schildkliervergroting
Vasovagale collaps: lage bloeddruk.
HC 4 Stolling en antistolling
Functie hemostasesysteem:
- Bloed vloeibaar houden zolang het zich in de bloedvaten bevindt, zodat het niet gaat stollen
in het vat.
- Snelle overgang van het vloeibare bloed naar een vast vorm bij beschadiging van een
bloedvat.
1. Beschadiging vaatwand
2. Vaatwand knijpt samen om bloedverlies te verminderen (primaire hemostase)
3. Trombocyten vormen een bloedprop -> hecht aan de vaatwand ->
stolsel (primaire hemostase)
Zonder de secundaire hemostase krijg je nabloeding. Deze bestaat uit
stollingseiwitten, het eindproduct is fibrine.
Bij fibrinolyse krijg je afbraak van fibrine. Als een nabloeding na 7 dagen
ontstaat, kan het komen door problemen in de bloedstolling.
De verschillende systemen werken in werkelijkheid meer samen.
Primaire hemostase:
1. Vaatwand -> vasoconstrictie treedt op
a. Ontstaat door een lokale spierspasme van het vat en tromboxaan A2
b. Grotere beschadiging geeft een sterker vaatspasme
c. Tissuefactor: komt bij een beschadiging vrij uit voornamelijk endotheelcellen. Het
activeert stollingseiwit VII en daarmee de secundaire hemostase.
2. Trombocyten
, a. Aanmaak in beenmerg, door megakaryocyten
b. Levensduur: 7-10 dagen
c. Functies: adhesie, activatie (van anderen), secretie (afscheiding), aggregatie
(samenklontering). Deze functies leiden tot samenklontering & aantrekking van
andere trombocyten.
3. Von Willebrand eiwit
a. Productie in endotheelcellen
b. >50% moet aanwezig zijn in je bloed, anders heb je verhoogd risico op bloedingen
c. Beschermeiwit van stollingseiwit VIII
d. Binding tussen trombocyten en collageen
e. 1% heeft een verlaagd percentage Von Willebrand eiwit
Functies trombocyten:
- Leiden tot samenklontering en aantrekking van andere trombocyten
- Adhesie
o Via GPIb-receptor binden geactiveerde trombocyten aan de vaatwand via circuleren
von Willebrand eiwit
o Adhesie geeft verdere trombocytenactivatie, leidend tot trombocytevormverandering
- Activatie
o Subendotheliaal collageen komt vrij, dat trombocyten activeert.
o Door activatie komen in trombocytengranulae gelegen stoffen (ADP, tromboxaan,
trombine) vrij, die door verdere activatie van trombocyten zorgt.
- Secretie
o De in de granulae gelegen stoffen komen vrij
o Dit zijn activatoren, die weer andere trombocyten activeren en aan andere
geactiveerde trombocyten laten hechten
- Aggregatie
o Flip-flopmechanisme. Trombocyt verandert van een cirkel naar een tentakel.
Secundaire hemostase:
- Einddoel: vorming van fibrine
- Proces waarbij door activatie van stollingseiwitten in het bloed onoplosbaar fibrine wordt
gevormd
- Door beschadigd endotheel komt tissuefactor in aanraking met bloed. Na het vormen van
een complex ontstaat er een cascade -> vorming van fibrine
- Geactiveerd stollingseiwit 7 bindt aan elkaar-> cascade -> fibrine ontstaat. Zonder de boog
duurt het veel langer voordat je fibrine gevormd krijgt.
- Als fibrine te lang bestaat, krijg je kans op een pathologisch stolsel. Dus het lichaam heeft een
afbraakmechanise bedacht: fibrinolyse.
- Stollingseiwitten worden aangemaakt in de lever en aangeduid met een Romeins cijfer.
Mensen met leverproblemen hebben ook stollingsproblemen.
- Vitamine K is nodig voor de activering van vitamine K-afhankelijke stollingseiwitten.
- Ziekte zelf is oorzaak van klachten in mond -> parodontitis door diabetes
- Ziekte leidt tot voorzorgsmaatregelen -> verminderde afweer, gebruik van antistolling,
polyfarmacie
- Ziekte kan aanleiding geven tot acute medische situaties -> hyperventilatie, allergische
reactie, hypoglycemie, vasovagale collaps, acute pijn op de borst
De medische anamnese is een essentieel onderdeel van de anamnese bij de tandarts om te komen
tot optimale zorg. De anamnese: ‘’het vaststellen van de relatie tussen algemene gezondheid en
ziekten in de mond en implicaties van algemene gezondheidsafwijkingen voor het plannen van de
tandheelkundige behandeling’’.
- Informatie over huidige en vroegere gezondheidsstatus
- Van belang bij diagnostische en therapeutische beslissingen
- Draagt bij aan een goede relatie tussen tandarts en patiënt
- Identificeren van hulpvraag/verwachtingen
De anamnese vereist kennis/kunde van ziekte en gezondheid, en communicatievaardigheden.
Gespreksstructuur:
1. Introductie
2. Stel open vraag naar de klachten
3. Vraagverheldering d.m.v. SCEGS
a. Somatische aspecten
b. Cognities
c. Emoties
d. Gedrag
e. Sociale aspecten
4. Speciële anamnese (gesloten vragen)
5. Algemene anamense
6. Afsluiting
Eigenschappen van een klacht/pijn:
- Lokalisatie, uitstraling
- Karakter
- Ernst
- Tijdsrelatie
- Beloop
- Begeleidende verschijnselen
- Verergerende factoren
- Verzachtende factoren
Algemene principes:
, - Communicatiekanalen ((non)verbaal)
- Reactiemogelijkheden (volgen, sturen,
toetsen)
- Gespreksstructuur (open vragen -> SCEGS
-> speciële anamnese -> algemene
anamnese)
- Specifieke situaties
Specifieke situaties:
- Patiënt groepen: kinderen, patiënt met
verstandelijke beperking
- Aanwezigheid van anderen bij gesprek
- Gevoelige onderwerpen (drugs, alcohol)
- Heftige emoties
- Patiënt met niet-westerse achtergrond
Complexe patiënten:
- Complexe medische voorgeschiedenis
- Medicatie
- Leeftijd neemt toe en daarmee het voorkomen
van (medische) problematiek
Communicatiekanalen:
- Verbale informatie
- Non-verbale informatie (lichaamstaal)
- Para-verbale informatie (taalkundige kenmerken,
dialect, grammatica)
HC 3 lichamelijk onderzoek
Doel lichamelijk onderzoek: zo objectief mogelijk relevante afwijkingen van de norm opsporen,
kwantificeren en beschrijven. Onderscheid maken tussen normaal/abnormaal.
1. Inspectie
2. Percussie -> bekloppen van het lichaamsoppervlak om een klank te produceren die
informatie geeft over de dichtheid van het onderliggende weefsel
3. Auscultatie (stethoscoop)
4. Palpatie. Letten op:
a. Afgrensbaarheid
b. Grootte in cm
c. Vorm
d. Aard van het oppervlak
e. Consistentie
f. Beweeglijkheid
g. Drukpijnlijkheid
h. Fluctuatie
i. Pulsaties
,Niet vergeten:
- Communiceer met de patiënt
- Naakt is kwetsbaar
- Is het comfortabel?
- Verontrust de patiënt niet
Eenvoudig instrumenteel onderzoek:
- Stethoscoop
- Reflexhamer
- Zaklampje
- Meetlint
- Bloeddrukmeter
- Stemvork
- Rubberhandschoenen
- Weegschaal
Struma = schildkliervergroting
Vasovagale collaps: lage bloeddruk.
HC 4 Stolling en antistolling
Functie hemostasesysteem:
- Bloed vloeibaar houden zolang het zich in de bloedvaten bevindt, zodat het niet gaat stollen
in het vat.
- Snelle overgang van het vloeibare bloed naar een vast vorm bij beschadiging van een
bloedvat.
1. Beschadiging vaatwand
2. Vaatwand knijpt samen om bloedverlies te verminderen (primaire hemostase)
3. Trombocyten vormen een bloedprop -> hecht aan de vaatwand ->
stolsel (primaire hemostase)
Zonder de secundaire hemostase krijg je nabloeding. Deze bestaat uit
stollingseiwitten, het eindproduct is fibrine.
Bij fibrinolyse krijg je afbraak van fibrine. Als een nabloeding na 7 dagen
ontstaat, kan het komen door problemen in de bloedstolling.
De verschillende systemen werken in werkelijkheid meer samen.
Primaire hemostase:
1. Vaatwand -> vasoconstrictie treedt op
a. Ontstaat door een lokale spierspasme van het vat en tromboxaan A2
b. Grotere beschadiging geeft een sterker vaatspasme
c. Tissuefactor: komt bij een beschadiging vrij uit voornamelijk endotheelcellen. Het
activeert stollingseiwit VII en daarmee de secundaire hemostase.
2. Trombocyten
, a. Aanmaak in beenmerg, door megakaryocyten
b. Levensduur: 7-10 dagen
c. Functies: adhesie, activatie (van anderen), secretie (afscheiding), aggregatie
(samenklontering). Deze functies leiden tot samenklontering & aantrekking van
andere trombocyten.
3. Von Willebrand eiwit
a. Productie in endotheelcellen
b. >50% moet aanwezig zijn in je bloed, anders heb je verhoogd risico op bloedingen
c. Beschermeiwit van stollingseiwit VIII
d. Binding tussen trombocyten en collageen
e. 1% heeft een verlaagd percentage Von Willebrand eiwit
Functies trombocyten:
- Leiden tot samenklontering en aantrekking van andere trombocyten
- Adhesie
o Via GPIb-receptor binden geactiveerde trombocyten aan de vaatwand via circuleren
von Willebrand eiwit
o Adhesie geeft verdere trombocytenactivatie, leidend tot trombocytevormverandering
- Activatie
o Subendotheliaal collageen komt vrij, dat trombocyten activeert.
o Door activatie komen in trombocytengranulae gelegen stoffen (ADP, tromboxaan,
trombine) vrij, die door verdere activatie van trombocyten zorgt.
- Secretie
o De in de granulae gelegen stoffen komen vrij
o Dit zijn activatoren, die weer andere trombocyten activeren en aan andere
geactiveerde trombocyten laten hechten
- Aggregatie
o Flip-flopmechanisme. Trombocyt verandert van een cirkel naar een tentakel.
Secundaire hemostase:
- Einddoel: vorming van fibrine
- Proces waarbij door activatie van stollingseiwitten in het bloed onoplosbaar fibrine wordt
gevormd
- Door beschadigd endotheel komt tissuefactor in aanraking met bloed. Na het vormen van
een complex ontstaat er een cascade -> vorming van fibrine
- Geactiveerd stollingseiwit 7 bindt aan elkaar-> cascade -> fibrine ontstaat. Zonder de boog
duurt het veel langer voordat je fibrine gevormd krijgt.
- Als fibrine te lang bestaat, krijg je kans op een pathologisch stolsel. Dus het lichaam heeft een
afbraakmechanise bedacht: fibrinolyse.
- Stollingseiwitten worden aangemaakt in de lever en aangeduid met een Romeins cijfer.
Mensen met leverproblemen hebben ook stollingsproblemen.
- Vitamine K is nodig voor de activering van vitamine K-afhankelijke stollingseiwitten.
